Тербиелев
ишинде интерактив усулларны къулланув.
Теклиф
этильген шекиллер талебелернен иш алып бармагъа ярдымджы оларакъ къулланмакъ
мумкюн, достане мунасебетлер къурмакъ, алып барув моделини тизюв ве оны сонъра
озь яшайышларына кечирюв.
«Сагълыкъ афтасы» башлангъыч талебелер
ичюн тертип этильген.
Мында
бойле интерактив шекиллер ишлетильген:
-
чифт тарзында чалышув;
-уфакъ
группаларнен иш алып барув;
-
«Микрофон» усулы;
-
мий уджумы;
-
вакъианы талиль этюв;
-
саналаштырув;
-
иджадий иш(озь риджаларыны , лейхаларыны мустакъкъиль тертип этюв)
Сагълыкъ афтасы
Макъсат: сагълыкъкъа
дикъкъат берюв, оны къорчалав, зарарлы адетлер акъкъында талебелернинъ
бильгилерини кенъештирюв,
иджадий
акъылны мустакъиль инкишаф этюв.
Биринджи кунь. «Адам ве
онынъ сагълыгъы».
1. Мешгъулиетнинъ мевзусыны ве
макъсадыны анълатув.
Бугунь
биз, сагълыкъ афтасыны башлаймыз. Беш кунь девамында биз сагълыкъ акъкъында субетлер
алып бараджакъмыз: биз сагълыкъкъа керекли дикъкъат айырамызмы я да ёкъмы? Келеджекте
бизим яшайышымызда онынъ ери, сагълыкъны сакъламакъ ичюн насыл маниялар бар,
оларны насыл этип енъмек
мюмкюн?
2.«Микрофон» усулы.
Бизим
истеклеримизни ерине насыл кетирмек мюмкюн?-деген суаль догъа. Озь
фикирлеримизни беян этмек ичюн микрофонны элимизге алайыкъ. Микрофон элинде
олгъан талебе,озь фикирини айта биле. Талебелер озь тюшюнджелерин беян этелер.Оджа
нетидже чыкъара, яшайышта бир де бир нетиджеге кельмек ичюн, энъ къыйметлиси
бу-сагълыкътыр. Энди тюшюнип тапынъыз.Сагълыкъ дегенде акъылынъызда насыл сёзлер
пейда ола?
3. Мий уджумы «Сагълыкъ - бу не демек?»
Мий
уджумы екюнленген сонъ, оджа сагълыкъ акъкъында озь нетиджесини чыкъара.
Сагълыкъ – бу тек хасталанмай ве джисманий эксиклерден гъайры,
бу
умумий джисманий, рухий ве ичтимаий вазиетнинъ эйналлыгъы эм де аманлыгъыдыр.
4. Сагълыкъ модели «Эгер сагълам олмагъа
истесенъ».
Оджа
талебелерин учь группагъа боле ве эр бирине сагълыкъ моделини тизмеге теклиф
эте. Сонъра эр группадан бирер талебе сечиле ве озь моделини такъдим эте.
Экинджи кунь. «Не ичюн адамлар хаста
олалар?»
1.Рухий кейфиет.( Минутка психологического
настроя)
Буюк арифни
тапынъыз ве аталар сёзюни окъунъыз.
Ч р
и гъ а з
о
а л л т *
къ
гъ е ы ы
* а
*
къ л
п *
с *
м
а
б а с а
Джевап: Чокъ парагъа биле сагълыкъ
сатыламаз!
2.Вазифе «Кунешчик ве булутчыкълар».
Макъсат: сагълыкъны
косьтерген аляметлер ве хасталыкънынъ себеплери акъкъында талебелернинъ бильги
севиесини сечип алмакъ.Бу ишни экишер талебе япа билир.Талебелерге кунешчик ве
булутчыкънынъ ресимлери даркъатыла.
Вазифе:кунешчикънинъ
зиясы я да нурларында балаларгъа белли олгъан сагълыкъ бельгилери язылмалы,
амма булутчыкъта хасталыкънынъ аляметлерини косьтермели.
