Открытый урок "Темекі саған дос емес"

Тақырыбы: Темекі саған дос емес.

Сабақтың мақсаты:

1. Оқушыларды жаңа тақырып бойынша өз ойларын жүйелі түрде әңгімелеуге үйрету. Өзін-өзі бағалау дағдыларын қалыптастыру.

2. Қисынды ойлау қабілеттерін дамыту мақсатында әр түрлі тапсырмаларды орындату.

3. Өз денсаулықтарына жауапкершілікпен қарауға тәрбиелеу.

Міндеттері:

Жаңа сөздерді меңгерте отырып, мәтінге сұрақтар дайындауға, өз ойын еркін жеткізе білуге үйрету;

Берілген материалдарды өмірдегі жағдайлармен салыстыра, байланыстыра отырып, тілдесім әрекетін жандандыру;

Қазақ тілінде өз ойларын жеткізе алатын қабілеттерін жетілдіру;

Сөздік қорларын байыта отырып, ойлау, ой толғау қабілеттерін дамыту;

Оқушылардың бойында өмірге деген сүйіспеншілік сезімдерін, қызығушылықтарын арттыру;

Оқушыларды салауатты өмір салтына тәрбиелеу.

Күтілетін нәтиже: оқушылар жаңа тақырыппен таныса отырып, зиянды нәрселерді ажырата білу.

Әдісі:  ізденіс, сұрақ-жауап, талдау, бағалау, қорытындылау.

І. Ұйымдастыру кезеңі

Ынтымақтастық орта құру

- Оқушыларды сабаққа психологиялық дайындау

Оқушылар бір –біріне жақсы тілектер тілейді

Кезекшінің рапорты

ІІ. Тіл дамыту

-          Қазір қай жыл мезгілі?

-          Күз айлары қандай?

-          Қазақ әліпбиінде неше әріп бар?

-          Қазақ тілінде неше буын бар?

-          Қазақ тілінде жалғаудың неше түрі  бар?

-          Зат есім дегеніміз  не?

-          Сын есім дегеніміз не?

-          Сан есім дегеніміз не?

-          Есімдік  есім дегеніміз не?

-          Етістік дегеніміз не?

-         Салауатты өмір салтына не жатады? (спорт, дене шынықтыру, таза ауа)

-         Ал салауатты өмір салтына зиян келтіретін факторлар? (темекі тарту, ішімдік, нашакорлық, лас ауа, көп ұйықтау, компьютер)

Сабақтың тақырыбымен , мақсатымен таныстыру

ІІІ. Қызығушылығын ояту

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парағы (тақтада жазылады)

1-      3 – «3»

1 – 5 -  «4»

1 – 6 -  «5»

Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер

2.Мәтін мен жұмыс. 106 бет

1. Мәтін бойынша кластер құрастыр. (7 мин)

2.Мәтіннің негізгі ойын анықта. (2 мин)

3.Мәтін бойынша 4 сұрақ құрастыр. (5 мин)

4.Кестені толықтыр көптік, септік, тәуелдік, жіктік жалғаулары бар сөздерді мәтіннен теріп жаз. (8 мин)

Көптік жалғау	Септік  жалғау	Тәуелдік  жалғау	Жіктік  жалғау

5. Темекі шегетін адамдарға  қандай ескерту жасауға болады. (5 мин)

6. Мына берілген пікірлерге монолог құрастырындар. (8 мин)

Қорытындылау

Әлемде 1 миллиард адам темекі шегеді

  - Әлемде күн сайын темекі шегуден 8000  адам көз жұмады.  Өйткені темекі адам өмірін қысқартады.

Қазақстанда жыл сайын 30000  адам темекі шегуден көз жұмады. Өйткені денсаулыққа зиян.

Сондықтан темекі шекпеу керек.Темекі шегетін адам – өкпе  аурудан көз жұмады. Өйткені ол кез-келген ауруды ушықтырады.

Ал енді   не сәнді, не сәнді емес?

Темекі шегу сәнді емес, темекі шекпеу сән!

