Открытый урок по казахскому языку на тему "Астана қаласы". Көмекші есімдер.

Автордың аты -жөні: Айдарбекова Акгул Какеновна

Лауазымы: қазақ тілі  және әдебиеті пәндерінің  мұғалімі

Оқу орны: КММ ЖББОМ №82

Мекен- жайы: 10001 Қазақстан Республикасы, Қарағанды қаласы

Октябрь ауданы,      19 шағын аудан  72 үй  46 пәтер

үй телефонының нөмірі   –  87212324269

жұмыс телефонының нөмірі – 87212240120

ұялы телефонының нөмірі  –  8 7013410254

6 сыныпта қазақ тілі пәнінен ашық сабақ

            Сабақтың тақырыбы:    Астана қаласы. Көмекші есімдер

Білімділік мақсаты:   жалпы Астана туралы мағлұмат беру

Дамытушылық: өз ойларын жеткізе білуге дағдыландыру,  қызығушылықтарын  арттыру, сөздік қорларын байыту.

Тәрбиелік:   өз қаласын, жерін, тарихын құрметтеуге, сүюге баулу, мақтаныш сезімдерін ояту.      

Сабақтың түрі:  дәстүрлі – аралас  сабақ

Сабақтың әдісі:  сұрақ – жауап

Көрнекілігі:  интерактивтік тақта, кітап 

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.

1.     І  слайд. Үй тапсырмасын тексеру.

1. «Бәйтерек» монументінің биіктігі қанша метр? (97метр)

2.   «Бәйтерек» монументі немен байланысты?

(1997 жылы ел астанасының  Астана қаласына көшіруімен байланысты.)

  3.  «Бәйтерек» монументі қайда орналасқан?

(«Бәйтерек» монументі ел орданың дәл төрінде орналасқан)

4. Есілдің сол жақ жағалауындағы жаңа аудан  қалай аталады?

(Есілдің сол жақ жағалауындағы жаңа аудан "Бәйтерек" деп аталады.

2.  ІІ слайд. Ребус шешу.  Жаңа тақырыпты бастамастан бүгінгі тақырыпқа байланысты ребус шешеміз.    (Ай, қасқыр, тау, аққу, найзағай, жолбарыс)

3.      ІІІ слайд. Жаңа сабақты түсіндіру.  Ережемен жұмыс

    Заттың, нәрсенің атын білдіріп, толық мағыналы сөзбен тіркесе жұмсалатын есімдерді көмекші есімдер дейді.

    Көмекші есім тіркескен сөз ілік септігі жалғауын ашық жалғауы да мүмкін, жасырын түрде де көрінуі мүмкін.

    Мысалы: үйдің маңы, үй маңы, өзеннің жағасы, өзен жағасы, т.б.

 

4. ІV слайд. Көмекші есімдермен сөз тіркестерін  құрастыру.

Мысалы: үстелдің үсті, мектептің алды,  қаланың ортасында, мектептің іші, ауылдың маңы,  үйдің арты, театрдың қасы, қаланың  сырты.

5. V слайд. 1тапсырма, 71бет.  «Іске асыр»  Берілген көмекші есімдерге жатыс септігі жалғауларының тиістісін жалғап жазыңдар.

Үлгі: үсті – үстінде

Үсті, асты, арты, жаны, қасы, іші, сырты, арасы.

