Презентация по чеченской литературе на тему "Д1авахийтийша со юьрта" ( 4 класс)

• 1 слайд

  1.Маршалла хаттар.
  
  2. Ц1ера болх таллар.
  (Бераша д1адоьшу П. Хатуевас яздина дийцар : «Къонах хьанах олу?»).
  
  

• 2 слайд

  III. Мотт шарбар
  
  Суна-1ежаш,
  Хьуна-кхораш,
  Кхунна - баьллаш,
  Цунна-хьечаш.
  Т1аьхьависнарг
  Мила ву?
  Цо б1ьргаш
  Д1ахьаббийр бу.
  -Д1адеша массара цхьана дагардар. Х1ораммо шена деша. Нийса деша.
  
  

• 3 слайд

  IV. Дешаре шовкъ кхоллар.
  Вина юрт
  Жималлехь левзина
  Хаза урамаш,
  Къонахий хьизина
  Юьртан майданаш,
  К1ентийн дой хьизина
  Бай сийна майданаш
  Ца тиги йицъяла,
  Валарх мел гена.
  

• 4 слайд

  Стенах лаьцна дуьйцу кху стихотворени т1ехь?
  Муха дуьйцу цо шен юьртах лаьцна?
  Тахана вай урокехь стенах лаьцна дуьйцур ду аьлла хета шуна?
  

• 5 слайд

  Тема: Д1авахийтийша со юьрта.
  

• 6 слайд

• 7 слайд

• 8 слайд

• 9 слайд

• 10 слайд

  4. 1алашо йовзийтар.
  Хетачу аг1ор 1алашонаш х1иттор.
  
  -Д1аелла учебникан 34-38-г1а аг1онаш. Муьлха дийцар доьшур дув ай тахана? («Д1авахийтийша со юьрта»).
  -Мила ву цуьнан автор? (Б. Шамсудинов).
  -Стенах лаьцна хир ду дийцар? Стенгахь веха шву аьлла хетта шуна к1ант?
  -Муха болх бийр бу вай и дийцар дика 1амо?
  
  

• 11 слайд

  Чакъяха предложенеш:
  Суна девзар ду…
  Суна 1емар ду…
  Суна хуур ду…
  Аса дийр ду…
  
  

• 12 слайд

  5. Керла тема хьехар.
  
  -Мила ву дийцаран коьрта турпалхо? (Азор).
  -Стенгахь веха шву Анзор? (Г1алахь).
  -Стенгара схьабаьхкина уьш? (Юьртара).
  -Стенга са туьйсура к1анта? (К1антана лаьара юьрта д1аваха).
  -Х1унда лаьара? (Цигахь бабас доту хьокхамашка сатуьйсура , шеен доттаг1ашка сатуьйсура).
  -Муха ю ден-ненан Анзоца йолу юкъаметтиг? (Да-нана кхеташ дац Анзорех. Уьн реза бац юьрахь баха).
  -Х1ун ду Анзорана гуттар новкъадеанарг? (Дас Анзоран доттаг1ий сийсазбеш «х1умнаш» элира цареш).
  -Хьанца гергарло лело лаьа нанна Анзора? (Васица).
  -Муха к1ант ву Вася? (Васяна реза вац Анзор. Х1ара буха ког а тесна,охьатоьхнера цо).
  
  

• 13 слайд

  -Муха ду к1ентан школехь г1уллакхаш? (К1антана оьрсийн мотт дика ца хьаьа.Цундела цхьацца йолчу предметех ца кхета иза).
  -Муха хийцаелла г1алахь Анзоран нана? (И оьрсийн маттахь бен йист ца хуьлу. Цо шеен месаш басарйина,хедайина.Цо коьртахь йовлакх ца леладо).
  -Иштта барий Анзоран доттаг1ийн наной? (Бацара).
  -Муха хетара Анзорана нана иштта хийцаялар? (И реза вац нанна.Цунна эхь хетар дара и шен доттаг1ошна гича).
  -Х1ун аьлла хета Анзоран дена,нанна цуьнан юьртахь ваха лаарх? (1овдал ву олу цара и к1ант).
  -Нийса дуй ишттаниг алар?
  
  

• 14 слайд

  5.Сада1аран миноташ.
  
  Зезаг долу-уш самадели,
  Тохадели, меттахдели.
  Мохо патарш лестадо,
  Г1ийла зезаг техкадо.
  Малх схьакхийти, айбели,
  Бода лоллуш, серло ели.
  Полла г1оттуш, т1емабели,
  Т1емаш лестош, лакхабели.
  
  

• 15 слайд

  6. Керла тема кхин д1а а хьехар.
  -Муха дара Анзоран дахар? Д1аеша к1айдарг.
  -Х1ун халхетр дира цунна туьканахь.Д1аеша меттиг.
  -Х1ун къамел хилира Анзоран, цуьнан ненан х1ума юуш? Д1аеша к1айдарг.
  -Х1ун элира дас Анзоран доттаг1ех лаьцна? Д1аеша и к1айдарг.
  -Муха вевзира Анзорана Вася. Д1аеша и меттиг.
  -Муха хийцаеллера Анзоран нана?Д1аеша и меттиг.
  -Муьлха къаьхьа ойланаш йора Анзора ? Д1аеша и к1айдарг.
  
  

• 16 слайд

  7.Рефлекси.
  Чакхъяккха предложении:
  Суна девзи ….
  Суна хии….
  Сан ницкъ кхечи…
  
  

• 17 слайд

  8. Жам1 дар.
  
  -Муьлха дийцар девзира шуна? Мила ву цуьнан автор?
  -Муха хетта шуна и дийцар?
  9.Ц1ахь бан болх балар.
  1. Б. Шамсудиновн «Д1авахийтайша со юьрта» дийцар дешар.