Сабақ
жоспары
Пәні: қазақ
әдебиеті Күні:
Сынып: 9
Сабақтың тақырыбы: Мұқағали
Мақатаев
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Қазақ
жырының қара бурасы атанған Мұқағали Мақатаевтың өмірімен және
шығармашылығымен таныстыру.
Дамытушылық: Оқушыларды
өздігінен іздену арқылы деректермен жұмыс істеуге баулу және
қазақша сөйлеу тілін дамыту.
Тәрбиелік: Өнер
адамдарын, өнерді құрметтеуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың әдістері: түсіндіру,
сұрақ - жауап, талдау, пікір - талас, іздендіру
Сабақтың көрнекілігі: Ақынның
портреті, шығармалар жинағы,
үлестірмелі карточкалар
Пәнаралық байланыс: тарих,
қазақ тілі, орыс тілі
Сабақ
барысы
1. Ұйымдастыру:
- Сабақта жұмыс жүргізу үшін қалыпты
сыртқы жағдайды қамтамасыз ету
(сыныпты сабаққа әзірлеу);
- Сәлемдесу,түгендеу,сынып тазалығына көңіл
бөлу;
- Оқушыларды қарым-қатынасқа психологиялық
дайындау;
- Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру;
- Оқушылардың көңілін сабаққа аударуды
ұйымдастыру;
2. Үй тапсырмасын
тексеру кезеңі:
- Үй тапсырмасының
орындалу деңгейі мен сапасын тексеру;
- Кемшіліктер мен
қателіктерді анықтау;
- Қатемен жұмыс;
Тест алу, жаттау сұрау.
3. Өткен
сабақпен жаңа сабақты сабақтастыру:
- Өткен сабаққа шолу
- Өткен тақырыппен жаңа тақырыпты
байланыстыру
- Жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын
айту: Мұқағали Мақатаевтың өмірі мен шығармашылығын оқыту.
4. Жаңа сабақты түсіндіру:
Міндеттері: Жаңа сөздерді,
жаңа материалды таныстыру, меңгерту.
Мақатаев 1931жылы 9 ақпанда Алматы облысы
Нарынқол ауданы Қарасаз ауылында туған. Балалардың үлкені – Мұқағали еді.
Балалық шағы сұрапыл соғыс жылдарына өтті. Әкесі Сүлеймен соғыста қаза тауып,
анасы Нағиман мен әжесі Тиынның тәрбиесінде өсті. Ол 10-11 жастан бастап өлең
шығара бастайды.
Әйелі – Лашын Әзімжанова. Тұңғыш қызы – Ләззат 1949 жылдың
желтоқсанында дүниеге келіп, сәуірде суық тиіп қайтыс болған. Екінші қызы – Майгүл
1951 жылы мамырда дүниеге келген, 1962 жылы Алматыға көшіп келгеннен кейін
машина апатынан қайтыс болады. Бұл қаза ақынға қатты соққы болады. Майгүлге
арналған өлеңдер циклі баршылық. Қалған балалары – Жұлдыз, Айбар, Алмагүл,
Шолпан.
Мұқағали орыс, неміс тілдерін жақсы білген.
1948-1949 жылдары ҚазМУ-дың филология факультетінде оқыған.
К.Маркс атындағы кеңшарда (қазіргі «Текес») ауылдық кеңес хатшысы, мектепте
мұғалім болды.
1952-1962 жылдары Қарасаздағы бастауыш мектепте орыс тілінің
мұғалімі болып жұмыс істеген. 1970 жылы Жазушылар одағына мүшелікке қабылданып,
1973-1974 жылы Мәскеудегі әдебиет және өнер институтында оқыды.
Ақынның тұңғыш өлеңдері «Қырман басында»,
«Қойшы бала - Әкітай», «Інімнің ойы», «Шебер». Өлеңдегі ұстазы –
Қ.Аманжолов. Ақынның тұңғыш кітабы – «Ильич», ал кейінгі шығармалары «Ақ қайың
әні», «Ару-ана», «Мавр», «Аққулар ұйықтағанда», «Қырандастар», “Чили – шуағым
менің», «Шекарада», «Большевиктер», «Өмірдастан», «Арман», «Шолпан», «Досыма
хат», «Отаным, саған айтам», «Райымбек! Райымбек!», «Қашқын», «Моцарт.Жан
азасы» атты поэма-толғаулары бар. 650-ден астам лирикалық өлеңдері бар.
Мұқағали – ақын, жазушы, драматург. Ақиық ақын 1976 жылы 27-інші наурызда
45 жасында Алматы қаласында қайтыс болды.
5. Жаңа
материалды меңгеру дәрежесін тексеру кезеңі:
Міндеті: Жаңа материалды
оқушының қаншалықты меңгергенін тексеру.
-М.Мақатаев кім?
-Қашан,қай жерде дүниеге келген?
-Әкесінің аты?
-Анасының аты?
-Атақты жайлаудың аты?
-Ақынның балалық шағы жайлы әңгімеле?
-Ақын өлеңдерін ата?
-Ақын поэмаларын ата?
-Қандай өлеңдерін жатқа білесіңдер?
6. Жаңа материалды бекіту кезеңі:
Міндеті: Жаңа материалды
ауызекі және жазба тілде қолдана алу біліктілігін қалыптастыру.
З.Серікқалиев:
«Мұқағали мұрасы,маржан поэзиясы-болашақ ұрпақтардың да
еншісі,қастерлеп-қадірлейтін қазынасы»
Ә.Кекілбаев:
«М.Мақатаев-адамдар арасындағы, өмірдегі,
табиғаттағы жарастық пен келісімнің жыршысы.
Оның өлеңдері туған ауылының табиғатына, достарына, әжесіне, жарына, балаларына,
махаббатына арналған»
Жаңа
сабақты қорытындылау:
Міндеті: Сабақтың
тәрбиелік мақсатын ашу; жаңа материал бойынша ойын қорытып - Мұқағали
Мақатаев кім?
- Мұқағали Мақатаев ең бірінші ақын дейміз, сосын драматург, сатирик,
публицист, жазушы, аудармашы, ұстаз, журналист деп атап өтеміз.
- М.Мақатаев қай жылы, қайда туған?
- Ол әкесінен неше жасында жетім қалды?
- Оның қандай өлеңдерін білесің?
- Қай жылы мемлекеттік сыйлықты алды және қандай кітабы үшін?
- 2000 жылы15 желтоқсанда мемлекеттік сыйлық берілді және «Аманат» кітабы
үшін.
Махаббат диалогы.
- Құс боп ұшып кетсем не етер едің?
- Сені іздеумен мәңгілік өтер едім.
- Отқа түсіп өрттенсем не етер едің?
- Күл боп бірге соңыңнан кетер едім.
- Бұлдырасам сағымдай не етер едің?
- Жел боп қуып соңыңнан жетер едім!
- Қайғы әкелсем басыңа не етер едің?
- Қойшы сәулем бәрін де көтеремін!
8.
Үй тапсырмасы:
Міндеттері: оқушыларға үй
тапсырмасының мақсатын, мазмұнын, орындау тәсілдерін түсіндіру.
М. Мақатаевтың өмірін оқу, өлеңдерін
жаттап келу.
9. Сабақты бағалау кезеңі:
Міндеті: өзара бақылау,
жеке оқушының және сыныптың жұмысы мен қабілеттілігіне сапалы баға беру
(ынталандыру, мадақтау, ескерту).
10. Рефлексия кезеңі: оқушының
көңіл-күйін, іс-әрекетін,оқушылар мен мұғалімнің өзара рефлексиясына жағдай
жасау.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.