Поурочные планы по географии

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Кіріспе

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Д.ж. әлеуметтік-экономикалық географиясы пәні, мақсаттары, міндеттері, мазмұны жөнінде түсіндіру.

Дамыту: Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. әлеуметтік-экономикалық географиясы пәнімен танысқан тұлға

Сабақтың типі: Кіріспе сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап.

2. Әңгіме-дәріс

Сабақтың көрнекілігі: Д.ж. әлеуметтік-экономикалық картасы, оқулық, кескін карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Жаңа сабақты өту

ІІІ. Қорытындылау.

IV. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Жаңа сабақты өту.

Қоғам мен табиғатты біртұтас жүйе ретінде қарастыратын бірден-бір ғылым саласы-қазіргі заманғы география. ҒТР дәуірінде география ғылымы да үлкен өзгерістерге ұшырады. Қоғам мен табиғат арасындағы ғаламдық үйлеспеушіліктен туындаған жаңа бағыт экономикалық және әлеуметтік географияның экологиялық тұрғыдан қалыптасуына алып келді. Сондықтан экономикалық және әлеуметтік география жер бедері мен жалпы табиғат кешендерінің заңдылықтары арқылы табиғат өзгерістерін зерттеуді шаруашылық салаларының орналасуы мен дамуына байланысты жүргізеді. Бұл аталғандар қоғам мен адамдардың мұқтаждығына байланысты шаруашылықтың бағытын анықтауға, болжауға, сол сияқты материалдық және рухани қажеттілігін зерттеуге септігін тигізеді. Қазіргі дәуірде елдер арасындағы экономикалық және әлеуметтік байланыстардың ұлғаюына қарай география бойынша жүргізілетін зерттеулердің негізгі екі бағыты анықталады.

1. Табиғат байлықтарын сақтау, оны тиімді пайдалану және қайта түлету.

2. Жалпы табиғат заңдылықтары негізінде халық пен шаруашылық салаларын ұтымды орналастыруда география ғылымының жетістіктері алғышарт ретінде пайдаланылуы керек.

ІІІ. Қорытындылау.

IV. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Кіріспе.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Жер туралы қысқаша мәліметтер.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Жер ғаламшар ретінде, оның заңдылықтары, ерекшеліктері жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Жер туралы танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Б.Ү.Ү. кестеі. 6. Тірек-сызбамен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Топтастыру.

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. әлуеметтік-экономикалық географиясы нені зерттейді?

2. Ғ.Т.Р. географияға қатысы?

3. Географияның өзгеріске ұшырауы?

4. Қазіргі дәуірдегі география?

5. Қоғам мен табиғат арасындағы байланыс?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы жердің пішіні және полюстері түсіндіріледі.

Географиялық полюстері	Ығысу жылдамдығы 10 см/ге тең
Магниттік полюстері	Шамамен 3 млрд жыл бұрын пайда болған
Жердің математикалық пішіні	Сферойд немесе элипсойд деп аталады
Нағыз геометриялық пішіні	Геоид
Экваторлық радиусының ұзындығы	6378,2 км
Полярлық радиустың ұзындығы	6356,8 км
Меридиан ұзындығы	40008,8 км
Экватор ұзындығы	40075,7 км
Жердің жалпы ауданы	510 млн км²

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы Жер ғаламшарының қозғалыстары түсіндіріледі.

Овал: Жер Ең алыс үкте, 5 шілде, Ең жақын нүкте

152 млн км 3 қаңтар, 147 млн км

4. тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы Жылу белдеулері түсіндіріледі.

Жылу белдеулері

1 ыстық белдеу бар

23,5⁰с.е.- 23,5⁰о.е. аралығы,

Жердің 40%-ға жуығын алып жатыр.

2 қоңыржай белдеу бар

23,5⁰с.е.- 66,5⁰с.е. аралығы,

23,5⁰о.е.- 66,5⁰о.е. аралығы,

Жердің 52%-ға жуығын алып жатыр.

2 суық белдеу бар

66,5⁰с.е.- 90⁰с.е. аралығы,

66,5⁰о.е.- 90⁰о.е. аралығы,

Жердің 8%-ға жуығын алып жатыр.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Жер туралы мәлімет.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Жердің құрылысы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Жердің ішкі құрылысы, тау жыныстарының түрлері жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Жердің құрылысымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Тірек-сызбамен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Топтастыру.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Жердің Күн жүйесіндегі орны?

2. Жердің пішіні?

3. Жер қозғалыстары?

4. Сағаттық белдеулер?

5. Жылу белдеулері?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы Жердің ішкі құрылысы түсіндіріледі.

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы тау жыныстары мен минералдар түсіндіріледі.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Жердің ішкі құрылысы жөніндегі ғылыми деректер?

2. Мантияның құрылысы?

3. Ядроның құрылысы?

4. Магмалық жыныстар?

5. Шөгінді жыныстар?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Жердің құрылысы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Географиялық карталар.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға географиялық карталар, түрлері, қасиеттері, заңдылықтары жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Географиялық карталармен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Тірек-сызбамен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Топтастыру. 6. Б.Ү.Ү. кестесі.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Топтастыру.

4. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Жердің ішкі құрылысы жөніндегі ғылыми деректер?

2. Мантияның құрылысы?

3. Ядроның құрылысы?

4. Магмалық жыныстар?

5. Шөгінді жыныстар?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Оқулықтағы 13,14,17 беттердегі 1,2,3-ші сызбанұсқалар арқылы оқушыларға жалпы географиялық карталар, тақырыптық карталар, картография салаларының жіктелуі түсіндіріледі.

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы басқа да картографиялық кескіндемелер түсіндіріледі.

4. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы картография және оның бөлімдерін түсіндіру.

*Картографияның* *теориялық негізі*	Картаның жасалуын, әдіс-тәсілдерін, карталардың түрлерін зерттеиді.
*Математикалық* *картография*	Картаның математикалық негізін, проекциялар теориясын, бұрмалануларды зерттеиді.
*Картографияның тарихы*	Картографиялық идеялардың даму тарихын зерттеиді.
*Картографиялық* *информатика*	Картографиялық туындылар мен әдебиеттерді жинақтау.
*Карталарды жобалау* *және құрастыру*	Карта жасаудың әдіс-тәсілдері мен технологиясын зерттеумен, карта үлгілерін құрастырумен айналысады.
*Картаны көркемдеу* *және шығару*	Карта, атлас, басқа да картографиялық туындыларды басып шығару.
*Картаны пайдалану*	Картографиялық туындыларды ғылыми, қолданбалы, мәдени-ағарту мақсатында пайдаланудың теориясы мен әдістерін қарастыратын сала.
*Картографиялық* *топонимика*	Карталардағы географиялық атаулардың дұрыс берілуін зерттейтін сала.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Географиялық карталар.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Картографиялық проекциялар.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға картографиялық проекция түрлері, карталардағы шартты белгілер жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Картографиялық проекциямен танысқан танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Тірек-сызба.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Географиялық карталардың маңызы?

2. Географиялық карта және оның қасиеттері?

3. Басқа да картографиялық кескіндемелер?

4. Картография және оның бөлімдері?

5. Картографияның басқа ғылым салаларымен байланысы?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Топтастыру.

Топтастыру арқылы оқушыларға картографиялық проекциялардың түрлері түсіндіріледі.

Овал: Еркін алынған Овал: Азимуттық Овал: Конустық

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы карталардың қандай белгілеріне қарай жіктелетініне сипатталады.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Проекциялардың жіктеліуі?

2. Карта түрлері?

3. Шартты белгілердің пайдаланылуы?

4. Проекциялардың бұрмалануына қарай жіктелуі?

5. Проекциялардың жазыққа түсірілуіне қарай жіктелуі?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Картографиялық проекция.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Жердің геологиялық тарихы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға тау жыныстарының жасы, геологиялық жыл санау, геохронологиялық кесте, тау жасалу кезеңдері жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Жердің геологиялық тарихымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Тірек-сызбамен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Б.Ү.Ү. кестесі.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Проекциялардың жіктеліуі?

2. Карта түрлері?

3. Шартты белгілердің пайдаланылуы?

4. Проекциялардың бұрмалануына қарай жіктелуі?

5. Проекциялардың жазыққа түсірілуіне қарай жіктелуі?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы тау жыныстарының жасын түсіндіру.

3. Кестемен жұмыс.

Оқулықтың 26-бетіндегі, 1-кесте арқылы геохронологиялық кестені түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Жердің геологиялық тарихы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Литосфера және оның даму заңдылықтары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға литосфера және оның даму заңдылықтары, литосфералық тақталар, платформалар жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Литосфера және оның даму заңдылықтарымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызба.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

4. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Тау жыныстарының жасы?

2. Геологиялық жыл санау?

3. Геохронологиялық кесте?

4. Тау жасалу кезеңдері?

5. Неотектоникалық қозғалыстар дегеніміз не?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Оқулықтың 30-бетіндегі, 2-кесте ақылы жер қыртысының химиялық құрамын түсіндіру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы платформалардың жіктелуі түсіндіріледі.

Платформалар

Ежелгі Жас

Архей-протерезой Палеозой эрасында

эраларында қалыптасқан қалыптасқандар

Шығыс Еуропа, Сібір, Арабия, Батыс Еуропа, Батыс

Солтүстік Америка, Аустралия т.б. Сібір, Тұран т.б.

4. Топтастыру.

Топтастыру арқылы қалқандар, геосинклиналдар түсіндіріледі.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Литосфералық тақталар?

2. Жер қыртысының химиялық құрамы?

3. Қалқандар?

4. Геосинклиналдық белдеулер?

5. Платформалар?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Литосфера және оның даму заңдылықтары.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Жер бедерінің қалыптасу заңдылықтары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға жер бедері, өзгеру себептері, үгілу түрлерін, нәтижелерін жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Жер бедерінің қалыптасу заңдылықтарымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Тірек-сызба.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Топтастыру. 6. Б.Ү.Ү. кестесімен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

4. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Литосфералық тақталар?

2. Жер қыртысының химиялық құрамы?

3. Қалқандар?

4. Геосинклиналдық белдеулер?

5. Платформалар?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Топтастыру.

Топтастыру арқылы жер бедерін өзгертетін себептерді көрсету.

3. Тірек-Сызба.

Тірек-сызба арқылы жер бедерінің қалай өзгеретінін түсіндіру.

Жер бедерінің өзгеруі.

Ішкі күштер Сыртқы күштер

Тік қозғалу Ғасырлық Күн сәулесі, климат, үгілу,

қозғалу ағын сулар, мұздықтар,

теңіз толқындары, адам

әрекеттері.

Жанартаулық Материктер мен

құбылыстар, мұхит қазаншұң-

күшті жер қырларын қалыптас-

сілкінулер, тырады.

қатпарлану,

жарықтардың

п.б.

4. Кестемен-жұмыс.

Кесте арқылы үгілу түрлерін түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Жер бедерінің қалыптасуы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Атмосфера және оның қасиеттері.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға атмосфера, ауа температурасы мен қысымның таралуы, климаттық карталар жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: атмосфера, ауа температурасы мен қысымның таралуымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызба.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

4. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Жер бедері дегеніміз не?

2. Ішкі күштердің әсері?

3. Сыртқы күштердің әсері?

4. Физикалық үгілу?

5. Химиялық үгілу?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Топтастыру.

Топтастыру арқылы климаттық карталарды түсіндіру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы ауа массаларының негізгі түрлерін түсіндіру.

4. Кестемен жұмыс.

Оқулықтың 38-беттегі, 8-сурет арқылы атмосфера қабаттарын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Атмосфераның құрамы?

2. Атмосфера құрылысы?

3. Атмосфераның жылынуы?

4. Атмосферадағы ылғал?

5. Атмосфераның маңызы?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Атмосфера, ауа температурасы мен қысымның таралуы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Атмосфералық циркуляция.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға ауа массалары, басым желдер, жауын-шашынның таралуы, заңдылықтары жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Ауа массалары, басым желдер, жауын-шашынның таралуымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Кестемен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Б.Ү.Ү. кестесі.

3. Топтастыру. 6. Тірек-сызбамен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Кестемен жұмыс.

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Атмосфераның құрамы?

2. Атмосфера құрылысы?

3. Атмосфераның жылынуы?

4. Атмосферадағы ылғал?

5. Атмосфераның маңызы?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы желдердің түрлерін түсіндіру.

*Жергілікті желдер*	Бриздер, тау-аңғарлық желдер, фендер, боралар, сирокко, самум т.б.
*Атмосфераның жалпы циркуляциясына енетін желдер*	Пассаттар, батыс желдер, муссондар, шығыс желдер.
*Жоғары және төмен қысымды орталықтардан соғатын желдер*	Циклондық, антициклондық желдер.

3. топтастыру.

Топтастыру арқылы жауын-шашынның әркелкі түсуінің қалай әсер ететінін түсіндіру.

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы ауа массаларын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Атмосфералық циркуляция.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Климат және оның жіктелуі.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға климат, климаттық белдеулер, таралуы, ерекшеліктері, климат қалыптастырушы факторлар жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Климат және оның жіктелуімен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Тірек-сызба.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Атмосфералық қысым?

2. Ауа массалары?

3. Жауын-шашынның таралуы?

