Инфоурок Химия ВидеоурокиОткрытый урок по химии на тему "Д.И.Менделеев периодтық заңы"

Открытый урок по химии на тему "Д.И.Менделеев периодтық заңы"

Скачать материал

Сабақтың тақырыбы: Д.И.Менделеевтің периодтық заңы 
Сабақтың мақсаты: Д.И.Менделеевтің периодтық заңын, периодтық жүйе бойынша пәндік ұғым негіздерін тереңдету. 

Білімділік: Д.И.Менделеевтің периодтық заңын, периодтық жүйесіндегі химиялық элементтердің орналасуын түсіндіре отырып, пәнаралық ізденіс арқылы білімдерін терендету. 

Дамытушылық: Оқушыларға Д.И.Менделеевтің периодтық заңы мен периодтық жүйесінің өмірдегі маңызын меңгерту арқылы белсенділігін арттырып, іскерлікке баулу, дүниетанымдық көзқарастарын қалыптастыру. 

Тәрбиелік:ойлау қабілеттерін дамыта отырып ұқыптылыққа, байқампаздыққа тәрбиелеу. 

Сабақтың типі: Жаңа сабақ 

Сабақтың түрі: 
Аралас сабақ 

Сабақтың әдіс-тәсілдері: ауызша баяндау, ассоциация, сұрақ-жауап, түсіндірмелі-көрсетілімдік, топтық және жеке жұмыстарын атқару. 

Сабақтың көрнекі-құралдары: Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесі, бейнефильм, тапсырмалар, слайд, флипчарт, тест құрылғысы. 

Сабақтың барысы: 

І.Ұйымдастыру кезеңі

а) Оқушылармен сәлемдесу.

ә) Оқушыларды түгендеу.

б) Оқушыларды сабақтың мақсатымен таныстыру.

  

ІІ. Негізгі бөлім. 

І кезең «Тарих тағылымы» - «Бейнефильм»

«Д.И.Менделеевтің өмірі мен қызметі»

  Менделеев Дмитрий Иванович 

(1834 – 1907)

Орыс ғалымы, Петербург ҒА-ның мүше-корреспондентi (1876 жылдан) Менделеев Д.И.Тобольскiде туылып (1834ж.), Петербургтегi Бас педагогикалық институтты (1855ж.) тәмамдады. 1855-1856 жылдары Одессадағы Ришельевский лицейi жанындағы гимназия мұғалiмi. 1857-1890 жылдары Петербург университетiнде (1865 жылдан профессор) дәрiс оқыды, сонымен бiр мезгiлде 1863-1872 жылдары Петербург технология институтының проессоры. 1859 – 1861 жылдары Гейдельбергте ғылыми iс-сапарда болды. 1890 жылы оқу-ағарту министрiмен келiспеушiлiктен кейiн университеттен шығып кеттi. Ғылыми жұмыстары негiзнен химия саласына және одан басқа физика, химиялық технология, экономика, ауылшаруашылығы, метрология, география, метеорология салаларына қатысты. Изоморфизм құбылысын (1854-1856 жылдары) және элементтер қасиетiнiң олардың атомдық көлемiнен тәуелдiлiгiн зерттедi. 1860 жылы “сұйықтың абсолюттiк қайнау температурасын" (немесе дағдарыстық) ашты.

“Органикалық химия" – атты бiрiншi орыс оқулығының авторы (1861ж.). “Химия негiздерi" еңбегiмен жұмыс кезiнде (1869ж. февраль) химиялық элементтердiң периодтық заңын ашты. Ол ашқан периодтық заңы кейiнгi химиктер мен физиктерге атом құрылысын зерттеуге, периодтық себептерiн талқылауға және заңның физикалық мағынасын зерттеуге жол ашты.

1859 ж. сұйық тығыздығын анықтайтын құралды – пикнометрдi құрастырды. 1865 – 1887 жылдары қопалардың гидраттық теориясын жасады.

Газдарды зерттей келе (1874ж.) 1834ж. физик Клапейронның алған (Клапейрон-Менделеев теңдеуi), газ күйiнiң температурадан тәуелдiлiгiнiң жеке жағдайы болатын, идеал газ күйiнiң жалпы теңдеуiн тапты.

