Үткән
заман хикәя фигыльнең төрләнеше.
1)дидактик
– үткән заман хикәя фигыльнең төрләнешен өйрәнү;
2)үстереш
– танып белү эшчәнлеген камилләштерү;
3)тәрбияви
-- халык авыз иҗаты әсәрләрен яратып өйрәнү хисләре тәрбияләү.
1. Шәүкәт
Галиев шигырьләре.
2. Халык
авыз иҗаты әсәрләре : әкиятләрдән өзекләр , табышмаклар , мәкальләр.
3. Карточкалар.
4. Хикәя
фигыль буенча плакат.
5. ,,
Туган тел ” җыры.
--Укучылар
, узган дәрестә без сезнең белән үткән заман хикәя фигыльне
өйрәнгән идек. Әйдәгез, шул теманы искә төшереп китик әле.
-- Сезгә,
бирелгән фигыльләрдән, билгеле һәм билгесез үткән заман хикәя фигыль
төрләрен ясарга бирелгән иде. ( Килү, җитү , казу , уку, сөйләү , эшләү,
ару, ял итү )
Сүзләр
тикшерелә.
Тактада җөмлә:
1. Өй
түбәләре , каралты – куралар ап – ак кар астында калган .
2.
Бездә кышлаучы кошлар да талгын йокыдан уянды .
--
Әйдәгез , бу җөмләләрдәге фигыльләрне карыйбыз . Алар икесе дә үткән
заманда , икесе дә хәбәр булып килә .
-- Димәк
, без сезнең белән бүген нинди тема үтәчәкбез?
-- Без үткән заман хикәя фигыльне өйрәнүне дәвам итәбез.
--
Әйе . Үткән заман хикәя фигыльнең төрләнешен өйрәнәчәкбез.
Дәреснең темасы : ,, Үткән заман хикәя фигыльнең төрләнеше ”
Теманы дәфтәрләргә язабыз .
--
Тактада Шәүкәт абый Галиевнең ,, Тагын бер ,,рәхмәт”...” шигыре
язылган . Балалар , шигырьне игътибар белән укыйбыз һәм үткән заман
хикәя фигыльләрне табабыз .
--
Эшләгән , бирдем , килгән , булды , чыгардым , сораштык, кергән , тырышкан ,
куйды , күрдегез .
--
Укучылар , хәзер шигырьдәге фигыльләрнең заманын билгелибез , затын
әйтәбез .
--
Үткән заман хикәя фигыльләр , өч затта да килгәннәр.
мин
чыгардым без сораштык
син
--- сез күрдегез
ул
эшләгән алар ---
--Балалар
, сезнең алда мәкаль һәм әйтемнәр язылган карточкалар бар . Беренче
карточкада язылганнарын укыйбыз һәм дәфтәрләргә язабыз . Фигыльләрне
табабыз , заманын һәм затын билгелибез.
Ана
тән биргән,
Ана
сөт биргән,
Ана
тел биргән.
-- Үткән
заман хикәя фигыль , өченче затта. Җәмләдә хәбәр булып килгән .
Ата сүзен тыңламаганны атауга ыргытканнар,ди.
-- Үткән
заман хикәя фигыль, өченче затта , күплек санда .
-- Карточкаларда
язылган табышмакларны укыйбыз, җавапларын һәм фигыльләрне табабыз.
-- Яз көнне җәйгән җәймәмне
Көзгә җыеп алдылар ,
Бер
келәткә салдылар,
Караңгыга яптылар.
--
Бу табышмакның җавабы : чәчү , уру , амбарларга салу . Алдылар , салдылар
, яптылар - үткән заман хикәя фигыль, өченче затта , күплек санда.
2нче
бирем.
--Табышмакларда
бирелгән фигыльләрнең зат – сан белән төрләнешен язарга .
мин алды – м без алды - к
син алды – ң сез алды - гыз
ул алды алар алды – лар
Билгеле
үткән заман хикәя фигыль зат – сан белән төрләнгәндә кыска
кушымчалар ала.
Тактага
таблица эленә . Таблицада билгесез үткән заман
хикәя фигыльнең зат – сан белән төрләнеше бирелгән .
--
Балалар , таблицага карыйбыз , бирелгән фигыльләрне укыйбыз , зат - сан
белән төрләнештәге аерманы табабыз.
--
Билгесез үткән заман хикәя фигыль зат – сан белән төрләнгәндә тулы
зат кушымчалары ала .
мин аңлаган – мын без аңлаган - быз
син аңлаган – сың сез аңлаган - сыз
ул аңлаган алар аңлаган – нар
--Хәзер
магнитофон тасмасында язылган ,,Туган тел” җырын тыңлыйбыз һәм
фигыльләрне дәфтәрләребезгә язып барабыз .
Фигыльләр
укыла . ( Белдем , аңлашылган , көйләгән , сөйләгән.)
--
Ә хәзер , шушы сүзләрне зат – сан белән төрләндерәбез һәм
дәфтәрләребезгә язабыз .
3нче
бирем .
--Карточкаларда
бирелгән ,, Дүрт дус” әкиятеннән өзекне укыйбыз , фигыльләрне
төрләндерәбез.
Фигыльләр
укыла . ( Килгән , башлаган , кайткан , киткән , өшедем , бетте , әйткән ,
белде , ашыккансыз , әйттек , уйлаган ).
--Балалар
, дәреслекләрне ачабыз , 140нчы күнегүнең биремен укыйбыз , күнегүне
язмача эшлибез . Дәфтәр битен ике өлешкә бүләбез .Бер якка билгеле
үткән заман , икенче якка билгесез үткән заман хикәя фигыльләрне
язабыз . Берәр фигыльне алабыз һәм зат – сан белән төрләндереп , җөмлә
уйлап язабыз .
4нче
бирем.
,,Сүз
эчендә сүз ” уены . Кем тизрәк , кем өлгеррәк ?
Укыганнар , язмаганнар , сизмәгәнбез , ачканнар , сөйләделәр
фигыльләреннән сүзләр уйлыйбыз .
Дәрестә
үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау , нәтиҗә ясау , билгеләр кую.
1.Кагыйдәне кабатларга.
1.
2.,,Кышкы матурлык ” темасына үткән заман хикәя фигыль
кулланып хикәя язарга .
|
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.