4. Атмосфералық фронттар?

5. Желдер?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы климаттық белдеулерді түсіндіру.

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы климат қалыптастырушы факторларды түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Жер шарындағы климаттық белдеулер?

2. Негізгі климаттық белдеулер?

3. Өтпелі климаттық белдеулер?

4. Климат қалыптастырушы факторлар?

5. Климаттың адам өміріне әсері?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Климат және оның жіктелуі.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Гидросфера және д/ж су ресурстары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға гидросфераның құрамы, қасиеті, д.ж. су айналымы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Гидросфера құрамы, қасиетімен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Кестемен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Б.Ү.Ү. кестесі.

3. Топтастыру. 6. Тірек-сызбамен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Топтастыру.

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Жер шарындағы климаттық белдеулер?

2. Негізгі климаттық белдеулер?

3. Өтпелі климаттық белдеулер?

4. Климат қалыптастырушы факторлар?

5. Климаттың адам өміріне әсері?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы желдердің түрлерін түсіндіру.

Оқулықтың 50-бетіндегі, 3-кесте арқылы гидросфераның құрамдас бөліктері мен су көлемін түсіндіру.

3. топтастыру.

Топтастыру арқылы жауын-шашынның әркелкі түсуінің қалай әсер ететінін түсіндіру.

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы д.ж. су айналымын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Гидросфера құрамы, қасиеті.

Пәні:_География_ Сыныбы:_10 А_ Күні:_19.10.15_

Тақырыбы: Дүниежүзілік мұхит.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. мұхит, қасиеттері, беткі ағыстары, су массалары, мұхиттағы тіршілік жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. мұхит ағыстары, тіршілігімен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Кестемен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Топтастыру.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

4. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Гидросфера дегеніміз не?

2. Гидросфераның құрамдас бөліктері?

3. Судың қасиеттері?

4. Д.ж. су айналымы?

5. Судың адам өміріне әсері?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы д.ж. мұхит ерекшеліктерімен қасиеттерін түсіндіру.

Д.ж. мұхит	Ауданы 361 млн. км², Д.ж. Тынық, Атлант, Үнді, Солтүстік мұзды мұхиттар бар.
Температурасы	Тереңдеген сайын алғашқыда температура төмендейді, 3000-4000 м тереңдіктен кейін +2⁰-0⁰ С аралығында тұрақтайды.
Тұздылығы	Орташа тұздылығы 35⁰/₀₀ шамасында, ең жоғары тұздылық Қыщыл теңіздің солтүстігінде 41⁰/₀₀ .
Мұхит ағыстары	Мұхит ағыстары жылы және суық болады.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы су массаларын түсіндіру.

4. Топтастыру.

Топтастыру арқылы мұхит тіршілігін түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. мұхит?

2. Д.ж. мұхит қасиеттері?

3. Д.ж. мұхиттың су массалары?

4. Д.ж. мұхиттың беткі ағыстары?

5. Д.ж. мұхит тіршілігі?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. мұхит.

Пәні:_География_ Сыныбы:_10 А_ Күні:_21.10.15_

Тақырыбы: Құрлық сулары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға құрлық сулары, қасиеттері, маңызы, таралу ерекшеліктері, заңдылықтары жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Құрлық суларымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Кестемен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Б.Ү.Ү. кестесі.

3. Топтастыру. 6. Тірек-сызбамен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Топтастыру.

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. мұхит?

2. Д.ж. мұхит қасиеттері?

3. Д.ж. мұхиттың су массалары?

4. Д.ж. мұхиттың беткі ағыстары?

5. Д.ж. мұхит тіршілігі?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы желдердің түрлерін түсіндіру.

Оқулықтың 61-бетіндегі, 6-кесте арқылы д.ж. аса ірі көлдерді түсіндіру.

3. топтастыру.

Топтастыру арқылы құрлық суларының түрлерін түсіндіру.

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы мұздықтарды түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Құрлық сулары.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Биосфера және жердегі тіршілік.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға биосфера, қасиеттері, құрамы, құрылымы, даму кезеңдері, жердегі тіршілік жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Биосферамен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Кестемен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Топтастыру.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

4. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Құрлық сулары?

2. Көлдер?

3. Жер асты сулары?

4. Мұздықтар?

5. Өзендер?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Оқулықтың 65-бетіндегі, 7-кесте арқылы жер шары бойынша биомассаның таралуын түсіндіру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы биологиялық айналымда жүзеге асыратын топтарды түсіндіру.

4. Топтастыру.

Топтастыру арқылы биосфераны құрайтын тіршілік дүниесінің құрамындағы химиялық элементтерді түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Биосфера туралы түсінік?

2. Бисфераның құрамы?

3. Биосфераның құрылысы?

4. Биосфераның даму кезеңдері?

5. Жер шары бойынша биомассаның таралуы?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Биосфера және жердегі тіршілік.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Географиялық қабық, табиғат кешені.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға табиғат кешені, географиялық қабықтың құрылысы, жерқыртысындағы заттар айналымы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Табиғат кешенімен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Б.Ү.Ү. кестесі.

3. Тірек-сызба.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кетесімен жұмыс.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Биосфера туралы түсінік?

2. Бисфераның құрамы?

3. Биосфераның құрылысы?

4. Биосфераның даму кезеңдері?

5. Жер шары бойынша биомассаның таралуы?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Топтастыру.

Топтастыру арқылы географиялық қабықтың құрылысын түсіндіру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы жер қыртысындағы заттар айналымын түсіндіру.

Атпалы

(магмалық) жыныстар

Атпалы

жыныстар

Метаморфтық жыныстар

Шөгінді жыныстар

Магма

Күн энергиясы

Үгілу, тасымалдау Кристалдану

Жыныстардың Қайта

қайта өзгеруі балқуы

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Географиялық қабық, табиғат кешені.

Пәні:_География_ Сыныбы:_10 А_ Күні:_02.11.15_

Тақырыбы: Географиялық белдеулер мен зоналар.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға географиялық зоналық, таралуы, заңдылықтары, ерекшеліктері жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Географиялық белдеулер, зоналармен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Кестемен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Табиғат кешені дегеніміз не?

2. Географиялық қабық туралы түсінік?

3. Жер қыртысындағы заттар айналымы?

4. Географиялық қабықтың біртұтастық заңдылығы?

5. Географиялық қабықтың ырғақтылығы?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы географиялық зоналықтың түрлерін түсіндіру.

3. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Гималай тауының биіктік белдеуін түсіндіру.

0-1000 м.м.	Тау етегіндегі-терая, Субэкваторлық ылғалды ормандар.
1000-2000м.м.	Мәңгі жасыл субтропиктік ормандар.
2000-2500м.м.	Жапырақтарын түсіретін жалпақ жапырақты ормандар.
2500-3500 м.м.	Қылқан жапырақты ормандар.
3500-4500 м.м.	Субальпілік биік шөпті шалғындар, Субальпілік аласа шөпті шалғындар.
4500-9000 м.м.	Қар.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Географиялық зоналық дегеніміз не?

2. Ендік зоналық?

3. Биіктік белдеулік?

4. Табиғат зоналары?

5. Гималайдағы биіктік белдеулер?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Географиялық белдеулер мен зоналар.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Сарамандық жұмыс №1

Тақырыбы: Географиялық қабық.

Мақсаты: Географиялық қабық, оның құрамдас бөліктерін, заңдылықтарын анықтау.

Көрнекілік: Оқулық, қосымша деректер т.б.

Жоспары.

1. Географиялық қабықтағы зат және энергия айналымы.

2. Жер шарындағы табиғат зоналары.

Табиғат зоналары

Ерекшеліктері

Арктикалық және антарктикалық шөл

Тундра

Орманды тундра

Орман зоналары

Орманды дала

Дала

Шөлейт және шөл

Саванна және сирек ормандар

Субтропиктік орман

Ылғалды мәңгі жасыл тропиктік ормандар

Биіктік белдеулілік

Пәні:_География_ Сыныбы:_10 А_ Күні:_16.11.15_

Тақырыбы: Д.ж. саяси картасы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. саяси картасы, қалыптасу кезеңдері, қазіргі саяси карта жағдайы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. саяси картасымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Б.Ү.Ү. кестеі. 6. Тірек-сызбамен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Кестемен жұмыс.

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Географиялық зоналық дегеніміз не?

2. Ендік зоналық?

3. Биіктік белдеулік?

4. Табиғат зоналары?

5. Гималайдағы биіктік белдеулер?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Топтастыру.

Топтастыру арқылы д.ж. саяси картасының қалыптасу кезеңдерін түсіндіру.

3. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы д.ж. елдерінің тәуелсіздігін алуын түсіндіру.

*Тәуелсіздігін алған жылы*	*Елдер*
ХХ ғ/ң басы	Тәуелсіз 55 ел болған
ІІ-ші д.ж. соғыстан кейін	Тәуелсіз 81 ел болды
1950 ж/дың соңында	Тәуелсіз 92 ел болды
1960 жыл «Африка жылы»	17 ел тәуелсіздік алды
1990 жыл	Тәуелсіз 171 ел болды
1991 жылы	КСРО ыдырап 15 тәуелсіз ел қосылды
1990 жылдар	Югославия бірнеше елдерге ыдырады
1993 жылы	Чехия, Словакия, Эритрея, Палау, Шығыс Тимор елдері п.б.
Қазір	230-дан астам елдер мен иеліктер бар

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Оқулықтың 78-бетіндегі, 5-сызбанұсқа арқылы саяси картаның өзгеруіне әсер ететін факторларды түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. саяси картасы.

Пәні:_География_ Сыныбы:_10 А_ Күні:_18.11.15_

Тақырыбы: Д.ж. елдерінің түрлері.Халықаралық ұйымдар.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. елдерінің мемлекеттік құрылымы, саяси-әкімшілік құрылысы, халықаралық ұйымдар жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. елдерінің мемлекеттік құрылымы, халықаралық ұйымдармен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызба.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Топтастыру.

4. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Саяси картаның қалыптасуы?

2. Қазіргі саяси карта?

3. Тәуелді елдер мен жер аумақтары?

4. Қазіргі саяси картадағы түйінді мәселелер?

5. Саяси картаны өзгертетін факторлар?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы д.ж. елдерінің мемлекеттік құрылысын түсіндіру.

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы басқарудың басқа формаларын түсіндіру.

4. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы федерациялы елдерді түсіндіру.

*Аймақтар*	*Елдер*
Еуропа	Аустрия, Бельгия, Германия, Ресеи, Швейцария.
Азия	БАӘ, Малаизия, Мьянма, Пәкстан, Үндістан.
Америка	АҚШ, Аргентина, Бразилия, Венесуэла, Канада, Мексика.
Африка	Комор ар/ры, ОАР, Нтгерия, Эфиопия.
Аустралия, Мұхит аралдары	Микронезия, Аустралия.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. елдерінің мемлекеттік құрылымы?

2. Халықаралық ұйымдар?

3. Елдердің саяси-әкімшілік құрылысы?

4. Монархиялы басқару?

5. Федерациялы елдер?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. елдерінің мемлекеттік құрылымы, халықаралық ұйымдар.

Пәні_География_ Сыныбы_10 А_ Күні_23.11.15_

Тақырыбы: Саяси география және геосаясат.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға геосаясат, саяси география, тарихи-географиялық аймақатар жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Саяси география және геосаясатпен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Тірек-сызбамен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Б.Ү.Ү. кестеі.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Кестемен жұмыс.

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. елдерінің мемлекеттік құрылымы?

2. Халықаралық ұйымдар?

3. Елдердің саяси-әкімшілік құрылысы?

4. Монархиялы басқару?

5. Федерациялы елдер?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы тарихи-географиялы аймақтарды түсіндіру.

Орталық және Шығыс Азия.

Латын Америкасы.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Саяси география және геосаясат.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Сарамандық жұмыс №2

Тақырыбы: Д.ж. саяси картасы.

Мақсаты: Д.ж. саяси картасындағы елдерді, саяси картаның өзгеру себептерін, «Геосаясат» ұғымын анықтау.

Көрнекілік: Оқулық, қосымша деректер, д.ж. саяси картасы т.б.

Жоспары.

1. Д.ж.елдерінің мемлекеттік құрылымы.

Тәуелсіз елдер

2. Д.ж. федерациялы елдер.

*Аймақтар*	*Мемлекеттер*
Еуропа	Аустрия, Бельгия, Германия, Ресей, Швейцария.
Азия	БАӘ, Малайзия, Мьянма, Пәкстан, Үндістан.
Америка	АҚШ, Аргентина, Бразилия, Венесуэла, Канада, Мексика.
Африка	Комор аралдары, Оңт. Африка Республикасы, Нигерия, Эфиопия.
Аустралия мен мұхит аралдары	Микронезия, Аустралия.

3. Геосаяси жағдайы өте қолайсыз елдер, себептері.

4. Д.ж. тарихи-географиялық аймақтары.

Пәні:_География_ Сыныбы:_10 А_ Күні:_2.12.15_

Тақырыбы: Қоғам және табиғаттың өзара әрекеттесуі.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. табиғат ресурстарының таралуы, қорлары, жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Табиғат пен қоғам арасындағы байланыспен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Саяси география туралы түсінік?

2. Геосаясат дегеніміз не?

