- 12.01.2015
- 3729
- 7
|
Бөлім : 11.2А. Органикалық химияға кіріспе– алкандар |
Мектеп : ХББ НЗМ Атырау қаласы |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Күні : |
Мұғалімнің аты - жөні: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Сыныбы: Х__ |
Қатысқандары : |
Қатыспағандары : |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Тақырыбы : Мұнай: фракциялау және крекинг |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Осы сабақты мүмкін ететін оқу мақсаты |
- байланыстың гомолиттік үзілуі мен бос радикалдардың түзілуін түсіну |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Сабақ мақсаты |
- Мұнай және оның физикалық қасиеттері - Мұнайды айдау процесі, алынаты өнімдер және оларды қолдану - каталитикалық және термиялық крекингті бос радикалдар процесі тұрғысынан түсіну |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Дифференциация |
Барлық оқушылар: · Мұнайдың құрамы мен физикалық қасиеттерін біледі · Мұнайдан алынатын өнімдерді және оларды қолданылу саласын біледі · Мұнайды айдау процесін түсіндіре алады · Байланыстың гомолиттік үзілуі мен бос радикалдың түзілуін мысал келтіріп түсіндіре алады · Термиялық крекинг пен каталитикалық крекингті бір – бірінен ажырата алады Көптеген оқушылар: · Еліміздегі ірі мұнай кен орындарын атай алады · Каталитикалық және термиялық крекингті бос радикалдар процесі тұрғысынан реакция теңдеуін жазу арқылы түсіндіре алады. · «термиялық» және « каталитикалық» крекирнгтің «оң» және « теріс» жақтарын көрсете алады Кейбір оқушылар: · Пән аралық байланысты қолдана отырып, қосымша мағлұмат бере алады. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Тілдік мақсат |
Оқушылар орындай алады: Жазбаша және ауызша түрде шикі мұнай фракцияларын коммерциялық мақсатта пайдалануды сипаттау Пәнге қатысты лексика және терминология фракциялау, фракциялық айдау, гибрид, гибридтеу, бос радикал, фотохимиялық, термиялық, каталитикалық, тазартылған мұнай, бензин, керосин, мұнай айдаудың алғашқы өнімі, дизель Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер - Фракция (атаңыз) болып табылады (сипаттау) және ол… үшін пайдаланады - Жағылатын көмірсутекті отын… себебі болып табылады - Шикі мұнайды пайдалы химиялық заттарға ыдырату үшін … - Мұнайдан пайда болатын өнімдер............ - Мұнайды айдау .........құрылғыда жүзеге асады, оның құрылысы……………………… - Термиялық крекингтың каталитикалық крекингтен айырмашылығы……….. - Бос радикалдың түзілуі.......... |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Осыған дейін меңгерілген білім |
Жоғарғы сынып материалдары 11.1A 11.1C |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Сабақ барысы |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Сабақтың жүру кезеңдері |
Жоспарланған іс -әрекеттер |
Ресурстар |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
0 – 3 минут 4 – 19 Минут 20- 27 минут
|
Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсаты таныстырылады.
Оқушыларға жаңа сабақты өз бетімен түсінуге көмектесу мақсатында жеке жұмыс парағы үлестіріледі.
Оқушылардың жауаптары кезекпен –кезек тексеріліп, жауаптары тыңдалып, қателіктеремен жұмыс жасап, жауаптары толықтырылады. Қазақстандағы ірі мұнай кен орындары туралы еске түсірулері суралады. Оқушылар кем дегенде 10 кен орнын айтулары керек. Кашаган кен орны. Кашаган — Казақстанның Каспий теңізінен табылған өте үлкен мұнай-газды кен орын болып табылады. 2000-жылы 30 июньде ашылды. Дүние жүзіндегі және теңізден соңғы 40-жылда ашылған ең үлкен мұнай-газ кен орны болып табылады. Кен орын Маңғыстаулық жырау Қашаған Күржіманұлының 150-жылдық мерейтойын тойлау қарсаңында ашылды және жыраудың құрметіне «Қашаған» мұнай кен орны деп аталды. Тенгиз. Тенгиз (каз. Теңіз, англ. Tengiz) — Қазақстанның Атырау облысында орналасқан өте үлкен алып, мұнай кен орны болып табылады. 1979-жылы ашылған. 1991-жылы 6-сәуір күні мұнай өндіріле бастады. Өзен. Өзен – мұнайгаз кен орны Манғыстау облысының Мангышлак жарты аралында орналасқан. 1961-жылы ашылған. Карашыганак. Қарашығанақ (Қарашығанақ, англ. Karachaganak) — газды конденсат Батыс Қазақстан облысы, Ақсай қаласында орналасқан. 1979 – жылы ашылған. Каламкас. Қаламқас — Манғыстау облысы, Бозашы жарты аралында орналасқан газды-мұнайлы кен орны. 1976-жылы ашылған. 1979-жылдан бастап өндіріле бастады. Жанажол. Жанажол — Ақтөбе облысы, Мұғалжар районында орналасқан газды конденсатты мұнайлы кен орын. 1978-жылы ашылған. Жетыбай. Жетыбай — Манғыстау облысы, Маңғышлақ жарты аралында орналасқан газды конденсатты мұнайлы кен орын 1961-жылы ашылған. Актоты. Актоты (каз. Ақтоты, англ. Aktote) – Атырау облысынан 200км Оңтүстік шығысында орналасқан. 2003-жылы, 2-сентябрьде ашылған. Каламкас-теңіз. Каламкас-теңіз, каз. Қаламқас-теңіз, англ. Kalamkas «A» offshore – теңіз кен орны. Бозашы жарты аралынан 150 қашықтықта орналасқан. 3 сентябрде 2002-жылы ашылған. Кайран. Кайран (каз. Қайран, англ. Kairan) — Атырау облысынан 150км Оңтүстік шығысында орналасқан. 10 сентябрь 2003-жылы ашылған. Кенкияк. Кенкияк — Ақтөбе облысы, Темір районында орналасқан мұнай кен орны. 1959-жылы ашылды. Ембімұнайгаз кен орнына тиесілі. Мұғалімнің түсіндіруі. Мұнайдың кездесу орнына байланысты олардың сапалық және сандық құрамы әр түрлі болады. Біреуі циклопарафиндерге бай болса, енді біреулері қаныққан көмірсутектерге және т. б. бай. Топтық жұмыс. Мұнайдың үлгісі беріледі соның физикалық қасиеттерін сынап, кестені толтырады.
Жауабы :
Не үшін мұнайдың тұрақты қайнау температурасы жоқ? ( жауабы : себебі бұл әртүрлі көмірсутектердің қоспасы) |
Жұмыс парағы
Қосымша қазақстанның пайдалы қазбалар картасын қолдануға болады
50 мл стақан, шыны таяқша, фарфоровые чашечки с небольшим количеством нефти, дистиллированная вода
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
28-32 |
Мұғалімнің түсіндіруі. Шикі мұнайдың ешқандай құндылығы болмайды, ал мұнайдан шыққан өнімнің практикалық маңызы өте зор. Бірақ мұнай алдымен айдау процесінен өтуі керек. Алдымен одан еритін газ тектес көмірсутектерді бөліп алады ( көп мөлшері метан). Ұшқыш көмірсутектерді бөліп алғаннан кейін мұнайды қыздырады. Алдымен төмен температурада қайнайтын жеңіл көмірсутектер ( молекуладағы көміртегінің атомдар саны аз) алынады. Температураны арттырған сайын қайнау температуралы жоғары болатын көмірсутектер алынады. Осылайша мұнайды әртүрлі фракцияларға бөлуге болады. Көбінесе бұндай айдау арқылы фракцияның негізгі үш түрі алынады, олар одан әрі қарай айдауға түседі.
