Презентация на тему "Qalamtasvirning rivojlanish tarixi "

• 1 слайд

  NIZOMIY NOMIDAGI
  TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI
  «TASVIRIY SAN’AT» KAFEDRASI
  O’qituvchisi М.Z Xasanova
  Maxzu: Qalamtasvirning rivojlanish tarixi
  
  

• 2 слайд

  Qalamtasvirning rivojlanish tarixi
  
  Ibtidoiy jamoa tuzumi insoniyat taraqqiyoti tarixidagi eng birinchi
  va uzoq davom etgan bosqichlardan hisoblanadi. Bu bosqichni
  hamma xalq va elatlar о‘z boshidan kechirdilar. Ana shu uzoq davom etgan taraqqiyot jarayonida hozirgi zamon odami tipi paydo bо‘ldi, odamlar jamoasi yuzaga keldi. Ishlab chiqarish kuchlarining zaifligi odamlarni jamoa bо‘lib yashash va mehnat qilishga da’vat etdi. Ular
  qudrat birlikda ekanligini hayotning ilk bosqichidayoq bildilar. Bu
  qudrat ularni tabiat sirlarini о‘rganishga boshladi. Madaniyat va
  san’at ravnaqiga zamin yaratdi. Ibtidoiy jamoa tuzumi san’ati tarixi, odamzod tafakkuri, histuyg‘ularining paydo bо‘lishi va rivojlanishidan boshlab, yer yuzida birinchi davlatlarning yuzaga kelishigacha bо‘lgan davr san’atini о‘z
  ichiga oladi, о‘rganadi va tahlil etadi.
  
  

• 3 слайд

• 4 слайд

• 5 слайд

  San’at qadim-qadimdan kishilarning mehnati jarayonida yuzaga
  keldi va rivojlandi. Odamlar mehnat jarayonida shakl tuyg‘usini
  his etib, ritm, simmetriya tushunchalarini о‘zlashtira boshladilar.
  Ular mehnat jarayonida tabiat kuchlarini о‘zlariga bо‘ysundirdilar.
  Ishlatilayotgan buyumlarning shakli bajarayotgan mehnatlarini
  osonlashtirishi yoki qiyinlashtirishi mumkinligini tushundilar. Qulay
  mehnat qurollarining unumi ularda о‘z qurollariga nisbatan mehr
  tuyg‘ularini uyg‘ota bordi. Ular о‘z qurollariga bezak berish orqali о‘z
  mehrlarini izhor etishga harakat qila boshladilar. Odamlarda qulaylik
  va foydalilik tushunchalarining yuzaga kelishi voqelikdagi, hayotdagi
  gо‘zallik va xunukliklarni his etish imkoniyatini rivojlantira boshladi.
  Inson madaniyati taraqqiyot olamiga qadam qо‘ydi. San’atning
  yuzaga kelishi insonning obyektiv voqelik tо‘g‘risidagi bilimlarining
  chuqurlashishiga, о‘z avlodi tajribalaridan bahramand bо‘lishga olib
  keldi. Bu uni tabiat kuchlariga qarshi kurashishga da’vat etdi, uning
  aqliy kamoloti, estetik qarashlari rivojini jadallashtirdi.
  
  

• 6 слайд

  Qalamning ilk kо‘rinishlari ham qalamtasvirning paydo bо‘lish
  tarixi ham aynan iptidoiy jamoa davridan boshlanadi desak hato
  qilmaymiz. Iptidoiy odamlar kuydirilgan daraxt shoxlarining qoramtir ranglarida, turli qotishmalardan iborat toshlarda о‘zlari yashagan makonlaridagi g‘orlarga, tog‘ qoyalariga, turli jonzotlarning terilariga har xil mavzularda: ov qilish jarayonlari, ov qurollari va ularning yasalishlari hamda turlari, dehqonchilik bilan shug‘illanayotgan
  odamlar, hokimiyatning yuqori lavozimdagi shaxslari tasviri, urf
  odatlar va boshqa belgilarni tasvirlashgan. Bu tasvirlar olimlar
  tomonidan nutiqning ilk kо‘rinishi sifatida ham e’tirof etilgan. Yana shuni ta’kidlash lozimki, tasvirlash yoki homaki rasm (qoralama) lar ishlash insonning tafakkurini rivojlantirib, fikrlash doirasini kengaytirib yangiliklar yaratishga, kashfiyotlar qilishiga asos bо‘lib xizmat qilar ekan.
  
  

• 7 слайд

  Fikrimizning isboti sifatida yuqorida ta’kidlangan
  iptidoiy odamlarning kashfiotlarini yoki uyg‘onish davrining buyuk olimi va rassomi Leonardo da Vinchining kо‘plab kashfiyotlari-yu, ixtrolarini asos sifatida kо‘rsatishimiz mumkin. Bunday asoslarni millionlab qonuniyatlar va kashfiyotlarda kо‘rsatishimiz mumkin, ammo о‘zingiz о‘ylab kо‘ring: oddiy ishlab chiqarilayotgan mashinaning barcha qismlari qо‘lda chizib chiqilgan emasmi, chizmachilik, muhandislik, aviasozlik, tibbiyot kabi bir qator fanlarning fan sifatida shakllanishi va rivojlanishida qlamtasvirning о‘rni va ahamiyati beqiyosdir.
  
  

• 8 слайд

  Ranglar va bо‘yoqlar kashf etgunga qadar qalamtasvir rivojlanib bordi. Bо‘yoq olish texnologiyalari rivojlangan bugungi kunda ham qlamtasvirning ahamiyati о‘z о‘rnini saqlab, turli yо‘nalishda, alohida fanlar sifatida rivojlanib bormoqda.
  Qalamtasvir juda qadim zamonlarda mehnat jarayonining taraqqiyoti natijasida paydo bо‘ldi. Mehnat jarayonida inson tafakkuri kamol topdi, gо‘zallik hissi ortdi, voqelikdagi gо‘zallik, qulaylik va foydalilik tushunchalari kengaydi. Sinfiy jamiyat vujudga kelishi bilan esa ijtimoiy taraqqiyotda katta о‘zgarishlar sodir bо‘ldi: aqliy mehnat jismoniy mehnatdan ajralib chiqa boshladi. Bu esa fan va san’at rivojida muhim ahamiyat kasb edi. Professional san’at va san’atkorlar shu davrda paydo bо‘ldi.
  
  

• 9 слайд

  San’at esa о‘zining
  spetsifik xususiyatini, sinfiyligini namoyon etib, hukmron sinfning
  ideologiyasini targ‘ib etuvchi kuchli g‘oyaviy qurolga aylandi. Lekin
  shunga qaramay, omma orasidan yetishib chiqqan iste’dodli ijodkorlar mehnatkash xalq ommasining orzu-istaklarini, ularning gо‘zallik va
  xudbinlik, olijanoblik va insonparvarlik haqidagi tushnchalarini ifoda
  etuvchi asarlar yaratdilar. Xalqning turmushi, urf-odatlari, yutuq va
  mag‘lubiyatlari ularning asarlarida о‘z ifodasini topdi
  
  

• 10 слайд

  Har bir davrda mavjud bо‘lgan ana shunday san’at hayot gо‘zalliklarini
  tasvirlab, odamlarda yuksak xislat va fazilatlarni kamol toptirdi,
  ularni tenglik, ozodlik, birodarlik, yorqin kelajakka intilish yо‘lidagi
  kurashga da’vat etdi.