3. Алғашқы геосаяси теориялар?

4. Қазіргі заманғы геосаяси ағымдар?

5. Тарихи-географиялық аймақтар?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы табиғат ресурстарының таралуын түсіндіру.

Жер ресурстары	Д.ж. жер қорының жалпы көлемі-13,1 млрд га немесе 131 млн км². Мұның тек 1/3 бөлігі ғана ауыл шаруашылығына жарамды жер (4,8 млрд га). Өңделетін құнды жер әлемдік жер қорының тек 11%-ын ғана алып жатыр.
Тұщы су ресурстары	Тұщы су ресурстары гидросфераның жалпы көлемінің 2,5%-ын ғана құрайды екен. Планетамызда оның басты көзі болып өзен суы саналады. Жер шарының 60%-ға жуық бөлігінде тұщы су мөлшері жетіспейтін көлемде.
Орман ресурстары	Планетамыздың 30%-ға жуығын ормандар алып жатыр. Д.ж. ең көп орман алқаптары Оңтүстік Америка мен Азияда сақталған. Еуропада, әсіресе Австралияда ол тіптен аз күйде.
Д.ж. мұхит ресурстары	Мұнда аса мол биологиялық және минералдық, энергетикалық қуат көзі бар.
Рекреациялық ресурстар	Адамның денсаулығын түзеуге, сауығуына байланыста пайда болған.
Күн, жел ресурстары	Күн сәулесін, желдің күшін пайдалану арқылы энергия өндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұра-жауап.

1. «Табиғат» ұғымы?

2. «Географиялық орта» ұғымы?

3. Табиғат пен қоғам арасындағы байланныс?

4. Табиғи ортаның бүлінуі?

5. «Табиғат», «Географиялық орта» ұғымдарының ұқсастығы ?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Табиғат пен қоғам арасындағы байланыс.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Д.ж. табиғат ресурстары, түрлері.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. табиғат ресурстары, жіктелуі, таралып орналасуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. табиғат ресурстарымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызба. 6. Б.Ү.Ү. кестесі.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Топтастыру.

4. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. «Табиғат» ұғымы?

2. «Географиялық орта» ұғымы?

3. Табиғат пен қоғам арасындағы байланныс?

4. Табиғи ортаның бүлінуі?

5. «Табиғат», «Географиялық орта» ұғымдарының ұқсастығы ?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы табиғат ресурстарының түгесілуіне қарай жіктелуін түсіндіру.

Сарқылатын

Сарқылмаитын

Қалпына келетін

Қалпына келмейтін

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы табиғат ресурстарының шығу тегіне қарай жіктелуін түсіндіру.

4. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы табиғат ресурстарының басқа да жолмен жіктелуін түіндіру.

Қол жетерлік	Іске асатын немесе нақтылы және потенциалды
Пайда болуы	Табиғи, антропогендік
Химиялық табиғаты	Органикалық, минералдық
Көздері мен орналасуы	Жер, су, кен, өсімдіктер, орман
Қолдану міндеті	Өнеркәсіптік, ғылыми, эстетикалық, рекреациялық
Пайдалану өрісі	Энергетикалық, шикізат, тамақ

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. табиғат байлықтары.

Пәні:_География_ Сыныбы:_10 А_ Күні:_9.12.15_

Тақырыбы: Д.ж. табиғат ресурстары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. табиғат ресурстары, жіктелуі, таралып орналасуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. табиғат ресурстарымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызба.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Топтастыру.

4. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Табиғат және табиғат ресурстары?

2. Табиғат ресурстарының түгесілуіне қарай жіктелуі?

3. Табиғат ресурстарының шығу тегіне қарай жіктелуі?

4. Табиғат ресурстарының басқа да жолмен жіктелуі?

5. Табиғат байлықтары және олардың жіктелуі?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы табиғат ресурстарының қолданылуына қарай жіктелуін түсіндіру.

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы табиғат ресурстарының басқа да жолмен жіктелуін түіндіру.

4. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы минералдық ресурстардың жіктелуін түсіндіру.

Кенді пайдалы қазбалар

Кенсіз пайдалы қазбалар

Қара металдар

Түсті металдар

Бағалы

Радио

активті

Құрылыс материал

дары

Химиялық шикізат

Металлур

гиялық шикізат

Асыл тастар

Темір, марганец, хром, титан, ванадий.

Мыс, алюминий, қалайы, қорғасын, мырыш, вольфрам, молибден, кобальт, никель.

Алтын, платина, күміс.

Радий, Уран, Торий.

Құм, саз, әктас, мрамор, гранит т.б.

Күкірт, фосфат, калий тұзы т.б.

Асбест, кварц т.б.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Табиғат ресурстарының қолданылуына қарай жіктелуі?

2. Табиғат ресурстарының басқа да жолмен жіктелуі?

3. Минералдық ресурстардың жіктелуі?

4. Пайдалы қазбалардың жіктелуі?

5. Табиғат ресурстарының түрлері?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. табиғат ресурстары.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Д.ж. табиғат ресурстары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. табиғат ресурстарының таралуы, қорлары, жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. табиғат ресурстарының таралуы, қорларымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Б.Ү.Ү. кетесі.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Табиғат ресурстарының қолданылуына қарай жіктелуі?

2. Табиғат ресурстарының басқа да жолмен жіктелуі?

3. Минералдық ресурстардың жіктелуі?

4. Пайдалы қазбалардың жіктелуі?

5. Табиғат ресурстарының түрлері?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы табиғат ресурстарының таралуын түсіндіру.

Жер ресурстары	Д.ж. жер қорының жалпы көлемі-13,1 млрд га немесе 131 млн км². Мұның тек 1/3 бөлігі ғана ауыл шаруашылығына жарамды жер (4,8 млрд га). Өңделетін құнды жер әлемдік жер қорының тек 11%-ын ғана алып жатыр.
Тұщы су ресурстары	Тұщы су ресурстары гидросфераның жалпы көлемінің 2,5%-ын ғана құрайды екен. Планетамызда оның басты көзі болып өзен суы саналады. Жер шарының 60%-ға жуық бөлігінде тұщы су мөлшері жетіспейтін көлемде.
Орман ресурстары	Планетамыздың 30%-ға жуығын ормандар алып жатыр. Д.ж. ең көп орман алқаптары Оңтүстік Америка мен Азияда сақталған. Еуропада, әсіресе Австралияда ол тіптен аз күйде.
Д.ж. мұхит ресурстары	Мұнда аса мол биологиялық және минералдық, энергетикалық қуат көзі бар.
Рекреациялық ресурстар	Адамның денсаулығын түзеуге, сауығуына байланыста пайда болған.
Күн, жел ресурстары	Күн сәулесін, желдің күшін пайдалану арқылы энергия өндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. табиғат ресурстарының таралуы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Сарамандық жұмыс №3

Тақырыбы: Д.ж. Табиғат ресурстары.

Мақсаты: Д.ж. табиғат ресурстарының түрлерін, қорларын, экологиялық жағдаиын анықтау.

Көрнекілік: Оқулық, қосымша деректер, д.ж. картасы т.б.

Жоспары.

1. Табиғат ресрстарының түрлері.

2. Д.ж. бойынша минералдық, су, жер ресурстарының таралу заңдылығы және осы ресурс түрімен жақсы қамтамасыз етілген елдер.

Табиғат ресурстары

Минералдық Су Жер

Таралуы Таралуы Таралуы

Елдері Елдері Елдері

3. Рекреациялық ресурстар қандай негізгі топтарға жіктеледі.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Д.ж. халқының саны.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. халық саны, ұдайы өсуі, демографиялық саясат, халықты санау әдісі жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. халық санымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Кестемен жұмыс.

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Жер ресурсы?

2. Тұщы су ресурсы?

3. Орман ресурсы?

4. Д.ж. мұхит ресурстары?

5. Басқа да ресурс түрлері?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Топтастыру.

Топтастыру арқылы халық санының қазіргі жағдайын түсіндіру.

3. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы халықтың ұдайы өсуіне әсер ететін факторларды түсіндіру.

Табиғи-биологиялық	Адамнаң тууы мен өлуі.
Әлеуметтік-экономикалық	Халықтың әл-ауқаты, денсаулығы.
Демографиялық	Халықтың жастық, жыныстық құрамы, некелесу.
Мәдени-әлеуметтік	Көп балалы болу әдет-ғұрпының сақталуы.
Стихиялық апат	Халықтың көптеп қырылуы.

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы демографиялық саясатты түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. халқының көбеюі?

2. Халықты санау әдісі?

3. Халықтың ұдайы өсуінің заңдылықтары?

4. Демографиялық саясат?

5. Демографиялық жарылыс?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. Халық саны.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Халықтың жастық-жыныстық құрамы, еңбек ресурсы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. халқының жастық-жыныстық құрамы, еңбек ресурстары жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. халқының жастық-жыныстық құрамы, еңбек ресурсымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Б.Ү.Ү. кетесі.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс. 6. Топтастыру.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

4. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. халқының көбеюі?

2. Халықты санау әдісі?

3. Халықтың ұдайы өсуінің заңдылықтары?

4. Демографиялық саясат?

5. Демографиялық жарылыс?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы халықтың жастық құрамының үш типін түсіндіру.

*Алға басушы (прогрессивті)*	Халықтың жалпы санында балалардың үлесі жоғары.
*Тұрақты*	Балалар мен егде адамдардың тепе-теңдігі.
*Кері кетуші (регресивті)*	Халықтың жалпы санында егде адамдардың артуы.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Оқулықтың 113-бетіндегі, 18-сызбанұсқа арқылы жеке елдердегі халықтың жастық құрамын түсіндіру.

4. Топтастыру.

Топтастыру арқылы халықтың жұмыс істеу салаларын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. халқының жастық-жыныстық құрамы, еңбек ресурсы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Д.ж. халқының нәсілдік және ұлттық құрамы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. халқының нәсілдік құрамы, нәсіл тармақтары, ұлттық құрамы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. халқының нәсілдік және ұлттық құрамымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Б.Ү.Ү. кетесі.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс. 6. Топтастыру.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

4. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. халқының көбеюі?

2. Халықты санау әдісі?

3. Халықтың ұдайы өсуінің заңдылықтары?

4. Демографиялық саясат?

5. Демографиялық жарылыс?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Оқулықтың 118-бетіндегі, 13-кесте арқылы д.ж. халқының нәсілдік құрамын түсіндіру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы этностық процестерді түсіндіру.

4. Топтастыру.

Топтастыру арқылы елдердің ұлтқа байланысты бөлінуін түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. халқының нәсілдік және ұлттық құрамы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Д.ж. халқының тілдік құрамы, діндердің таралуы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. халқының тілдік құрамы, тіл семьялары, діндердің таралуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. халқының тілдік құрамы, діндердің таралуымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

4. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. халқының нәсілдік құрамы?

2. Д.ж. халқының ұлттық құрамы?

3. Елдердің ұлтқа байланысты бөлінуі?

4. Д.ж. аса ірі этностар?

5. Этностық процестер?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы д.ж. діндердің таралуын түсіндіру.

*Әлемдік діндер*	Христиан, ислам, буддизм.
*Этностық діндер*	Иудаизм, индуизм, даосизм, синтоизм, конфуцийлік.
*Дәстүрлі діндер*	Анимизм, ата-баба рухына табыну, тотемизм, фетишизм, шаманизм.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Оқулықтың 123-бетіндегі, 23-сызбанұсқа арқылы ірі тілдердің таралуын түсіндіру.

4. Топтастыру.

Топтастыру арқылы тіл семьяларын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. халқының тілдік құрамы?

2. Д.ж. халқының тіл семьялары?

3. Әлемдік діндер?

4. Этностық діндер?

5. Жергілікті діндер?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. халқының тілдік құрамы, діндердің таралуы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Д.ж. халқының тығыздығы, орналасуы, қозғалысы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. халқының тығыздығы, орналасуы, қозғалысы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. халқының тілдік құрамы, діндердің таралуымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс. 6. Б.Ү.Ү. кестесі.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

4. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. халқының тілдік құрамы?

2. Д.ж. халқының тіл семьялары?

3. Әлемдік діндер?

4. Этностық діндер?

5. Жергілікті діндер?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Оқулықтың 128-бетіндегі, 14-кесте арқылы халықтың биіктік белдеулер бойынша таралып орналасуын түсіндіру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылыхалықаралық көші-қонның негізгі бағыттарын түсіндіру.

4. Топтастыру.

Топтастыру арқылы халықтың орналасуына әсер ететін жағдайларды түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. халқының тығыздығы, орналасуы, қозғалысы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Қоныстану түрлері, урбандалу.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. халқының қоныстану түрлері, урбандалу, қала және ауыл халқы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. халқының қоныстану түрлері, урбандалуымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

4. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. халқының тығыздығы?

2. Д.ж. халқының орналасуы?

3. Д.ж. халқының қоныстануы?

4. Халықаралық көші-қонның негізгі бағыттары?

5. Халықтың орналасу сипаты?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы урбандалу кезеңдерін түсіндіру.

*Кемелденген урбандалу*	Қала халқының үлесі 75%-дан жоғары.
*Дамыған урбандалу*	Қала халқының үлесі 50-75%.
*Қалыптасып жатқан урбандалу*	Қала халқының үлесі 50%-ға дейін.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Оқулықтың 134-бетіндегі, 29-сызбанұсқа арқылы жеке аймақтардағы урбандалу деңгейі мен ауқымын түсіндіру.