Мұнайды айдау процесі видео арқылы көрсетіледі. |
http://www.youtube.com/watch?v=sd6diSsi-DY
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
33-35
|
Видео бойынша ауызша сұрақ-жауап алынады. Мұнайды айдау процесін сурет арқылы бекітеді.
|
Оқушыларға сурет үлестірмелері
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
36-45
46-50
51-58
59-70 71-75
76-80 |
Крекинг дегеніміз не? Термиялық және каталитикалық крекинг. Оқушыларға гексадеканның крекинг теңдеуін жазу тапсырылады (жауабы: С16Н34 → С8Н18 + С8Н16 гексадекан октан октен түзілген зат одан әрі ыдырай алады: С8Н18 → С4Н10 + С4Н8 октан бутан бутен С4Н10 → С2Н6 + С2Н4 бутан этан этилен (этен) ) Мұғалім барлық оқушының крекинг реакция теңдеуін жазуларын қадағалау керек және крекинг нәтижесінде түзілген этилен полиэтилен және этил спирті өнеркәсібінде кеңінен қолданылатынын түсіндіру керек.
Мұғалімнің түсіндірмесі. Көмірсутектер молекулалары гомолиттік үзілу және бос радикалдың түзілуі арқылы жүретінін көрсетеді.:
→ СН3 – (СН2)6 – СН2 • + СН2 – (СН2)6 – СН3 Бәрімізге белгілі, бос радикалдар химиялық активті және әртүрлі реакцияларға қатыса алады. Крекинг процесі кезінде радикалдың біреуі сутегі атомын бөліп шығарса, бірі қосып алады: а) СН3 – (СН2)6 – СН2 •→ СН3 – (СН2)5 – СН=СН2 + Н0 октен-1 б) СН3 – (СН2)6 – СН2 • + Н0 → СН3 – (СН2)6 – СН3 октан термиялық крекинг пен каталитикалық крекингтің айырмашылы кестесі толтыру тапсырылады
Жауабы :
Алкандар
фтормен өте белсенді әрекеттеседі. Хлормен реакциясы жарықтың қатысуымен
жүреді және оны фотохимиялық шынжырлы реакция (фотохимиялық хлорлау
механизмі) деп аталады. Фотохимиялық хлорлау механизмінің теориясын
академик Н.Н.Семенов 1956 жылы ұсынды. Осы еңбегі үшін Нобель сыйлығына
ұсынылған. Төмен молекулалы алкандар (метан, этан, пропан) толық хлорланады:
Қалыптастырушы бағалау
Рефлексия 1. көптеген жаңа заттарды білдім. 2. өмірде бұл маған пайдасы тиіп қалады. 3. пайда болған сұрақтарыма жауап алдым. 5. көп жұмыстандым және оқу мақсатына жеттім.
|
http://www.chemguide.co.uk/organicprops/alkanes/cracking.html
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Қорытынды бағалау
Қандай екі зат өте жақсы өтті (екеуін де қараңыз, оқыту және үйрету)? 1:
2:
Қандай екі зат сабақ сапасын жақсартар еді (оқыту мен үйретуді қарастырыңыз)? 1:
2:
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
11-сыныпка арналған "Алкандар" тақырыбының 3-4 сабағына арналған сабақ жоспары. сабақ жоспары қазақ сыныптарына арналған. бұл жоспар қарапайым мектеп мұғалімдеріне жарамайды. Өрлеуді оқыған мұғалімдер түсінеді. сабақ жоспары қазақ тілінде жазылған яғни қазақ сыныптарына арналған сабақ жоспары.
11-сыныпка арналған "Алкандар" тақырыбының 3-4 сабағына арналған сабақ жоспары. сабақ жоспары қазақ сыныптарына арналған. бұл жоспар қарапайым мектеп мұғалімдеріне жарамайды. Өрлеуді оқыған мұғалімдер түсінеді. сабақ жоспары қазақ тілінде жазылған яғни қазақ сыныптарына арналған сабақ жоспары
6 654 982 материала в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Kosanov Rakhymzhan Pirlibaevich. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс профессиональной переподготовки
600 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 144 ч.
Мини-курс
3 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.