Тақырыбы:
Қош бол, сүйікті Әліппем!
Мақсаты: Білімнің бастауы болған, Әліппеден үйренгендерін тиянақтау,
өнерлерін тамашалау, білімдерінің артып, сөз байлығының молайғанын, саналарының
өскенін көрсету. Отанын, мектебін, ұстаздарын, ата-аналарын құрметтеуге
тәрбиелеу.
Мұғалім: Құрметті ұстаздар, ата-аналар,оқушылар! Бүгінгі қуанышты
күн-«Әліппемен қоштасу» мерекесі құтты болсын. Балалардың алдағы шығатын биік
белестерінің ең алғашқысы-«Әліппемен қоштасу». Міне, бүгін біз барлық ғылымның
атасы, біздің болашағымыздың негізі-Әліппені бітіріп отырмыз.
Білім жолындағы белестерге қанаттары талмай көтеріле берсін деп тілек білдіргім
келеді. Қош келдіңіздер!
Ернұр:
Балдәурен шағындағы балалықтың,
Алтын ұя бесігі ең даналықтың.
Бүлдіршін боп аттадым босағаңнан,
Парызын сенен ұқтым адамдықтың.
Әсем:
Армысыздар, мұғалімдер, әз жандар,
Білім іздеп инемен құдық қазғандар.
Сан ұрпақты тәрбиелеп оқытқан,
Өмір деген үлкен жолда тарландар.
Ернұр:
Қош
келіпсіз, ақ жаулықты аналар,
Жүздеріңнен мейірім мен нұр тамар.
Алдарыңда жауқазындай құлпырған,
Біз алаңсыз балғын шақты балдырған
Әсем:
Қош келіпсіз, өр тұлғалы әкелер,
Қыран құстай болашағын мәпелер.
Бүгін міне, әліппемен қоштасады,
Азамат боп, кешегі сәби еркелер.
Ернұр:
Неге екенін білмеймін, неге екенін,
Әйтеуір бір мәні бар мерекенің.
Өйткені ол әліппемен қоштасу ғой,
Салтанаты жарасқан берекенің
Әсем:
-Құрметті ұстаздар мен қадірлі қонақтар!
Ернұр:
-Қадірменді ата-аналар мен оқушылар!
Әсем:
-Бүгінгі күн баршамыз үшін жүрек тебіреніп, көңіл толқытатын сәт. Аққұм
елді мекеніндегі негізгі білім беретін №221 мектепте өткізгелі отырған «Қош
бол, сүйікті Әліппем!» атты ертеңгілігіне қош келдіңіздер!
Ернұр:
-Көкте күнді күлімдеткен күмбезді мектебіміздің мерейі үстем, айбыны асқақ
болсын!
Әсем:
-Ортаға
сіздердің қошеметтеріңізбен 1-сыныптың бүлдіршіндерін шақырайық!
Досымжан:
Мектебім,
алтын ұям, нұрың жарық,
Жайнаттың үмітімнің гүлін жарып.
Сүйкімді сенің қоңырауың,
Тұрады құлағымда сыңғыр қағып.
Аятбек Қарақат:
Өткіздім мұнда балғын жасымды мен,
Жанымда сіңді сенің асыл киең.
Сарқылмас бастауысың ұлылықтың,
Мектебім саған мәңгі басымды ием.
Диас:
Өзіңсің балауса көктемім,
Мен сенен нәр алып көктедім.
Өмірде алғашқы өткелім,
Мектебім, мектебім, мектебім
Би: Мектеп вальсі
Әсем:
-Біз әлем мектептерінен кем түспейтін осындай мектепте оқығанымызды мақтан
тұтамыз.
Ернұр:
-Біз бүгін алғаш рет қолымызға ұстап, әріп таныған, сауатымызды ашқан Әліппемен
қоштасқалы отырмыз.