4. Топтастыру.

Топтастыру арқылы қазіргі кездегі д.ж. бойынша қоныстардың негізгі түрлерін түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Қоныстану түрлері?

2. Урбандалу?

3. Жек аймақтардағы урбандалу деңгейі мен ауқымы?

4. Урбандалудың даму кезеңдері?

5. Қаріргі кездегі д.ж. бойынша қоныстардың негізгі түрлері?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. халқының қоныстану түрлері, урбандалу.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Сарамандық жұмыс №4

Тақырыбы: Д.ж. Халқы.

Мақсаты: Д.ж. халқын, ұлттық, нәсілдік, діни, тілдік, жастық, жыныстық құрамын, еңбек ресурсын анықтау.

Көрнекілік: Оқулық, қосымша деректер, д.ж. картасы т.б.

Жоспары.

1. Этностық процестердің құрамы.

Этностық процестер

Тұтасу Жіктелу Ассимиляция

2. Оқшау тілдер.

3. Д.ж. елдерінің діни құрамы.

Діндер

Таралу аймағы

Елдер

Негізгі діндер:

Ұлттық діндер:

Жергілікті діндер.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Д.ж. шаруашылықтың қалыптасуы, құрылымы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. шаруашылықтың қалыптасу кезеңдері, құрылымы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. шарашылықтың қалыптасуы, құрылымымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Б.Ү.Ү. кестесі.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. халқының тілдік құрамы?

2. Д.ж. халқының тіл семьялары?

3. Әлемдік діндер?

4. Этностық діндер?

5. Жергілікті діндер?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Оқулықтың 138-бетіндегі, 15-кесте арқылы д.ж. шаруашылықтың даму кезеңдерін түсіндіру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы қазіргі заманғы д.ж. шаруашылықтың ерекшеліктері мен даму бағыттарын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. шаруашылықтың қалыптасы, құрылымы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: ҒТР және д.ж. шаруашылықтың дамуы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға ғылыми-техникалық революция және д.ж. шаруашылықтың дамуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. халқының қоныстану түрлері, урбандалуымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. шаруашылықтың қалыптасу кезеңдері?

2. Қазіргі заманғы д.ж. шаруашылық?

3. Халықаралық географиялық еңбек бөлінісі?

4. Индустриялық кезең?

5. Постиндустриялық кезең?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы ғылымды қажет ететін өнімдерді сыртқа шығаратын жетекші елдерді түсіндіру.

*Өнім түрлері*	*АҚШ*	*Германия*	*Жапония*	*Ұлыбритания*
Авиация техникасы	1	2	-	3
Телекоммуникация жабдықтары	2	3	1	-
Сандық бағдарлама бойынша басқарылатын станоктар	3	1	2	-
Микросұлбалар	2	4	1	-

4. Топтастыру.

Топтастыру арқылы әлемдегі аса ірі ғылым қалаларын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. ҒТР құрылымы?

2. ҒТР-дың негізгі белгілері?

3. ҒТР-дың шаруашылық құрылымына ықпалы?

4. Әлемдегі аса ірі ғылым қалалары?

5. Ғылымды қажет ететін өнімдерді сыртқа шығаратын жетекші елдер?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: ҒТР және д.ж. шаруашылықтың дамуы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Д.ж. шаруашылықтың аймақтық айырмашылығы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. шаруашылықтың аймақтық айырмашылығы, шаруашылық ұйымдасуының типтері жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. шарашылықтың аймақтық айырмашылығымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Б.Ү.Ү. кестесі.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс. 6. Топтастыру.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

4. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. ҒТР құрылымы?

2. ҒТР-дың негізгі белгілері?

3. ҒТР-дың шаруашылық құрылымына ықпалы?

4. Әлемдегі аса ірі ғылым қалалары?

5. Ғылымды қажет ететін өнімдерді сыртқа шығаратын жетекші елдер?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы шаруашылықтың салалық құрылымын түсіндіру.

*1-сектор*	Ауыл, балық, орман шаруашылықтары, тау-кен өнеркәсібі.
*2-сектор*	Өңдеуші өнеркәсіп, құрылыс.
*3-сектор*	Көлік, қызмет көрсету.
*4-сектор*	Ақпараттық қызмет, ғылыми зерттеулер.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы шаруашылық ұйымдасуының типтерін түсіндіру.

4. Топтастыру.

Топтастыру арқылы д.ж. жиынтық ұлттық өнімнің құрылымын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. шаруашылықтың аймақтық айырмашылығы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Д.ж. елдерін даму деңгейі бойынша топтастыру.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға дүние жүзі елдерін даму деңгейі боиынша топтастырылуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. елдерінің дамуы бойынша топтастырылуымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Топтастыру.

4. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. шаруашылықтың салалық құрылымы?

2. Д.ж. шаруашылықтың орналасу ерекшеліктері?

3. Шаруашылық ұйымдасуының типтері?

4. Д.ж. жиынтық ұлттық өнімнің құрылымы?

5. Қазақстанға қандай шаруашылық типі тән?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы экономикасы дамыған елдерді түсіндіру.

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы өтпелі экономика тән елдер тобын түсіндіру.

4. Кестемен жұмыс.

Оқулықтың 151-бетіндегі, 19-кесте арқылы дамушы елдердің топтарын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Елдердің даму деңгейін сипаттайтын негізгі көрсеткіштер?

2. Шаруашылық құрылымының аумақтық айырмашылықтары?

3. Экономикасы дамыған елдер?

4. Өтпелі экономикалы елдер?

5. Дамушы елдер?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. елдерін дамуы бойынша топтастыру.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Өнеркәсіптің орналасу заңдылықтары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға өнеркәсіптің орналасу заңдылықтары, отын-энергетика кешені, жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Өнеркәсіптің орналасу заңдылықтарымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Б.Ү.Ү. кестесі.

3. Тірек-сызба. 6. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

4. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Елдердің даму деңгейін сипаттайтын негізгі көрсеткіштер?

2. Шаруашылық құрылымының аумақтық айырмашылықтары?

3. Экономикасы дамыған елдер?

4. Өтпелі экономикалы елдер?

5. Дамушы елдер?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Оқулықтың 159-бетіндегі, 20-кесте арқылы жан басына шаққандағы электр энергиясының өндірілуін түсіндіру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы отын-энергетика кешенінің салаларын түсіндіру.

4. Топтастыру.

Топтастыру арқылы өнеркәсіп құрылымын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Өнеркәсіптің орналасу заңдылықтары.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Металлургия және машина жасау өнеркәсібі.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға металлургия және машина жасау өнеркәсібі, таралу заңдылықтары жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Металлургия және машина жасау өнеркәсібімен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Топтастыру.

4. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. өнеркәсіп құрылымы?

2. Д.ж. өнеркәсіптің орналасу заңдылықтары?

3. Д.ж. отын өнеркәсібі?

4. Д.ж. электр энергетикасы?

5. Қазақстанның отын-энергетика кешенінің болашағы?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы металлургия кешенінің салаларын түсіндіру.

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы темір кені қорларының таралуын түсіндіру.

4. Кестемен жұмыс.

Оқулықтың 162-бетіндегі, 41-кесте арқылы жеке елдердегі жеңіл автомобиль өндірісін түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Қара металлургия?

2. Түсті металлургия?

3. Машина жасау кешені?

4. Темір кені қорларының таралуы?

5. Жеке елдердегі жеңіл автомобиль өндірісі?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Металлургия және машина жасау өнеркәсібі.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Өңдеуші өнеркәсіптің басқа салалары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға өңдеуші өнеркәсіп, химия, орман, ағаш өңдеу, жеңіл және тамақ өнеркәсібі жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Өңдеуші өнеркәсіппен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Б.Ү.Ү. кестесі.

3. Тірек-сызба. 6. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Топтастыру.

4.Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Қара металлургия?

2. Түсті металлургия?

3. Машина жасау кешені?

4. Темір кені қорларының таралуы?

5. Жеке елдердегі жеңіл автомобиль өндірісі?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы орман өндірісінің басты аймақтарын түсіндіру.

*Солтүстік орман белдеуі*	Канада, Ресей, Финляндия, Швнция.
*Оңтүстік орман белдеуі*	Бразилия, Тропиктік Африка, Оңтүстік-Шығыс Азия.

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы химия өнеркәсібінің басты аймақтарын түсіндіру.

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы жеңіл өнеркәсіптің басты аймақтарын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Өңдеуші өнеркәсіп.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Ауыл шаруашылығының жалпы сипаты.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. ауыл шаруашылығының жалпы сипаттамасы, салалары, таралу заңдылықтары жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. ауыл шаруашылығының жалпы сипаттамасымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. өңдеуші өнеркәсіп салалары?

2. Д.ж. орман шаруашылығы?

3. Д.ж. химия өнеркәсібі?

4. Д.ж. тамақ өнеркәсібі?

5. Д.ж. жеңіл өнеркәсібі?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы ауыл шаруашылығының механикалындырылған шаруашылық түрлерін түсіндіру.

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы ауыл шаруашылығының даму бағыттарын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Ауыл шаруашылығының маңызы?

2. Ауыл шаруашылығында еңбек ететіндер үлесі?

3. Аграрлық қатынастар?

4. Ауыл шаруашылығының даму бағыттары?

5. Жоғары механикаландырылған шаруашылық түрлері?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. ауыл шаруашылығына жалпы сипаттама.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

ёёёёёё

Тақырыбы: Өсімдік шаруашылығы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға өсімдік шаруашылығы, салалары, таралу ерекшеліктері, маңызы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Өсімдік шаруашылығымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Б.Ү.Ү. кестесі.

3. Тірек-сызба. 6. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Топтастыру.

4.Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Ауыл шаруашылығының маңызы?

2. Ауыл шаруашылығында еңбек ететіндер үлесі?

3. Аграрлық қатынастар?

4. Ауыл шаруашылығының даму бағыттары?

5. Жоғары механикаландырылған шаруашылық түрлері?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы техникалық дақылдарды түсіндіру.

*Майлы дақылдар*	Маңызды түрлері: соя, жержаңғақ, зәйтүн, күнбағыс.
*Қантты дақылдар*	Қантқұрағы-тропиктік, субтропиктік, қант қызылшасы-қоңыржай белдеу елдерінде өсіріледі.
*Талшықты дақылдар*	Мақта, зығыр, джут, табиғи каучук.
*Крахмалды дақылдар*	Картоп, оны жинаудан Ресей, Польша, Қытай алдыңғы орындарда
*Сергітпе дақылдар*	Шай, кофе, какао.
*Дәм-татымдық дақылдар*	Қалампыр, бұрыш, тмин, лавр, күнжіт, корица, ваниль, кардамон.

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы басқа өсімдік салаларын түсіндіру.

4. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы техникалық дақылдарды түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Өсімдік шаруашылығы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Д.ж. мал шаруашылығы және балық шаруашылығы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. мал шаруашылығы және балық шаруашылығы, салалары, таралу заңдылықтары жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. мал шаруашылығы және балық шаруаылығымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Кестемен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Д.ж. өсімдік шаруашылығы?

2. Дәнді-дақылдар?

3. Техникалық дақылдар?

4. Бау-бақша шаруашылығы?

5. Жеміс-жидек шаруашылығы?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы мал шаруашылығының негізгі салаларын түсіндіру.

Ірі қара	Қоңыржай белдеудің табиғи және мәдени жайылымдармен жақсы қамтамасыз етілген орман, орманды дала, дала аймақтарында жақсы жолға қойылған. Д.ж. бойынша мал басы 1,3 млрд.
Шошқа	Д.ж. шошқа санының жартысына жуығы Азияға, оның ішінде, ең алдымен, Қытайға келеді. Д.ж. оның саны 0,8 млрд.
Қой	Д.ж. қойы ең көп ел Аустралия, одан кейін Қытай. Д.ж. бойынша мал басы 1,2 млрд.
Құс	Ауыл шаруашылығының ең жаңа және ең қарқынды дамып келе жатқан саласы.
Түйе, ешкі	Африка мен Азияның шөлді аудандарында өсіріледі.
Балық	Қазіргі кезде д.ж. бойынша ауланатын балық пен өндірілетін теңіз өнімдері жылына 100 млн т.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы мал шаруашылығының қосымша салаларын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Ірі қара шаруашылығы?

2. Қой шаруашылығы?

3. Шошқа, құс шаруашылығы?

4. Арнаулы мал шаруашылық салалары?

5. Балық шаруашылығы?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. мал шаруашылығы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Д.ж. көлігі.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға д.ж. көлік жүйесі, салалары, ұзындықтары жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Д.ж. көлігімен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Б.Ү.Ү. кестесі.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Ірі қара шаруашылығы?

2. Қой шаруашылығы?

3. Шошқа, құс шаруашылығы?

4. Арнаулы мал шаруашылық салалары?

5. Балық шаруашылығы?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы д.ж. көлік салаларының ерекшеліктерін түсіндіру.

