Презентация на тему "Нартский эпос"

• 1 слайд

  Викторинæ нарты эпосæй
  

• 2 слайд

  1. Чи уыд Нарты фыдæл?
  

• 3 слайд

  Сæуæссæ
  

• 4 слайд

  2. Цавæр æвзагыл дзырдта зæрватыкк Нартимæ? Чи йæ æмбæрста?
  

• 5 слайд

  хатиагау, Батрадз, Сатана дæр
  

• 6 слайд

  3. Куыд хуынд нарты тыхæвзарæн фæз?
  

• 7 слайд

  майрæмбон, æрæмбырд-иу сты Зилахары.
  

• 8 слайд

  4. Кæд фæзынд ирон театр?
  

• 9 слайд

  1935 азы
  

• 10 слайд

  5.Чи фылдæр арфæтæ ранымайдзæн?
  
  

• 11 слайд

  6. Цал фырты уыд Сæуæссæйæн?
  

• 12 слайд

  3 – Борæ – болатгуырд, Дзылæу – цæхæрцæст æмæ Болатбæрзæй.
  Зынджыбардуаг
  Хуыцау
  Сæуæссæ
  Борæ
  Дзылæу
  Болатбæрзæй
  Уæрхæг
  Уæрхтæнæг
  Æхсар
  Æхсæртæг
  Дзерассæ
  Уырызмæг
  Хæмыц
  Уастырджи
  Сатана
  Гæтæг
  Сырдон
  Фыййау
  Сослан
  Батрадз
  Фæрнæг
  Уæн
  Нарты равзæрд
  
  + Донбеттыры чызг
  Арвычызг-Хуыцауы + хæрæфырт
  + Гуымирыты хо
  + Зæрисары чызг
  Алæг
  Алæгатæ
  Æхсæртæккатæ
  
  Борæтæ
  
  +Быценон
  + Сыбæлц (хуры чызг)
  

• 13 слайд

  7. Цæмæй æрцыд Сосланы мæлæт?
  

• 14 слайд

  Балсæджы цалхæй
  

• 15 слайд

  БÆЛСÆГ
       Мифический персонаж осетинского нартовского эпоса, обладатель все сокрушающего огненного колеса – колеса Балсага. По указанию бога-солнца Хура Балсаг отправляет на землю свое огненное колесо, которое убивает знаменитого нарта Сослана, оскорбившего дочь солнца; в некоторых вариантах колесо Балсага убивает и другого нартовского героя – Батраза.
  

• 16 слайд

  8. Нарты кадджыты «Нарты фыдбылыз» кæй хонынц?
  

• 17 слайд

  Сырдон
  

• 18 слайд

  9. Куыд æмбарут термин этикет?
  
  

• 19 слайд

  10. Цавæр ирон адæмон хъæзтытæ зонут?
  

• 20 слайд

  лæппутæ – хъæбысæй хæцын, хъулæй, гудлайæ; чызджытæ – тыччи уилын ,челайæ, хи конд къæцæлын æмæ нымæтын чындзытæй хъазт.
  

• 21 слайд

  11. Кæд уыд нарты хæцæн æмæ кувæн бон?
  

• 22 слайд

  майрæмбон
  

• 23 слайд

  12. Чи уыд Æхсар æмæ Æхсæртæджы фыд?
  

• 24 слайд

  Уæрхæг
  

• 25 слайд

  13.Куыд баст у ирон аивад Сырдонимæ?
  

• 26 слайд

  Фæндыры фæзынд
  

• 27 слайд

  14. Радзурут Ирыстоны символикæйы тыххæй?
  

• 28 слайд

  Герб, тырыса
  

• 29 слайд

  15. Ранымайут адæмон сфæлдыстады жанртæ?
  
  

• 30 слайд

  Аргъауттæ, уыци-уыцитæ, кадджытæ, таурæгътæ, æмбисæндтæ.
  Урс у сæкæрау, æмæ адджын нæу,
  Фæлмæн бæмбæгау, æмæ хъарм нæу. (мит)
  

• 31 слайд

  16. Куыд фæзынд бæгæны?
  

• 32 слайд

  Уырызмæг сырддонцъиуы федта хуымæллæгыл абадгæ, стæй зæхмæ æрхауд.
  

• 33 слайд

  17. Нарты кадджыты Æхсæртæггатæй кæй зонут?
  

• 34 слайд

  Уырызмæг, Хæмыц, Сослан, Батрадз, Сатана.
  

• 35 слайд

  18. Чи у Донбеттыр?
  

• 36 слайд

  денджызты æмæ фурдты бардуаг
  

• 37 слайд

  19. Цавæр ирон хæринæгтæ зонут?
  

• 38 слайд

• 39 слайд

  20. Ирон адæмы хуыздæр æгъдæуттæй иу уыди зиу. Цавæр нысан ын уыд æмæ йæ ахадындзинад хæххон адæмы царды?
  

• 40 слайд

  Хæхбæсты уæззау уавæрты, адæм мæгуыр цардысты æвадат уавæрты, иумæ кæрæдзийæн æххуыс кодтой, æмæ-иу иумæйагæй мæгуырдæр чи уыди, уымæн йæ хæдзары сæр, кæнæ хæдзар самадтой. Суг ластой.
  

• 41 слайд

  21. Нарты кадджыты уæларвон Уастырджи æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæйы чызг чи у?
  

• 42 слайд

  Сатана
  

• 43 слайд

  22. Куыд фесæфтысты Нартæ?
  

• 44 слайд

  Нарты сæфт
  

• 45 слайд

  23. Чи уыд Нартæн сæ тæккæ хъаруджындæр?
  

