Инфоурок Математика Другие методич. материалы"Отбасындағы бала тәрбиесі" тәрбие сағаты

"Отбасындағы бала тәрбиесі" тәрбие сағаты

Скачать материал

«Адамға ең бірінші білім емес,

тәрбие берілуі керек, тәрбиесіз

берілген білім адамзаттың қас

жауы. Ол келешекте оның барлық

өміріне апат әкеледі.»

Әбу Насыр Әл-Фараби

Тәрбиенің басты ұстанымыдары-адамзаттың құндылықтарды және тұлғаны қалыптастыру, өз халқының мәдениетін, әдебиетін, тілін, салт-дәстүрін, тарихын, өнерін сүю арқылы басқа халықтардың да тілі мен мәдениетіне ,салт-дәстүріне құрметпен қарайтын нағыз мәдениетті адам қалыптастыру.Бала біздің болашағымыз, еліміздің ертеңі. Сол ертеңгі ел тізгінін ұстар ұрпағымызды белі бесіктен шықпастан бастап жақсылыққа баулу бойына ізгілік нұрын себу бүгінгі біздердің-ұстаздардың, ата-аналардың міндеті.

Жастардың жүрегін тербейтіп, ой сезіміне әсер ету үшін, біріншіден тәрбиеші ұстаздың саяси сауатты, жан-жақты білімді болуы, екіншіден, тәлімгер ұстаз өз бойындағы білімді оқушы жүрегіне ұялата аларлықтай әдіскерлік шеберлерге қажет, үшіншіден мұғалім оқу тірбие үрдісін жүргізу кезінде оқушының психологиялық ой-өрісінің өсі, даму дәрежесін бақылай алатын сезімтал психолог болу керек.

«Ел боламын десең,бесігіңді түзе» деген М.Әуезовтың аталы сөзі де отбасы тәрбиесінің маңызын айқындайды. Ұрпақтар бірлігімен сабақтастығын нығайту, отбасы мен мектеп арасындағы байланысты жандандыру. Ойшыл кемеңгер Ахмет Байтұрсынұлының «Басқа халықтардан кем болмас үшін біз білімді, бай,әрі күшті болуымыз керек. Білімді болуға оқу керек, бай болуға кәсіп керек, күшті болуға бірлік керек» дегенді, әр адамға саларлық сөздер. Сондықтан да, осы қағиданы бетке ұстаған ұстаз жастарға білім мен кәсіби бағдар беруді биік денгейге көтеру жолында танымсыз еңбек ету керек.

Елбасымыз Н.Назарбаев таяудағы жылдарда бәсекелестік қабілеті жағынан әлемдегі 50елдің қатарына қосылуымыз керек деген міндет қойып отыр. Бұл міндетті орындау үшін еі алдымен  жсатарға сапалы білім беріп, ғылым негіздерін үйретуіміз қажет. Сонда ғана жастарымыз жаңа заманның биік талаптарын орындай алатын білімді де өнерлі азамат өсері анық. Бақыттың кілті білімде. Мәдениетте білім  арқылы қалыптасады емеспе.Әр баланың бүкіл адамзатың рухани құндылықтармен сусындап,өз елінің өткені туралы, мәдениеті мен әдебиеті туралы ақпаратты мұражайлар мен кітапханалардан алуға толық  мүмкіндігі болуы керек. Балалар білімді болуға ұмтылғанда ған мәдениетті азамат болып өсеті. Сонда мемлекет те қуатты болмақ. Кең байтақ жеріміз бар. Қойнауы кеңге толы, жайлауы малға толы туған өлкемізді бізге мұраға қалдырға бабаларымыздың алдында әрдайым бас иеміз. «Ырыс алды-ынтымақ, береке басы-бірлік» деп білген халқымыз. Әл-Фараби сияқты ұлы ғұламалармен, Абай құнанбаев сияқты қлы ақындарымен әмемдік тарихтан лайықты орын алған.

Өскелең ұрпақты тәрбиелеу мәселесі бүгінгі күні ең өзекті мәселелердің бірі болып отыр. Қазір қоғамымыз әлеуметтік –рухани дағдарысты басынан кешіруде. Қазақтан 1989жылы БҰҰ қабылдаған. Бала құқығы туралы конференцияны мақұлдады. Конференция мазмұны негізгі 4талап қояды, баланың өмір сүру құқығы, баланы қоғау, дамуына жағдай жасау, қоғамдық өмірге белсене араласу құқын құрметтеу. Негізгі басымдық баланы қайсыбір себептер болмасын кесітпеу. Конференция әлеуметтік ұорғалмаған балалар тобына, жетімдерге, мүгедектерге, босқындарға, құқық бұзушыларға ерекше көңіл бөледі.