Ол көптеген ғылым академиялары мен ғылыми қоғамдардың мүшесi. Орыс физика-химия қоғамын (1868ж.) құрушылардың бiрi.

Оның құрметiне Мd101 – менделевий элементi аталған.

Химия және химиялық технология саласы бойынша үздiк еңбектері үшiн КСРО ҒА-сы (1962ж.) Д.И.Менделеев атындағы премия және алтын медаль тағайындалды.

 

 ІІ кезең Топпен жұмыс «Ой -қозғау» (сұрақ - жауап) 
«Натрий» 
тобына сұрақ

1.      Бірінші топта қандай элементтер орналасқан ?(Сілтілік металдар)

2.      Оттектің периодтық жүйедегі орны және салыстырмалы атомдық массасы? (16 атом массасы,8 рет саны)

3.      Д.И.Менделеевтің периодтық заңы ең алғаш қай жылы ашылды және неше элемент белгілі еді? (1869 ж, 63 элемент)

4.      Сутек атомының абсолютті массасы қайсысына тең: а)1г; ә)1 г/атом ; б)1



«Мырыш»тобына сұрақ

1.      Д.И.Менделеев қай жылы дүниеге келді? (1834 ж 8.ІІ)

2.      Неше период бар және қандай периодтарға бөлінеді? (7 период)

3.      1м3 газдың массасы қалыпты жағдайда көлемі нешеге тең? (22,4 литр)

4.  Алюминий қандай металл? (Амфотерлі)



«
Қорғасын» тобына сұрақ

1.  Инертті газдар қандай топта орналасқан және оларды ата?

2.  Қазіргі таңда неше элемент белгілі? (118)

3.  Бөлінбейтін кішкентай бөлшек? (атом)

4.  Менделеевтің құрметіне нешінші элемент берілді? (101)

  

ІІІ кезең «Элементтер» ( химия, биология, география жағынан сипаттама)

1. Топтардың жұмыс жоспары:

«Химик»:

v  Химиялық элементтің периодтық жердегі орыны;

v  Атом құрылысы;

v  Металл ретінде химиялық қасиеті;

v  Оксидтер мен гидроксидтерінің сипаттамасы;

«Географ»:

v  Элементтің табиғатта кездесуі;

v  Колекциямен жұмыс;

v  Қазақстанның табиғи ресурстары картасымен жұмыс;

«Биолог»:

v  Адам ағзасындағы элементтердің маңызы.

Осы жоспар бойынша әр топ берілген элементтерге толық сипаттама жасайды.


Натрий тобы: Натрий. 

«Химик»:

Элемент натрий ІІІ период І топта орналасқан

Натрий: реттік нөмері 11, протон саны 11, заряды +11, нейтрон саны 12

Балқу температурасы 97,86; қайнау температурасы 883,15

Табиғатта таралуы бойынша натрий 6-шы орын алады, ол тек қосылыстар күйінде кездеседі: NaCl - галит, ас тұзы; Na23 • 10Н2О - сода; Na24 • 10Н20 – глаубер тұзы; NaCl*KC1 - сильвинит, т.б. Ең маңызды қосылысы NaCl – ас тұзы, тұзды көлдердің негізгі құраушысы (Арал, Балқаш).

Натрий және натрий қосылыстары көп жерде қолданылады. Көшедегі фонарьларда натрийдің мөлшері көп. Ал бұл фонарьлар басқа фонарьларға қарағанда энергияны азырақ қажет етеді және тұманды мұнарлы күндерде жарық түсіре береді.

Натрийді сабын жасауда да пайдаланады. Ол теріге терең сіңген кірді кетіру үшін мол көбік шығарады. Сондай-ақ автокөліктердің қауіпсіздік көпіршіктерінде бар. Өрт сөндіргіш құралдарда болады. Көбіктің ағысын сыртқы екпіннен шығаратын химиялық үдеріс үшін қажет және қыста дала тайғақ болғандықтан мұздың үстіне тұз себеді, өйткені тұз мұзды ерітеді. 

