Открытый урок на тему: "Гьал. Гьалланы тюрлюлери"

• 1 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  Клас 8
  2016год
  
  

• 2 слайд

  1. Синтаксис бёлюкню ахтарыв.
  2. Экинчи даражалы уьюрлени такрарлав.
  3. Адабият дарс булан тыгъыс байлав.
  4. Охувчуланы ана- тилге бакъгъан сюювюн артдырыв.
  
  ДАРСНЫ МУРАДЫ
  

• 3 слайд

  Рус шаирлени къумукъ тилге берген багьасы
  Тюрк тилни бутакъларындан бириси болгъан къумукъ тил Темиркъазыкъ Кавказда яшайгъан къавумланы тиллерини арасында биринчиликни алып токътагъан (И.Р.Адамов).
  Къумукъ тил Темиркъазыкъ Кавказда халкъара тил болгъан.
  (А.Н.Кононов).
  Халкъыбызгъа, элибиз
  Юрек салып, шону бил
  Адам болмакъ учун бизге
  Тарыкъ азиз ана тил.
  М.Атабаев.
  
  
  

• 4 слайд

• 5 слайд

  Биз къумукъ тилни къайсы бёлюклерин билебиз?
  
  Синтаксис бёлюк нени ахтара?
  
  Гьаллар нече бёлюкге бёлюне?
  
  Къумукъ тилни бёлюклерин ахтарыв.
  

• 6 слайд

  ер
  Не ерде? къайда? къайдан?
  себеп
  не себепден? не саялы? не себепли?
  Кюй
  
  Оьлчев- даража
  нечик? не кюйде?
  
  не оьлчевде? не даражада?
  Гьалланы тюрлюлери
  

• 7 слайд

  Яратывчулукъ иш
  
  Бирикген сёз тагъымланы къоллап жумлалар тизигиз гьалланы тюбюне гьыз тартыгъыз.
  
  Яр салып акъырмакъ .
  Къарышып къандала болуп къалмакъ.
  Жанларын къурбан этмек.
  Ана гёнгю балада , бала гёнгю гьавада.
  
  

• 8 слайд

  Гьакъыллы сёзлер
  
  Къо – 1; сын– 6; къай -20; де– 17, ; бер– 15;
  а – 8; лунг- 2; сан –29; та – 21; а - 4 ; ге– 26;
  ну -3 ; тип– 14; ме – 25 ; ры– 22; я – 5; шын-23;
  къуй– 11; гъар- 19; нга - 10; эт-24; о- 18; да -7;
  э – 13; на – 9; сенг - 16; макъ – 12; бол– 27;
  мас – 28
   
  «Бувунланы къыйышдырып, сёзлер этип айтывну охугъуз»
  

• 9 слайд

  СИНТАКСИС чечив
  (гьалланы гьыз тартыгъыз)
  
  Биз гьали авгъан тамны къырыйында гёк чечеклени эс этдик.
  Къумукъ сатираны устасы Наби Ханмурзаев минг
  сегиз юз токъсан уьчюнчю йылда тувгъан.
  Яшы ташлап пакъыр бола,
  Гёзю къайта , сокъур бола. (А.Жачаев)
  Шу сёзлени унутмасгъа язаман.
  Аз сёйле _ кёп тынгла.
  Авур сёзлер излей ташдай …
  Тек , нетесен, баласына,
  Ана алгъыш этме башлай. ( А.Жачаев)
  
  

• 10 слайд

  Суратгъа гёре гиччирек хабар къуругъув
  « КЪЫШ»
  

• 11 слайд

  АНА ТИЛГЕ БАГЪЫШЛАНГЪАН ШИЪРУЛАР
  

• 12 слайд

  Адабият бёлюк
  
  Солдатлайын тизип ойнатдылар ,
  Тил тала , тиш аврув, дерт чайнатдылар,
  Къазанлайын ичибиз къайнатдылар,
  Жан агъалар , сизге дуа аманат!
  (Й.Къазакъ)
  
  
  

• 13 слайд

  
  Дарсны натижасы
  Яшланы къыйматлав
  Уьйге иш
  Тапшурув(гьар гьалгъа бир жумла)