Оджанынъ анълатувы. Сагълам
адамнынъ юзюнде тебессюм, озю де шенъ ола,
иш
япмагъа азыр. Шу себептен, олар кунешке ошайлар. Эгер адам хасталанып башланса
- онынъ кейфиети бозула, зайыфлаша, такъатсыз ола, ярдым къыдыра.
Адамнынъ
бойле вазиети ягъмурлы булутчыкъкъа бенъзей, о мына-мына санки уфакъ ягъмурчыкъ
олып, агълагъан киби, ерге тюшеджек.
Тахтада ярдымджы сёзлер языла: яхшы юкъу,
гузель мадде, тебессюм, арарети юксек, тымав. Демек, кунеш шавлелеринде сизге
белли олгъан сагълыкъ алямет- лерини язасыз. Булутларнынъ устюнде исе
хасталыкънынъ бельгилерини косьтересиз.
3.Мийуджумы.
«Не ичюн адамлар хаста олалар?»
Балалар
суальге джевап берелер ве тапкъан сёзлерин тахтагъа япыштыралар.
1. Къыскъа
маруза.
Чокъ
вакъытлар девамында адамларнынъ сайюкъма( микроблар) акъкъында хаберлери
олмагъан. Олар авада, сувда, ерде, адамларнынъ агъызларында яшайлар. Сайюкъмалар
къум данесинден биле чокъ кере кичкене экенлер. Олар- ны тек хурдебиннен (микроскопнен)
корьмек мумкюн. Балалар кузьде ве къышта тышарыда чокъ булунсалар, язда исе,
кунеш шавлелери тюбюнде зияде чапкъаласалар-хасталаналар. Онынъ ичюн, биз сизге
эр вакъыт бу акъта айтып турамыз, суббетлер отькеремиз. Базы алларда, адамнынъ
ичине зарарлы микроблар тюше, сонъ адам хасталана. Эгер де адамнынъ къорчалав
кучю-
къувети
,мукъавемети(имунитеты)зайыф олса, о бу саюкъманен курешип оламай ве
хасталанмагъа башлай. Кирли, ювулмагъан къоллар хасталыгъы да бар. (Айны бизим
сыныфымызда). Микроблар ашнен, сувнен, кирли къолларнен берабер адамнынъ ичине
тюшелер, сонъра чешит–тюрлю хасталыкълар пейда ола. Сиз буны пек яхшы билесиз.
Эр дайым бу акъта мектепте, эвде ана-бабанъыздан, буюклерден эшитесиз. Бизим
талебелер, эр вакъыт тертипли, низамлы, темиз олып юрьсюнлер!Тышарыдан, аякъ
ёлдан сонъ, эр даим ашкъа отургъанда къолларынъызны сабуннен ювунъыз! Эр
адамнынъ сагълыгъы онынъ элинде, дегенлер.
2. Вазифе
«Сагълыкъкъа - хасталыкъсыз».
Балалар
учь группагъа болюнелер. Эр бир группа узун кягъыт устюнде озь сагълыкъ
адымларыны сыза. Бу ресим, я да аппликация ола биле.
Сонъра
эр бир группадан бирер талебе чыкъа ве озь ишлерини такъдим эте,
къорчалай.
Учюнджи кунь: «Зарар кетирген адетлер»
1.Мешгъулиетнинъ мевзусыны ве макъсадыны
анълатув.
Бугунь биз адамнынъ сагълыгъыны зайыф эткен, ярамай адетлер
акъкъында лаф алып бараджакъмыз. Я адамгъа насыл зарар кетирген адетлерин сиз
билесиз?... Я файдалы?... Пек яхшы.
2. « Микрофон» оюны.
(Бир талебе рус тилинде, экинджиси ана тилинде айта биле)
Привычка-это…
Адетлер-бу…
Полезные привычки-это…
Файдалы адетлер-бу…
Вредные привычки-это…
Зарар кетирген адетлер-бу…
3. Сынав.
