Презентация "Қайран елім, қайран жұртым қазағым"

• 1 слайд

  Абай Құнанбайұлы.
  «Қалың елім, қазағым, қайран жұртым»
  

• 2 слайд

  - Абай өмір сүрген
  кезеңге
  сипаттама беріңдер?
  
  

• 3 слайд

  1845жыл
  

• 4 слайд

  Қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбайұлы 1845 жылы 10 тамыз күні Семей өнірінің қазіргі Абай ауданындағы Шыңғыстау бөктерінде дүниеге келген.
  Абайдың шын аты - Ибраһим. Әжесі еркелетіп «Абай» деп атап кеткен. Абайдың ата-тегі, тәрбиеленіп шыққан ортасы Тобықтының шынжыр балақ, шұбар төс,ауқатты отбасы болған.Әкесі Құнанбай - аға сұлтан, болыс болса, аталары -Өскенбай, Ырғызбай атақты, әйгілі билер болған.
  

• 5 слайд

  1855-1859 жылдары
  

• 6 слайд

  
  
  1855-1859 жылдары Абай ауыл молдасынан сауат ашты. 10 жасында «Кім екен деп кейіп едім түйе қуған» алғашқы мысқыл өлеңін шығарады. Семей қаласында Ахмет Риза медресесінде білім алды. 3 ай «Приходская школа» атты орыс мектебінде қосымша оқыды. Араб, парсы, түрік тілдеріндегі шығыс ақындарының кітаптарын оқыды. 13 жасынан – аға сұлтан Құнанбай әкесінің көмекшісі болып ел билеу ісіне араласты.
  

• 7 слайд

  1870-1880
  жылдары
  

• 8 слайд

  Семей кітапханасында Е.Н.Михаэлиспен танысады. Қоңыр Көкше елінде 3 жыл болыс болады. Е.И.Михаэлис арқылы Н.И.Долгополов, С.С.Гросс, П.Д.Лобановский, Н.Кончин секілді орыстың ойлы демократтарымен танысады.
  

• 9 слайд

  1889-1904
  жылдары
  

• 10 слайд

  25-ке жуық өлең жазды. «Күлембайға», «Жаз» деген өлеңдері Омбыдағы
  «Дала уалаяты» газетінде Көкбайдың атынан жарияланды.
  Қара сөздерін жазды. Сүйікті інісі Оспан қайтыс болған соң Абай өлеңдеріне мұң араласа бастайды.
  Талантты ұлы Әбдірахман 27 жасында қайтыс болады, 40 күннен кейін
  Абай дүниеден өтеді. Жидебайдағы өз қыстауының жанында жерленеді.
  

• 11 слайд

  Абайдың
  шығармашылығы
  туралы не
  білесіңдер?
  

• 12 слайд

  Шығармалары үш жүйемен өрбиді: бірі — өз жанынан шығарған төл өлеңдері.
  Қара сөздері.
  Өзге тілдерден, әсіресе орысшадан аударған өлеңдері
  
  

• 13 слайд

  Хакім Абай туралы Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев былай деп айтқан болатын:
  «Абай – біздің ұлттық ұранымыз болуы керек. Абайды таныту арқылы біз Қазақстанды әлемге танытамыз, қазақ халқын танытамыз. Менің балаларым мен ертеңгі ұрпағыма Абайдан артық, Абайдан ұлы, Абайдан киелі ұғым болмауға тиіс».
  

• 14 слайд

  «Қалың елім, қазағым, қайран жұртым»
  

• 15 слайд

  «Қалың елім қазағым қайран жұртым» деген өлең сол кездегі қазақтың рухани ахуалынан хабар беретін өте бір терең талғамды өлең. Бұл өлеңнен Абайдың ұлттық, елдік санаға көтерілген даналығын аңғарамыз. «Қалың елім қазағым қайран жұртым» дейді, «қайран тобықтым», «қайран арғыным», «қайран орта жүзім» демейді. Міне, осындай санаға көтерілген ғұламаның ойы өте өзекті.
  Бұл өлең 1886 жылы жазылған. 30 жолдан тұрады.
  11 буынды қара өлең ұйқасы үлгісінде жазылған. Алғаш рет 1909 ж.Санкт-Петербургте жарық көрген «Қазақ ақыны Ибраһим Құнанбайұлының өлеңі» атты жинақта жарияланды.
  

• 16 слайд

  
  Тыртың - Қолдан келмейтін тыраштанған іс-әрекет
  Қиқым- Бір нәрсенің майда, ұсақ қалдығы Ырық - Өз қалауы, еркі Сиық-түр- тұрпат, көрік, түр-сұрық Қырт, қыртың- Көп сөйлеу, мылжың Шырық - Берекені алу, мазалау
  
  
  

• 17 слайд

• 18 слайд

  
  1. Жақсы менен жаманды айырмадың,
  Бірі қан, бірі май боп енді екі ұртың.
  2. Ұқпайсың өз сөзіңнен басқа сөзді,
  Аузымен орақ орған өңкей қыртың.
  3. Бас-басына би болған өңкей қиқым,
  Мінеки, бұзған жоқ па елдің сиқын.
  4. Бірлік жоқ, береке жоқ, шын пейіл жоқ,
  Сапырылды байлығың, баққан жылқың
  
  
  

• 19 слайд

  
  1. Әр тармақтағы буын саны –
  
  2. Әр тармақтағы бунақ саны –
  
  3. Шумақтағы тармақ саны –
  
  4. Өлеңдегі тармақ саны –
  
  5. Ұйқасы-
  
  6. Анықтамасы -
  
  11 -12
  3
  
  өлең тармаққа бөлінбеген, жыр үлгісінде жазылған
  
  30
  
  Тармақтары 11-12 буыннан,
  3 бунақтан, 30 тармақтан тұратын аралас ұйқаспен жазылған өлең.
  
  АРАЛАС ҰЙҚАС
  

• 20 слайд

  Шығармашылық жұмыс
  

• 21 слайд

  Бағалау
  Маған ұнады ....
  Нені жақсарту керек?
  - Маған ұнады, келесі жолы ...
  

• 22 слайд

  
  Абай поэзиясының ең басты ерекшелігі тәрбиелік тағлымы мол асыл мұра. Әрине Абайдай ақынды қанша айтса да, жазса да аз, - біздің мақсатымыз Абайды дәріптеу, насихаттау оны терең түсіне білу. Әрдайым Абайша сүйіп, Абайша түсініп, Абайша білу баршамызға бұйырсын