Әсем:
-Әліппе - бұл бүкіл білім, ғылымға бастайтын жол. Біз бүгін сіздерге ғылым
дүниесінің алғашқы жолы « Әліппені » қалай аяқтағанымызды көрсетпекпіз.
Ернұр:
-Әліппе бітіру – алдағы өмірге бастайтын көп белестердің бірі. Ендеше біз
бүгінгі күні сол белестердің бірінен астық.
Сабыржанқызы Қарақат:
-Мен өзім –ақ оқып, жаза аламын. Ертегі, әңгімелерді өз бетімше оқитын болдым.
Айым:
-Біз ән айтуды, сурет салуды, есеп шығаруды да үйрендік.
Ернұр:
-Ендеше, Әліппені ортаға шақырып, 4 ай бойы алған білімімізді көрсетейік.
Кәне, бәріміз хормен «Әліппе келіңіз, әліппе келіңіз» дейік.
Әліппе:
Армысыздар, жас достар!
Армысыздар, ата-ана!
Болашаққа жолбастар,
Әліппең келді ортаға.
Менің атым - Әліппе,
Мені анаңдай дәріпте.
Мені оқып ержеткен,
Ағаң менен әпкең де.
-Сендер мені 4 ай бойы оқыдыңдар. Менен не үйрендіңдер? Кәне, соны айтыңдаршы.
Бағыбек:
Ана, әке атын сен,
Бізге үйреттің Әліппе.
Бізге нағыз жақын сен,
Сенен білдік әріпті.
Нұршат:
Әліппем менің, Әліппем,
Сені қолға алып мен.
Есігін аштым мектептің,
Ертеңгі сәуле жарықпен.
Ділназ:
Үйреттің бізге Әліппе,
42 дербес әріпті.
Сөз, сөйлем құрап әріптен,
Жаздырдың бізге Әліппе.
Эльнара:
Ең
алғаш қолға алғанда Әліппені,
Қызығып
қарай бердім әріптерді.
Мен
үшін сыры жұмбақ бұл кітаптың,
Ұстазым
маған кілтін алып берді.
Ерсұлтан:
Оқитын әрі жазатын,
Білімге қол созатын.
Оқушы болдық сауатты,
Білімді тегін қазатын.
Нұргүл:
Бар кітапқа бас болған,
Әліппе ғылым анасы.
Әліппеден басталған,
Даналықтың данасы
Сабыржанқызы Қарақат:
Әліппем, менің Әліппем,
Өмірді келем танып мен.
Қайталап айтам мың рет,
Хормен: -Өзіңе көп-көп рахмет!
Әліппе:
-Ал, балалар, менің мына сұрақтарыма жауап беріңдерші?
Сыйлап үлкен ағаны,
Сәлем берген баланы
Кім дейміз?
Хормен: Әдепті екен бұл дейміз!
Кітап, дәптер, қаламы
Кір шалмаған баланы
Кім дейміз?
Хормен: Ұқыпты екен бұл дейміз!
Таудай биік талабы
Жақсы оқитын баланы
Кім дейміз?
Хормен: Үлгілі екен бұл дейміз!
Өтірік сөз айтпаса
Уәдесінен қайтпаса
Кім дейміз?
Хормен: Шыншыл екен бұл дейміз!
Әліппе:
-Өте жақсы, балалар. Мен сендерге ризамын. Әрқашанда әдепті, ұқыпты, үлгілі,
шыншыл болыңдар!
Ернұр:
Әуезді ән, жаны раушан күй жүрегі,
Жел басқан сезімдерді идіреді.
Мың бұралып алдарыңда иіледі,
Әсем биді паш етер қазақтың биші қызы –дей келе, Сабыржанқызы Қарақаттың
орындауында «Өзбек» биі.
Әліппе:
- Балалар, сендер мені жақсы игеріпсіңдер. Мен сендерге ризамын.
Енді менен алған білімдеріңді «Ана тілімен» ұштайсыңдар. Міне, менің досым Ана
тілінің өзі де келіп қалыпты, қарсы алыңдар.
