Презентация на тему"Оркестр құрамындағы аспаптар"

• 1 слайд

  Музыка пәнінің мұғалімі:
  Қожантаева Салтанат Едилбаевна
  Сабақтың тақырыбы:
  Оркестр құрамындағы
  аспаптар
  

• 2 слайд

  Сабақтың мақсаттары:
  Білімділігі:
  Ұлт асаптар оркестр
  құрамындағы аспаптар
  туралы әңгімелеу,
  оркестр жетекшілері
  туралы толық
  мағұлмат беру
  Дамытушылығы:
  Музыканы тыңдау
  арқылы оқушылардың
  танымдық
  іс-әректін дамыту,
  күй иірімдерін дұрыс
  ести білу
  Тәрбиелігі:
  Қазақтың ұлттық өнерін
  дәріптейтін,мейірімді,
  өнерлі,
  өз ісіне сенімі мол,
  заманына сай
  тұлға тәрбиелеу
  

• 3 слайд

  
  
  
  Кубик лақтыру ойыны
  
  II.Үй тапсырмасын сұрау
  

• 4 слайд

• 5 слайд

  Алғашқы ұлт аспаптар оркестрін кім құрды?
  

• 6 слайд

• 7 слайд

  Алғашқы оркестр құрамында неше адам болған?
  

• 8 слайд

• 9 слайд

  Домбыра аспабының қандай түрлері пайда болды?
  

• 10 слайд

• 11 слайд

  Қобыз аспабының қандай түрлері пайда болды?
  

• 12 слайд

  Қазақтың ұлттық аспаптары
  

• 13 слайд

• 14 слайд

• 15 слайд

  Домбыра
  Домбыра — қазақ халқының кең тараған аспаптарының бірі. Қазақстанның аймақтарына байланысты күйлер «төкпе» және «шертпе» дәстүріне бөлінеді. Домбыра аспабының пішіні де осы орындаушылық мектептерге байланысты жасалынады. Домбыра күйлері — қазақ хақының ішкі жан дүниесін суреттейтін туынды.
  

• 16 слайд

  Үрмелі аспаптар арасында сыбызғы - халық үшін ең сүйікті аспап болып табылады. Ол халықтық музыкалық өнердің ажырамас бөлігіне айналды. Сыбызғы шопандардың отар бағып жүрген кезде жалғыздығын жебейтін аспап ретінде, ал кешкі демалыс мезгілінде музыканттар ол арқылы ескі аңыздар-жырларды айтқан. Сыбызғышылар барлық тойлар мен мерекелердегі құрметті қонақтар болған. Сыбызғының кең таралуы, қолданылуы оның қарапайымдылығымен түсіндіріледі. Сыбызғыны қуыс талдан жасаған, одан үш саңылау ойған. Сыбызғының оңай және тез жасалатынына қарамастан, ойнау жеңіл болмаған. Сыбызғылық күйлер әдетте екідауысты болып келеді. Бір дауыс аспаптан шықса, екінші дыбыс орындаушы-музыканттың тамақты дыбысынан пайда болған.      
  Осы екі дыбысты қатар орындау техникасын меңгерген адам сыбызғыда ойнай алатын болған. Талдық сыбызғылардан басқа ағаш сыбызғылар да бар.
  С Ы Б Ы З Ғ Ы
  

• 17 слайд

  Сазсырнай
  Сазсырнай — саздан жасалған үрлемелі аспап. Үні ашық, нәзік болады. Сазсырнай Қазақстан аймағындағы Отырар қаласында жүргізілген қазба жұмыстары кезінде табылған. Ежелде бұл аспап балалар мен жасөспірімдер арасында кеңінен таралған.
  

• 18 слайд

  Жетіген
  Жетіген — шертіп ойнайтын жеті ішегі бар музыкалық аспап. Тиектің орнына асықтарды пайдаланған. XX ғасырда белгілі фольклор зерттеушісі Болат Сарыбаев жетігенді көне көз қариялардың сипаттауы бойынша құрастырып, қайта қалпына келтірді. Ертеде жетіген аспабын жыраулар жиі қолданған — оның әуені аң аулуға шыққанда немесе алыс жорыққа аттанарда сәттілік әкеледі деп сенген.
  

