Открытый урок по казахскому языку по теме "Жалаң және жайылма сөйлем" (3 класс)

                                                                                                                                                              

Аппасова Еркежан Жиенбайқызы

Талдықорған қаласы

№ 14 орта мектеп-гимназиясының

жоғарғы санатты бастауыш сыныптың

екінші (негізгі) деңгей сертификатталушы мұғалімі

Қысқа мерзімді жоспар

Қазақ тілі	3 «Г» сынып	Мұғалімі Аппасова Е. Ж.	04. 12. 2015ж
Сабақтың тақырыбы	Жалаң және жайылма сөйлем
Мақсаты мен міндеттері	1.Білімділік: Жалаң және жайылма сөйлем туралы түсінік беріледі, жаттығулар орындату арқылы меңгертеді; сауатты, көркем жазу дағдыларын  қалыптастырады. Сөйлемнің жалаң, жайылма болып бөлінуі, тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелерге байланысты екенін меңгертеді. 2. Дамытушылық: оқушыларды оқыту кезінде танымдық қызығушылығын, шығармашылық қабілетін, тілін, қиялын дамытады; өзін-өзі бағалауға үйренеді, ойлау қабілетін дамыту, тілін ұштау. Оқушыларды өзіндік жұмыстарға, ізденуге үйретеді. 3.Тәрбиелік: Шапшаңдыққа және уақытты үнемді пайдалануға тәрбиелеу; топтасып жұмыс жасауға үйренеді; оқушылардың адамгершілік қасиеті; көзқарасы мен сенімі қалыптасады; ұқыптылыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу; Міндеттері: а) жалаң және жайылма сөйлемнің жасалу жолын меңгерту, бір-бірінен ажырата білуге үйрету; ә) сызбалар, кесте бойынша жұмыс жасауға дағдыландыру; б) сөйлем құрастыруға, байланыстырып сөйлеуге үйрету; в) өз бетінше және топта жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру.
Күтілетін нәтижесі	·       Тақырыпқа қорытынды жасайды; ·       Зерттеу жұмыстары арқылы тапсырмаларды орындап қорытынды шығарады; ·       Жалаң және жайылма сөйлем туралы түсінік береді; ·       Өз пікірімен бөлісе алады; ·       ойын дәлелдей алады; ·       ойларын ашық айтады;
Сабақтың түрі	Жаңа білімді меңгерту
Әдіс-тәсілдер	Топтық , жеке, талдау, сипаттау, өзара үйрену мен үйрету,түрткі болу, қайта бағыттау сұрақтары, жеке, топпен, ізденушілік,  сұрақ-жауап, түсіндіру,
Стратегиялар	Блум таксаномиясы; Диалогті оқыту-зерттеу әдісі; Шығармашылық зерттеу жұмыстары; «Екі шеңбер», «Форточка», «Түртіп алу», «Конверт»  старегиялары; «Миға шабуыл», «Қызығушылықты ояту», «Ой қозғау», «Мағынаны тану»;  Бағалау түрлері: «Қошемет»,  «Басбармақ», «Бағдаршам».
7 модульдерді ықпалдастыру	1.Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер. 2.Сын тұрғысынан ойлауғаүйрету. 3.Оқыту үшін бағалау, оқуды бағалау. 4.Оқыту мен оқуда АКТ-ні пайдалану. 5.Талантты және дарынды баланы оқыту. 6.Оқушыны жас ерекшелігіне сәйкес оқыту және оқу. 7.Оқытуды басқару және көшбасшылық.
Ресурстар	Қазақ тілі пәнінің әдістемесі. Мұғалімге арналған нұсқаулық.  iMektep. kz   сайтының материалдары: Жалаң және жайылма сөйлем туралы фильм, тест, «Бос орынды толтыр», «Дұрыс, бұрыс» ойыны.
Көрнекіліктер	Слайд, интербелсенді тақта, жұмыс дәптері, оқулық, А4 парағы, түрлі-түсті қарындаштар мен фломастерлер, сызғыш, өшіргіш, тақта мен бор, сызбалар, стикер, суреттер, геометриялық фигуралар.