 Темекі тартатын адам, темекі тартпайтын адам ерекшеліктерін шеңберге жинақтау:

Асқазаны ауырады

Жиі ауырады

Өмірі қысқа

Түтін иісі

Тісі сары болады 

 Ажарлы

спортпен айналысады

дені сау

ауырмайды

өмірі ұзақ                                                         

шымыр

төзімді

 күшті

жөтелмейді

Үй тапсырмасы: “Мен спортты таңдаймын!” – шағын шығарма.

Тақырыбы: Темекі саған дос емес. 106 бет

1. Мәтін бойынша кластер құрастыр. (7 мин)

2.Мәтіннің негізгі ойын анықта. (2 мин)

3.Мәтін бойынша 4 сұрақ құрастыр. (5 мин)

4.Кестені толықтыр көптік, септік, тәуелдік, жіктік жалғаулары бар сөздерді мәтіннен теріп жаз. (8 мин)

Көптік жалғау	Септік  жалғау	Тәуелдік  жалғау	Жіктік  жалғау
адамдар	темекімен	елімізде	үйренеді

5. Темекі шегетін адамдарға  қандай ескерту жасауға болады. (5 мин)

6. Мына берілген пікірлерге монолог құрастырындар. (8 мин)

А) Организимге зиянды нәрселер көп.

Ә) Темекімен уланған жастарды көргенде, жаның ауырады.

Тақырыбы: Темекі саған дос емес. 106 бет

1. Мәтін бойынша кластер құрастыр. (7 мин)

2.Мәтіннің негізгі ойын анықта. (2 мин)

3.Мәтін бойынша 4 сұрақ құрастыр. (5 мин)

4.Кестені толықтыр көптік, септік, тәуелдік, жіктік жалғаулары бар сөздерді мәтіннен теріп жаз. (8 мин)

Көптік жалғау	Септік  жалғау	Тәуелдік  жалғау	Жіктік  жалғау
адамдар	темекімен	елімізде	үйренеді

5. Темекі шегетін адамдарға  қандай ескерту жасауға болады. (5 мин)

6. Мына берілген пікірлерге монолог құрастырындар. (8 мин)

А) Организимге зиянды нәрселер көп.

Ә) Темекімен уланған жастарды көргенде, жаның ауырады.

Тақырыбы: Темекі саған дос емес. 106 бет

1. Мәтін бойынша кластер құрастыр. (7 мин)

2.Мәтіннің негізгі ойын анықта. (2 мин)

3.Мәтін бойынша 4 сұрақ құрастыр. (5 мин)

4.Кестені толықтыр көптік, септік, тәуелдік, жіктік жалғаулары бар сөздерді мәтіннен теріп жаз. (8 мин)

Көптік жалғау	Септік  жалғау	Тәуелдік  жалғау	Жіктік  жалғау
адамдар	темекімен	елімізде	үйренеді

5. Темекі шегетін адамдарға  қандай ескерту жасауға болады. (5 мин)

6. Мына берілген пікірлерге монолог құрастырындар. (8 мин)

А) Организимге зиянды нәрселер көп.

Ә) Темекімен уланған жастарды көргенде, жаның ауырады.

Тақырыбы: Темекі саған дос емес. 106 бет

1. Мәтін бойынша кластер құрастыр. (7 мин)

2.Мәтіннің негізгі ойын анықта. (2 мин)

3.Мәтін бойынша 4 сұрақ құрастыр. (5 мин)

4.Кестені толықтыр көптік, септік, тәуелдік, жіктік жалғаулары бар сөздерді мәтіннен теріп жаз. (8 мин)

Көптік жалғау	Септік  жалғау	Тәуелдік  жалғау	Жіктік  жалғау
адамдар	темекімен	елімізде	үйренеді

5. Темекі шегетін адамдарға  қандай ескерту жасауға болады. (5 мин)

6. Мына берілген пікірлерге монолог құрастырындар. (8 мин)

А) Организимге зиянды нәрселер көп.

Ә) Темекімен уланған жастарды көргенде, жаның ауырады.

Сурет бойынша жұмыс. (4 сурет тақтада беріледі, 3-4 сөз тіркесін құру).

