План Тәрбие сағаты (4- сынып)

                                           Құс – көктем жаршысы

   Барлық тыныс тіршіліктің бастауы – көктемнің ерекшелігін байқату, көктемнің алғашқы жаршысы – құстарды қарсы алып, қамқорлық жасау. Халық қазынасы мақал-мәтелді, жұмбақ, болжамдарды пайдалана білуге үйрету.

  Сабақтың барысы: « Көктем» вальсі  әуенімен оқушылар сыныпқа билеп кіріп, отырады.

1-бала:

Сәуір міне келді жайнап

Көктемнің бұл айы.

Құс біткеннен төгілген ән

Бейне көктем жырлары.

2-бала:

Сағынышпен жеткен

Қуануа бер көктем.

Жайна нұрлы гүлдің

Көктем тірлік айғағы!

   Бастаушы: -Сәлеметсіздерме, достар! Сіздерді «Құс  - көктем жаршысы » атты тәрбие сағатымызды тамашалауға шақырамыз!Көктем мерекесі «Құс күнімен» құттықтаймыз! Бұл мереке – табиғаттың қысқы ұйқыдан оянуын танытатын көктем хабаршысы. Жер бетінде 8600-ге жуық құстардың түрі бар. Біздің Республикамызда 474 құстың түрі бар.

       «Көктем вальсі» әуенімен билеп «Көктем» келеді:

   Сәлем достар аманба?

   Мынау бейбіт заманда.

   «Құс көктем жаршысы»

   Ән саламын құс үнімен,

Сәнденемін нұр гүлімен.

Құттықтаймын бәріңді,

Құс мереке күнімен.

«Көктем» әні орындалады.

Көктем:

Ал, құрметті, халайық

Мерекені бастайық.

Жұмбақ шешімін тапсаңдар,

Құстарды қарсы алайық, -деп жұмбақ жасырады.

Жұмбақ:

Түсі қара мақпалдай

Төсі ақ сыр жаққандай,

Ұшса оқтай зулайды

Көктен жұлдыз аққандай.

                                                    (Қарлығаш)

Қарлығаш ұшып келіп :

Мен- адамның досымын,

Мекенінде тұрамын.

Шыбын келсе, кәсібім,

Ұстап жеймін қырамын.

Тазалаймын үй ішін,

Шыбын деген кеселден

Ел аузында мақтаулы

 Санитармын төселген.

Жұмбақ:

Орманда жоғары

Ағашқа қонады.

Тұмсығын балға ғып

Тоқ-тоқ соғады.

                                        (Тоқылдақ)

  -Балалар, мен орман құсымын, өзімнің балға тұмсығыммен ағаш қабығының арасындағы зиянкестерді тауып құртамын.

  Орман іші соқылдап

  Жаңғырықты түнімен.

  Ұрды ағашты тоқылдақ

  Тұмсығының түбімен.

   Жұмбақ:

  Биікке салған ағаш үй

  Сол ғой оның мекені.

  Жаздай сайран салып-ап,

  Қыста алысқа кетеді.

                                         (Қараторғай)

«Аққулар »биі. Қыздар тобы.

Аққу:

Заң жоқ еш уақытта

Біздерді атуға

Түсімде  аппақ

Атымда ...

(Хормен Аққу)

Айнұр:

Құс сұлуы аққумен

Табиғат көрік сыйлаған

Мылтығымен кезеп еш мерген

Атуға көзі қимаған.

Саналық көрініс «Жарқанат неге түнде ұшады».

Мұзафар Әлімбай, Ертегі-дастан.

   -Балалар, құстар туралы қандай мақал – мәтелдер білесіңдер?

   -Бұлбұл үнді, жылан тілді.

   -Қыста құсқа жақсылық жасасаң, жазда жақсылығыңды өтеп береді.

   -Құстар көп болса, зиянкес жәндіктер аз болады.

Ойын: «Кім көп құс біледі?»

Құстар тойын құттықтап,

Қуанамыз қолдаймыз.

Ұя жасап ұқыптап,

Біз оларды қорғаймыз.

   -Ендеше, балалар, еңбек сабағында құстарға ұя жасап, жем салғыш жасап оларды қорғайық. Ал кәнеки, балалар, құстарға байланысты қандай халық болжамдарын білесіңдер?

   -Құс жүнін үрпитсе, жаңбыр жауады,, ауа райы өзгереді.

   -Сары шымшық ысқырса, шынымен күз болғаны.

   -Шымшық ұя салса, қыс қатты болады.

   -Қарға қарқылдаса, қар жауады.

            Ұлпан:

Оянды бар табиғат ұйқысынан,

Жадырап құтылғандай қыс қамынан

Көктемді шуға бөлеп, әнге ораған

Тыңдаймыз алуан сыр жыл құсынан.