Отбасы.Бала.Мектеп

Бір-бірінен ажырағысыз үш ұғым

Отбасы бар жерде бала бар

Бала бар жерде мектеп бар

Отбасы-Бала-Мектеп арасындағы байланыс үзілсе. Ата-ана тарапынан, мектеп қабырғасынан жылылық сезілмеген жасөспірімдер өмірінде өзін ешкімге қажетсіз деп есептеп, уайымға шалыдғады. Ұзаққа созылған қайғыру, ренжу,жүйке ауруларына шалдықтырады. Мектеп пен отбасы бала тәрбиелеудегі мақсатты қолданатын әдіс-тәсілдерді бірге ойлап іске асырмау салдарынан яғни әр түрлі талаптардан оқушы отбасының мектептің ықпалынан шығып кетеді. Осыдан бала тәрбиесінде ата-ананың алатын орыны туралы айтпасада түсінікті.

Біздің ше әр оқушы бір тәуліктің 6сағатын ғана мектепте өткізеді екен. Қалған 18сағатын –ата-ананың қасында болады. Өз перзентін үйірмеге қатыстыра ма, кітапханаға жібере ме, теледидарға таңып қояма, нарық ағымымен саудаға жұмсай ма- ата-ананың өз еркі. Бірақ сол ерікті, тек жақсылық жасауға жұмсаса дейміз. Жасыратыны жоқ, соңғы кезде мектеп жанындағы жасөспірімдер арасында беймезгіл компьютер клубында сағаттап отыру мен сабаққа қатыспау, топ-топқа бөлініп, есеп айырысу мен қарулы қақтығыстар сияқты келеңсіз оқиғалар көбейіп келеді. Бұл жағдайдың алдын алып, шара қолданылмаса, оның соңы-қатыгездік пен ұрлыққа, арақ пен нашақорлыққа, кезбелік пен жеңіл жүрістерге салынуға соғары анық. Қайтсек күнімізді көреміз деп базарда тиын санап жүрген ата-аналар балаларының тәрбиесіне дұрыстап көңіл бөлуге мүмкіндіктері мүлде аз. Бұл жастарға кері әсерін тигізуде. Керісінше еш нәрседен мұқтаждық көрмей, қолын қақпай өсірген балалардың да  жағдайы мәз болып отырған жоқ. «Есер баладан, ерке бала жаман» деп атам қазақ бекер айтпаған.

Бұл балаларды тәрбиелеуде ата-аналарының күш-қайрат, жігерді талап етеді. Біздің еліміздің болашағы осы біліммен қаруланған білімді ұрпақ қолында Ол болашақ бүгінгі тәрбиелеп отырған сіздермен біздердің балаларымыз. Жақсы нәтижелі білімге жету үшін ең алдымен балаға тәрбие берілу шарт. Жоғарғы сынып оқушыларын ата-аналар еңбек жолын бастауға даяр тұрған үлкен азамат деп есептеп, неге екені белгісіз оларды тәрбиелеу қиын деп табады. 15-17жастағы жасөспірімдерді үлкен өмірге әзірлеуде әке мен анаға көптен ауыр міндеттемелер жүктелмек. Осыған байланысты осы жастарға ұл мен қызды тәрбиелеудің әдістері мен тәсілдерін, тиімді құралдарын ата-аналар меңгерген бе, меңгерсе ұаншалықты дәрежеде, оларды азамат етіп тәрбиелеуге шама шарқы жете ме деген заңды сұрақ туындайды. Өкінішке орай ата-аналардың тәрбиешілік дәрежесі кемшін түсіп жатады. Көркем әдебиеттерді оқу. Кинофильдерді, театр қойылымдарын, радио және телебағдарламалады бірлесіп көру, соңынан талдау ата-ана мен жасөспірімдерді жақындату, рухани байланыстары түседі. Егер жасөспірімдерге «ата- анаңызды қандай жақсы, үлгі алатын қасиеттерін қалар едіңіз?» деген сауал қойсақ, жауабы еңбек сүйгіштік, қайырымдылық, шыншылдық, еңбектегі өз ісіне жауапкершілігі болуы, бастаған ісін тиянақты аяқтау, өзін –өзі ұстау мәдениетінің болуы, ішімділікпен темекіге жиіркенішті қөзқарасы болар еді. Жас адамдар ақыл айтуға құрылмаған ашық, өз пікірін айтуға жол ашатын әңгімелерді жақсы көреді. Ата-ана мұндай ашық әңгімелерде моралдық, ақыл айтушылықтан аулақ болып, сөзінде дәлелдемені, мысалды келтіріп, баланы сендіре білу керек. Ондай әңгімелердің тақырыбы саяси, әлеуметтік, жанұялық бірлескен еңбек пен демалысты ұйымдастыру туралы болуы мүмкін.

