План-конпект урока по татаркому языку "Лексика. Кабатлау"

БР Аургазы  муниципаль районы Кешәнне гомуми төп  белем бирү мәктәбе

V сыйныфта

“Лексика. Кабатлау.” темасы

буенча               үткәрелгән

татар теле һәм әдәбияты укытучысы

Тимербулатова Дилия Рәис кызының

дәрескә план - конспекты

2014

Тема:Лексика. Кабатлау.

Максат. 1.Лексика бүлегендә өйрәнгәннәрне искә төшерү һәм кабатлау; белемнәрне бер системага салу;

2. Лексика бүлегендә өйрәнгән белем һәм күнекмәләрне ныгыту;

3. Укучыларның сүз байлыгын үстерү һәм  татар теленең сүзләренә карата сакчыл караш, игътибарлылык, пөхтәлек  тәрбияләү.

Дәресне җиһазлау: белем дәрәҗәсенә карап ясалган биремле карточкалар,ноутбук.

Дәрес барышы.

 1 Оештыру. 3 мин.

 А) Исәнләшү. Исәнмесез, кадерле укучылар!. Дәресебез эшлекле узар дигән өметтә калам.

Б) Уңай психологик халәт тудыру. Укучылар,  матур итеп утырыгыз һәм күзләрегезне йомыгыз. Сез урамда йөгерешә-йөгерешә уйныйсыз, сезгә рәхәт һәм күңелле. Күзалладыгызмы? Күзләрне ачык та эшкә керешик.

 2. Актуальләштерү.5 мин.

 А) Укучылар белән әңгәмә. Фронталь сораулар.

Укытучы. Укучылар, сез алдагы дәресләрдә нәрсәләр өйрәндегез?

Нинди яңа нәрсәләр белдегез? ( Сүз мәгънәсе, синоним, антоним, омоним, фразеологик әйтелмә)

  Слайд2  Укытучы.-Нәрсә ул лексика?

Укучы. Телдәге сүзләр һәм әйтелмәләр җыелмасы.

Укытучы. Нәрсә ул лексикология?

Укучы. Телнең лексикасын өйрәнә торган фән.

Укытучы. Лексик мәгънә төшенчәсенә аңлатма бирегез әле.

Укучы. Сүз үзенә генә хас бер төшенчә белдерә, аны лексик мәгънә дип атыйбыз.

Укытучы. Рәхмәт, укучылар.

 3. Лексика бүлеген гомумиләштереп кабатлау

 а) Укучыларга биремле карточкалар тарату.Белем дәрәҗәсенә карап төзелгән.

Укытучы. Сез  көч сынашырга  әзерме?

 Слайд 3. 5 нче сыйныф укучылары (фото)

Укытучы.Биремле карточкаларда күчерелмә мәгънәле сүзтезмәләр бирелгән. Ә сез туры мәгънәле сүзтезмәләр өстәп язарга тиеш буласыз..

 Слайд 4.Үрнәк: Кояш елмая – дуслар елмая. 5 мин.

б) Антонимнар. 3 мин.

Слайд 5.). Экранга игътибар итик

Слайд6 .Болар нинди сүзләр?

Антонимнар.

Слайд 7.

Илдар үсте,

Яше - өч,

Аптырамый сүзгә һич.

“Инде мин еламыйм, - ди,-

Бетереп еладым”, - ди.

Өсте-башы гел акбур...

Җавап тапты бик тапкыр:

“Әни, чиста пычрак бу,

Кара түгел ич, ак бу”.

Укытучы. Шигырьне кем сәнгатьле укыр икән? Шигырьдә сез өйрәнгән сүзләр бар. Кем таба?

Укучы. Чиста – пычрак, кара – ак  - болар антонимнар.

Укытучы. Нинди сүзләр антоним дип атала?

Укучы. Капма-каршы мәгънәле сүзләр.

Укытучы. Һәрберегез бер пар антоним сүз табып әйтегез әле.(Укучылар җавабы)

Укытучы. Алар безгә нигә кирәк?

Укучы. Сөйләмебезне җанландыру өчен.

 в) Синонимнарны кабатлау 5 -7 мин.

Слайд 4.

 Укытучы. Укучылар, эранга игътибар бирегез әле. Анда рәсем күрерсез. Кыш безнең нинди?

Укучы.Суык, салкын.

Укытучы. Нинди сүзләргә тукталырбыз.

Укучы. Синонимнар турында.

Укытучы. Синонимнар нинди сүзләр?

Укучы. Мәгънәдәш сүзләр.

Укытучы. Синонимнарны ни дәрәҗәдә белүегезне тикшерербез Тактада сүзләр бирелгән, сез синонимнарын табыгыз да чыгып языгыз.

Матур – (чибәр, гүзәл, сылу)

Шатлык – (сөенеч, куаныч)

Сәламәтлек – (саулык, исәнлек, сихәтлек,тазалык)

Укытучы. Булдырдыгыз, сәламәтлек кирәкме кешегә?

Укучылар.Әйе, кирәк.

Укытучы. Быел Башкортстан Республикасында нинди ел игълан ителде?

Укучы. Спорт һәм сәламәтлек елы.

Укытучы. Мин дә сезгә гомерегез буена җитәрлек исәнлек телим һәм спорт сезнең чын дустыгыз булсын дигән теләктә калам.

Мин сезгә сүзләрен таратам, “Өйрәтәләр мәктәпләрдә” көенә җыр башкарыйк әле.

Г)Омонимнар.

Слайд 6. Сезгә биремнәрне рәсем дәресе укытучысы Ләйсән  апагыз җибәрде. Сезгә рәсемнәр таратам, анда сүзләр дә язылган. Шул сүзләргә аңлатма бирегез әле. (Һәр укучы рәсемнәрдәге омонимнарга аңлатма бирә.

Укытучы. Нинди сүзләрне омонимнарны дип атадык?

Укучы. Язылышлары бердәй, ләкин мәгънәләре белән бөтенләй башка сүзләр.

Укытучы. Бик яхшы, укучылар.

 Фразеологик әйтелмәләрне кабатлау.

Слайд 7.

Укытучы. Укучылар, экранга игътибар итегез. Анда җөмләләр бирелә, сез шуннан фразеологик әйтелмәләрне табыгыз.

Укытучы. Фразеологик әйтелмәләр -безнең телебезгә ныклап кереп урнашкан сүзтезмәләр. Алар тотрыклы һәм күчерелмә мәгънәләрдә кулланылалар.

Бүгенге дәрестә барыгыз да бик яхшы һәм тырышып эшләде, сез нык белемле укучылар икәнлегегезне күрсәттегез. Рәхмәт сезгә, укучылар.

Йомгаклау.

1. Билгеләр кую.
2. Өй эше. Әби-бабаларыгыздан яки әниләрегездән сорап, 5 фразеологик әйтелмә язып килергә һәм фикерләр уртаклашырга әзер булырга.
3. Дәрескә йомгак.

Укытучы. Дәрес ошадымы? Кайсы өлеше? Нәрсәләрне кабатладык?

Саубуллашу

Җыр тексты.

Иртән ничек ашарга,

Кичен ничек йокларга

Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.

Исәнлекнең, саулыкның

Кадерләрен белергә

Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.

Яшелчәләр ашарга,

Витаминнар җыярга,

Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.

Спортны дус итәргә,

Ялкаулыкны җиңәргә

Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.

Иртә белән һәркемгә,

Хәерле көн теләргә

Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.

Дус һәм тату яшәргә,

Һәм сәламәт булырга

Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.

Краткое описание документа:

Тема:Лексика. Кабатлау.

Максат. 1.Лексика бүлегендә өйрәнгәннәрне искә төшерү һәм кабатлау; белемнәрне бер системага салу;

2. Лексика бүлегендә өйрәнгән белем һәм күнекмәләрне ныгыту;

3. Укучыларның сүз байлыгын үстерү һәм  татар теленең сүзләренә карата сакчыл караш, игътибарлылык, пөхтәлек  тәрбияләү.

Дәресне җиһазлау: белем дәрәҗәсенә карап ясалган биремле карточкалар,ноутбук.

Дәрес барышы.

 1 Оештыру. 3 мин.

 А) Исәнләшү. Исәнмесез, кадерле укучылар!. Дәресебез эшлекле узар дигән өметтә калам.

Б) Уңай психологик халәт тудыру. Укучылар,  матур итеп утырыгыз һәм күзләрегезне йомыгыз. Сез урамда йөгерешә-йөгерешә уйныйсыз, сезгә рәхәт һәм күңелле. Күзалладыгызмы? Күзләрне ачык та эшкә керешик.

 2. Актуальләштерү.5 мин.

 А) Укучылар белән әңгәмә. Фронталь сораулар.

Укытучы. Укучылар, сез алдагы дәресләрдә нәрсәләр өйрәндегез?

Нинди яңа нәрсәләр белдегез? ( Сүз мәгънәсе, синоним, антоним, омоним, фразеологик әйтелмә)