Презентация на тему "Сатаҕай уустара"

• 1 слайд

  Сатаҕай уустара
  Саха төрүт култууратыгар
  7-с кылааска аһаҕас уруок
  Учуутал: Онуфриева А.В.
  

• 2 слайд

• 3 слайд

  «Инникигэ хардыы. Юниор» НПК Амма улууһа, Сатаҕай орто оскуолата
  Сатаҕай удьуор уустара
  
  Оҥордо: Неустроева Надя, 7 кылаас.
  Салайааччы: Терентьева О.С.
  

• 4 слайд

  Дакылаат суолтата:
  Былыргы үйэлэргэ, таас таhыгырыыр кирбиитигэр тааhы уулларан, тимир болгуону ылан, ураанхайдар бэйэлэрин кѳмүскэнэллэригэр, олохторун- дьаhахтарын саталлаахтык оҥостоллоругар эҥин- эгэлгэ сэби- сэбиргэли оҥорор айылҕаттан айдарыылаах үѳhэттэн этитиилээх уустардаах буолан саха омук тыыннаах ордубута саарбахтаммат диэн Мандар уус сылыктыыр.
  

• 5 слайд

  
  Аммаҕа, Суола эргин, былыр биhиги ѳбүгэлэрбит тимир рудатыттан тимири уhааран, уhанан олорбуттарын туhунан ,мин санаабар, анал үѳрэхтээхтэринэн ситэ үѳрэтиллибэтэх, улуус инники сайдыытыгар улахан суолталаах тема буолуо дии санаан бу дакылааты суруйдум.
  
  

• 6 слайд

  Сыала уонна соруга:
  
  Төрдү- ууһу дириҥэтэн үѳрэтии, чинчийии;
  Эһэм Неустроев Ксенофонт Гаврильевич сырдык кэриэһин үйэтитии;
  Сатаҕайга тимири уhаарыы уонна удьуор тимир уустар тустарынан чинчийии;
  Уhаарыы технологиятын кытта билсиhии;
  Нэһилиэкпэр, Амма улууьун 100 сылыгар анаан тус бэйэ кылаатын киллэрии.
  
  

• 7 слайд

  Былыр Сатаҕайга тимир рудатыттан уhаарыллыбыт болгуо таас
  

• 8 слайд

  Удьуор тимир уустара Скрябиннар болгуо таастан оҥорбут кытаҕастара.
  

• 9 слайд

  Скрябиннар удьуор уустарын кыстыга.
  

• 10 слайд

  Уустар ситимнэрэ быстыбат
  

• 11 слайд

  Эдэр хомусчуттар үлэлэрэ
  

• 12 слайд

  Кытыастар кыhа
  

• 13 слайд

  Уус түбүктээх үлэтэ
  

• 14 слайд

  
  Сатаҕай- былыр тимир уустара удьуордаан, түѳлбэлээн олохсуйбут сирдэрэ буолар эбит;
  Сатаҕай- билигин да тимиринэн уhанар, норуот маастардардаах үтүѳ- мааны түѳлбэ буолар. Бу ситиhиибит силиhэ- тѳрдѳ уус удьуорбутун утумнааhыҥҥа сытар.
  Скрябиннэр – тохсус кѳлүѳнэ тимир уустар сыдьааннара, ситимнэрэ былыр былыргыттан быстыбакка баччааҥҥа диэри кэлбит саха удьуор тимир уустарыттан биирдэстэрэ буолар эбит.
  Мин, тѳрүттэрбинэн Неустроевтарынан, аймахтарбынан удьуор уус Скрябиннэринэн киэн туттабын;
  Тѳрѳѳбүт улууhум, түѳлбэм историятын салгыы дириҥэтэн үѳрэтэргэ сананным.
   
  Түмүк:
  
  

• 15 слайд

  Болҕомтоҕут иhин баhыыба!
  

• 16 слайд

  Скрябина Лина
  Аҕам - хомус маастара, тимир ууһа
  

• 17 слайд

  Окороков Эрчим
  “Эһээм бэйэтэ хаамар от охсор массыыната”
  

• 18 слайд

  ЭҺээбит косилкатынан
  

• 19 слайд

  Мин эбэм иистэрэ
  7-с кылаас уорэнээччитэ Аммосова Саина хомуйбут матырыйаала
  

• 20 слайд

  Мин эбэм Артемьева Ольга Степановна Чурапчыттан төрүттээх. Кини 1936-ха төрөөбүтэ. Элбэх оҕолоох ыал ийэтэ буолан эдэр сааһыттан иистэнэр буолбута. Эбэм сиэннэригэр, хос сиэннэригэр ыһыахха, араас тэрээһиннэргэ кытталларыгар эҥин бэйэлээх сахалыы таҥастары тигэн күүс-көмө буолар.
  

• 21 слайд

  Эбэм иистэнэрин олус сөбүлүүр
  

• 22 слайд

  Амма гиэрбэтэ уонна Саха сирин гиэрбэтэ «Оҕуруоттан оҥоhуктар»
  

• 23 слайд

  Эбэм тикпит сахалыы таҥастара
  

• 24 слайд

  Чаппараахтар
  

• 25 слайд

  Милкис бааҥкатыттан оҥоhуллубут оhуор
  

• 26 слайд

  Саахыматынан тигиллибит таҥас сабыылара
  

• 27 слайд

  Хоруоҥканан тиһиллибит аттар
  

• 28 слайд

  Эбэм, маны таһынан, иллэҥ кэмигэр араас хоһооннору, кэпсээннэри, сэһэннэри суруйар идэлээх
  Бу кыым хаhыакка тахсыбыт айымньылара
  

• 29 слайд

  Кэнники ийэм кыралаан иистэнэр буолла уонна бэйэм эбэбиттэн иистэнэргэ, оҕуруо тиһэргэ үөрэнэбин. Тус олохпор туһалаах буолуо дии саныыбын.
  

• 30 слайд

  Артемьева Юля
  Аҕам мас оҥоһуктара
  

• 31 слайд

  Мин аҕам, Артемьев Еремей Ильич эбэм Ольга Степановна иккис уола буолар. Кини кыра эрдэҕиттэн бэйэтин баҕатынан уһанар буолбута. Ол курдук станок ылыаҕыттан араас быһыылаах чорооннору, кытыйалары уонна атын иһиттэри оҥорор.
  
  

• 32 слайд

  Урут олорбут дьиэбитин мастерской оҥостон онно төһө баҕарар уһанар усулуобуйаны тэриммитэ
  

• 33 слайд

  Эппитим курдук, биир атахтаах уонна үс атахтаах чорооннору оҥорор
  

• 34 слайд

  Туус, чэй кутарга аналлаах хаппахтаах иһиттэри, кытыйалары оҥорор.
  

• 35 слайд

  Нэһилиэк, улуус быыстапкаларыгар үгүстүк кыттар
  

• 36 слайд

  Кини иһит эрэ оҥоруутунан муҥурдаммат, саха муусукатын инструменнарыттан иирэр дьаҕаа диэни оҥорон боруобаламмытын көрдөрүөхпүн баҕарбын.
  

• 37 слайд

  Никитин Гриша, Никитин Айсен
  “Улуу Добдурҕа”
  

• 38 слайд

  Боотурга уһуйуу
  

• 39 слайд

  Бырайыак
  

• 40 слайд

• 41 слайд

  “Кыргыһыы иннинэ”, “Хотторуу абата”
  

• 42 слайд

  Үлэ үгэнигэр