 «Географ»:

Натрий жер қыртысында мөлшері массасы бойынша 2,64% тең. Табиғатта көбіне тұз құрамында кездеседі. Натрий көптеген силикаттар құрамында, сондай-ақ ол еріген күйінде көл, теңіз және мұхит суларында болады. Қазақстанда ас тұзы ащы көлдерде шөгінді түрінде кездеседі.



«Биолог»:

Натрий адам ағзасына қажетті элемент, қан қысымын су алмасуын, жүйке және бұлшық ет талшықтарын реттеуге қатысады. Ағзада негізгі қышқылдық тепе-теңдіктің сақталуын, жүректің жұмысын реттеп, ағзадағы суды ұстап тұру қызметтеріне қатысады. Натрийді адам көп қажет ете бермейді – күніне 1 грамдай ғана керек. Егер натрий иондарының адам ағзасындағы мөлшері артық болса ағзадағы судың тепе-теңдігін бұзады, қан қоюланады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Мырыш тобы:    Мырыш

 

«Химик»:

Мырыш ІІ топтың негізгі топшасында, 4 периодта орналасқан. 

Мырыш: реттік нөмері 30, атом массасы 65; 30 протон, заряды +30, нейтрон саны 35. Балқу температурасы 419,88; қайнау температурасы 907

Цинк  оксиді ZnO – қызыл мырыш кені  –цинкит,  түссіз суда ерімейді, цинк купоросы    ZnSO4*7Н 2O,  сфалерит  ZnS. Металлдарды жемірілуден (коррозия) сақтайды.

 

«Географ»:

Мырыш жер қыртысындағы массасы бойынша мөлшері 0,01 %   Ол көбінесе, қосылыстар түрінде кездеседі.                                                   Кен орындары: Жезқазған, Оңтүстік  Қазақстан, Кенді Алтайда бар. Шымкент, Өскемен металлургия  зауытында өндіріледі.  

 

«Биолог»:

Адам ағзасында жетіспеген жағдайда дәм және иіс сезуі нашарлайды.     Мырыш — қарын асты безінде болады.  Ол — ағзадағы гормондар синтезіне араласатын маңызды элемент. Әсіресе, құрсақтағы тіршілік иесінің дамуы кезінде аса қажетті минералдың бірі — осы мырыш.  Мырыш асқабақ пен күнбағыста болады.   

Ол адам және жануарлар қорегіндегі басты эссенциальды микроэлемент болып табылады. Организмдегі құрамы. Адам ағзасында цинк мөлшері 2-3 г, оның 60 % сүйек бұлшық еттерінде кездеседі. Ер адамда 15 мг мырыш қалқанша безінде болады. 
Тағам көзі: бауыр, какао, ет,құс, сыр, креветки, греция жаңғағы, балық. 
Тәуліктік қажеттілігі: 10-22 мг, жүктілерде -10-30 мг, емізетін аналарда-13-54 мг. 
Алмасуы: мырыштың тағамнан сіңірілуі 50% құрамды, белоктық диета мырыштың сіңірілуін күшейтеді, ал фосфат немесе кальцийдің мөлшері керісінше төмендетеді, кальций фитин қышқылы кездескенде мырышты сіңірмейді, фитин қышқылы кальций және мырыш ионымен ерімейтін комплекс түзеді.        

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорғасын тобы:  Қорғасын

 

«Химик»:

 Pb – элементтердің периодты жүйесінің IV-тобындағы химиялық элемент,6 периодта орналасқан, асыл металдардың бірі. Реттік нөмірі 82, атом массасы 207, 2; 82 протон, протон заряды +82; нейтрон саны 125. Балқу температурасы 327,5; қайнау температурасы 1740

Қорғасын қазіргі техниканың маңызды металы. Қорғасын табиғатта үлкен роль атқарады. Бұлар қазіргі техниканың басты конструкциялық материалдары. Ол атмосферада  коррозия  және қышқылдар әсеріне төзімді болғандықтан, химиялык аппапатуралар (әсіресе, күкірт қышқылы өндірісінде) және кабель, оқ, бытыра дайындауда, радиоактив сәулелерінен қорғануда, медицинада кең қолданады

 

 

 

 

«Географ»:

Қорғасын өте ерте заманнан белгілі, одан жасалған тиын ақша, медальондар ертедегі Египет қазбаларынан көп табылған. Жер қыртысындағы мөлшері 1.6 07 %, ол жеке күйінде кездеседі. Ең маңызды кені- галенит- қорғасын жылтыры PbS; Қазақстандағы кендері Оңтүстік және Шығыс Қазақстанда және Қарағанды облысында. Қорғасын бос күйінде көкшіл-сұр түсті жұмсақ және ауыр металл, оңай балқиды. Қорғасынды өндіру үшін, оның рудасын алдымен байытады, одан шыққан концентратта 40-78% қорғасын болады. Концентраттағы қорғасын көбіне полиметаллургия әдісімен алынады. Қорғасын-өнеркәсіп пен техникада кең пайдаланылатын түсті металл

 

«Биолог»:

Қорғасын-бұл ауыр метал,улы,улылығы 1-3 грам,адам өміріне қауіпті мөлшері 10 грам. Ағзаға қорғасын қосылыстары асқорыту жүйесі ,тыныс алу жүйесі, тері арқылы түседі. Қорғасынмен уланған кезде миға зақым келеді (энцефалопатия), эритроциттердің бұзылуынан қанның тыныс алу қызметі, ас қорыту жүйесінің қызметі бұзылады. Оқушылардың шаштарының құрамындағы қорғасын мен кадмийдің деңгейі олардың ақыл ойының дамуына әсер ететіндігі анықталған. Қорғасын ағзаға түскеннен кейін бірнеше минут өткен соң қан жасушасына қосылып, эритроцитке жабысады, өйкені эритроцитте плазмаға қарағанда 16 есе көп мөлшерде қорғасын сақталады.Сүйек құрамындағы кальций жетіспеушілігне шалдықтырып, тіс құрамын бұзады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ІV кезең «Мені анықта» 

Натрий тобы:

 

1. Ескі мата сөз болмас, ескі темір біз болмас.



2. Қойдың сүті қорғасын.

  

Мырыш тобы:

1.От көмір жейді ,тот темір жейді.

2.Арпа бидай ас екен, алтын, күміс тас екен.


  
Қорғасын тобы:

1.Өнерлінің қолы алтын, өлеңшінің сөзі алтын.

2.Пәлен жерде алтын бар, барсаң тас та жоқ.

 

  


VI кезең «Қызықты химия»

  

VII кезең – Қорытынды

1)      Оқушыларды бағалау.

2)      Мұғалімнің қорытынды сөзі:



Химия – ырыс бұлағы 

Шалқыған байлық, мол дәулет 

Аялап күтіп тұр алда 

Болашағымыз - нұр дәулет, – деп осымен бүгінгі ашық сабағымызды аяқтаймыз. 

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Открытый урок по химии на тему "Д.И.Менделеев периодтық заңы""

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 2 месяца

Инструктор по футболу

Получите профессию

Методист-разработчик онлайн-курсов

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 625 832 материала в базе

Скачать материал

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 13.11.2016 510
    • DOCX 31.2 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Ибажанова Баглан Кайыркеновна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Ибажанова Баглан Кайыркеновна
    Ибажанова Баглан Кайыркеновна
    • На сайте: 7 лет и 4 месяца
    • Подписчики: 1
    • Всего просмотров: 5952
    • Всего материалов: 7

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Методист-разработчик онлайн-курсов

Методист-разработчик онлайн-курсов

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 70 человек из 35 регионов

Курс повышения квалификации

Актуальные вопросы преподавания химии в школе в условиях реализации ФГОС

72 ч.

2200 руб. 1100 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 56 человек из 38 регионов

Курс профессиональной переподготовки

Биология и химия: теория и методика преподавания в образовательной организации

Учитель биологии и химии

500/1000 ч.

от 8900 руб. от 4450 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 316 человек из 67 регионов

Курс профессиональной переподготовки

Химия: теория и методика преподавания в образовательной организации

Учитель химии

300/600 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 463 человека из 70 регионов

Мини-курс

Информационные технологии и безопасность

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 46 человек из 25 регионов

Мини-курс

Figma: продвинутый дизайн

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 37 человек из 20 регионов

Мини-курс

Стимулирование интереса к обучению у детей дошкольного возраста

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе