По охране труда "Адам организміне электр тогының әсері. Электр тогының адамға әсер ету түрлері"

• 1 слайд

  
  
  
  
  Дәрістің тақырыбы:
  Еңбекті қорғау пәні
  Адам организміне электр тогының әсері. Электр тогының адамға әсер ету түрлері.
  

• 2 слайд

  Жоспары:
  1. Электр тоғының адамға әсері.
  2. Әсер ету дәрежесі бойынша бөлінуі.
  3. Адамды электр тогы соққанда көрсетілетін алғашқы көмек
  
  

• 3 слайд

• 4 слайд

• 5 слайд

  Электр қауіпсіздігі – электр тоғының, электр доғасының, электр магнитті алаңның және тұрақты электрліктің қауіпті және зиянды әсерінен адамдарды қорғауды қамтамасыз ететін, құралдар мен техникалық және ұйымдық шаралар жүйесі.
  
  Электр тоғының тірі денеге әсерінің әр жақты немесе өзіндік сипаты бар.
  Адам организімінен өткен электр тоғының
  жылулық ;
  электромагниттік;
  биологиялық;
  механикалық әсері болады.
  
  

• 6 слайд

  Тоқтың жылулық әсері электр энергиясының жылуға айналуында сезіледі және ол терінің және қан тамырларының қызуын тудырады.
  Тоқтың биологиялық әсері тоқтың бұлшық еттер арқылы жүруінде оның қысқаруын тудырады.
  Тоқтың электролиттік әсері қан құрамының өзгеруіне алып келеді.
  Механикалық әсері (тканның бөлшектенуі, сынықтар) адам бұлшық еттерінің тырысуы және де электр тоғының әсерінен төбеден құлау нәтижесінде болады.
  
  
  

• 7 слайд

  Электр тоғынан зақымдалу сипаттамасы:
  тоқтың тегі мен мәніне;
  оның жүріп өту жолына;
  әсер ету ұзақтығына;
  адамның жеке физиологиялық ерекшелігіне;
  оның зақымдалған кезіндегі жағдайына байланысты болады.
  
  

• 8 слайд

  Әсер ету дәрежесі бойынша келесілерге бөлінеді:
  I дәрежесі- есінен танбайды, бірақ бұлшық еттері жиырылып қалады;
  II дәрежесі – есінен танады, бұлшық еттері жиырылып қалады;
  III дәрежесі – есінен танады, жүрек немесе тыныс алу әрекеттері бұзылады;
  IV дәрежесі- клиниклық өлім, тыныс алмайды және қан айналымы тоқтайды.
  

• 9 слайд

  Электр тоғына түсіп қалғанда төмендегі зақымдалулар болуы мүмкін:
  күйіп қалу, терінің металдануы, электр белгілері, электроофтальмия, электр соққысы, механикалық зақымдалулар:
  электр күйігі электр тоғының жылулық әсерінде пайда болады. Электр доғасының әсері нәтижесінде пайда болатын күйік өте қауіпті болып табылады, өйткені оның температурасы [phone]° С аралығында болады;
  терінің металдануы электр тоғының әсерінен металдың майда бөлікшелері теріге сіңуі нәтижесінде болады. Соның нәтижесінде терінің электр өтімділігі жоғарылайды, яғни оның кедергісі күрт төмендейді.
  
  

• 10 слайд

  Электр тогының әрекеттері.
  Өткізгіште токтың бар-жоғын оның әрекетінен байқауға болады:
  Токтың жылулық әрекеті. Өткізгіштен ток өткенде ол қызады. Бұл тұрмыстық техникада (эл.шам, үтік, эл.плитка...) кеңінен қолданыста екенін жақсы білеміз.
  Токтың химиялық әрекеті. Химиялық ертіндіге батырылған өткізгіш арқылы ток өткенде ертінді құрамындағы заттар бөлінеді. Осы тәсілмен таза мыс алуға, металл бетін күміспен қаптауға болады. (сыртына күміс шеңбер, гүл салынған стаканды көрсету)
  

• 11 слайд

  Токтың магниттік әрекеті. Өткізгіштен ток өткенде оның айналасында магниттік қасиет пайда болады. Темір заттарын магнит сияқты тартады.
  Токтың физиологиялық қасиеттері. Адам денесінен ток өтсе онда бұлшық еттер жиырылады. Үлкен токтардың адам денесіне әсері қатты, сондықтан токпен жұмыс істегенде абай болу керек.
  