Шылым тартуға болмайды

Тыйым салу белгісі

Қоқысты тастама

Темекі тартасың ба?

Темекінің құрылысы

Зиянды заттар

Денсаулыққа зиян

Сабақтың тақырыбын сурет артынан табу

ІІІ. Мағынаны ашу

Сабақтың тақырыбын ашу.

Сабақтың мақсат, міндетін анықтау.

Дәптермен жұмыс.

Күні, сынып жұмысы, сабақтың тақырыбы

1.Оқулықпен жұмыс. «Инсерт» тәсілі арқылы жаңа материалмен  танысады.

+ таныс     - таныс емес    V- жаңа ақпарат

2.Сөздікпен жұмыс

Айыппұл – штраф

Ластау – загрязнять

Шығын – расход

Сыйақы – вознаграждение

Өкініш – раскаяние, сожаление

Қызметкер – служащий, работник

Дәліз – коридор

Ағза – орган

Улану – отравиться

Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқу

Сөздерді оқу

Сөйлемде көп нүктенің орнына жаңа сөздерді қою. І топ

Дыбыстық талдау, бір жай сөйлем құру. (ауызша-жазбаша) ІІ топ

Морфологиялық талдау, бір жай сөйлем құру. (ауызша-жазбаша) ІІІ топ

 Мәтінмен жұмыс.

 Бір-біріне сұрақ қою (диалог), (жұппен жұмыс)

Кесте дұрыс-бұрыс ( жеке жұмыс)

ІV. Ой толғау.

Мақал-мәтел жалғасын табу

Видео көрсету.

Жеңіл – ауыр сұрақтар.  М-О

Әлемдегі қанша адам темекі шегеді?  - 1 миллиард

Әлемде күн сайын темекі шегуден қанша адам көз жұмады? – 8000 адам

Неге? Өйткені темекі адам өмірін қысқартады.

Қазақстанда жыл сайын қанша адам темекі шегуден көз жұмады? -30000

Неге? Өйткені денсаулыққа зиян.

Сондықтан темекі шекпеу керек.

Темекі шегетін адам қандай аурудан көз жұмады? – өкпе

Неге? Өйткені ол кез-келген ауруды ушықтырады.

Ал енді өзің айтшы  не сәнді, не сәнді емес?

Темекі шегу сәнді емес, темекі шекпеу сән!

 Темекі тартатын адам, темекі тартпайтын адам ерекшеліктерін шеңберге жинақтау:

Асқазаны ауырады

Жиі ауырады

Өмірі қысқа

Түтін иісі

Тісі сары болады 

 Ажарлы

спортпен айналысады

дені сау

ауырмайды

өміріұзақ                                                         

шымыр

төзімді

 күшті

жөтелмейді

Тест

1. Жалпы есімді тап.

а) көл   ә) Жанар    б)Айман

2. Жұрнақ   жалғанған сөзді тап.

а) қамқоршы   ә)әкеміз   б) ауылда

3. Сапалық сын есімді табыңыз.

а) малды ауыл   ә) сүтті сиыр    б) үлкен үй

4. Үстеу мағынасына қарай неше түрге бөлінеді?

а)7     ә)6     б)3

5. Бастауышы жоқ сөйлемді тап.

а) жақты сөйлем   ә) жалаң сөйлем   б)жақсыз сөйлем

Тест кілті:

1. а

2. а

3. б

4. а

5. б

Қорытынды. Синквейн

Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету

Шарты: Әр оқушы берілген сөзге  бес жол   өлең құрастырады.

Мысалы:

З.е. Дос

Екі сын е. сымбатты, кішіпейіл

Үш етістік: оқиды, көмектеседі, тыңдайды

Бір сөйлем:Менің досым бар.

Синоним: Жолдас

Құрдас, сыныптас

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

3.Бағалау: 2 бала бағаларын түсіндіріп өтеді.

4.Үй тапсырмасы: мәтін мазмұны,

“Мен спортты таңдаймын!” – шағын шығарма.

V. Рефлексия

Кері     байланыс

Берілген ағашқа түрлі-түсті жеміс жабыстыру.