Бал тәрбиесіне отбасының әсер ету жақтарын сөз еткенде, оны үш топқа бөліп қарастыруға болады.

1-топ –баланы қалай тәрбиелей біледі және дәл осылай тәрбиелейді.Олар көп емес, алайда өздерінің сапалы өмірі мен сапалы іс-әрекетін тек өз балаларына ғана тәрбие беріп қоймай, мектептегі қоғамдық жұмыстарға қолғабыс етіп, басқа ата-аналарға үлгі көрсетеді.

2-топ-өз балаларына өнегелі тәрбие бергісі келеді, бірақ қалай тәрбие беру керек екенін білмейді. Олар білмегендіктен балаларына кері әсер етуі мүмкін.

3-топ-балаларды тәрбиелеу жолдарын білмейді. Бұлар соншалықты көп болмағанымен «қиын» балаларды беретін отбасылар.

Халық даналығы «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны аларсың», «Әке көрген оқ жанар, шеше көрген тон пішер» десе, Абай «Тегінде адам баласы адам баласының ақыл, ғылым, ар, мінез деген нәрселермен озады... басқа нәрсемен оздым ғой демектің бәрі ақымақшылық» деп түйіндейді.

Ал атақты физиолог И.Павлов «Әрбір баланың мінез-құлқы ата-анасының жағымды іс-әрекетінен үлгі алу барысында қалыптасады» деп тұжырымдайды. Моральдік жағынан азғындаған отбасында әдетте балаға жеткілікті көңіл бөлмейді.

Балалар ата-ананың қамқорлығы мен сүйіспеншілігін сезінбегендіктен, олар ертеңгі күннің қуанышын жоғалта бастайды. Сондықтан олар отбасында жоқшылық пен қайырымдылықты сырттан, көшеден іздейді.

Нұрпейіс Қасымұлының мына сөздерімен баяндамамды аяөтағым келіп отыр. Қазақ халқында «тектілік» деген ұғым бар. Мәселен «текті жерден шыққан» «текті азамат», «текті қария», «тексізден құдай сақтасын» деген сөз тіркестерінің мағынасы өте кең, мұның ішінде адамгершілік, қасиеттілік, тазалық, тәрбиелік, ізеттілік, мәдениеттілік, сыйласымдық, намысөойлық, батырлық, ержүректі тағы басқа да қасиетті ұғымдар сыйып тұр. Өз ұлтымның болмысына зейін салып, бар жақсылығын ой елегінен өткізіп, қазақты «текті халық» деп атағым келеді. Сондықтан да айтар тілегім-ұрпағымыз текті болсын? Текті етіп тәрбиелейік.

 

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал ""Отбасындағы бала тәрбиесі" тәрбие сағаты"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 2 месяца

Овощевод

Получите профессию

Интернет-маркетолог

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 626 054 материала в базе

Скачать материал

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 13.11.2015 4069
    • DOCX 16.7 кбайт
    • 13 скачиваний
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Рахимова Базаркул Сагиндиковна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    • На сайте: 8 лет и 4 месяца
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 11241
    • Всего материалов: 5

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Менеджер по туризму

Менеджер по туризму

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Применение математических знаний в повседневной жизни

36 ч. — 180 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Реализация межпредметных связей при обучении математике в системе основного и среднего общего образования

36 ч. — 144 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 22 человека из 15 регионов

Курс повышения квалификации

Особенности подготовки к проведению ВПР в рамках мониторинга качества образования обучающихся по учебному предмету «Математика» в условиях реализации ФГОС НОО

72 ч. — 180 ч.

от 2200 руб. от 1100 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 73 человека из 31 региона

Мини-курс

Фитнес: особенности построения смешанных групповых тренировок

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Управление проектами: от планирования до реализации

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 29 человек из 18 регионов

Мини-курс

Профориентация детей и подростков

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 30 человек из 15 регионов