Открытый урок на тему «Сагълыгъынынъ физик къурумлары»

Сагълыкъ эсаслары дерси

Мевзу: «Сагълыгъынынъ физик къурумлары»

Макъсат:   1)Сагълыкъны къорумакъ, организмни сагъламлаштырмагъа телебелерге огретюв.

                     2)Витаминлернинъ файдасы акъкъында талебелерге анълатув.

                     3)Кучьлю, чыдамлы, сагълам олмагъа огретмек.

                     4)Темизликке огретюв.

Дерснинъ кетишаты

I.Орг. Момент

1.     Невбетчи рапорты

-Бугунь Ноябрьнинъ 17-куню.Салы.Авасы булутлы, ель эссе.Буюк-Онлар къасабасында ягъмур ягъа.Терек лернинъ япракълары сарарып тёкюльди.Къушлар сыджакъ мемлекетлерге учып кетти.

Пишип бите мейвалар,

Сарарып сола япракълар,

Ягъа сувукъ ягъмурлар,

Учып кетелер къушлар.

II. Янъы мевзу:

«Сагълыгъынынъ физик къурумлары»

Макъсат:   1) Сагълыкъны къорумакъ организмни сагъламлаштырувны огретюв.

                     2) Кучьлю, чыдамлы, сагълам, дюльбер олмакъны огретюв.

1.Оджа: Севимли балалар, сагълыкъ  энъ буюк хазинедир. Сагълымызнынъ къыйметини балалыкътан  бильмек керекмиз

«-Сагълам тенде-сагълам акъыл»

Деген  бизнинъ  аталар.

Бу сёз догъру, бу сёзге

Дикъкъат этинъ, балалар.

Оджа:  Балалар , бугунь бизим дерсимизге мусафирлер келеджек.

Ай-Болит:  Селям алейкум , балалар!

Мен эр вакъыт азарым,

Балаларгъа, буюклерге

Даим ярдым этмеге.

Тильки: Мен окъумышлы тилькичик,

Эмшире олып чалышам,

Бир кимсе хасталанса

Тез-тез онъа ярдым япам.

(Музыка чала,  Такътакъкъуш учып келе)

Такътакъкъуш: Селям алейкум, балалар!

Мен орман экими, таныдынъыз?

Мен тереклерге , айванларгъа тез-тез ярдым япам.

(Музыка чала, Аюв келе)

Такътакъкъуш: Не олды санъа аювчыкъ?

Аюв:   Кузь кельди, ягъмурлар ягъмагъа башлады. Мен сувлар, гольчиклер ичинде юрьмеге пек севем.Аякълрым сыланды, богъазым агъыра.

Такътакъкъуш:  Айды аювчыкъ, мен сени Экимге алып барайым!

(учып кете)

Такътакъкъуш: Селям алейкум, Ай-болит, бизге ярдым этинъиз!

Ай-болит: Къана! Не олды санъа?

(богъазыны бакъа)

-Балалар, бурун ве аякълар дост олгъаныны билесинъиз?

Эгер аякълар сыланса, балаларнынъ богъазлары  агъыра, буруны акъа.

Тильки: Мен  бурнакъ балаларны севмейим ве сизге айтмакъ истейим

- Сагълыгъынызны сакълан!

Кучьлю ве сагълам олмакъ ичюн организмни сагъламлаштырмакъ керек.

- Айтынъыз, эр саба не япмакъ керек?

Аюв: Чокъ, чокъ юкъламакъ керек

Чокъ, чокъ ашамакъ керек.

Тильки: Ёкъ, ёкъ. Эр саба талим алмагъа керек.

Ай-болит: Келинъиз, балалар- талим алайыкъ!

(музыка чала, балалар талим ала- гимнастика)

2.Ресим боюнджа иш

Оджа: Балалар, ресимде кимлерни коресинъиз? Олар не япа?

-Балалар тазе авада  футбол ойнайлар;

-Денъизде ювуна, сувда топнен ойнай.

-Юзбезнен окъалана.