Қызыл – қиналдым

Жасыл – ұнады

Сары – қызықты

Сөздік жұмыс

Айыппұл – штраф

Ластау – загрязнять

Шығын – расход

Сыйақы – вознаграждение

Өкініш – раскаяние, сожаление

Қызметкер – служащий, работник

Дәліз – коридор

Ағза – организм

Улану – отравиться

Зиян – вред

Темекі – сигареты

Шегу, тарту – курить

Маскүнемдік – пьянство

Салауатты өмір салтты- здоровый образ жизни

Рас-  правда

Қысқартады – сокращает

Улы- ядовитый

Ушықтырады- обостряет

Көбею – увеличивается

Таңдадым – выбрал

Қоршаған орта- окружающая среда

Қойса- прекратят

Ауа- воздух

Қабылдайды – принимает

Егер-если

Сөздік жұмыс

Айыппұл – штраф

Ластау – загрязнять

Шығын – расход

Сыйақы – вознаграждение

Өкініш – раскаяние, сожаление

Қызметкер – служащий, работник

Дәліз – коридор

Ағза – организм

Улану – отравиться

Зиян – вред

Темекі – сигареты

Шегу, тарту – курить

Маскүнемдік – пьянство

Салауатты өмір салтты- здоровый образ жизни

Рас-  правда

Қысқартады – сокращает

Улы- ядовитый

Ушықтырады- обостряет

Көбею – увеличивается

Таңдадым – выбрал

Қоршаған орта- окружающая среда

Қойса- прекратят

Ауа- воздух

Қабылдайды – принимает

Егер-если

Сөздік жұмыс

Айыппұл – штраф

Ластау – загрязнять

Шығын – расход

Сыйақы – вознаграждение

Өкініш – раскаяние, сожаление

Қызметкер – служащий, работник

Дәліз – коридор

Ағза – организм

Улану – отравиться

Зиян – вред

Темекі – сигареты

Шегу, тарту – курить

Маскүнемдік – пьянство

Салауатты өмір салтты- здоровый образ жизни

Рас-  правда

Қысқартады – сокращает

Улы- ядовитый

Ушықтырады- обостряет

Көбею – увеличивается

Таңдадым – выбрал

Қоршаған орта- окружающая среда

Қойса- прекратят

Ауа- воздух

Қабылдайды – принимает

Егер-если

Сөздік жұмыс

Айыппұл – штраф

Ластау – загрязнять

Шығын – расход

Сыйақы – вознаграждение

Өкініш – раскаяние, сожаление

Қызметкер – служащий, работник

Дәліз – коридор

Ағза – организм

Улану – отравиться

Зиян – вред

Темекі – сигареты

Шегу, тарту – курить

Маскүнемдік – пьянство

Салауатты өмір салтты- здоровый образ жизни

Рас-  правда

Қысқартады – сокращает

Улы- ядовитый

Ушықтырады- обостряет

Көбею – увеличивается

Таңдадым – выбрал

Қоршаған орта- окружающая среда

Қойса- прекратят

Ауа- воздух

Қабылдайды – принимает

Егер-если

0,4- ноль бүтін оннан төрт

0,5 – ноль бүтін оннан бес

-Салауатты өмір салтына не жатады?

-Салауатты өмір салтына спорт,

дене шынықтыру,таза ауа, дұрыс тамақтану.

- Салауатты өмір салтына зиян келтіретін факторлар?

- Салауатты өмір салтына зиян келтіретін факторлар темекі тарту, ішімдік, маскүнемдік, нашақорлық, көп ұйықтау, лас ауа, жалқаулық,компьтер.

Темекі тартатын адам(курящий)

Жиі ауырады, өмірі қысқа, түтін иісі, түсі сары болады.

Темекі тартпайтын адам(не курящий)

Ажарлы, спортпен айналысады, дені сау, ауырмайды, өмірі ұзақ,төзімді,күшті,

Жөтелмейді (не кашляет) 

0,4- ноль бүтін оннан төрт

0,5 – ноль бүтін оннан бес

-Салауатты өмір салтына не жатады?