*Көлік салалары*	*Ерекшеліктері*
Теңіз және өзен көлігі	Д.ж. жүк тасымалының 62%-ы тиесілі. Д.ж. теңіз сауда флотының жетекші елдері: Либерия, Панама, Жапония, Грекия, АҚШ, Кипр, Қытай. Негізгі теңіз жолдары: Атлант, Тынық, Үнді мұхиттар. Д.ж. ірі порттар Сингапур, Роттердам, Шанхай, Нагоя, Йокогама, Тиба, Кобе т.б.
Теміржол	Ұзындығы-1,2 млн км. Ең ұзын теміржол АҚШ (240 мың км), Канада (90 мың км), Ресей (86 мың км) тиесілі.Тығыздығы жөнінен Батыс Еуропа (100 км²-қа 100 км-ден келеді) көзге түседі. Электрлендірілген теміржол Ресейде жақсы дамыған.
Автомобиль көлігі	Ұзындығы 24 млн км. Д.ж. жолаушының 80%-ын тасымалдайды. Трансконтиненттік магистральдар Сахара, АҚШ пен Канада аралығы, Панамерикалық, Трансамазоналық жолдар.
Құбыр көлігі	Мұнай құбырының ұзындығы 400 мың км, газ құбырының ұзыныдығы 900 мың км. Д.ж. жүктің 11%-ы тасымалданады. Д.ж. ең ірі мұнай құбырлары Дружба-Ресей-Батыс Еуропа (5,5 мың км), Редуотер-Порт Кредит (4,8 мың км), Хьюстон-Нью Йорк (2,5 мың км).
Су асты құбыры	Жерорта теңізі түбімен трансжерортаьеңіздік газ құбыры тартылған. Мұндай құбырлар Мексика шығанағы мен Солтүстік теңіздеде жүргізілген.
Әуе көлігі	Д.ж. ең ірі әуе паркі АҚШ-та шоғырланған Одан басқа ірі әуе ұшақтарының шоғырлануы Канадада, Францияда, Австралияда, Германияда байқалады. Халықаралық әуе байланысына 1 мыңнан астам әуежай қатысады.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Д.ж. көлік.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Қазіргі заманғы шаруашылық байланыстары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға қазіргі заманғы шаруашылық байланыстары, еңбек бөлінісі экономикалық топтар жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Қазіргі заманғы шаруашылық байланыстарымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызба.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Топтастыру.

4. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Теңіз жолы?

2. Теміржол?

3. Автомобиль жолы?

4. Құбыр жолы?

5. Әуе көлігі?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы халықаралық экономикалық байланыстарды түсіндіру.

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы ірі аумақтық экономикалық топтарды түсіндіру.

4. Кестемен жұмыс.

Оқулықтың 184-бетіндегі, 44-кесте арқылы д.ж. тауар айналымындағы жетекші елдер үлесін түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Халықаралық географиялық еңбек бөлінісі?

2. Халықаралық мамандану?

3. Халықаралық экономикалық интеграция?

4. Д.ж. шаруашылықтың ғаламдануы?

5. Трансұлттық корпорациялар?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Қазіргі заманғы шаруашылық байланыстары.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Халықаралық қаржы-қаражат жүйесі.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға халықаралық қаржы-қаражат жүйесі жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Халықаралық қаржы-қаражат жүйесімен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Кестемен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Б.Ү.Ү. кестесі.

3. Топтастыру.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Халықаралық географиялық еңбек бөлінісі?

2. Халықаралық мамандану?

3. Халықаралық экономикалық интеграция?

4. Д.ж. шаруашылықтың ғаламдануы?

5. Трансұлттық корпорациялар?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Топтастыру.

Топтастыру арқылы валютаның негізгі түрлерін түсіндіру.

3. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы д.ж. резервтік валюта құрылымын түсіндіру.

*Валюта түрлері*	*Әлемдік нарықтағы үлесі (1992 ж.)*
АҚШ доллары	55%
Жапон иенасы	8%
Басқа валюталары	37%

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Халықаралық қаржы-қаражат жүйесі.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Халықаралық туризм.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға халықаралық туризм, маңызы, алатын орны, басты туристік аудандар жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Халықаралық туризммен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Тірек-сызба.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Диаграмма.

4. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Халықаралық қаржы-қаражат жүйесі?

2. Валютаның негізгі түрлері?

3. Д.ж. резервтік валюта құрылымы?

4. Ірі ұлтаралық бірлестіктер?

5. Қазақстанның қаржы жүйесі?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы туризмнің д.ж. шаруашылықта алатын орнын түсіндіру.

3. Диаграмма.

Оқулықтың 102-бетіндегі, 3-диаграмма арқылы халықаралық туризмнің басты аймақтарының үлесін түсіндіру.

4. Топтастыру.

Топтастыру арқылы д.ж. туристік аймақтарды түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Халықаралық туризм?

2. Еркін экономикалық аймақтар?

3. Халықаралық сауда?

4. Д.ж. туристік аймақтар?

5. Туристерді ең көп қабылдайтын елдер?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Халықаралық туризм.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Сарамандық жұмыс №5

Тақырыбы: Д.ж. шаруашылығы.

Мақсаты: Д.ж. шаруашылық салаларын, таралу аймақтарын анықтау.

Көрнекілік: Оқулық, қосымша деректер, д.ж. картасы т.б.

Жоспары.

І-нұсқа

1. Дамушы елдерді дамуы бойынша топтастыру.

Елдер топшасы

Құрамы

Ерекшеліктері

Жетекші дамушы елдер

Даму деңгейі төмен елдер

2. Д.ж. онеркәсібі.

Д.ж. өнеркәсібі

Отын Энергетика

3. Д.ж. өсімдік шаруашылығы.

4. Арнаулы мал шаруашылық салалары, аймақтары.

ІІ-нұсқа

1. Дамушы елдерді дамуы бойынша топтастыру.

Елдер топшасы

Құрамы

Ерекшеліктері

Жаңа индустриялы елдер

Жалға пәтер беруші елдер

2. Д.ж. онеркәсібі.

Д.ж. өнеркәсібі

Қара металлургия Түсті металлургия Машина жасау

3. Д.ж. өсімдік шаруашылығы.

4. Арнаулы мал шаруашылық салалары, аймақтары.

ІІІ-нұсқа

1. Дамушы елдерді дамуы бойынша топтастыру.

Елдер топшасы

Құрамы

Ерекшеліктері

Плантациялық шаруашылық елдері

Мұнай экспорттаушы елдер

2. Д.ж. онеркәсібі.

Д.ж. өнеркәсібі

Химия өнеркәсібі Жеңіл өнеркәсіп Тамақ өнеркәсібі

3. Д.ж. өсімдік шаруашылығы.

4. Арнаулы мал шаруашылық салалары, аймақтары.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: ТМД елдеріне жалпы шолу.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға ТМД елдерінің жалпы сипаттамасы, ішкі және сыртқы экономикалық байланыстары жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: ТМД елдерімен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Кестемен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Б.Ү.Ү. кестесі.

3. Топтастыру.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Халықаралық туризм?

2. Еркін экономикалық аймақтар?

3. Халықаралық сауда?

4. Д.ж. туристік аймақтар?

5. Туристерді ең көп қабылдайтын елдер?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Топтастыру.

Топтастыру арқылы ТМД елдерін түсіндіру.

3. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы ТМД елдерінің экономикалық байланыстарын түсіндіру.

1993 ж. қыркүйек	Экономикалық одақ құрылды
1994 ж. 15 сәуір	Еркін сауда аймағы құрылды
1995 ж.	Кедендік одақ құрылды
2000 ж. 6 қазан	Еуразиялық экономикалық қоғамдастық құрылды

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: ТМД елдеріне жалпы шолу.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Ресейдің экономикалық-географиялық жағдайы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Ресейдің экономикалық географиялық жағдайы, әкімшілік-аумақтық бөлінісі жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Ресейдің экономикалық-географиялық жағдайымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Тірек-сызба.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. ТМД елдері?

2. ТМД-Еуразия кеңістігіндегі өзара көмек және ынтымақтастық одағы?

3. Экономикалық байланыстары?

4. Әлеуметтік-мәдени байланыстары?

5. ТМД елдері мен Қазақстан арасындағы байланыстар?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Топтастыру.

Топтастыру арқылы Ресейдің экономикалық-географиялық жағдайын түсіндіру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы Ресейдің әкімшілік-аумақтық бөлінісін түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Ресейдің экономикалық-географиялық жағдайы?

2. Ресейдің әкімшілік-аумақтық бөлінісі?

3. Геосаяси жағдайы?

4. Мемлекеттің қалыптасу тарихы?

5. Қазақстанмен байланысы?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Ресейдің экеономикалық-географиялық жағдайы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Ресейдің табиғат жағдайлары, табиғат ресурстары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Ресей федерациясының табиғат жағдайлары мен табиғат ресурстары жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Ресейдің табиғат жағдайлары, табиғат ресурстарымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Тірек-сызбамен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Б.Ү.Ү. кестесі.

3. Топтастыру.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Ресейдің экономикалық-географиялық жағдайы?

2. Ресейдің әкімшілік-аумақтық бөлінісі?

3. Геосаяси жағдайы?

4. Мемлекеттің қалыптасу тарихы?

5. Қазақстанмен байланысы?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Топтастыру.

Топтастыру арқылы Ресейдің ткбиғат зоналарын түсіндіру.

3. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы Ресейдің табиғат ресурстарын түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Ресейдің табиғат жағдайлары, табиғат ресурстары.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Ресейдің халқы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Ресейдің халқы, еңбек ресурстары, халқының ұлттық құрамы, орналасуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Ресейдің халқымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызба.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс.

4. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Ресейдің табиғат жағдайлары?

2. Ресейдің жер ресурсы?

3. Ресейдің су ресурсы?

4. Ресейдің минералдық ресурсы?

5. Ресейдің агроклиматтық ресурсы?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы Ресей халқының тілдік құрамын түсіндіру.

3. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Ресей халқының екі дүние бөлікте орналасуын түсіндіру.

*Еуропалық бөлік*	Халықтың 79%-ы тұрады, 1 км²-ге 30 адамнан келеді.
*Азиялық бөлік*	Халықтың 21%-ы тұрады, 1 км²-ге 2,5 адамнан келеді.

4. Топтастыру.

Топтастыру арқылы Ресей қалаларының халқының саны бойынша бөлінуін түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Ресей халқының демографиялық көрсеткіштері?

2. Еңбек ресурстары?

3. Халқының ұлттық құрамы?

4. Халқының орналасуы?

5. Ірі қалалары?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Ресей халқы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Ресейдің өнеркәсібі.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Ресей Федерациясының өнеркәсібі, өнеркәсіп салалары, орналасу принциптері жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Ресейдің өнеркәсібімен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Кестемен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Б.Ү.Ү. кестесі.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Ресей халқының демографиялық көрсеткіштері?

2. Еңбек ресурстары?

3. Халқының ұлттық құрамы?

4. Халқының орналасуы?

5. Ірі қалалары?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Ресейдің өнеркәсіп салаларын түсіндіру.

*Отын-энергетика кешені*	Ел экспортының 40%-ын отын-энергетикалық шикізат құрайды. Елдегі өндірілетін өнеркәсіп өнімінің 20%-ға жуығы отын өнеркәсібіне тиесілі. Елдегі өндірілетін электр энергиясының 65%-ы ЖЭС-ке, 20%-ы СЭС-ке, 15%-ы АЭС-ке тиесілі.
*Металлургия және машина жасау*	Металлургия кешені металл кендерін өндіру мен байытуды, металдарды балқыту мен прокат өндірісін қамтиды. Елдің өнеркәсіп өнімінің 20%-ы машина жасау кешеніне тиесілі.
*Химия өнеркәсібі*	Кейбір химия өнімдерін шығаруда Ресей әлемде алдыңғы орынды алады.
*Орман өнеркәсібі*	Елдегі ағаш сүрегінің жалпы қорының 80 млрд м³-ді құрайды.
*Жеңіл өнеркәсіп*	Жергілікті шикізатқа негізделген тоқыма өнеркәсібінің маңызы зор.
*Тамақ өнеркәсібі*	Шикізатты алғашқы өңдеу барысында қалдық көп болады және алысқа тасымалдауға жарамсыз. Сондықтан оларды өңдейтін кәсіпорындар шикізат көзіне жақын орналасады.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Ресейдің өнеркәсібі.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Ресейдің ауыл шаруашылығы, көлігі.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Ресейдің ауыл шаруашылығы, көлігі, салалары, таралуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Ресейдің ауыл шаруашылығы, көлігімен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Кестемен жұмыс.

3. Тірек-сызба.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс.

4. Топтастыру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Ресейдің отын-энергетика кешені?

2. Ресейдің металлургия, машина жасау кешені?

3. Ресейдің химия өнеркәсібі?

4. Ресейдің жеңіл өнеркәсібі?

5. Ресейдің тамақ өнеркәсібі?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы Ресейдің өсімдік шаруашылығын түсіндіру.

3. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы мал шаруашылығын түсіндіру.

*Ірі қара шаруашылығы*	Орман, орманды дала зоналарында, дала мен шөлейт зоналарында таралған.
*Шошқа шаруашылығы*	Шошқа саны жөнінен Краснодар өлкесі, Орал мен Волга бойы аудандары алдыңғы орындарда.
*Қой шаруашылығы*	Жыл бойы жайылымға шығарып бағу мүмкіндігі бар аудандарда кең таралған.
*Құс шаруашылығы*	Ресейдің ірі қалалары маңайында және астықты аудандарда көбірек шоғырланған.
*Жылқы шаруашылығы*	Еуропалық бөліктің оңтүстігі мен Оралда жақсы жолға қойылған.

