Презентация по физике на тему "Дыбыс.Дыбыстың сипаттамалары" (9класс)

• 1 слайд

  Сабақтың тақырыбы:
  Дыбыс. Дыбыстың
  сипаттамалары
  Сабақтың тақырыбы:
  

• 2 слайд

  Сұрақтар қою
  1.Күнделікті өмірде толқынды қайдан кездестіруге болады?
  2.Механикалық толқын дегеніміз не?
  3.Толқынның түрлері.Анықтамасы
  4.Қандай ортада таралады?
  5.Толқынды сипаттайтын шамалар
  6.Формуласын жаз
  7.Сейсмикалық толқындар
  
  

• 3 слайд

  Тербелістер туралы білесің бе ?
  1.Тербелістер дегеніміз не?
  2.Тербелістерді сипаттайтын шамалар
  3.Математикалық және серппелі маятник
  4.Тербелістер түрлері
  5.Резонанс
  6.Элетромагниттік тербелісті алу
  7.Электомагниттік тербелісті бақылау
  8.Томсон формуласы
  

• 4 слайд

  Дыбыс толқындары
  Тербеліс жиілігі 16 Гц –тен 20000 Гц-ке дейінгі механикалық толқындар адамда дыбыс әсерін тудырады.Сондықтан мұндай толқындарды дыбыс толқындары немесе акустикалық толқындар деп атайды
  
  

• 5 слайд

  Жиілігі 20000 Гц- тен жоғары толқындар -ультрадыбыстар
  
  
  

• 6 слайд

• 7 слайд

• 8 слайд

  Тербеліс жиілігі 16 Гц-төмен дыбыс толқындарды –инфрадыбыс деп аталады
  
  теңізде медуза,су шаяны қабылдайды
  

• 9 слайд

  Дыбыс ауада толқын түрінде таралады
  

• 10 слайд

  Алақанымызды аузымызға жақындатып,қандай да дауысты дыбысты айтайық.Сол кезде дыбысымыз алақанымызға әсер етеді
  

• 11 слайд

  Ауасы жоқ кеңістікте дыбыс тарала алмайды
  

• 12 слайд

  Әртүрлі ортадағы дыбыс жылдамдығы
  

• 13 слайд

  Көшпенділер жау әскерінің жақындағанын қайдан біліп отырған?
  

• 14 слайд

  Камертон көмегімен музыкалық дыбыс алуға болады
  

• 15 слайд

  Камертонды таяқшамен қаттырақ ұрсақ амплитудасы үлкен тербеліс
  тудырады
  

• 16 слайд

  Дыбыстың сипаттамалары
  
  1.Дыбыстың қаттылығы
  2.Тонның биіктігі
  3. Тембр
  4.Шу
  

• 17 слайд

  Дыбыстың қаттылығы- дыбыс шығаратын дененің тербелістер амплитудасымен анықталады.
  Өлшем бірлігі- Децибел (Дб)
  

• 18 слайд

  Жапырақтың сыбдыры-10Дб
  1847-1922 жылдары өмір
  сүрген,телефонды
  ойлап тапқан американдық өнертапқыш
  А.Бельдің құрметіне
  

• 19 слайд

  Ұшақтың көтерілуі-120 Дб
  

• 20 слайд

  Құлақтың ауыртпалықты сезінуі-130Дб
  

• 21 слайд

  Кейбір дыбыс көздері шығаратын дыбыстың қаттылық деңгейінің мәндері, дБ
  

• 22 слайд

  Тон биіктігі тербеліс жиілігімен анықталады, яғни тербеліс жиілігі үлкен болса, тон да биігірек болады.
  260-1050Гц
  дискант
  1400Гц
  колора
  туралық
  сопрано
  

• 23 слайд

  Кішірек камертонның тербеліс жиілігі көп болады
  

• 24 слайд

  Дыбыстың тағы бір маңызды сипаттамасы – оның бояуы немесе музыканттардың айтуынша оның тембірі
  Тембр – адамның даусына немесе аспаптың үніне өзіндік бояу беретін дыбыстың сапасы.
  Денелердің гармоникалық тербелістері синусоидалық толқындар деп аталатын толқындар туғызады.
  Күрделі дыбыстың ең төменгі жиілігі негізгі жиілік, ал оған сәйкес келетін белгілі бір биіктіктегі дыбыс негізгі тон деп аталады.
  Негізгі тонға обертондар немесе гармоникалар деп аталатын жиіліктер бірге жүреді.
  Әртүрлі шулардың музыкалық дыбыстардан ерекшелігі сол – оларға қандай да бір белгілі тербеліс жиілігі сәйкес келмейді.
  Шу - әр түрлі жиіліктегі дыбыстардың ретсіз қабаттасуы болып табылады.
  

• 25 слайд

  Тембр-әр аспаптың үніне өзіндік бояу беретін дыбыстың сапасы
  

• 26 слайд

  V. Жаңа сабақ бойынша түсінігін тексеру
  5.1. Тест жұмысы, 5 минут
  Жиілігі 16 Гц-тен төмен дыбыстар қалай аталады?
  А) инфрадыбыстар Б) акустикалық дыбыстар
  С) ультрадыбыстар Д) толқындық дыбыстар
  2. Адамның есту мүшесі қабылдайтын дыбыс толқындарының жоғары жиілігі қандай?
  А) 20 000Гц Б) 200 000Гц С) 200Гц Д) 2Гц
  3. Дыбыс қаттылығы немен анықталады?
  А) осциллограф Б) дыбыс зорайтқыш
  С) камертон Д) генератор
  4. Дыбыс қаттылығы қандай шамаға тәуелді?
  А) тонның биіктігіне Б) тербеліс амплитудасына
  С) тербеліс жиілігіне Д) таралу жылдамдығына
  5. Дыбыс қаттылығының бірлігі қандай?
  А) метр Б) герц
  С) метр/секунд Д) децибел
  6. Ауадағы дыбыстың таралу жылдамдығы
  А) 330м/с Б) 50м/с
  С) 1480м/с Д)5600м/с
  7. Ұшақтың көтерілу кезіндегі дыбыс қаттылығы
  А) 100дБ Б) 50-60дБ
  С) 120дБ Д) 10дБ
  
  

• 27 слайд

  Тест жұмысының жауаптары
  

• 28 слайд

  5.2. Есептер шығару, 8 минут
  26 – жаттығу № 2, 3
  2. Жиілігі 510Гц дыбыс көзінен толқын ауада 340м/с жылдамдықпен таралады. Толқын ұзындығын табыңдар.
  3. Бақылаушы найзағайдың жарқылын көрген мезеті мен күннің күркіреуін есту арасындағы уақыт 10с болғанын байқады. Найзағай бақылаушыдан қандай қашықтықта жарқылдаған? Ауадағы дыбыстың таралу жылдамдығы 343 м/с деп есептеңдер.
  

• 29 слайд

  VII. Үйге тапсырма
  § 31,32
  26 – жаттығу № 4,5
  

• 30 слайд

  VIII.Бағалау
  Бағалау.
  35 – 29 – “5”
  28 – 20 – “4”
  19 – 15 – “3”
  14 төмен болса – “2”
  

• 31 слайд

  Зейін қойып
  тыңдағандарыңызға
  көп -көп РАХМЕТ!