Презентация на тему "Мукъа а, мукъаза а аьзнаш" (5 класс)

• 1 слайд

  Магийнчу рог1ехь д1ах1иттийнчу элпех абат (алфавит) олу.
  Нохчийн абатехь 49 элп ду. Царах 15 мукъа элп ду: а, аь, е, ё, и, о, оь, у, уь, ы, э, ю, юь, я, яь.
  
  Нохчийн абатехь мукъа элп 15 делахь а, мукъа аз 9 бен дац.
  9 мукъа аз xlopш ду:
  а, аь, о, и, оь, у, уь, ы, э.
  
  Шалха элпаш 15 ду: аь, г1, кх, къ, к1,оь, п1, т1, уь, хь, х1, ц1, ч1, юь, яь.
  
  Царех мукъанаш 5 ду: аь, оь,уь, юь, яь.
  
  Мукъазнаш 10 ду: г1, кх, къ, к1, п1, т1, хь, х1, ц1,ч1.
  

• 2 слайд

  Парг1ат хецна  алалуш долчу аьзнех мукъа аьзнаш олу, масала: а, о, у, и, э, ы, аь, оь, уь.
  Мукъа элпаш ялх ду: е, ё, ю, я , юь, яь.
  
  Парг1ат, хецна ца алалуш, цхьацца дуьхьалонашца алалучу аьзнех мукъаза аьзнаш олу, масала:
  б, в, г, г1, д, ж, з, й, к, кх, къ, к1, л, м, н, п, п1, р, с, т, т1, ф, х, хь, х1, ц, ц1, ч, ч1, ш, щ, ъ,1.
  

• 3 слайд

  -Далийначу дешнашкара мукъа а, мукъаза а аьзнаш  билгал а дохуш, болх бан хьовси вай.
  
  Шун, текх, 1алам, аренаш, ирзу, девзиг, баьхьа, ворда.
  

• 4 слайд

  мукъа аьзнаш                 мукъаза аьзнаш
  Шун           у,                                   ш, н ,
  текх           е,                                  т,кх,
  аренаш     а,е,а,                            р,н,ш,
  ирзу           и,у,                               р,з,
  девзиг       е,и,                               д,в,з,г,
  баьхьа      аь,а,                             б,хь,
  ворда        о,а,                               в,р,д.
  

• 5 слайд

  -Кху дешнашкахь шалха мукъаза аьзнаш билгалдахий вай
  Хьормат, г1ап, к1удал, ц1азам,
  Х1усам
  Кхерч
  

• 6 слайд

  Мотт ц1ена а, хаза а бийца таро лур ю вайна, карладаьхначу  аьзнаша.
  
  «Башха дац со кхалхарх
  Ломахь я арахь,
  Тезетахь 1аьржа-к1айн
  Къеста ма ве,
  Амма сох кадам бе
  Сан нохчийн маттахь,
  И безаш ца хиллехь
  Геч а ма де».
  
  Юсуп Сулейманов.