-Демек, олар организмни сагъламлаштыра.

3.Тест

          Сагълам олмакъ ичюн не япмакъ керек?

А)чокъ юкъламакъ керек

Б)чокъ ашамакъ керек

В)организмни сагъламлаштырмакъ керек

           (Балалар анълата)

Оджа: Балалар , организмни  насыл сагъламлаштырмагъа  керек?

Терининъ темизлигине дикъкъат этмек керек, эр кунь юзьбезнен окъаланмакъ керек.

Сувукъ сувнен  чайкъаланмакъ, эр кунь душ алмакъ файдалыдыр.

Терини алчакъ температурагъа яваш-яваш алыштырмакъ  керек.

Язда ювунмакъ ве кунеште янмакъ файдалыдыр .

Оджа: Машалла, балалар. Демек сагъламлашкъан адамлар азджа хасталана, къуветли, чыдамлы ола ве сувукъланмай.

(музыка чала, Такътакъкъуш уча, Маймунны коре)

Маймун: Ой,ой,ой! Не япайым?!

                - Вай, вай! Аначыгъым!

Бир шей ярдым этмей!

Такътакъкъуш: Не олды санъа! Сачларын таралмагъан, къолларын кирли, урбаларынъ былашыкъ.Эльбет сен хасталанырсынъ.Къолларыны ювмайып банан ашагъандырсын?!

Маймун: Э,э!

Такътакъкъуш: Ай-ды, доктор  Ай-болитке барайыкъ.Санъа ярдым этер.

(музыка чала, Ай-болитке келелер)

Такътакъкъуш: -Селям алейкум, доктор! Сизге кене бир хастаны алып кетирдим. Ярдым этинъиз!

Ай-болит: Ах, сен кирли, сен пек пусюр Маймун киби баласынъ!

-Чагъаракъны темизлеген Къурумджыдан къарасынъ.

Тильки: Недир сенинъ къыяфетинъ,

Кирли бетинъ аймакълы,

Бойнунъда кир асмакъ-асмакъ,

Бурнынъ тюбю къасмакълы.

(маймунны бакъалар)

Ай-болит: Балалар , айтынъыз, гигиена акъкъында не билесинъиз?

1.Балачыкълар, ювунынъыз

Сизлер сувны бегенип

Темиз олсун эр еринъиз

Къулагъынъыз, къолунъыз.

2.Мен бир вакъыт раледе

Къыйышып отурмайым

Кирли балаларны ич

Яныма сыгъдырмайым.

Оджа: Ювулмагъан емишлерни, зарзават ве мейваларны ашамакъ олмай. Оларнынъ устюнде зарарлы Микроблар  ола билир . Микроблар пек зарарлы. Шунынъ ичюн соырагъа отургъанда эвель къолларны сабуннен ювмакъ керек.

 4.Ресимге бакъып суаллерге джевап беринъиз. 

  

-Эгер къолларны сабуннен ювмасанъ,  темиз олмасанъ, чокъ хасталыкъларгъа огърамакъ мумкюн.

-Бу грипп, сарылыкъ, джиггер хасталыгъы.

           (музыка чала  ,Тимсах, кире)

Такътакъкъуш:  Селям алейкум, Тимсах, не олды санъа?

Тимсах: Манъа ярдым этинъиз,тишлерим пек агъыра.

Такътакъкъуш: Чокъ конфет, шекер ашагъандырсынъ?

                            Айды,  экимге барайыкъ . О санъа ярдым этер.

(Музыка чала)

Ай-болит:  Къаны-къаны бакъайыкъ!

                   -О,О,О. Тишлеринъиз бакъылмагъан, чюрюген.

                   -Мынъа санъа тиш фырчысы, паста.Эр кунь тишлерини темизле.

Тильки:  Аз шекер, конфет аша!

Ай-болит: Балалар, айтынъыз, тишлерни насыл бакъмакъ керек?

 Талебелер джевап бере:

 Аштан сонъ агъызны чайкъамакъ керек.

