Презентация әдебиеттік оқу Бауыржан Жақып "Қар"

Сабақтың  тақырыбы:  Қар.  Бауыржан  Жақып

Сабақтың  мақсаты:  өлеңді  оқу  кезіндегі  балалардың  сенімдерін  қоса  талдауға  мүмкіндік  беру.  Өлең  мазмұны  арқылы  таныс,  таныс  емес  сөздерді  талдау.

Күтілетін  нәтижелер:

Пәндік  нәтиже:  Бауыржан  Жақыптың  «Қар»  өлеңінің  мағынасын  түсінуіне,  табиғаттың  керемет  тылсым  күшін,  қардың  әдемілігін  тануына  мүмкіндік  туғызу.

Жүйелі  іс –әрекет  нәтижесі:  сөздік  қорларын  молайту  арқылы  сөйлеу  тілдерін,  жазу  мәдениетін  дамыту.

Тұлғалық  нәтиже:  қысқы  табиғатты  тамашалау  арқылы  әр  жыл  мезгілінің  өзгешілігін  өзінше   бағалауға,  әсемдікті,  әдемілікті  түсінуге,  қастерлеуге  тәрбиелеу.

Сабақтың  көрнекілігі:  балалар  қолымен  салынған  қар  түрлерінің  суреттері.   Қыс  келбетін  бейнелейтін  суреттер.  «Қыс  келбеті»  этюдінен  үзінді.  Карта,  глобус.

Сабақтың  барысы:

Ұйымдастыру  кезеңі.

Психологиялық дайындық

1-слайд

Қайырлы күн!

Күліп шықты күн бүгін.

Амансыз ба, ағай,

Амансыз ба апайлар.

Қуанамын мен де,

Қуанасың сен де.

Қуанайық достарым,

Арайлап атқан күнге.

1,2,3,

Сынып іші тып-тыныш.

Жалқаулықты тастаймыз,

Сабақты біз бастаймыз.

I.  Қызығушылықты  ояту.

-Балалар  өткен сабақта біз жаңа тарау бастадық.

Осы тараудың тақырыбын кім айтып жібереді?

 Қазір мен сендерге жаңа  тарауды  айшықтайтын  «Қыс  келбеті»  этюдінен  үзінді  көрсетемін. (Оқушылардың суреті бойынша әңгіме)

-Қысқы  табиғат туралы не айта аласыңдар? 

Жұмбақ  жасыру.

Аппақ, аппақ ақ мамық,

Жерде жатыр тапталып

Ол не?  /қар/

2Слайд ( қар)

Сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру

3-слайд (Сабақтың тақырыбы және мақсаты)

4-слайд (Қар қыста жауатын...)

- «Қар-қыста жауатын, ақ түсті кристалдардан тұратын атмосфералық жауын-шашын»

- Жұмбақта қар қандай екен?

- Қардың тағы қандай түрлері бар екен  жаңылтпаштан  анықтаймыз.

Жаңылтпашты  қайтала

5-слайд

                          Бұл  қар – сүр  қар

                          Сүр  қар – кір  қар

                         Үстінде  ойнама,

                          Үстіңді  былғар.

-  Жаңылтпаштан  қардың  қандай  түрлерін  білдің?

-  Тағы  қандай  қардың  түрлерін  білесің?

-Қар неге ақ?

6-слайд

Қар  түрлерін  топтастыру.

 

II.  Мағынаны  тану.

 -  Енді  осы  қар  туралы  Бауыржан  Жақыптың  өлеңін  оқып,  «топтастыруымыздағы»  қар  түрлері  бар  ма  екен,  жоқ  болса,  тағы  да  қосып  жазалық.

Өлеңді  шумақпен  оқушыларға  тізбектетіп  оқыту.

  Әр  шумақты  оқыған  оқушы  қандай  қар  түрі  суреттелгенін  айтады  және  өздері  құрастырған  «топтастыруға»  қосады  немесе  егер  бар  болса,  бояп  қояды.