-Салауатты өмір салтына спорт,

дене шынықтыру,таза ауа, дұрыс тамақтану.

- Салауатты өмір салтына зиян келтіретін факторлар?

- Салауатты өмір салтына зиян келтіретін факторлар темекі тарту, ішімдік, маскүнемдік, нашақорлық, көп ұйықтау, лас ауа, жалқаулық,компьтер.

Темекі тартатын адам(курящий)

Жиі ауырады, өмірі қысқа, түтін иісі, түсі сары болады.

Темекі тартпайтын адам(не курящий)

Ажарлы, спортпен айналысады, дені сау, ауырмайды, өмірі ұзақ,төзімді,күшті,

Жөтелмейді (не кашляет) 

0,4- ноль бүтін оннан төрт

0,5 – ноль бүтін оннан бес

-Салауатты өмір салтына не жатады?

-Салауатты өмір салтына спорт,

дене шынықтыру,таза ауа, дұрыс тамақтану.

- Салауатты өмір салтына зиян келтіретін факторлар?

- Салауатты өмір салтына зиян келтіретін факторлар темекі тарту, ішімдік, маскүнемдік, нашақорлық, көп ұйықтау, лас ауа, жалқаулық,компьтер.

Темекі тартатын адам(курящий)

Жиі ауырады, өмірі қысқа, түтін иісі, түсі сары болады.

Темекі тартпайтын адам(не курящий)

Ажарлы, спортпен айналысады, дені сау, ауырмайды, өмірі ұзақ,төзімді,күшті,

Жөтелмейді (не кашляет) 

0,4- ноль бүтін оннан төрт

0,5 – ноль бүтін оннан бес

-Салауатты өмір салтына не жатады?

-Салауатты өмір салтына спорт,

дене шынықтыру,таза ауа, дұрыс тамақтану.

- Салауатты өмір салтына зиян келтіретін факторлар?

- Салауатты өмір салтына зиян келтіретін факторлар темекі тарту, ішімдік, маскүнемдік, нашақорлық, көп ұйықтау, лас ауа, жалқаулық,компьтер.

Темекі тартатын адам(курящий)

Жиі ауырады, өмірі қысқа, түтін иісі, түсі сары болады.

Темекі тартпайтын адам(не курящий)

Ажарлы, спортпен айналысады, дені сау, ауырмайды, өмірі ұзақ,төзімді,күшті,

Жөтелмейді (не кашляет) 

0,4- ноль бүтін оннан төрт

0,5 – ноль бүтін оннан бес

-Салауатты өмір салтына не жатады?

-Салауатты өмір салтына спорт,

дене шынықтыру,таза ауа, дұрыс тамақтану.

- Салауатты өмір салтына зиян келтіретін факторлар?

- Салауатты өмір салтына зиян келтіретін факторлар темекі тарту, ішімдік, маскүнемдік, нашақорлық, көп ұйықтау, лас ауа, жалқаулық,компьтер.

Темекі тартатын адам(курящий)

Жиі ауырады, өмірі қысқа, түтін иісі, түсі сары болады.

Темекі тартпайтын адам(не курящий)

Ажарлы, спортпен айналысады, дені сау, ауырмайды, өмірі ұзақ,төзімді,күшті,

Жөтелмейді (не кашляет) 

0,4- ноль бүтін оннан төрт

0,5 – ноль бүтін оннан бес

-Салауатты өмір салтына не жатады?

-Салауатты өмір салтына спорт,

дене шынықтыру,таза ауа, дұрыс тамақтану.

- Салауатты өмір салтына зиян келтіретін факторлар?

- Салауатты өмір салтына зиян келтіретін факторлар темекі тарту, ішімдік, маскүнемдік, нашақорлық, көп ұйықтау, лас ауа, жалқаулық,компьтер.

Темекі тартатын адам(курящий)

Жиі ауырады, өмірі қысқа, түтін иісі, түсі сары болады.

Темекі тартпайтын адам(не курящий)

Ажарлы, спортпен айналысады, дені сау, ауырмайды, өмірі ұзақ,төзімді,күшті,

Жөтелмейді (не кашляет)