Хормен: Сәлеметсіз бе, Ана тілі!
Ана тілі:
Сәлем, ойшыл достарым!
Терең білім, ой саналы,
Әрбір сөзім, ой салады.
Ғылым, тәлім, өнерім көп,
Достасқанға берерім көп.
Көрініс: «Үйшік» (орыс халқының ертегісі)
Әліппе:
-Жарайсыңдар, балғындар! Сендерге ризамын.
Кәрі-жасқа ой сала,
Үйрететін ой сана.
Ана тілін сүйіңдер,
Осыған бас иіңдер.
Миірман:
Әліппемен қош айтысып қаламыз,
Енді қолға басқа кітап аламыз.
Ата-ана қуанышқа ортақ бол,
Сауатты боп шықты, міне балаңыз.
Дания:
Таныстырған 42 әріппен
Қош бол, менің қасиетті Әліппем.
Сенің арқаң оқи жаза білгенім,
Сауатты адам санатына кіргенім
Әліппе:
Айналайын, балдырған,
Менен білім алдыңдар!
Әр сөзімді жаттаған,
Достар үшін мақтаған.
Рахмет айтып шаттанам,
Риза болып аттанам.
Алда ұзақ жасың бар,
Оқумен өсіп толыңдар,
Аман –есен болыңдар!
Хормен:
Бәрімізді
сүйіп өткен,
Балаларға үйреткен.
Әліппе мен ұстазға,
Бас иеміз құрметпен!
Осы кезде «Әліппеге рахмет!» -деген жазулы тәж киген балалар ортаға шығады. (Әліппе
шығып кетеді.)
Хор: «Әліппе» әні
Әсем:
Еңбек білім мәнінде,
Есептейтін бәрін де.
Сөз береміз ардақтап,
Математика пәніне.
Математика:
Сәлемет пе достарым?
Сабағы боп жоспардың.
4 амалды қолданған,
Математика достарың.
Хормен: Сәлеметсіз бе, математика!
Математика:
-Ал балалар, математикадан не үйренгендеріңді көрсетіңдерші? Қазір,
бәріміз бірге қызықты есептерді шығарып көрейік.
1. Ағаштағы төрт алмұрт,
Піскен екен тимей құрт.
Самат алып екеуін,
Қалдырған екен нешеуін? 4-2 = 2
2. Қазып жүр құмды бес мысық,
Үшеуі жатыр күн ыстық.
Екеуі жүр шомылып,
Барлығы қанша санап шық? 5+3+2 = 10
3. Алма ағашта жеті алма,
Қандай тәтті жесе алма.
Жетеуінде жеп қойсам,
Қалады онда неше алма? ( 0 )
4. Табақта 4 өрік,
Қолымда 3 өрік.
Қосқанда барлығын
Болады неше өрік? ( 7 )
5. Маратта бар 5 іні,
Мұратта бар 2 іні.
Қоссақ бес пен екіні,
Неше болады шешуі? (7 )
Математика:
-Ал балалар, білімді екендеріңді білдім, енді өнерлеріңді көрсетіңдерші?
Би: «Көбелек»
Ана тілі:
-Балалар, ең алғаш қазақ балаларына арнап мектеп ашқан кім еді?
-Ыбырай Алтынсарин
-Ал алғашқы әліппенің атасы кім?
-Ахмет Байтұрсынов
- Олай болса, ол кісілердің де рухына бас иіп, өсиеттерін әркез есте ұстаңдар!
Білмесбек болмай, Білгішбек болыңдар! (сахнаға кір-қожалақ Білмесбек жүгіріп
шығады)
Білмесбек:
-Мыналар неге жиналған, әй! Менің Білмесбек деп атымды атаған қайсысың?
Ана тілі:
-Сәлеметсіз бе, Білмесбек! Бүгін « Әліппемен қоштасу » мерекесі. Сен туралы
айтқан мен.