7-слайд

                                          ақша                    

               үлпек                                           күрті

                         

               үркек                                                 жұлдыз

                           мамық              қасат            омбы

Сөздік жұмысы   8-слайд

үлпек- жеңіл ұлпа қар

үркек- кез келген нәрседен шошығыш

мамық қар-жеңіл қар

ақша қар- жаңа жауған таза қар

шаһар- қала

омбы қар- боран  үйіп тастаған  ат бауырлайтын  қар

қасат қар-  тығыздалып қалған қатты қар

күрті қар-  беті қатқан қалың  қар

-Қар туралы тағы не айтылған?  Тауып оқу

Өлеңнің әр шумағын талдау

-Балалар жылы күндер қар жапалақтап жауса, аязды күндері ұсақ қиыршық болып жауады.

- Қармен  ойналатын  ойын  түрлерін  ата.

  - Қар  барлық  елде  бар  ма?  Сен  сияқты  барлық  елдің  баласы  ойнай  ала  ма  екен? (Африка және Австралия құрлығында орналасқан елдерде, Турция, Үндістан, Оңтүстік Шығыс, Индонезия)

9,10, 11,12 слайд

IV.  Ойтолғау. 

1.     «Қар»  өлеңіне  байланысты  дәптердегі  берілген  тапсырмаларды  орындау.

2.Қызық  мәлімет.

«Қыстың  көркі  -  қар»  демекші,  жер-дүниені  аппақ  мамыққа  орап  жатқан  қардың  да  өзіндік  әсемдіктері  бар,  өзіне  ғана  тән  ерекшеліктері  жетерлік.

Ғалымдар қанша ғасыр бойы қардың құпиясын ашуға ұмтылып келеді. Еріген кезде суға, ал аязды күні мұзға айналатын қардың қалай пайда болатынын біз білеміз. Алайда оның түйіршектерінің  5 мыңнан астам түрі болады екен. Жай көзбен қарағанның өзінде әр қар түйіршігінің бір-біріне ұқсамайтынын көреміз. Олардың әрқайсысы әртүрлі симметриялы ою-өрнекпен безендірілген хрусталь тәріздес .

Уилсон  Бертлей  деген  ғалым  XIX  ғасырда  46  жыл  бойы  «Фотомикрофик»  фотоаппараты  арқылы  қар  түйіршіктерін  түсіріпті,  артынан  «Қар  түйіршіктері»  атты  кітабын  жазған.  Ол  өзі  түсірген  5300  суреттің  бір-біріне ұқсамайтындығын және  қардың  әр  түйіршігі  алты  бұрышты  болып  келетінін  таңғала  айтады.     Мұндай  алты  бұрыштар  тек  қарда  ғана  емес,  ара  ұяларында  да  кездеседі.  Ал  олар  қалай  пайда  болады,  бұл – әзірге  жұмбағы  көп  мәселе. -   Болашақта  қар  ұлпасын,  болмаса  араның  ұясын  зерттеймін  десеңдер,  бұл  әлі  ешкімге  сырын  ашпаған  ғылым  екен.  Ойланыңдар!

2.     Шығармашылық жұмыс

13-слайд

  Қар сөзіне 5 жолды өлең жазу.

Қар

Жұлдыз, ұлпа

Жауады,  толтырады, орнатады.

Қар жапалақтап  жауып тұр.

Жауын-шашын.

4. Қардың пайдасы мен зияны.

8-слайд, 9-слайд (оқушы слайдтан оқиды)

Оқушылардың жауабы.

14,15,16,17 слайд

5. Қарға байланысты қандай өлеңдер, жұмбақтар білесіңдер? 18-слайд

Ү. Қорытынды бөлім.

-Балалар, бүгінгі  сабақтан не үйреніп, не білдіңдер?

-Қардың қандай түрлерін білдік?

19- слайд

ҮІ. Бағалау

ҮІІ. Рефлексия

-Балалар, бүгінгі сабағымызды қандай түспен көрсетер едіңдер?

Ақ қағаздан жасаған қарларды көрсету.

-Балалар, жалпы ақ түс өте жақсы түс. Ақ түс- әділдіктің, ізгіліктің, мейірімділіктің, тазалықтың белгісі. Ендеше, мен сендерге кіршіксіз ақ өмірлеріңе ақ жол тілеймін. Әрдайым аспанымыз ашық болсын, ашық аспаннан жапалақтап ақ қар ғана жаусын.