Презентация по чеченскому языку на тему" Ц1ердешнийн дожаршца хийцадалар" (3 класс)

• 1 слайд

  Нохчийн мотт 3-г1а класс
  «Ц1ердешнийн дожаршца хийцадалар» (Легар)
  
  
  
  Хьехархо Бекаева З.С.
  

• 2 слайд

  1адашо:
  ц1ердешнаш дожаршца хийцалуш хилар хаийтар. Ц1ердешнийн барх1 дожар хилар хаийтар, церан х1оран хаттарш, чаккхенаш йовзийтар.Берашна ц1ердешнийн дожар къасто 1амор
  Билгалбаьхна кхиамаш: берашна хуур ду ц1ердешнаш дожаршца хийцалуш хилар. Берашна девзар ду ц1ердешнийн барх1 дожар, церан хаттарш, чаккхенаш. Берашна 1емар ду ц1ердешнийн дожарш къасто. Берашна хуур ду учебникаца болх бан , оьшург лаха , цунах пайдаэца.
  

• 3 слайд

  1алашо йовзийтар. Дешаре шовкъ кхоллар.
  Борз
  Чуьраяьлла хьийза борз,
  - Ас бер, — боху, - шух и х1оз!
  -Массо хьуьнан ох1лане:
  Зуьне, пхьиде, бух1ане,
  Д1аме, луне, тарсале,
  Ц1ока хазчу цхьогале,
  Бецан сенчу парг1атехь
  Децаш долчу зингате,
  Цкъа а цхьанна хьовзаме
  Ца хиллачу хьозане,
  Хенак1уьре, чхьаьвриге,
  Яьт1ча санна х1инца ге,
  Хьийза иза, чуьраюьйлу,
  Доцца аьлча, девне юьйлу,
  Амма гучудаьлча лом,
  Сеци эццахь берзаи т1ом.
  (С. Гацаев)
  
  

• 4 слайд

  Тобанашкахь болх бар
  
  Ахьмада, Ахьмад, цхьогал, цхьогал, к1ант, к1анта.
  1 -ра тоба схьаязде ц1ерниг дожарера ц1ердешнаш.
  2 –г1атоба схьаязде дийриг дожарере ц1ердешнаш.
  -Стенах лаьцна дуьйцур ду вай тахана? Д1адеша вай талла деза хаттар.
  

• 5 слайд

  Керла тема хьехар.
  Ц1ердешнаш предложенин меженаш хилар таллар.
  Уьн т1е д1аяздо.
  Т1ЕКХЕЧИ ХАЗА Б1АЬСТЕ.
  Б1АЬСТЕНО ХАЗЙО ШУЬЙРА АРЕНАШ, ЛЕКХА ЛАЬМНАШ.
  -Д1аеша хьалхара предложении . Стенах лаьцна дуьйцу цу т1ехь? (Б1аьстенах)
  -Б1аьстено х1ун ди? (Т1екхечи)
  -Иза муьлха меже ю? (Сказуеми)
  -Т1екхечи х1ун? (Б1аьсте)
  -Иза муьлха меже ю? (Подлежащи)
  -Б1аьсте -муьлха къамелан дакъа ду? (Ц1ердош)
  -Муьлхачу дожарехь ду иза? (Ц1ерниг)
  -Д1аеша шолг1а предложении.Стенах лаьцна дуьйцу цу т1ехь? (Б1аьстенах)
  -Х1ун боху б1аьстенах лаьцна? (Хазйо)
  -И муьлха меже ю? (Сказуеми)
  -Хазйо стен? (Б1аьстено)
  -Б1аьстено муьлха меже ю? (Подлежащи)
  -Муьлхачу дожарехь хуьлу подлежащи?
  
  

• 6 слайд

  Шардар № 268, аг1о 133.
  
  -Муьлхачу дожарехь ду ХЬЕХ дош? (Дара х1ун? хьех)
  --Муьлхачу дожарехь ду ХЬЕХАН дош?(Яра стенан? хьехан)
  -Д1аеша хьалхара предложении. Стенах лаьцна дуьйцу цу т1ехь? (Хьехах)
  -Предложенин муьлха меже ю иза? (Подлежащи)
  -Муьлханиг ду сказуеми? (Сказуеми)
  -Д1аеша йоьалг1а предложении. Стенах лаьцна ю иза? (Хьехах)
  -Х1ун боху ХЬЕХАХ лаьцна? (Д1ахецнера)
  -Д1ахецнера муьлха меже ю? (Сказуеми)
  -Д1ахецнера стен? (Хьехо)
  -Муьлхачу дожарехь ду и дош? (Дийриг дожарехь)
  -Муьлхачу дожарера ц1ердешнаш хуьлу подлежащи?
  -Д1аязде шардар.
  
  

• 7 слайд

  Сада1аран миноташ.
  

• 8 слайд

  Шардар 267 аг1о 132
  Цхьогалан дашна т1ехула иза муьлхачу дожарехь ду, язде.
  Цхьогал(Ц1. д. х1ун?) ,
  цхьогалан (Дл. д. стенан?) ,
  цхьогална (Л.д. стенна?),
  цхьогало (Др. д. хьан?),
  цхьогал(Ц1.д. х1ун?),
  цхьогалах(Х.д. стенах?),
  цхьогале(М.д. хьаьнга?),
  цхьогалал(Дс.д. хьанал?)
  

• 9 слайд

  6. Рефлекси.
  Тест
  

• 10 слайд

  8. Жам1 дар.
  
  -Муьлхачу дожарера ц1ердешнаш хуьлу подлежащи?
  9.Ц1ахь бан болх балар.
  Шардар № 266, аг1о 131,бакъо аг1о 132.