Білмесбек:
-Әліппемен қош-та-су! Қоштасыңдар, қоштасыңдар! Қой, мен кетейін! Чао!
(кетіп бара жатып, бір баланың басындағы әріпті көріп қалады да, жұлып алмақшы
болады.)
Бала:
-Тиіспе, менің басымдағыға! Мұнда әріп жазылған.
Білмесбек:
-Әріп дейді ғой. Қайдағы әріп , мынау доңғалақтың суреті ғой. Ал мына бала,
мәссаған рогатканың суретін салып алыпты. Бұлардың бәрін мен « Әліппені »
оқымай-ақ білемін.
Ана тілі:
-Ол не дегенің, Білмесбек! Бұлар О,Ү әріптері ғой. Дегенмен, балалар,
Білмесбектің сөзінің жаны бар. Әрбір әріп бір нәрсеге ұқсас. Қане, ендеше
әріптерге байланысты жұмбақтарды шешіп көрейікші.
1. Қос мықынын тіреніп,
Тұрады ылғи шіреніп. ( Ф )
2. Үш шырпыдан бір есік,
Құрастырып көр шешіп. ( П )
3. Сақинаға қарайық,
Ұқсайды оған қай әріп? ( С )
(Осылайша 2-3 жұмбақ айтылады, Білмесбек 1-2 рет ұмтылып, балалармен бірге
жауап бергісі келеді де, әріпті білмейтіні есіне түсіп, желкесін қасиды)
Ана тілі:
-Міне, Білмесбек, көрдің бе? Балалар әріпті қалай жақсы біледі?
Білмесбек:
-Ой , менен басқа білмейтіндер де бар шығар –ау іштеріңде!
Ана тілі:
-Жоқ, Білмесбек, барлық бала жақсы оқиды.
Білмесбек:
-Онда мен кітап оқығым келеді. Мен де мына балалар сияқты әріп танығым
келеді. Енді қайтсем екен...
Ана тілі:
-Өте дұрыс. Тек алдымен үсті-басыңды жөнге сал! « Әліппені » таза, әдепті
бала ғана ұстайды.
Білмесбек:
- Жарайды онда!(жүгіріп шығып кетеді) Сау болып тұрыңдар!
Мұғалім:
-Ал енді «Әліппені » ерінбей, жалықпай, жанымызда отырып үйреткен жандарға
жыр арнап, ән салайық.
Айым:
Күн боп күліп балаға,
Ой жіберген санаға
Мың бір сәлем жолдаймыз,
Ардақты абзал анаға.
Диас:
-Біздің жамандығымызды жасырып, жақсылығымызды асырып жүрген – ана!
Қиындықта әркез сенімен бірге болатын да – ана! Бұл өмірге бәріміз оған
қарыздармыз.
Ернұр:
-Ендеше, аналардың құрметіне арнап, жігіттеріміз би жолдайды.
Би: «Жігіттер» тобы
Әсем:
-Ендігі өлең жолдарын асқар таудай әкелерімізге арнаймыз.
Нұрым:
Нағыз әке ақылгөй де асқар жан,
Барлық ұрпақ әкелерден басталған.
Ал, әкелер, өздеріңе арналмақ,
Біз айтатын келесі бір асқақ ән.
Ән: «Сәлем берем үлкенге»
Шапағат:
«Әліппе » даңғыл жол ашты,
Жаңадан пәндер жалғасты.
«Әліппе» сырын ұқтырған,
Хормен: -Рахмет, ұстаз алғашқы!
Хор: Мұғалім-ол біздің
Әсем:
Бүгінгі кеш әр үйдің тойбасы деп саналар,
Балалардың есімі әулеттерге таралар.
Ырым етіп сондықтан да ертеңгілік соңында,
Ақ тілекпен баршаға тілек айтар қонақтар – дей отырып, сөз кезегін қонақтарға
береміз.