• 19 слайд

  Шаңқобыз — темірден немесе күмістен жасалған сүйір тілшесі бар көне музыкалық аспап. Шаңқобыз басқа атаулармен көптеген халықтарда кездеседі. Оның сирек кездесетін бір түрі — ағаш шаңқобыз — ағашқа бекітілген жіпті тербеу арқылы дыбыс шығарылады.
  Шаңқобыз тілдік аспаптар тобына жатады. Бұл аспап әртүрлі атпен (Варган, темір қомыз, шаңқобыз және басқалары) көптеген халықтарда, кездеседі. Ол якуттарда, тувалықтарда, хакастарда, қырғыздарда, түркмендерде, өзбектерде, қарақалпақтарда, дұнғанда, башқұрда, қалмақтарда, украиндықтарда, орыстарда және басқа халықтарда бар. Шаңқобыздың құрылымы қарапайым. Ол кішкентай доға түрінде бастары жіңішкеріп келетін темір аспап, бұл доғаға жұқа темір серіппе бекітіледі. Шаңқобызды ерінге қойып, ойнайды. Дыбыс серіппенің тербелісі арқылы шығады. Ауыз қуысы аспап резонаторын атқарады. Шаңқобызды осы жүзжылдықтың 40 жылдарына дейін Қазақстанда кездестіруге болады.
  
  

• 20 слайд

  Қылқобыз
  Қылқобыз — әлемдегі ысқышпен орындалатын ішекті аспаптардың атасы, қос ішекті көне музыкалық аспап. Қобыздың екі ішегіне және ысқышына аттың құйрық жалының қылы тағылады. Қобыз адамның денесін шымырлатып, жүректі тербейтін қоңыр қою дыбыс береді. Қобыз күйлері халықтың мұңы мен қуанышын, ішіндегі сырын айқын суреттейді. Ерте заманда қобызда жыршылар, бақсылар, емші — балгерлер ойнаған. Қылқобыздың қазіргі заманның түрі — прима қобыз.
  

• 21 слайд

• 22 слайд

  Халық аспаптар оркестрі
  

• 23 слайд

  Халық аспаптар оркестрінің
  құрамына кіретін аспаптар:
  

• 24 слайд

  Ахмет Жұбанов (1906-1968)
  Академик, профессор, өнертану ғылымының докторы, қазақтың алғашқы кәсіби композиторы. Әр жанрда жазған көптеген музыкалық шығармалардың және музыкатану ғылымында баға жетпес “Ғасырлар пернесі”, “Замана бұлбұлдары” кітаптарының авторы.
  А. Жұбанов Қазақтың Құрманғазы атындағы мемелекеттік академиялық халық аспаптары оркестрін құрып, оның алғашқы көркемдік жетекшісі және бас дирижёрі болды.
  

• 25 слайд

  
  ҚАЗАҚ МУЗЫКА ӨНЕРІНІҢ ГИМАЛАЙЫ
  

• 26 слайд

  Мәкәлім Қойшыбаев
  (1926-1986)
  Атырау обл.Қызылқоға ауд.
  Қазақстанның еңбек сіңірген
  өнер қайраткері.
  Ұлт аспаптар оркестріне арнап:
  «Қазақстан»,
  «Жастық»,
  «Концерттік күй»,
  «Атырау дүбірі»
  т.б поэмалар жазған.
  

• 27 слайд

  Нұрғиса Тілендиев
  (1925-1998)
  Қазақстан
  Республикасының
  Мемлекеттік
  сыйлығының иегері,
  «Халық қаһарманы».
  Ұлт аспаптары оркестріне
  арнап: «Ата толғауы»,
  «Аңсау», «Аққу»,
  Көш керуен», «Атадан мұра»
  т.б оркестрлік шығармалары.
  

• 28 слайд

• 29 слайд

• 30 слайд

• 31 слайд

  Д.Нұрпейісова атындағы қазақ ұлттық аспаптар оркестрі.
  

• 32 слайд

  Құрманғазы ауданындағы С.Көшекбаев атындағы
  ұлт-аспаптары оркестрі
  

• 33 слайд

  Жергілікті сазгер Талапқали Зайнуллин
  
  1938 жылы туған.
  «Қазақ ССР халық ағарту
  ісінің озық қызметкері»
  төсбелгісімен
  марапатталған композитор.
  С.Көшекбаев атындағы
  ұлт-аспаптары оркестрінің көркемдік жетекшісі,дирижері.
  «Рысқали Байжұма»
  ,»Арнау», «Әсем саз»,
  «Ана мейірімі», Назерке»
  т.б. көптеген күйлері бар.
  

• 34 слайд

  Әннің
  сөзімен
  жұмыс
  

• 35 слайд

  Дауысқа жаттығу
  

• 36 слайд

  Сөз құра
  

• 37 слайд

  Не үйрендік?
  

• 38 слайд

  Үйге тапсырма
  1.Оркестр туралы тақырыпты оқу.25 бет
  2.Домбырасыз ән қайда? сөзін жаттау
  
  

• 39 слайд

  Бағалау