6. VІ слайд.  Бүгінгі тақырыпқа байланысыты жаңа сөздер  (әр балаға оқыту) 72бет.  Жаңа сөздермен сөз тіркестерін және сөйлемдер  құрастыру

тұрғын – житель                                        орталық – центр

ғимарат – здание                                       бой көтерді – выстроились

қасиетті – священный                               танымастай – неузнаваемо

ұлт өкілдері – представители наций     болашақ - будущее   

7. VІІ слайд.   «Астана» туралы слайд     (видео ролик)

          Қазақ Республикасының ең алғашқы астанасы – Орынбор. 1925 жылдан 1929 жылға дейін Қазақ Республикасының астанасы Қызылорда болды.  Алматы 1929 жылдан 1997 жылға дейін Қазақстанның астанасы болды. 1997жылы  қазанның 20-сында Н.Ә.Назарбаевтың  жарлығымен Ақмола қаласы Қазақстан Республикасының астанасы болды. 1998 жылы маусымның 6-сында Ақмола қаласы Астана қаласы болып аталды. Астананың рәмізі - Бәйтерек. Бәйтерек- әсем,биік ғимарат, сол жағалаудың көркі. Қазіргі кезде Астана ең сұлу жас қала. Астанада ғажап зәулім ғимараттар салынып жатыр. Астананың сол жағалауында Елбасының Резиденциясы, Ақорда, Парламент, Қорғаныс министрлігі, Ішкі істер министрлігі,т.б .ұйымдар мен мекемелер орналасқан.

 8. VІІІ слайд «Астана қаласы»  туралы мәтінмен  жұмыс 72бет  (Әр балаға оқыту, аударту)

        Тәуелсіз  Қазақстанның бас қаласы – Астана. Ол Есіл өзенінің бойында Сарыарқа жерінде орналасқан.

        Аз уақыттың ішінде қала танымастай өзгерді. Есіл өзенінің бойында Елбасы Резиденциясы, Парламент үйі,  «Интерконтиненталь» қонақ үйі, Жастар сарайы, көп қабатты тұрғын үйлер бой көтерді. Парламент үйінің алдында Төле би, Қазыбек би, Әйтеке бидің ескерткіштері қойылған. Қаланың ортасында 5 жұлдызды «Алатау» қонақ үйі салынды.

         Астана қаласында 100-ден астам ұлт өкілдері тұрады. Қала тұрғындарының саны 518 мың адам.

         Астана – болашағы үлкен қала.

9. IX слайд.  Мәтіннен көмекші есімдерді өзі байланысып тұрған зат есімдермен бірге теріп жазу. «Әрекет»  

Өзенінің  бойында, уақыттың ішінде, үйінің алдында, қаланың ортасында.

10. X слайд.  Сөйлемдерді дұрыс құраңдар.

   1.Астана, Қазақстанның, Тәуелсіз, бас қаласы.

   2.қала, өзгерді, Аз уақыттың, танымастай, ішінде

   3.ескерткіштері, Парламент, үйінің, Төле би, Әйтеке бидің, алдында, Қазыбек би,        қойылған.

   4.518, мың, Қала, саны, тұрғындарының, адам.

   5.болашағы, қала, Астана, үлкен.

11. XІ слайд. Бекіту.

Не үйрендім? Нені білдім?

12. XІІ слайд. Тұжырымдау

1. Сабақ пайдалы болды ма?

2. Пайдасы қандай?

3. Сенің сабақтан кейінгі көңіл – күйің?

4. Пікірің.

13. XІІІ слайд. Үйге тапсырма. 72 бет,  4 тапсырма.

14. XІV слайд.  Оқушыларды бағалау. 1. Әр оқушыны  рейтингтік  бағалау жүйесі арқылы бағалау

Рейтингтік  бағалау жүйесі                                                             

№	Аты жөні	Өткенді қайталау	Ребус шешу	1тапсырма, 71бет.	Сөз тіркестерін  құрастыру	Жаңа сөздер	Мәтінмен  жұмыс	Көмекші ес. теріп жазу	Сөйлемдерді дұрыс құраңдар	Қорытынды бал
1	Асия
2	Диана
3	Леонид
4	Дарья
5	Аслан
6	Саадиаллах
7	Ринат
8	Анна
9	Дмитрий
10	Яна
11	Юлия
12	Валера
13
14

Әр дұрыс  жауапқа – 3 бал

12-ден жоғары – «5»

 8 -11 - «4»

7-ден төмен – «3»