Открытый урок на тему "ХХІ ғасыр математигі" (7 класс)

          « ХХI ғасыр жас математигі »  (интелектуалдық ойын)

                                 Жақсылықова К.Ж

Тақырыбы: « ХХI ғасыр жас математигі » 

Мақсаты: Қабылетті ынталы оқушылардың арасында математикалық ойдың дәрежесін арттыру . Оқушыларды өз шеберліктерін көрсетуге дайындау. Оқушыларды алғырлыққа , шапшаңдыққа тәрбиелей отырып , ой-өрісін кеңейту , шығармашылық қабілетін дамыту.

Түрі: ойын-сайыс.

Көрнекіліктері: Қанатты сөздер , қабырға газеттері , түрлі – түсті шарлар.

Өтілу барысы: 1. Ұйымдастыру бөлімі .(бағдарламамен танысу)

1-жүргізуші : Қазақ халқының ұлы ойшыл ақыны А.Құнанбаев «Атаңның баласы болма , адамның баласы бол», «Жақсы көпке ортақ , еліңе , халқыңа

 пайдаң тисін »-деді.

 «Қараңғы қазақ көгіне өрмелеп шығып күн болам» деп аңсаған ағартушы педагог С. Торайғыров өзінің қысқа өмірінде ғылым мен білімді өзінен кейінгі жастарға насихаттады.

2-жүргізуші. «Білекті бірді , білімді мыңды жығады» деген халықтың нақыл сөзі мен  «Халыққа наннан кейінгі ең қажеттісі-Білім  »(Ж.Дантон) деп айтқандай , бұл сөздер бекер айтылмаса керек.

1-жүргізуші : Оқушылардың ой-өрісін кеңейтіп , есте сақтау қабілеттерін шыңдайтын , білімді жастарды анықтайтын , оқушылардың білімге қызығушылығын арттыратын математикалық « XXI ғасыр жас математигі »

интелектуалды танымдық ойынымызды бастаймыз.

2-жүргізуші : Білімді адам еш нәрседен  қорықпайды. Әр уақытта батыл. Ен-деше  Шақырамыз , келіңдер жарысуға ,

          Күш , өнер . біліммен алысуға .

          Бар өнерді салайық  ортамызға ,

          Кәнеки кім шығады сайысуға -, деп сайысымыздың алғашқы кезеңін бастаймыз.

1-жүргізуші: Танымдық ойынымыздың бағдарламасымен таныстырып өтейін     2. Бағдарлама:

                                    I   кезең    « Кім шапшаң ?  »                                  

                                    II  кезең    Тіл- өнер ( үш тілде)

                                    III кезең    Блиц турнир

                                    IV кезең  Ең , ең ...( математика тарихынан сұрақтар)

                                    V  кезең  Жекпе-жек

Ойынды бастамас бұрын әділ қазылар алқасын сайлаймыз.

2-жүргізуші :

I кезең « Кім шапшаң ? » Сайыскерлерге қойылатын сұрақтар

     1. Математикадан координаттар әдісін жете зерттеген француз математигі,

         әрі физигі                                                                                          

      2. Натурал санның мағынасы                                      ( Жауабы: табиғи сан)                      

      3. 100-ді ½  бөліп , 7-ні қосқанда нәтижесі қандай?            (Жауабы:207)

      4. Бір санға минус 5-ті қосып , 2-ге бөлдім. Оны 5-ке көбейткенде 25 саны шықты. Мен қандай сан ойладым?                                                (Жауабы: 15 )

      5. Қандай таңбалар геометриялық фигуралардан кішірейтуден шыққан ?

      6. Суретте барлығы неше үшбұрыш бар ?             ( Жауабы: 13 үшбұрыш)

      7. 1х2х3х4х5х6=х  

                                                      (Жауабы: 720)

      8. Ағаш үстінде 20 торғай отыр еді , аңшы оның 5-еуін атып түсірді.

          Торғайлардың нешеуі қалды ? 

                                                                 ( Жауабы:5)

     9. Қандай санның жазылуында қанша әріп болса , сонша цифр бар ?

                                                                                  ( Жауабы:он және жүз)

     10. 4 қайың өсіп тұр .Әрбір қайыңда 4-4-тен үлкен бұта бар. Әрбір үлкен бұтақта 4-4-тен кішкене бұтақ бар . Әрбір кішкене бұтақта 4-4-тен алма бар . Барлық алма саны қанша ?

    11.  Суретші мектеп бөлмелелерін нөмірлеуге тиіс еді. Бөлме саны 100   болса , қанша рет 9 цифрын жазу керек ? 

    12. Дүкеннен мен сабын алдым ,

         Оның және қабын алдым.

         Екі дәптер , бір қарындаш ,

         Тіс ысқышты тағы да алдым.

         Есептеші сонда бәрі

         Қанша болды , қолда бары ?                                                                          

  13. . Суретте барлығы неше шаршы бар ?                 (Жауабы: 14шаршы )

II кезең .Тіл-өнер.

1-жүргізуші: Әр ғылым математика дамығанда ғана дами алады немесе «Математика –барлық ғылымдар атасы »- деп тегін айтылмаса керек.

2-жүргізуші : «Ақыл көркі –тіл, тіл көркі –сөз » деп Жүсіп Баласағұн

айтқандай біздің тарландарымыз өздерінің қазақша , орысша , ағылшынша

шеберліктерін көрсетеді .

Шарты : Жұмбақ , өлең жолдарын шешімін тауып , табылған сөздерді қазақша , орысша , ағылшынша аударады.

 1.   Арқалап бірін қоймай көтергеннің

                      Аяғы еш уақытта талғаны жоқ

                2.   Біз санбыз ..

Сызықпыз бөлінген

Дұрыс, бұрыс , аралас

Ондық болып бөлінген                    

3        Он бір түйе, бес жылқы ,

Екі сиыр , бес ешкі ,

Екі , қоян үш түлкі ,

Таба алмасаң бос күлкі.

III кезең. Блиц турнир.  

1-жүргізуші: Сонымен «Жеті атасын білген ер , жеті жұрттың қамын жер

деп білім тұлпарларын «Блиц турнир »ойынына шақырамыз.

2-жүргізуші: Шарты: Әрбір сайыскер кезектесіп ұяны ашып сұраққа жауап береді. Жауап бере алмаса , басқа оқушы жауап береді. Жауап берген оқушы келесі ұяны ашады.  Сұрақтар :

алгебра	20	30	40
геометрия	20	30	40
логика	20	30	40

Сұрақтар         Алгебра  

20-1-қатар       Бүтінді төртке бөлгендегі бір үлесі              (Жауабы: ширек)

30- 2-қатар     «Миллион » ұғымын алғаш қазақ жеріне таратқан адам,

                          қай жылы , қайда?

                                                    (Жауабы: Ы.Алтынсарин. 1879. Орынборда.)

40- 3-қатар. Гүлнар, Айша , Рита үшеуі математикадан бақылау жұмысынан

                     қандай баға алғандығын сұрағанда мұғалім: Әрқайсыңның бағаң

                     әр түрлі .Гүлнардың бағасы үш емес, ал Ританың бағасы үш емес

                    деді. Сонда әркім қандай баға алған?

Геометрия :

20-1-қатар. «Биссектрисаның » анықтамасы.

                      ( Жауабы: Бұрыштың төбесінен шығып , оның қабырғалары-

                                          ның арасымен өтетін және бұрышты қақ бөлетін

                                          сәуле)

30-2-қатар  Қозғалысты бейнелейтін атау. 

                                                                                             Жауабы: ( симметрия )  40-3-қатар  «Тіреу негізі – нүкте»сөзінің авторы

                                                                    ( Жауабы: Ибатулла Ақбергенов )      

Логика:

20-1-қатар  Тауда 7ағаш , әр ағаштың түбінде 7-ін , әр інде 7 түлкі , әр    түлкіде 7 күшік бар.Барлығы неше күшік ?                                         

30-2-қатар   2 мен 5-тің арасына қандай таңба қойғанда , 2-ден үлкен 5-тен кіші сан шығады ?                     

40-3- қатар Қараңғы бөлмеде 20 пар етік бар. Егер етіктің размерлері

                     бірдей болса , 100 етіктен ең болмағанда екеуі парымен болу

                     үшін неше етік алу керек ?                                                                                                      

  IV кезең   Ең, ең ..(   тарихи сұрақтар )

  1-жүргізуші : Енді біздің білімдар  балаларымыздың тапқырлығын көрейік:

   Ойынды ұпай саны көп оқушы бастайды. 

1.     Қазақ қыздарынан шыққан тұңғыш педагог доктор математик

                                       (Әбілқасымова Алма Есімбекова ) 

2.     «Алгебра» сөзі қай елден шыққан ?(«Әл-Жебр»деген араб сөзі-

нен шыққан. )

3.     «Планиметрия » курсы нені оқытады ?

2-жүргізуші: Финалға екі оқушы қатысады.

V кезең  1. Бұл кім ?   (Үш қазақ ғалым математиктердің суреті, интерактивті тақтада көрсетіледі )

                 Жауабы:            

               а)  Қазақ математигі , белгілі әдіскер, физика- математика ғылымда-

                    рының кандидаты,        

                    педагогика ғылымдарының докторы , профессор

                    Бүркіт Баймұханұлы Бисенов

               ә ) ҚР ҰҒА академигі , физика –математика ғылымдарының

                    докторы, профессор Асқар Серқұлұлы Жұмаділдаев 

               б) Жәутіков Орынбек Ахметбекұлы – белгілі математик , физика-

                   математика ғылымдарының арасынан шыққан тұғыш доктор,

                   профессор, ҚР ҰҒА академигі ,Қазақ ССР-нің ғылымға еңбек

                   сіңірген қайраткері.

1-жүргізуші : Әділ қазылар алқасы жеңімпаздарды анықтағанша , жанкүйерлерге сұрақтар қоямыз.

         Жанкүйерлерге сұрақтар:

1.     Нәрселерді санағанда , Керек бізге ауаудай

Айтыңдаршы бұл қандай сан , Жан-жағыңа қарамай.

     2.  Алманың жартысы неге ұқсас?

     3.  2,5 таяқтың неше ұшы бар ?                                  ( 6 ұшы бар)

     4. 60-ты 0,6-ға бөлсе қанша?                                       ( 100)

     5. Бір таңбалы санға дәл сондай тіркеп жазса, неше рет өседі?   ( 11есе)

     6. Күн көзі жылына неше рет шығады?                                          ( 365)

     7. Екі санның қосындысының квадраты

     8. Қандай үш таңбалы сандардың қосындысы көбейтіндісіне тең

                                                                                              ( 1,2,3)

      9.Екі түзу қатар жүріп , Үшіншісін қияды .

         Сонда шыққан бұрыштарды , Кімдер айтып жияды?

                                                                                    ( айқыш, тұстас ,сәйкес )

     10. «Қосу » және «азайту таңбаларын негізген кімдер ?»

                                               (Я.Видман, Леонардо да Винчи )

     11. Модуль дегеніміз не?

 Кеш соңында жеңімпаз ойыншы анықталып , қазылар алқасы  кешті  қорытындылады.

Краткое описание документа:

Данное мероприятие "Математик ХХІ века" развивает интелектуальную культуру, прививает интерес к предмету,развивает кругозор, мыслительной деятельности,творических способности учасщихся.Наиболее важными задачами внеклассной работы являются следующие:

* пробуждение и развитие устойчивого интереса учащихся к математике и ее приложениям;

* расширение и углубление знаний учащихся по программному материалу;;

* развитие математических способности и мышления у учащихся;

* расширение и углубление представлений учащихся о культурно -исторической ценности математики, о роли ведущих ученых- математиков.

* осуществление индивидуализации и дифференциации, разностронние развитие личности.