Открытый урок на тему: "Е гьарп булангъы сёзлер"

Дарсны темасы: Е гьарп булангъы сёзлер.

Дарсны муратлары:

1.Е гьарп булан таныш этив.

2.Е гьарп нечик авазланы гёрсетегенни токъташдырмакъ.

3. Тюзьязывну ва таза язывну уьстюнде ишлев.

4.Къурдашлыкъны, дослукъну тарбиялав.

УУД (Кёп билимлени къуршайгъан охув гьаракатлар):

-Муратланы аян этив, ойлашыв гьаракатланы уьстюнде ишлев.

-Оьз оьсювюню уьстюнде ишлев.

-Охув ишлерде адамлыгъын, тюзлюгюн,гьаллашывун къоллап бажармакъ.

-Тюшюнюв гьаракатланы низамлашдырыв.

Къураллар: Е гьарп булан таблица, бувунлар, сёзлер, предметный ва маъналы суратлар.

Методика къайдалар: гьарп гёрсетеген авазны охув, бувунланы, сёзлени, язылгъан жумлаланы охув ва языв.

Дарсны къурулушу:

I.Къурум бёлюк.1. Ишге онгайлыкълар болдурув.

2. Уьйге берилген теманы сорав.

II. Алынгъан билимлерин тарыкълы ерде къолламакъ.

1.Уь гьарпы булангъы сёзлени охумакъ.

2.Сёзлюк диктант оьтгерив.

3. Жумлаланы чечив.

4Бувунлардан сёзлер, сёзлерден жумлалар тизмек.

III.Янгы билимлени масъалаларын ачыкъ этив.

IV.Янгы билимлени масъалалрын чечив.

V.Беклешдирив ишлер.

1.Ялалыв оьтгермек.

VI.Уьлгюге гёре оьзбашына ишлев .

VII.Янгы билимлени такрарлав ишге къошуп ишлев.

VIII.Рефлексия(дарсны жамы).

1. Охув гьаракатланы гьасили.

2.Къыйматлав.

3.Уьйге иш берив.

Дарсны гетиши.

I.Къурум бёлюк.Дарсгъа онгайлыкълар болдурув. Охувчуланы исси къаршылав.

Исси саламым булан мен сизин къаршылайман.

Яхшы ёравлар буланарсыбызны башлайман.

Бирден-бир яхшы яшлар болма къарарсыз дарсда

Билимге билим къошма къаст этерсиз айгьайда

(Яшлар тетрадларын ачып числону язалар, мен олтурагъан кююне, язывуна тергев беремен).

2.Уьйге берилген ишни тергев. Уь гьарп булангъы сёзлер.

А).Уь гьарп булангъы сёзлени охутув (44-нчю бет).

Б).Уь гьарп сёзню не еринде къоллана?

-Уь гьарп янгыз сёзню башында къоллана.

II.Алынгъан билимлени тийишли кюйде къолламакъ.

1.Сёзлюк иш (гёчюрюп языв) : Уьст, уьтюргю, уьлгю, уьлкю, уьч, уьй, уьстю.

2. Жумлаланы охуп у, уь авазланы башгъалыгъын гёрсетигиз: Гиччи улакъ.

Гиччи уьй. Муса алма уьзе. Ол алмаланы уьлеше.

У ва Уь авазланы айтылышында не башгъалыкъ бар

-У аваз кълын айтыла, уь буса назик, инче айтыла.

3.Берилген сёзлер булан жумлалар тизигиз: уьй- уьйлер; уьйрен; уьлкю-уьлкюлер.

III.Янгы билимлени масъалаларын ачыкъ этив.

Доскада(экранда-презентацияда) Е гьарп булангъы таблица, Е гьарпгъа башланагъан сёзлер (суратлары булан). Слайд 1

-Мен охуйгъан сёзлени сиз де такрарлагъыз: емишлер, етти, елкен, елпивюр.(одуванчик).

-Охулгъан сёзлер бары да къайсы гьарпгъа башлана?- Е гьарпгъа башлана.

-Сиз нечик ойлашасыз, бугюн биз дарсда къайсы гьарп булан таныш болажакъбыз?

-Бугюн дарсда Е гьарп ва о гьарп гёрсетеген аваз булан таныш болажакъбыз.

-Тюз айтасыз, бугюн биз дарсда Е гьарп булан таныш болажакъбыз.

(Доскада янгы тема языла , теманы тюз айтгъаны саялы яшланы макътайман).

-Яшлар оьзлер билеген сёзлени айталар: Етмиш, енгил, ер, ел,ем, еси.

-Е гьарп , яшлар, тамаша гьарп, сиз айтгъан сёзлени биринчи гьарпы эки аваз гёрсете-й, э, гелигиз, бирче шо авазланы айтайыкъ: ЙЭ, ЙЭ

IV.Янгы билим масъалаларын чечив.

1.Яшлар , китапланы ачыгъыз, 48-нчи бет, тапш.45.( Тапшурувну языв. Берилген сёзлени охугъуз. Е гьарп сёзню не еринде гелген? О нечик охула, токъташдырыгъыз.

2.Ялалыв оьтгерив.

V. Башлапгъы беклешдирив.

1.Ялалыв.

2. Е гьарп нече аваз берегенни бир-биригизге айтыгъыз, вывод чыгъарыгъыз:-Вывод: Е гьарп сёзню башында эки аваз бере- йэ

VI.Уьлгюге гёре оьзбашына этилген ишни тергев.

1.Тапшурув 46. Е гьарп сёзню не еринде гелген? Берилген сёзлер булан уьч жумлалар тизигиз: Сёзлер: ем, ел, еси.

2.Гечилген материалны такрарлав. Й гьарпны такрарлав. 46-нчы бетдеги «Эи ёлдаш» деген хабарны охуп тарбиялав лакъыр оьтгерив: хабардагъы яш ёлдашын янгыз къоюп къачып гетген яш тюз этгенми, нечик ойлашасыз?

Ёлдашына къыйын болгъанда къырыйындагъысы къоюп гетсе, шо бек уллу осаллыкъ. Ёлдашлар, къурдашлар бир-бирине кёмек этме герек. Сизин яшавугъузда болгъанмы шолай ёлдашыгъызгъа кёмек этме герекли заманлар.(Яшланы ойлары, яшавундан миса ллар).Слайд2. (Къурдашлар).

3.Текстдеги «Й» гьарп булангъы сёзлени табып язып алыгъыз, бувунлагъа гёре бёлюп, сатырдан сатыргъа чыгъарма ярайгъан кюйде языгъыз: ийислеме, къыйынлыкъда- ийис –ле-ме; къы-йын-лыкъ-да

VII. Янгы билимлени такрарлав ишге къошуп ишлев.Яшлар язылгъан шиъруну охуйлар, гёнгюнден уьйренелер: янгы Е гьарп гёрсетеген авазланы айталар: ЙЭ

-Етдими, етдими?-Етди.

-Етти къалач этдими?-Этди.

-Етти ёкъ чу еринде

!-Ашамадым бирин де.

Етти бишев етгендир,

болмагъандай этгендир.

VIII.Рефлексия.1Дарсны жамын чыгъарыв.2.Къыйматлав.

3.Уьйге иш берив. Тапшурув 49.Е гьарпы булангъы сёзлени бувунлагъа бёле туруп, текстни гёчюрюп языгъыз.