4. Топтастыру.

Тортастыру арқылы Ресейдің көлік жүйесін түсіндіру.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Ресейдің ауыл шаруашылығының жалпы сипаттамасы?

2. Ресейдің өсімдік шаруашылығы?

3. Ресейдің мал шаруашылығы?

4. Ресейдің көлігі?

5. Байланыс?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Ресейдің ауыл шаруашылығы, көлігі.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Ресейдің экономикалық аудандары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Ресей федерациясының экономикалық аудандары, экономикалық байланыстары жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Ресейдің экономикалық аудандарымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Кестемен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Б.Ү.Ү. кестесі.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

3. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Ресейдің ауыл шаруашылығының жалпы сипаттамасы?

2. Ресейдің өсімдік шаруашылығы?

3. Ресейдің мал шаруашылығы?

4. Ресейдің көлігі?

5. Байланыс?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы Ресейдің экономикалық зоналарын түсіндіру.

3. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Ресейдің экономикалық аудандарын түсіндіру.

*Орталық*	Мәскеу қаласы мен 12 облыс кіреді.
*Волга-Вятка*	Нижегород, Киров облыстары, Чуваш, Марий Эл, Мордва республикалары кіреді.
*Оталық қара топырақты*	Белгород, Воронеж, Курск, Липецк, Тамбов облыстары кіреді.
*Солтүстік-Батыс*	Санкт-Петербург қаласы мен Ленинград облысы.
*Солтүстік*	Карелия, Коми республикалары, Ненец авт. окр., Мурманск, Вологда облыстары кіреді.
*Солтүстік Кавказ*	Адыгей, Қарашай-Черкес, Кабарда-Балқар, Солтүстік Осетия, Ингуш, Шешен, Дағыстан республикалары, Краснодар, Ставрополь өлкелері, Ростов облысы кіреді.
*Волга бойы*	Татар, Қалмақ республикалары, Ульянов, Пенза, Самара, Саратов, Волгоград, Астрахань облыстары кіреді.
*Орал*	Удмурт, Башқұрт республикалары, Коми-Пермяк авт. окр., Свердлов, Челябі, Орынбор, Қорған облыстары кіреді.
*Батыс Сібір*	Алтай республикасы, Алтай өлкесі, Кемеров, Новосибирск, Омбы, Томск, облыстары, Ханты-Мансы, Ненец авт. окр. кіреді.
*Шығыс Сібір*	Бурят, Тыва, Хакасия республикалары, Таймыр, Эвенк, Усть-Орда, Агин Бурят авт. окр. кіреді.
*Қиыр Шығыс*	Саха республикасы, Еврей авт. обл. Чукот, Коряк авт. окр. Приморск, Хабаровск өлкелері кіреді.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Ресейдің экономикалық аудандары.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Сарамандық жұмыс №6

Тақырыбы: Ресей Федерациясы.

Мақсаты: Р.Ф. әкімшілік бөлінісін, шаруашылығын, экономикалық аудандарын анықтау.

Көрнекілік: Оқулық, қосымша деректер, д.ж. картасы т.б.

Жоспары.

1. Р.Ф. әкімшілік-аумақтық бөлінісі.

1. Адыгей, Марий-Эл, Чечен, Тыва, Приморье, Ненец.

2. Дағыстан, Мордова, Чувашия, Бурятия, Коряк, Ямал-Ненец.

3. Ингушетия, Солт. Осетия, Карелия, Саха, Краснояр, Ханты-Мансы.

4. Кабардин-Балқар, Татарстан, Коми, Краснодар, Пермь, Таймыр.

5. Калмыкия, Удмуртия, Башқортостан, Ставрополь, Агинск-Бурят, Эвей.

6. Қарашай-Черкес, Хакас, Алтай, Хабаровск, Усть-Ордын, Чукот.

2. Р.Ф. экономикалық аудандары.

1. Солтүстік, Солтүстік Кавказ.

2. Солтүстік-Батыс, Орал.

3. Орталық, Батыс Сібір.

4. Волга-Вятка, Шығыс Сібір.

5. Орталық Қара Топырақты, Қиыр Шығыс.

6. Волга бойы, Калининград облысы.

3. Р.Ф. өнеркәсібі.

1. Р.Ф. өнеркәсібі

Отын Энергетика

2. Р.Ф. өнеркәсібі

Қара металлургия Түсті металлургия Машина жасау

3. Р.Ф. өнеркәсібі

Химия өнеркәсібі Жеңіл өнеркәсіп Тамақ өнеркәсібі

4. Р.Ф. ауыл шаруашылығы.

Ауыл шаруашылық салалары

Таралған аймағы

Өсімдік шаруашылығы:

Мал шаруашылығы:

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Беларусь Республикасы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Беларусь Республикасының өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, көлігі, салалары, таралуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Беларусь Республикасымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Ресейдің географиялық орны?

2. Ресейдің халқы?

3. Ресейдің өнеркәсібі?

4. Ресейдің ауыл шаруашылығы, көлігі?

5. Ресейдің экономикалық аудандары?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Беларусь Республикасын толық түсіндіру.

*Географиялық орны*	Солтүстік-батысында Литва, Латвия мемлекеттерімен, шығысында Ресеймен, оңтүстігінде Украинамен, Батысында Польшамен шектеседі. Теңіздік шекаралары жоқ. Ауданы-207,6 мың км².
*Табиғаты және табиғат ресурстары*	Беларусь аумағын Ежелгі Орыс платформасы негізінде қалыптасқан жазықтар алып жатыр. Солигорск маңында калий тұздарының д.ж. ең ірі кен орындарының бірі орналасқан, Мозырь Давыдов кен орындарында ас тұзының едәуір мол қоры бар, ел аумағында құрылыс материалдары да мол. Беларусь жеріне қоңыржай континентті климат тән.
*Халқы*	Халқы 9,8 млн адам. Тұрғындарының өмір жасының орташа ұзақтығы-68 жас. Ұлттық құрамы беларусьтар (78%), орыстар (13%), поляктар (4%), украиндар (3%), және т.б. Халықтың орташа тығыздығы 1 км² – 47,4 адамнан келеді.
*Өнеркәсібі*	Өнеркәсіп саласында машина жасау, химия және мұнай химиясы өнімдерін шығаруға маманданған. Минск, Могилев, Жодино қалаларында «Белаз» машиналары, Минск, Гродно, Барановичиде автомобильге тетіктер, Минскіде «Трактор» шығарылады. Бобруиск қаласында ірі шина өндірісі, Гродно қаласында жасанды талшықтар өндірісі жолға қойылған. Орша қаласында ірі зығыр комбинаты, Минск, Могилев, Гродно, Лида қалаларында былғары және аяқкиім фабрикалары орналасқан.
*Ауыл шаруашылығы*	Ауыл шаруашылығына жарамды жерлер 10 млн га-ға жуық. Жалпы елде қой, ірі қара, шошқа, ешкі саны біршама. Елде жылына 0,9 млн т ет, 5 млн т-дан астам сүт өндіріледі. Егістік негізінен елдің орталық бөлігінде орналасқан. Дәнді-дақылдар басты орын алады, техникалық дақылдардан зығыр айрықша орын алады. Зығыр көбінесе елдің солтүстігі мен солтүстік-батысында, қант қызылшасы орталық және батыс аудандарда, картоп барлық аймақта өсіріледі.
*Көлігі*	Беларусь аумағы арқылы Шығыс Еуропа елдері мен Ресейді, Ресей мен Украинаны Балтық бойы елдерімен жалғастыратын құрлықтағы күре жолдар өтеді. Теміржолдардың жалпы ұзындығы 5,5 мың км-ден астам. Тас жолдардың жиілігі 1 км² – ге 350 м шамасында.
*Сыртқы экономикалық байланыстары*	Сыртқы экономикалық байланыстарында Еуропа елдері мен Ресей басты орын алады. Ресейден жасанды каучук, мұнай мен газ, көмір, электр энергиясын және қара металлургия өнімдерін, өсімдік майын сатып алады. Экспортында Германия мен Польшаның да үлесі жоғары. Шетке машина жасау және химия өнеркәсібінің өнімдерін, көлік құрал-жабдығын, жеңіл және тамақ өнеркәсібі өнімдерін сатады. Елде 1,5 мыңға жуық бірлескен, 500-дей шетел кәсіпорындары жұмыс істейді.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Беларусь Республикасының географиялық орны?

2. Беларусь Республикасының халқы?

3. Беларусь Республикасының өнеркәсібі?

4. Беларусь Республикасының ауыл шаруашылығы?

5. Беларусь Республикасының көлігі, сыртқы экономикалық байланыстары?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Беларусь Республикасы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Украина. Мемлекеттік құрылымы халқы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Украинаның мемлекеттік құрылымы, географиялық орны, табиғат ресурстары, халқы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Украинаның мемлекеттік құрылымы, халқымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Кестемен жұмыс.

2. Әңгіме-дәріс. 5. Б.Ү.Ү. кестесі.

3. Топтастыру.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Беларусь республикасының географиялық орны?

2. Беларусь республикасының халқы?

3. Беларусь республикасының өнеркәсібі?

4. Беларусь республикасының ауыл шаруашылығы?

5. Беларусь республикасының көлігі, сыртқы экономикалық байланыстары?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Топтастыру.

Топтастыру арқылы Украинаның географиялық орнын түсіндіру.

3. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Украина халқын түсіндіру.

*Халық саны*	Халқының саны 47,3 млн адам. Туу коэффициенті-8⁰/₀₀ , өлім коэффициенті-14⁰/₀₀ , адамның өмір жасының орташа ұзақтығы-68 жас.
*Ұлттық құрамы*	Басты ұлттар: украиндар (78%), орыстар (22%), бұдан басқа ел аумағында беларусьтар, еврейлер, молдавандар, поляктар, болгарлар т.б. тұрады. Татарлар Қырымда, гректер Азов теңізі жағасында, румындар мен словактар Карпат сыртында, Карпатта тау халықтары-гуцулдар, бойкалар, лемкалар шоғырланғын.
*Діни құрамы*	Христиан дінінің православие тармағы басым, бұдан басқа христиан дінінің басқа тармақтары мен ағымдары, ислам, иудаизм дініндегілер бар.
*Халық тығыздығы*	1 км² – 78,6 адамнан келеді. Шығыста өнеркәсіпті-ауыл шаруашылықты аудандарда, батыста Львов облысында 1 км² – 100-200 адамнан келеді. Чернигов, Волынь, Житомир, Херсон облыстарында 1 км² – 40-50 адамнан келеді.
*Қалалары*	Ірілі-ұсақты 415 қала бар. Қала халқының үлесі-68%. Елде 5 миллионер қала бар: Киев, Харьков, Донецк, Одесса, Днепропетровск.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Украина. Мемлекеттік құрылымы, халқы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Украина. Шаруашылығы, ішкі айырмашылықтары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Украинаның өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, көлігі, салалары, таралуы, ішкі айырмашылықтары жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Украинаның шаруашылығы, ішкі айырмашылықтарымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Украинаның географиялық орны?

2. Украинаның халқы, қалалары?

3. Украинаның табиғат ресурстары?

4. Украинаның қалыптасу тарихы?

5. Украинаның ұлттық, діни құрамы?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Украина шаруашылығын түсіндіру.

*Шаруашылығы*	Индустриялық-аграрлы ел. Оның жиынтық ішкі өнімінің салалық құрылымында өнеркәсіп үлесі 38%-ды, ауыл шаруашылығы 16%-ды, қызмет көрсету саласы 46%-ды құрайды.
*Өнеркәсібі*	Басты саласы -- отын-энергетика кешені.Елдегі ең ірі көмір алабы Донецк. Өндірілетін электр энергиясының 40%-ға жуығы 5 АЭС береді. Жергілікті көмірмен ірі ЖЭС-тер жұмыс істейді. Қара металлургияның негізгі орталығы Кривои Рог темір кені алабы. Машина жасаудың орталықтары: Харьков, Киев, Донецк, Львов, Запорожье (автомобиль жасау), Днепропетровск, Луганск (теміржол және ауыр машиналар жасау), Николаев, Керч, Херсон (кеме жасау). Химия өнеркәсібінде минералды тыңайтқыштар (Одесса, Винница, Горловка), күкірт қышқылы, сода, пластмасса мен химиялық талшықтар (Киев), резеңке бұиымдарын өндіру маңызды орын алады.
*Ауыл шаруашылығы*	Өсімдік шаруашылығы дәндә және техникалық дақылдарды өсіруге маманданған. Бидай, жүгері, арпа, тары, қарақұмық өсіріледі. Оңтүстікте-күріш, орманды далада-қант қызылшасы, картоп-барлық аймақта, Польесе мен Батыс Украинада-зығыр, оңтүстікте-құлмақ, темекі, Карпат сырты мен Қара теңіз жағалауында жүзім, Қырымда эфир майы, лаванда, раушан гүлдері өсіріледі. Мал шаруашылығы барлық аудунда таралған. Шошқа-дала, орманда дала зонасында, қой- орманды дала зонасы, Карпат пен Полесеьеде дамыған.
*Көлік*	Теміржол көлігінің маңызы зор. Оның ұзындығы-23 мың км. Жалпы жолаушы тасымалының үлесі-64%. Автомобиль көлігінің үлесі 34%. Ұзындығы 100 мың км-ге жететін тас жалдар салынған. Әуе және теңіз порттары арқылы Украина 80-нен астам елдермен байланысады.
*Сыртқы экономикалық байланыстары*	Украинаның ТМД елдерімен саудасында импорт экспорттан артық, ал алыс шетелдермен сауда қатынастарында экспорт импорттан басым. Украина импортында мұнай, газ,, түсті металдар, синтетикалық каучук, ағаш сүрегі, жеңіл өнеркәсіпке қажетті шикізат басым болса, экспортта қара метал прокаты, құбырлар, ферроқорытпалар, машина жасау өнімдері, халық тұтынатын тауарлар, химикаттар басым.
*Ішкі айырмашылықтары*	Украина аумағын шаруашылығының мамандану сипатына, әлеуметтік-экономикалық ерекшеліктеріне қарай бірнеше ауданға: Донецк-Днепр бойы, Оңтүстік, Оңтүстік-Батысқа бөледі.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Украина шаруашылығы?