• 46 слайд

  Батрадз
  

• 47 слайд

  24. Цы у Æртхурон?
  

• 48 слайд

  Ногбоны гуыдын. Скæнынц æй, цæмæй сæ къонайы арт æмæ хуры иудзинад фидар уа.
  

• 49 слайд

  25. Аивады хъуыстгонд архайджыты – не мбæстæгты нæмттæ ранымайут.
  

• 50 слайд

  В.Джерджиты, В.Дудараты, Б.Уататы, В.Тæбæхсæуты, Дз.Тугъанаты, Е.Туменаты, А.Байаты
  

• 51 слайд

  26. Нарты кадджыты Батрадзы куы амардтой, уæд ыл Хуыцау æртæ цæссыджы æрæппæрста. Кæм æрхаудтой уым фестад кувæндæттæ. Цавæртæ, кæм сты?
  

• 52 слайд

  Таранджелос – Тырсыгомы, Мыкалгабыртæ – Уæлладжыры, Реком – Цъæйы.
  

• 53 слайд

  27. Цы хуынд Нарты Ацæйы кæстæр фырт. Цæмæй зындгонд у?
  

• 54 слайд

  Ацæмаз
  

• 55 слайд

  28. Ранымайут нарты кадджыты сæйраг циклтæ?
  

• 56 слайд

  1.Уæрхæг æмæ йæ фырттæ.
  2.Уырызмæг æмæ Сатана.
  3.Сослан.
  4.Хæмыц æмæ Батрадз.
  5.Ацæмæз.
  6.Нарты сæфт.
  7.Сырдтон .
  

• 57 слайд

  29. Цавæр ирон бæрæгбæттæ зонут?
  

• 58 слайд

  1.Хетæджы бон
  2.Джеоргуыба
  3.Кæхцгæнæнтæ
  4.Алардыйы дзуары бон
  5.Тутыртæ
  6.Хоры бæрæгбон
  

• 59 слайд

  30. Нæ рагфыдæлты уынаффæгæнæн бынат цы хуынд?
  

• 60 слайд

  Ныхас
  

• 61 слайд

  31. Ахæццæ кæнут кæронмæ: «Нарт нарт уæд уыдысты…»
  

• 62 слайд

  …гуыбыныл хæцын куы зыдтой.
  
  …сылгоймагæн аргъ кæнын куы зыдтой.
  
  …æгад сæ сæрмæ куы нæ хастой.
  

• 63 слайд

  32. Цæй фæдыл у сæ симд Нартæн кадæг «Нарты симды»?
  

• 64 слайд

  Акула рæсугъд
  

• 65 слайд

  33. Цы сты Нарты царды символтæ?
  

• 66 слайд

  Зон, мæ зæрдæйы тæгтæй дын
  Сарæзтон тæнтæ,
  Рафыхтон сæ стæй
  мæ туджы,
  Макуы цæгъд мæнгтæ.
  

• 67 слайд

  34. Кæй зонут ирон композитортæй?
  

• 68 слайд

  Галаты Барис, Плиты Харитон, А. Махъоты, Хаханты Дудар,
  Т. Кокойты…
  

• 69 слайд

  35. Куыд арæзт уыд ирон хæдзары къона?
  

• 70 слайд

• 71 слайд

  36. Кæй хæрæфырт у Батрадз?
  

• 72 слайд

  Донбеттыртæй равзæргæ мыггаг Быценты хæрæфырт
  

• 73 слайд

  37. Чи сты дæллаг Нартæ?
  

• 74 слайд

  Борæтæ, Уæллаг – Алæгатæ, Астæуккаг – Æхсæртæггатæ.
  

• 75 слайд

  38. Чи уыд Санаты Сем?
  

• 76 слайд

  райгуырд 250 азы размæ Захъагомы 3 мæйы йыл куы рацыд, уæд дзурын райдыдта. Уыд зонаг, цы дзырдта, уыдон цыдысты.
  

• 77 слайд

  39. «Тымбыл хъæды дзуар» - сылгоймæгтæ афтæ цавæр кувæндон хонынц æмæ радзурут йемæ баст таурæгъ.
  

• 78 слайд

  Хетæджы Уастырджийы дзуар.
  

• 79 слайд

  40. Цавæр нысан уыд Сафайы рæхысæн. Сафайы рæхысимæ баст æгъдæуттæй цавæртæ зонут?
  

• 80 слайд

  артдзæсты, къонайы, рæхысы,
  бинонты царды зæд.
  Сафа.
  У жителей Куртатинского ущелья в доме жениха невеста трижды кланялась очагу: «Хæдзармæ куы бахизынц, уæд заргæйæ Сафайы цур æрлæууынц. Чындзы Сафама æртæ хатты æркувын кæнынц сæрæй, æмæ йын Сафайы рæхыс йæ былтыл дæр авæрынц, цæмæй йæ йæ уазæг бакæна æмæ бахъахъхъæна. Уый фæстæ æртæ чъирийы, физонæг æмæ нуазæн раттынц, хистæр чи уа, уымæ, æмæ уый скувы.
  
  

• 81 слайд

  41. Нарты кадджыты иртасджытæй кæй зонут?
  

• 82 слайд

  Миллер Дюмезиль Абаев
  

• 83 слайд

  42. Нарты кадджыты зындгонд кадæггæнджытæй кæй зонут?
  

• 84 слайд

  Сланты Гаха, Дзусаты Рæмон, Саулаты Дзæрæх, Гуыриаты Вано
  

• 85 слайд

  43. Кæд райдыдтой æвзæрын Нарты кадджытæ?
  

• 86 слайд

  7 –4 век до н.э.)