Сабақтың барысы

Кезеңдері мен уақыты	Мұғалімнің іс-әрекеті	Оқушылардың іс-әрекеті	Бағалау
Ұйымдастыру кезеңі Психологиялық ахуал (1 мин)	Күнге қолдарыңды созыңдар. Күн жарығын алақанға саламын, Жүрегіме басып ұстай қаламын. Ізгі әрі нәзік, жарық, мейірімді, Болып кетер сонда дереу жан-жағым. Осындай жылумен сабағымызды бастаймыз.	Жылулық шеңберіне жиналады Өлең мазмұнына сай қимылмен көрсетеді.
Топқа бөлу (30 сек)	Геометриялық фигуралар арқылы топқа бөлуді түсіндіреді.	Топқа бөлінеді. Топ ережесін еске түсіреді. 1-топ              2-топ              3-топ
Миға шабуыл БІЛУ  (5 мин)	Жан-жақты білімді тексеру. «Екі шеңбер» стратегиясы. Шарты: «Мұғалім-оқушы, оқушы-оқушы» шеңбері арқылы сұрақтарға жауап алынады. 1.     Сөйлем мүшелері дегеніміз не? 2.     Бастауыш дегеніміз не? 3.     Баяндауыш дегеніміз не? 4.     Бастауыштан кейін не үшін сызықша қойылады? 5.     Сөйлем мүшелері нешеге бөлінеді? 6.     Тұрлаулы мүшелер дегеніміз не? 7.     Тұрлаусыз мүшелер дегеніміз не? 8.     Сөйлем мүшелерінің байланысын қалай анықтайды?	Сұрақтарға жауап береді. Өзара ойларын толықтырады. 1.     Сөйлем құрамындағы нақты сұраққа жауап беріп тұрған толық мағыналы сөздерді сөйлем мүшелері дейміз. 2.     Қимыл іс-әрекет иесінбілдіретін сөзді бастауыш дейді. Кім? Кімдер? Не? Нелер? Кімі? Несі? деген сұрақтарға жауап береді. 3.     Бастауыштың ісін, қимылын білдіретін сөздерді баяндауыш дейді. Не істеді? Неғылды? Қайтті? деген сұрақтарға жауап береді. 4.     Бастауыш та, баяндауыш та зат есімнен жасалса, бастауыштан кейін сызықша (-) қойылады. 5.     Екіге. Тұрлаулы, тұрлаусыз. 6.     Тұрлаулы мүшелер сөйлемдегі негізгі ойды білдіреді. Ол бастауыш пен баяндауыштан тұрады. 7.     Сөйлемдегі бастауыш, баяндауыштардан басқа сөйлем мүшелерін тұрлаусыз мүшелер деп атайды. Оларға қандай? кімге?  неге? нені? қашан? қайда? т.б. сұрақтар қойылады. 8.     Сөйлем мүшелерінің байланысын сұрақ қою арқылы анықтайды.	«Қошемет» әдісі
Қызығушылықты ояту ТҮСІНУ (2 мин)	1.   Жаңа сабақтың тақырыбын ашу. НЕГЕШ пен БІЛІМБЕКТІҢ арасындағы әңгімені оқып танысуға ықпал жасайды, талдау, түсіндіру жұмыстары жүргізіледі. 2.   Жаңа тақырыппен таныстырады.     «Жалаң және жайылма сөйлем».	1.   НЕГЕШ. Жай сөйлем мен оның түрлері туралы білгім келеді? БІЛІМБЕК. Бір ғана тиянақты ойды білдіретін жеке сөйлемді жай      сөйлем  дейміз. Жай сөйлем жалаң,    жайылма болып екіге бөлінеді. 2.   Танысады, тыңдайды.
Ой қозғау (2 мин)	Тірек сызбамен жұмыс Жай сөйлем   Жалаң сөйлем     Жайылма сөйлем                                      Бастауыш,              Тұрлаулы, баяндауыш             тұрлаусыз                                                мүшелер	Тірек сызбамен жұмыс істейді
Мағынаны тану ҚОЛДАНУ (3 мин)	Оқулықпен, дәптермен жұмыс. Көркем жазу минуты.  Қ қ Қыс келді. Балалар аққала жасады. (Ққ-шұғыл, қатаң, тіл арты дауыссыз дыбысы). Жұмыс жолымен, әріптердің жазылу каллиграфиясын еске түсіру, көркем жазуға машықтандыру.	Оқулықпен, дәптермен жұмыс істейді. 97-жаттығуды ауызша орындайды. Сөздерден сөйлем құра, оларды сөйлем мүшелеріне талда. Құраған жалаң, жайылма сөйлемдерді тиісті пойыз вагондарына орналастыр.	«Бағдаршам» әдісі
ТАЛДАУ (8 мин)	Үш топқа ауызша үш жаттығуды (98-99-100-жаттығулар)  береді.	1-топ.  98-жаттығу. Сөйлемдерді көшіріп жаз. Жай сөйлемнің түрін анықта. Ол жалаң сөйлем бе, әлде жайылма сөйлем бе? 2-топ.  99-жаттығу. Жалаң сөйлемдерді оқы. Оларды жайылма сөйлемдерге айналдырып жаз. 3-топ.  100-жаттығу. Жай сөйлемдерді түрлеріне қарай сәйкестендір. Топта талдау. Әр топтың топбасшысы  өз жұмыстарын ауызша қрғайды.	«Басбармақ» Әдісі
Сергіту сәті (30 сек)	Мақалдың сыңарын тап. «Сұрақ-жауап» стратегиясы. 1.Оқусыз білім жоқ, ... 2.Әдепті бала-арлы бал, ... 3.Жақсыдан үйрен, ...	Мақалдың жалғасын тауып жалғастырады.	Шаршағандары басылып, сергіп алады.
ЖИНАҚТАУ (16 мин)	iMektep.kz  сайтынан 5 тапсырма орындалады. 1.     Жалаң және жайылма сөйлем туралы фильмнен түсінік алады 2.     Тест 3.     «Бос орынды толтыр» ойыны. 4.     «Дұрыс, бұрыс» ойыны.	«Түртіп алу» стратегиясы. 1-тапсырма бойынша керекті жерлерін түртіп алады. Сыни ойлана отырып, сұрақтарға бірден жауап береді.	«Бағдаршам» әдісі
БАҒАЛАУ (3 мин)	«Форточка» стратегиясы. Шарты: Бүгінгі сабақтан алған жаңа білімін қорыта отырып, өз білімін бағалайды. -Қалай үйрендім? -Кімнен үйрендім? -Нені үйрендім?	Тапсырманы жеке орындайды.	«Қошемет» әдісі
Рефлексия (2 мин)	«Конверт» стратегиясы. Шарты: конверттегі сұраққа әр оқушы жеке жауап жазып салады.	Жеке жұмыс. Кері байланыс жасайды.	Конверттің ішіне салады.
Үйге тапсырма (1 мин)	1. 101 –жаттығу, ережені жаттау.88-89 беттерде. 2.  3 жалаң және жайылма сөйлем жазып келу.	Шығармашылық ізденуге әрекет етеді. Өздігінен ізденеді. Жеке жұмыс.
Бағалау (1 мин)	Оқушылар білімін бағалау	Өзін-өзі бағалау, топты бағалау