2. Украина өнеркәсібі?

3. Украина ауыл шаруашылығы?

4. Украина көлігі?

5. Украинаның ішкі айырмашылықтары?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Украина. Шаруашылығы, ішкі айырмашылықтары.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Молдова Республикасы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Молдова Республикасының өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, көлігі, салалары, таралуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Молдова Республикасымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Б.Ү.Ү. кестесі.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Украина шаруашылығы?

2. Украина өнеркәсібі?

3. Украина ауыл шаруашылығы?

4. Украина көлігі?

5. Украинаның ішкі айырмашылықтары?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Молдова Республикасын толық түсіндіру.

*Географиялық орны*	ТМД-ның оңтүстік-батысында, Прут пен Днестр өзендерінің аралығында орналасқан. Ол Украина және Румыниямен шектеседі. Ауданы-33,7 мың км².
*Табиғаты және табиғат ресурстары*	Климаты қоңыржай континентті. Днестр, Прут өзендерінің және оның салаларының Молдова шаруашылығында маңызы зор. Република аумағы пайдалы қазбаларға өте кедей. Мұнда тек құрылыс материалдар өндірісіне керекті шикізаттар қоры ғана бар.
*Халқы*	Халқы 3,4 млн адам. Ұлттық құрамы молдовандар (64%), орыстар (14%), гагауздар (3,5%), украиндар (13%), және т.б. Халықтың орташа тығыздығы 1 км² – 119 адамнан келеді.
*Өнеркәсібі*	Кишинев, Кагул, Тираполь, Бендеры қалаларында тамақ өнеркәсібі кәсіпорындары, қант зауыттары-Дондюшаны, Бельцы, Рыбницы қалаларында орналасқан.Май шайқау заыттары-Бельцы мен Бендеры, шарап-коньяк комбинаттары-Кишинев, Тирасполь, Трактор-кишинев, қызан жинайтын комбайндар-Бельцы, мақта-мата комбинаттары-Тираспольде, жібек мата-Бендеры, кілем тоқитын комбинат-Унгены, тігін, былғары аяқкиім фабрикалары-Кишинев, Тираспольде орналасқан. Днестр өзенінде Дубоссар СЭС-і, Прут өзенінде Румыниямен бірлесе отырып СЭС салынған. Қуатты Молдова ГРЭС-і Днестровск қаласының маңында жұмыс жасайды.
*Ауыл шаруашылығы*	Өсімдік шаруашылығы мал шаруашылығнан басым. Астық (жүгері, қыстық бидай) және техникалық (қант қызылшасы, күнбағыс, эфир майы) дақылдар мен бау-бақша өсіріледі. Жүзімдіктер кеңінен тараған. Молдова мал шаруашылығында, негізінен, сүт-ет бағытындағы ірі қара, шошқа және қаракөл қой тұқымдары өсіріледі. Құс шаруашылығымен де шұғылданады.
*Көлігі*	Молдовада теңіз көлігінен басқа көліктің барлық түрі дамыған. Теміржолдың ұзындығы 1 мың км-ден асады. Бұл жолдар бойымен республиканың ТМД және Шетелдік Еуропа елдерімен ішкі экононмикалық байланыстары жүзеге асады Автомобиль көлігі, негізінен, республианың ішкі жол қатынасын атқарады. Газ құбырлары арқылы Украина мен Ресейден табиғи газ тасымалданады.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Молдова Республикасы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Кавказ елдері. Жалпы шолу.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Кавказ елдері, географиялық орны, құрамы, табиғат жағдайлары мен табиғат ресурстары жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Кавказ елдерімен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Топтастыру.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Топтастыру.

3. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Молдова Республикасының географиялық орны?

2. Молдова Республикасының халқы?

3. Молдова Республикасының өнеркәсібі?

4. Молдова Республикасының ауыл шаруашылығы?

5. Молдова Республикасының көлігі, сыртқы экономикалық байланыстары?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Топтастыру.

Топтастыру арқылы Кавказ елдерінің құрамын түсіндіру.

3. Кестемен жұмыс.

Кесте арқала Кавказ елдеріне жалпы шолу жасау.

Елдер	Әзірбайжан	Грузия	Армения
*Жерінің ауданы, мың км*	86,6	69,7	29,8
*Халқы, млн адам*	8,3	4,3	3,2
*Астанасы*	Баку	Тбилиси	Ереван
*Мемлекетік құрылымы*	федерациялық республика	республика	республика
*Мемлкет басшысы*	президент	президент	президент
*Заң шығарушы органы*	парламент	парламент	парламент
*Мемлекеттік тілі*	әзірбайжан	грузин	армян
*Ұлттық валютасы*	манат	лари	драм

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Кавказ елдерінің географиялық орны?

2. Кавказ елдерінің құрамы?

3. Кавказ елдерінің саяси картасының қалыптасу кезеңдері?

4. Кавказ елдерінің табиғат жағдайлары?

5. Кавказ елдерінің табиғат ресурстары?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Кавказ елдеріне жалпы шолу.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Кавказ елдерінің ішкі айырмашылықтары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Кавказ елдерінің өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, көлігі, салалары, таралуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Кавказ елдерінің ішкі айырмашылықтарымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Б.Ү.Ү. кестесі.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Кавказ елдерінің географиялық орны?

2. Кавказ елдерінің құрамы?

3. Кавказ елдерінің саяси картасының қалыптасу кезеңдері?

4. Кавказ елдерінің табиғат жағдайлары?

5. Кавказ елдерінің табиғат ресурстары?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Кавказ елдерінің ішкі айырмашылықтарын түсіндіру.

Елдер	Әзірбайжан	Грузия	Армения
*Географиялық* *орны*	Кавказ сыртының оңтүстік-шығыс бөлігін алып жатыр, солтүстігінде Ресеймен, батысында Грузиямен, оңтүстік-батысында Армения және Түркиямен, оңтүстігінде Иранмен шектеседі.	Солтүстігінде Ресеймен, оңтүстігінде Армения және Түркиямен, шығысында Әзірбайжанмен шектеседі	Солтүстігі мен батыснда Грузиямен, шығысында, оңтүстік шығысында Әзірбайжанмен, батысы мен оңтүстігінде Түркиямен шектеседі.
*Халқы*	Халықтың орташа тығыздығы 1 км²-95,4 адамнан келеді. Көп ұлтты ел. Ұлттары Әзірбайжандар, орыстар, армяндар, лезгин, талыш, грузин, авар, түрік, күрд, татар, украин т.б.	Халықтың орташа тығыздығы 1 км²-62,3 адамнан келеді. Ұлттары грузиндер, армяндар, орыстар, әзірбайжандар т.б.	Халықтың орташа тығыздығы 1 км²-108 адамнан келеді. Бірұлтты ел. Ұлттары армяндар, орыстар, күрдтер, грузиндер, гректер.
*Өнеркәсібі*	Отын-энергетика кешені, химия өнеркәсібі, машина жасау кешені жетекші орында.	Тамақ өнеркәсібі, отын-энергтика ешені көзге түседі.	Отын-энергетика кешені, тамақ өнеркәсібі жетекші орында.
*Ауыл шаруашылығы*	Өсімдіктен-бидай, күріш, мақта, малазықтық және техникалық дақылдар күтіп, бапталады. Тау бөктерлерінде жүзімдіктер мен бау-бақшалар орналасқан. Кура-Аракс ойпатында қой шаруашылығы дамыған. Балық аулау мен жібек шаруашылығы жолға қойылған.	Шай, картоп, көкөніс пен бақша, астық дақылдары, жүзім егіледі. Мал шаруашылығында сүтті-етті ірі қараның үлесі жоғары.	Жүзім шаруашылығы мен жеміс өсіру жетекші орын алады.Тауларда бидай мен арпа өсіріледі.
*Көлік*	Теміржолдың үлесі жоғары. Ұзындығы-1800 км. Автомобиль жолы, әуе көлігі, құбыр, көлігі, су жолы дамыған.	Автомобиль жолы, әуе көлігі, құбыр, көлігі, дамыған.	Теміржолдың үлесі жоғары. Ұзындығы-1420 км. Автомобиль жолы, әуе көлігі, құбыр, көлігі, су жолы дамыған.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Кавказ елдерінің ішкі айырмашылықтары.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Өзбекстан Республикасы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Өзбекстан Республикасының өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, көлігі, салалары, таралуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Өзбекстан Республикасымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Кавказ елдерінің географиялық орны?

2. Кавказ елдерінің өзара экономикалық байланыстары?

3. Әзірбайжан Республикасы?

4. Грузия Республикасы?

5. Армения Республикасы?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Өзбекстан Республикасын толық түсіндіру.

*Географиялық орны*	Солтүстігі мен батысында Қазақстанмен, шығысында Қырғызстанмен, оңтүстік-шығысында Тәжікстанмен, оңтүстігінде Ауғанстанмен шектеседі.
*Табиғаты және табиғат ресурстары*	Жерінің көпшілік бөлігін Тұран ойпаты алып жатыр. Аумқтың геологиялық-тектоникалық құрылысының күрделі болуы жер қойнауының түрлі минералды ресурстарға бай болуына негіз болады. Әсіресе түсті, сирек кездесетін және бағалы металдардың, сондай-ақ фосфорит, графит, тұз кен орындары көп кездеседі. Тұран ойпатынан табиғи газдың ірі кен орындары ашылған, тас көмір мен мұнай қорлары да барланған. Өзбекстан жерінің басым көпшілігіне қоңыржай белдеудің шұғыл онтинентті климаты тән.
*Халқы*	Халқы 25,1 млн адам. Тұрғындарының өмір жасының орташа ұзақтығы-69 жас. Ұлттық құрамы өзбектер (3/4 бөлігі), орыстар (7,4%), тәжіктер (4,7%), қазақтар (4,1%), және т.б. Халықтың орташа тығыздығы 1 км² – 56 адамнан келеді.
*Өнеркәсібі*	Электр энергиясын өндіру Ангрендегі қоңыр көмір, Шыршықтағы СЭС тізбегіне және табиғи газға негізделген.Алтыарық, Ферғана, Бұхара мүнай өңдеу зауыттары жұмыс істейді Шыршық, Навои, Ферғанада азот тыңайтқыштарын өндіреді, Ферғана, Қоқан, Самарқанд, Алмалықтағы зауыттар Қазақстаннан әкелінетін фосфорит шикізаты негізінде жұмыс істейді. Алмалық маңында мыс-молибден кендері өндіріліп, өңделеді. Мұрынтау алтын өндіру комбинаттары, Андижан облысында «дэу» автомобиль жасау компаниялары орналасқан.
*Ауыл шаруашылығы*	Ауыл шаруашылығында өсімдік шаруашылығының үлесі басым. Басты өсірілетін дақыл-мақта. Күздік бидай, жүгері, күріш, күздік арпа, техникалық дақылдардан темекі, кенеп, қант қызылшасы, суармалы алқапта көкөніс-бақша дақылдары, картоп, жеміс ағаштары өсіріледі. Мал шаруашылығы шөлді аудандарда дамыған, негізінен, қаракөл елтірісін беретін қой шаруашылығы дамыған. Тау алды жазықтары мен тау аңғарларында биязы жүнді қой бағылады. Шұратты аудандар мен қала маңында сүтті-етті бағыттағы ірі қара өсіріледі. Ең ежелгі маманданған кәсіптің бірі-жібек құртын өсіру.
*Көлігі*	Теміржолдың үлесі басым, оған жүк айналымының 80%-дан астамы тиесілі. Тас жолдарының жиілігі әр 1000 км² жерге-91 км. Аса ірі газ құбырлары Ресейдің орталығына, Оралға және Қазақстанға бағытталған.
*Сыртқы экономикалық байланыстары*	Экспортында мақта талшығы, химия өнімдері, тоқыма бұйымдары, түсті металл, алтын, азық-түлік өнімдері мен табиғи газ басым. Импорт құрылымында жоғары технологиялық жабдықтар айрықша орын алады. ТМД елдерімен сыртқы сауданың көлемі жыл сайын қысқаруда. Ел экономикасына ГФР, Корея Республикасы, АҚШ, Жапония сияқты елдер қомақты инвестиция әкелуде.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Өзбекстан Республикасының географиялық орны?

2. Өзбекстан Республикасының халқы?

3. Өзбекстан Республикасының өнеркәсібі?

4. Өзбекстан Республикасының ауыл шаруашылығы?

5. Өзбекстан Республикасының көлігі, сыртқы экономикалық байланыстары?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Өзбекстан Республикасы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Қырғызстан Республикасы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Қырғызстан Республикасының өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, көлігі, салалары, таралуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Қырғызстан Республикасымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Б.Ү.Ү. кестесі.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесімен жұмыс.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Өзбекстан Республикасының географиялық орны?

2. Өзбекстан Республикасының халқы?

3. Өзбекстан Республикасының өнеркәсібі?

4. Өзбекстан Республикасының ауыл шаруашылығы?

5. Өзбекстан Республикасының көлігі, сыртқы экономикалық байланыстары?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Қырғызстан Республикасын толық түсіндіру.

*Географиялық орны*	Солтүстігінде Қазақстанмен, шығысы мен оңтүстік-шығысында Қытаймен, оңтүстік-батысында Тәжікстанмен, Батысында Өзбекстанмен шектеседі.
*Табиғаты және табиғат ресурстары*	Жері негізіне таулы болып келеді. Жер қойнауы пайдалы қазбаларға аса бай. Солтүстігінде түсті металдардың, Ішкі Тянь-Шань қойнауларында молибден, темір, қалайы кен орындары таралған. Оңтүстігінде сынап, сурьма, алтын, темір, марганец, алюминий, полиметалл кездеседі. Тау алды иіндері мен қазаншұңқырларда қоңыр және тас көмір, мұнай қоры барланған. Су ресурстарымен жеткілікті қамтамасыз етілген. Климаты шұғыл континентті.
*Халқы*	Халқы 5,1 млн адам. Тұрғындарының өмір жасының орташа ұзақтығы-67 жас. Ұлттық құрамы қырғыздар (58,6%), орыстар (17,1%), өзбектер (13,8%), украиндар (1,8%), татарлар (1,3%), немістер (0,8%) және т.б.
*Өнеркәсібі*	Негізгі маманданған салалары электр энергетикасы, тамақ және жеңіл өнеркәсіп, түсті металлургия. Нарын өзені мен оның салаларында СЭС тізбегі орналасқан. Ош, Жалалабад облыстарында қоңыр көмір, Ыстықкөл қазаншұңқырынан тас көмір өндіріледі. Елдің оңтүстігінде мақта өңдеу мен жібек шаруашылығы дамыған. Қадамжай комбинатында сурьма, Хайдаркан елді-мекенінде сынап өндіріледі.
*Ауыл шаруашылығы*	Орта Азиядағы бірден-бір мал шаруашылығы басым ел. Негізіне биязы жүнді, жартылай биязы жүнді қойлар бағылады, тау алды белдеуі мен орта таулы аудандарда етті-сүтті бағыттағы ірі қара мал, биік тауларда қодас өсіріледі. Егіншілік құрылымында 50%-ын дәнді-дақылдар, 41%-ын малазықтық шөптер құрайды, қалғаны техникалық және көкөніс-бақша дақылдарының үлесіне тиеді.
*Көлігі*	Негізгі көлік түрі автокөлік, ұзындығы 40 мың км. Теміржолдар өте қысқа..
*Сыртқы экономикалық байланыстары*	Экспортында электр энергетикасы, түсті және полиметалл өнімдері, тұрмыстық техника, жүн мен темекі шикізаты, ауыл шаруашылық өнімдері басым. Импорт құрылымында қара және түсті металлургия, мұнай-химия өнімдері, машина жасау және ауыл шаруашылық өнімдері айрықша орын алады.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Қырғызстан Республикасы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Түрікменстан Республикасы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Түрікменстан Республикасының өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, көлігі, салалары, таралуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Түрікменстан Республикасымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Қырғызстан Республикасының географиялық орны?

2. Қырғызстан Республикасының халқы?

3. Қырғызстан Республикасының өнеркәсібі?

4. Қырғызстан Республикасының ауыл шаруашылығы?

5. Қырғызстан Республикасының көлігі, сыртқы экономикалық байланыстары?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Түрікменстан Республикасын толық түсіндіру.

*Географиялық орны*	Солтүстігінде Қазақстан және Өзбекстанмен, шығысында Өзбекстан және Ауғанстанмен, оңтүстігінде Ауғанстан және Иранмен шектеседі.
*Табиғаты және табиғат ресурстары*	Ел аумағының 80%-дан астамын Тұран ойпатының шөлді алаптары алып жатыр. Тұран плитасы мен Каспий теңізінің қайраңында табиғи газ бен мұнайдың мол қоры бар. Қара-Бұғазкөл шығанағында калий, магний, натрий, бром, йод, глаубер тұздарының мол қоры шоғырланған. Климаты шұғыл континентті.
*Халқы*	Халқы 4,8 млн адам. Ұлттық құрамы түрікмендер (1/4 бөлігі), орыстар (6,7%), қазақтар (2,2%), және т.б. Халықтың орташа тығыздығы 1 км² – 9,8 адамнан келеді.
*Өнеркәсібі*	Маманданған саласы – мұнай-газ кешені. Д.ж. маңызы бар табиғи газ кен орындары Чарджоу облысының солтүстігінде, Мары қаласы маңында және Каспий теңізі жағалауында орналасқан. Мұнай елдің батыс бөлігінде өндіріледі. Чарджоу, Түрікменбашы қалаларында мұнай өңдеу зауыттары жұмыс істейді. Чарджоу қаласында күкірт қышқылын, минералды тыңайтқыштар шығаратын кәсіпорындар жұмыс істейді.
*Ауыл шаруашылығы*	Егіншілікке жарамды жерлер ел аумағының 3%-дан астамын ғана алып жатыр. Басты экспорттық дақыл-мақта. Дәстүрлі сала-жібек құрты шаруашылығы, орталықтары Ашғабат, Чарджоу қалалары.Табиғи жайылымдар ел аумағының 97%-ға жуығын қамтиды. Қой елдегі мал басының жартысынан астамын құрайды.Елде жылқы малын өсіруге де үлкен мән беріледі. Түрікменстан әйгілі ақалтеке сәйгүлігінің отаны.
*Көлігі*	Теміржолдың жалпы ұзындығы-2330 км. Автокөліктің дамуы біршама төмен. Қазіргі кездегі ірі теңіз порты-Түрікменбашы Орта Азиямен Кавказ елдерін байланыстыратын ең тиімді жолдың «қақпасы» болып табылады..
*Сыртқы экономикалық байланыстары*	Түрікменстанның экспортының негізін құрайтын табиғи газ бен мақтаға сұраныс әр кезде де жоғары.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Сұрақ-жауап.

1. Түрікменстан Республикасының географиялық орны?

2. Түрікменстан Республикасының халқы?

3. Түрікменстан Республикасының өнеркәсібі?

4. Түрікменстан Республикасының ауыл шаруашылығы?

5. Түрікменстан Республикасының көлігі, сыртқы экономикалық байланыстары?

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Түрікменстан Республикасы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Тақырыбы: Тәжікстан Республикасы.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға Тәжікстан Республикасының өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, көлігі, салалары, таралуы жөнінде түсіндіру.

Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

Болжамдап отырған нәтиже: Тәжікстан Республикасымен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Б.Ү.Ү. кестесі.

2. Әңгіме-дәріс.

3. Кестемен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

2. Кестемен жұмыс.

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесімен жұмыс.

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Сұрақ-жауап.

1. Түрікменстан Республикасының географиялық орны?

2. Түрікменстан Республикасының халқы?

3. Түрікменстан Республикасының өнеркәсібі?

4. Түрікменстан Республикасының ауыл шаруашылығы?

5. Түрікменстан Республикасының көлігі, сыртқы экономикалық байланыстары?

Қорытындылау.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1. Әңгіме-дәріс.

Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.

2. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Тәжікстан Республикасын толық түсіндіру.

*Географиялық орны*	Солтүстігінде Өзбекстан және Қырғызстанмен, шығысында Қытаймен, оңтүстігінде Ауғанстанмен шектеседі.
*Табиғаты және табиғат ресурстары*	Таулы ел, оның жерінің 93%-дан астамын таулар алып жатыр. Тауалды иіндерінде мұнай мен газ кездеседі, Гиссар-Алай тауларының солтүстігі арқылы сурьма-сынап белдеуі өтеді, сондай-ақ вольфрам, қалайы, флюорит, ас тұзы кездеседі. Памир тауларында алтын, молибден, вольфрам, тау хрустальі, слюда және әр түрлі минералдар бар. Елдің солтүстік-шығысында полиметалл мен уран кен орындары анықталған. Климаты қоңыржай және субтропиктік белдеудің шекарасында орналсқан.
*Халқы*	Халқы 6,8 млн адам. Халықтың орташа тығыздығы 1 км² –ге 46 адамнан келеді.. Ұлттық құрамы тәжіктер (68%), орыстар (7,6%), өзбектер (23,5%), қырғыздар (1,3%), татарлар (1,2%), немістер (0,6%) және т.б.
*Өнеркәсібі*	Жетекші саласы-электр энергиясын өндіру. СЭС-рі Вахш өзеніндегі Нүрек, Рогун. Тұрсынзада қаласында алюминий зауыты, Вахш азот зауыты жұмыс істейді, Таулы Бадахшан жерінен басқа бөліктердің барлығында мақта тазалау зауыттары орналасқан. Душанбеде мақата-мата бірлестігі, Қайраққұм кілем тоқу комбинаты, Худжант, Душанбеде жібек тоқу комбинаттары жұмыс ітейді.
*Ауыл шаруашылығы*	Ауыл шаруашылығына жарамды жерлер ел аумағының 30%-ын құрайды. Негізгі дақылы жіңішке талшықты мақта, дәнді-дақылдар мен малазықтық дақылдарға жер қоры өте аз бөлінген. Кейбір аудандарда жібек құрты, жеміс ағаштары, жүзім, эфир майы алынатын дақылдар өсіруге маманданған. Таулы аудандардағы жайылымдық жерлер мал шарашылығын дамытуға қолайлы, әсіресе қой көп. Биік тау бастарында суыққа төзімді қодастар өсіріледі.
*Көлігі*	ТМД елдері ішінде көлік жүйесінен көптеген көрсеткіштері бойынша ең соңғы орынды иеленеді. Елдегі ең жақсы дамыған көлік түрі-автокөлік. Оның тығыздығы 1000 км²-ге 86 км. Жақсы жабдықталған теміржолдың ұзындығы 481 км ғана.
*Сыртқы экономикалық байланыстары*	Елдегі саяси ахуал басқа елдермен қарым-қатынас жасауға кедергі келтіруде. Көпшілік жағдайда байланыстар қысқа мерзімді келісімдер түрінде жүзеге асуда, мәселен, белгілі бір шикізат түрлерін өзара алмасу. Қазіргі кезде Тәжікстанмен осындай бағыттағы экономикалық байланыстар Ресеймен жүзеге асырылуда..

Қорытындылау.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Б.Ү.Ү. кестесі.

Білгенім

Үйренгенім

Үйренгім келеді

V. Қорытындылау, бағалау.

VІ. Үйге тапсырма беру.

Үйге: Тәжікстан Республикасы.

Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________

Сарамандық жұмыс №7

Тақырыбы: Орта Азия елдері.

Мақсаты: Орта Азия елдерінің әкімшілік бөлінісін, шаруашылығын, экономикалық аудандарын анықтау.

Көрнекілік: Оқулық, қосымша деректер, д.ж. картасы т.б.

Жоспары.

1. Орта Азия елдеріне салыстырмалы сипаттама.

	*Тәжікстан*	*Түрікменстан*	*Өзбекстан*	*Қырғызстан*
Жер аумағы
Аумағының созылып жатуы
Астанасы
Әкімшілік-аумақтық бөлінісі
Халқының саны
Халқының тығыздығы
Қала халқы
Ресми тілі
Валютасы
Діні
Шаруашылығының маманданған салалары

Скачать материал

Скачать материал "Поурочные планы по географии"

Как учитель может зарабатывать на Инфоуроке?

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 662 832 материала в базе

Найти материалы

Скачать материал

Другие материалы

pptx

Презентация по теме "Строение земной коры"

28.12.2015
3366
22

pptx

Презентация по теме "Созвездия"

Рейтинг: 5 из 5

28.12.2015
10594
61

docx

Конспект по теме "Землетрясения"

28.12.2015
456
0

pptx

Презентация по теме "Луна"

28.12.2015
3085
10

pptx

Презентация по теме "ГП Африки"

28.12.2015
2976
0

docx

Практическая работа по теме "Литосфера"

Рейтинг: 3 из 5

28.12.2015
5197
89

docx

Тестирование по теме "ПК России"

28.12.2015
1564
3

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

Скачать материал
- 28.12.2015 870
- DOCX 998.5 кбайт
- Оцените материал:
Настоящий материал опубликован пользователем Тасболатов Жантлеу Тасболатович. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Автор материала

Тасболатов Жантлеу Тасболатович
- На сайте: 8 лет и 3 месяца
- Подписчики: 0
- Всего просмотров: 5566
- Всего материалов: 5