 Тишлерни саба ве акъшам юкъламагъа ятмаздан эвель темизленъиз.

 Тишлеринъизни башкъасынынъ фырчысынен бир вакъыт темизлеменъиз.

 Озь тиш фырчынъыз олмакъ керек, ве оны темиз тутынъыз.

 Тишлеринъизнен ине, мых ве диггер предетлерни тишлеп тутманъыз.

       Оджа:  Ресимге бакъып, суаллерге джевап беринъиз

-Не япа? Бу огъланчыкъ акъкъында не айтмакъ керек?

-О, темиз. Тишлерини бакъа, урбаларыны темиз тута, аякъапларыны да темизлей.

        (музыка чала, Къашкъыр кире)

Такътакъкъуш: Селям алейкум, къашкъыр, сен къайдан келесинъ?

Къашкъыр: Мен дискотекагъа бардым, энди эвиме къайтам.

Такътакъкъуш: Сен билесинъ сигар чекмеси пек хафлы олгъаныны?

Къашкъыр: Меннен  сенинъ ишинъ олмасын. Мен  озюм биллем!

-Бу да не экен?! Алайым, манъа керек олур!

Такътакъкъуш: Токъта, Къашкъыр, тийме ишлетильген шприцни, хасталанырсынъ!

Къашкъыр: А! Сен даа мындасын?!

(кете-кете, щищенен  сув коре)

-Пек сувсадым, бу сувны ичсем оладжакъ!

Такътакъкъуш: Эй, акъмакъ, сен не япасынъ? О темиз сув дегиль, сен не, хасталанмагъа истейсинъ!

 Къашкъыр: А-а-а! Сен даа мындасынъ, ярамаз къуш. Мен санъа костерерим.

-Вай,вай, не олды манъа, башым айлана, богъазым агъырта, не олды манъа?

Такътакъкъуш: Мен санъа айткъан эдим, сен исе мени динълемединъ.

Къашкъыр:  Багъышла, мени Такътакъкъуш!

 -Манъа экимге ёл костер!

Ай-болит: Не олды,санъа,Къашкъыр!

Такътакъуш: О чокъ сигарет чеке, кирли сув иче ,сабадан талим алмай.

Къашкъыр: Доктор,сиз манъа укол япынъыз!

Ай-болит: Эй-Эй!Бойле шприцнен укол мумкюн дегиль!

Оджа: Балалар,айтынъыз  , не ичюн Къашкъыр хасталанды?

(балалар джевап)

Тильки: Сигарет чекмек-сагълыкъкъа зиян кетирмектир.

Сигара чекюви  яшларгъа осьмеге кедер эте.

Сигарет чеккеннинъ тишлери сарара,организм вакъытындан эвель къартая.

5. Оджа:Балалар,сагълам олайым десен сигарет чекмек дегиль де чокъ файдалы витаминлер ашамакъ керек.

(музыка чала)

Алма,Эрик,Армут,Джилек,Юзюм,Лимон,Зердали.

(витамин акъкъында информ. Бере)

Оджа: Балалар, чокъ-чокъ емишлер ашанъыз, олар пек файдалыдыр.

6. группа боюнджа иш.

-Ресимлерге бакъып айтынъыз, балалар насыл хаталар япа.

(балалар джевап бере)

7. Оджа:-Балалар, даа сагълам олайым десен не япмакъ керек?

    -Спортнен огърашмакъ керек.

(оюн «Футболистлер»)

-Балалар я даа насыл спорт  оюнларыны билесинъиз?

-Спортнен огърашкъан адам кучьлю, дюльбер, чыдамлы ола.

III. Пекитюв.

-Балалар биз бугунь дерсте не акъкъында лаф этик?

-Сагълам олмакъ ичюн не япмакъ керек?

(индивидуаль иши), карточкагъа язув ве ресимге япыштырув.

Талебелер озь фикирлерини язып ресимге япыштыралар.

IV.Талебелерге баа къоюв.

V.Эв вазифеси: «Меним сагълыгъым» мевзугъа ресим чызмакъ.