Кягъыттан
сынав кечирейик. Онынъ баштаки алына дикъкъат беринъиз. О темиз, догъру, бутюн,
лекесиз, беяздыр. Сизинъ ралелеринъиз устюнде бутюн япракълар бар.Бир де бир
тарафкъа къара къалем я да фломастернен бир сызыкъ япынъыз. Сонъра исе,
япракънынъ бир тарафыны йыртынъыз ве бурюштиринъиз.
-Япракънынъ
къыяфети денъиштими?
-Оны
эвелькиси киби япракъ демек мумкюнми?
Хуляса:къягъыткъа
япкъан арекетлеримиз онынъ эвельки алыны денъиштир- гендай, зарарлы адетлер де
адамнынъ вазиетине тесир этелер. Сизин вуджуды- нъыз, бу темиз кягъыткъа ошай.
Оны сакълап къалынъыз!
4. « Зарар кетирген адетлер» мевзу устюдне
коллаж.
Талебелер
чифт тарзында чалышалар. « Зарар кетирген адетлер»мевзу устюнде коллаж япалар.
(Коллаж - бир мевзунен багълы олгъан бир къач ресим.) Сонъра талебелер
озь ресимлерин къорчалайлар.
Дёртюджи кунь. «Тютюн чекюв - ясакътыр!»
1.Маруза.«Баланынъ мучелерине
(органларына) тютюн чекювининъ тесири.»
Тютюн чекюв баланынъ ички мучелерине тесири (акъ джигер, юрек, джигер,
буйрек, ашкъазан, мий).
2. Зарарлы адетлер акъкъында уфакъ -
спектакль.
Талебелер группаларгъа болюнип, «Зарарлы адетлер» мевзу боюнджа
уфакъ - спектакльнинъ устюнде мустакъкъиль чалышалар. Сонъра эр бир группа
талебелери озь иджадларыны нумайыш этелер.
3. Иджадий вазифе «Тевсиелер»
Тахтада
тавшан ве къашкъырнынъ ресимлери ерлешкен. Айры япракълар устюн- де эр бир
талебе озь тевсиелерини къашкъыргъа бере.Ишнинъ сонъунда эписи талебелер озь
языларыны сеслендирелер. Энъ яхшыларыны тахтагъа язалар.
Бешинджи кунь. Нетиджелев куню.
«Украинагъа- сагълам несиль керек!»
1.Рухий
мешгъулиет (психотренинг)
( Балалар чифт тарзында арекетлерни япалар).
Мен сенинъ къолларынъны алам.
Сенинъ козьлеринъе кулем,
Бойле этип, меним достум,
Эки кере шенъ олдыкъ.
Тек къуванчлы дегиль де,
Биз берабер къуветли олдыкъ.
Бутюн манияларны ёкъ этмеге,
Бирликте огрендик.
2.Лейха.
Талебелерге озь сагълыкъларыны къорчаламакъ ичюн лейхалар тертип
этмеге теклиф этиле. Ренкли кягъытлар устюнде озь авучларынъызны сызынъыз. Эр
бир пармакъ устюнде «Озь сагълыгъынъызны насыл сакъламакъ» керек олгъан къайи- делерин
язынъыз. Эписи лейхаларыны Украина харитасынынъ устюндеки сынъы рына
ерлештиринъиз. Талебе бирликте япылгъан лейханынъ янында шиир окъуй:
Меним Украинам! Биз-сенинъ эвлятларынъмыз,
Биз-сенинъ сеслеринъмиз, биз-сенинъ чечеклеринъмиз.
Меним Украинам! Биз-сенинъ эвлятларынъмыз,
Меним Украинам! Биз-сенинъ къуветинъмиз,
Биз сенинъ келеджегинъмиз,биз-сенинъ къанатларынъмыз.
3. «Сагълыкъ афтанынъ» нетиджелери.
Талебелер бир афта девамында япкъан ишлерининъ нетиджесине озьлери
къыймет кеселер:
«Чечечик»-фааль,
гъаелернинъ аджайиплиги;
« Балкъурт»-ишкир,
гъайретли, ресимлер ве лейхалар тертип эткенде хаял-
перест олмакътыр;
«Суаль ишарети» - къыйынчылыкъларгъа
раст келюв ве ярдымгъа мухтаджлыкъ.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.