  

• 12 слайд

  Электрлік жарақат 
  Электрлік жарақат дегеніміз- адам организмінде электр тоғының зақымдауы нәтижесінде мүшелер мен жүйелерде терең функционалды бұзылыстардың дамуы, ең бірінші – ОЖЖ, қан айналым және тыныс алу мүшелерінде. Электрожарақаты электр тоғының көзімен тікелей жанасқанда ғана емес, кездейсоқ кернеу астындағы қалған заттармен жанасқанда да алуға болады, сонымен қатар қашықтықта доғалы қатынаста немесе ток фазасының жерге берілуі нәтижесінде. Электрожарақат электр тоғының әсеріне ұшыраған адамды білмей қате босатудан да дамуы мүмкін. 
  

• 13 слайд

  
  
  
  
  ЭЛЕКТР ТОҒЫНЫҢ ӘСЕР ЕТУ БЕЛГІЛЕРІ
  
  Электр тоғы жергілікті және жалпы әсер етеді. Тоқтың әсер еткен орнында айналасу қызарусыз және ауырмай күйік пайда болады. Жеңіл түріндегі жалпы реакция қор-қынышта, қозуда немесе тоқталып қалуында, жүрек соғуында, артимияда білінеді. Ауыр электржарақатында ми, жүрек, тыныс алу қызметі бұзылады, олар тоқтағанша және өлімге дейін болуы мүмкін.
  
  

• 14 слайд

  Адамды электр тогы соққанда көрсетілетін алғашқы көмек
  Адамды электр тоғы соққанда тоқ көзін бірден өшіруге, босатуға болмайды.
  Ең алдымен көмектесуші адамның қолы құрғақ болу керек.
  Егер кернеулігі 1000В болса, ең алдымен, зиян кешкенді тоқ көзінен босатып алыңыз – зиян кешкеннен құрғақ ағаш (тұтқа, швабра, оқтау), резеңке кілемше немесе басқа да изолирлеуші материал көмегімен электр сымын итеріп жіберіңіз.
  
  

• 15 слайд

  Өз қауіпсіздігіңіздің шаралары туралы ойлаңыз! 
  Қолды изоляциялау үшін диэлектрлік не бризент қолғап немесе қолды жай шүберекпен орап алу қажет.
  Өзінді жерден изоляциялау үшін резеңке, галош сияқты аяқкиімдер көмек болады.
  
  
  

• 16 слайд

  Егер жүрек қағысы сақталса ал тыныс алу болмаса - өкпенің жасанды вентиляциясын бастаңыз (ауыздан ауызға немесе ауыздан мұрынға).
  Жүрек қағысы болмаса - өкпенің жасанды вентиляциясымен үйлесе жүрекке тура емес массажды бастаңыз (2 дем беру 15 кеудені басу).
  

• 17 слайд

  Ережедегідей, кеуденің орта кезіне қатты басу және жүректің сыртқы массажын жасауды жалғастыра жүрек жұмысын жалғастыруға болады
  Жүрекке дұрыс массаж жасаудың көрсеткіші ұйқы артериясындағы тамыр соғулары, қарашықтың кішіреюі және өздігінен дем ала бастауы болып табылады.
  Жүрек қағысы мен дем алысы басталғаннан кейін науқасты ауруханаға жеткізу керек.
  
  

• 18 слайд

  Күйген жағдайда:
  ● Ауырғанда сездірмейтін дәрілер (аналгин, валерьиян және т.б.) беру;
  ● Күйген жерге арнайы май (облепиха) жағу ;
  ● Зақымданған жерге суық су құю;
  ● Алдын-ала жараланған жерді , микроптар түспес үшін мөлдір жұқа қағазбен (целлофанмен) орау.
  
  Есінен танып қалған жағдайда:
  ● Зақымданушы жауырынымен тегіс жерге жатқызып, басын бір жағына қаратып , екпетімен орналатыру керек;
  ● Нашатыр спиртін иіскету керек.
  
  
  

Краткое описание документа:

Электр қауіпсіздігі – электр тоғының, электр доғасының, электр магниттіалаңның жәнетұрақтыэлектрліктіңқауіптіжәнезияндыәсеріненадамдардықорғауды қамтамасыз ететін, құралдар мен техникалық жәнеұйымдық шаралар жүйесі. Электр тоғы жергілікті және жалпы әсер етеді. Тоқтың әсер еткен орнында айналасу қызарусыз және ауырмай күйік пайда болады. Жеңіл түріндегі жалпы реакция қор-қынышта, қозуда немесе тоқталып қалуында, жүрек соғуында, артимияда білінеді. Ауыр электржарақатында ми, жүрек, тыныс алу қызметі бұзылады, олар тоқтағанша және өлімге дейін болуы мүмкін.