Презентация по химии на тему "Бензол" (9 класс)

• 1 слайд

  Бензол
  Сабақтың тақырыбы:
  9 сынып
  
  Пән мұғалімі: Султашова Ж.К.
  Батыс Қазақстан облысы
  Теректі ауданы
  Қоғалытүбек негізгі жалпы білім беретін мектебі
  

• 2 слайд

  «Органикалық химия» ұғымын енгізген кім?
  Органикалық заттар саны
  Органикалық заттардың құрылыс теориясын ашқан ғалым?
  Органикалық заттарда қандай байланыс түрлері бар?
  Органикалық заттардың ерекшелігі
  Й.Я.Берцелиус
  18 млн астам
  А.М. Бутлеров
  Жай,қос,еселі
  Барлығы жақсы жанады
  “Кім шапшаң”
  

• 3 слайд

  Органикалық заттардың құрамында көп мөлшерде кездесетін химиялық элеметтер
  Изомер деген не?
  Көмірсутектердің жіктелуі
  «Шахтерлердің қас жауы»
  СН2 деген не?
  С, Н
  Құрамы бірдей,бірақ құрылысы мен қасиеті әртүрлі заттар
  Қаныққан, қанықпаған,ароматты
  Метан
  Гомологтық айырым
  

• 4 слайд

  Алкендерге сапалық реакция
  Полиэтилен қандай реакция негізінде алынады?
  Ацетиленді неден аламыз?
  Ацетиленді жаққанда t= 3000 оС жетеді ол не үшін қолданылады
  Бром суы
  Полимерлену
  Карбид
  Ме кесу және дәнекерлеу үшін
  

• 5 слайд

  
  
  1814 жылы Лондон көшелерінде газды жарықтандырғыштар пайда болған. Жарықтандырғыш газды қысыммен темір баллондарда, жертөледе сақтаған. Қыстың салқын, аязды күндерінде газ жарық беру қабілетінен айырылған. Тығырықтан шығу үшін газ өндіруші зауыт өкілдері атақты физик-химик Майкл Фарадейге анықтап беруге және оны жою амалын қарастыруға өтініш жасайды. Зерттей келе Фарадей жарықтандырғыш газдың бір бөлігі түссіз сұйықтыққа айналып, баллон түбіне тұнатынын білген. Кейін Фарадей жаңа көмірсутек тауып, оған «карбюрирлі сутегі» деген ат береді. 16 маусым 1825 жылы Лондондық Король қоғамында осы ашқан жаңалығы бойынша баяндама жасайды. Ол қосылыстағы көміртегінің массалық үлесі 92,3%, ал осы заттың буы сутегінен 39 есе ауыр екенін, түссіз, өзіне тән иісі бар, улы, судан жеңіл және суда ерімейтін, тығыздығы 0,86г/см3, қату температурасы +800С болатын сұйықтықты сипаттайды. Кәдімгі жағдайда енжарлау, реакцияға қыздырғанда және өршіткі қатысында түседі. Осы заттың буымен үнемі дем алу анемия, лейкемия сияқты ауруларға ұшыратады.
  Оны бояғыш заттар, дәрі-дәрмектер, қопарылғыш заттар, синтездік талшықтар алу үшін және органикалық заттардың еріткіші ретінде кеңінен қолданылады.
  Бұл қай зат?
  

• 6 слайд

  Арендер — молекулаларының құрамында бензол сақинасы (бензол ядросы) бар жалпы формуласы СnН2n -6 болатын көмірсутектер. Арендердің ең арапайым мүшесі — бензол С6Н6. Арендердің алғашқы табылған мүшелерінің өздеріне тән жағымды иістері болғандықтан, оларды ароматты көмірсутектер деп те атайды.
  
  
  
  Бензол молекуласының құрылысы
  

• 7 слайд

  
  
  1825 ж. М.Фарадей , 1834ж Э.Митчерлих , А.Кекуле 1865 ж. бензолдың циклді формуласын ұсынды. Кекуле бойынша бензол молекуласы тұйық жүйе. Бұл формуланы қазіргі күнге дейін қолданып жүр.
  
  

• 8 слайд

  Алынуы:1.Таскөмір шайырынан, мұнайдан, көмірді
  кокстегенде түзілетін газдардан
  2.Ацетиленнен
  
  
  
  
  
  Физикалық қасиеттері:
  Бензол – түссіз сұйық, өзіне тән иісі бар, улы зат. Ол судан жеңіл және суда ерімейді.
  
  Гомологтары:
  бензол: С6Н5 - H
  метилбензол: С6Н5 - СН3
  этилбензол: С6Н5 - С2Н5
  пропилбензол: С6Н5 - С3Н7
  
  
  
  
  

• 9 слайд

  Химиялық қасиеттері:
  
  1. Жану толық жүреді, қара күйе байқалады.
  2С6Н6 + 15 O2 -> 12СO2 + 6H20
  
  
  
  2.Галогендену
  
  

• 10 слайд

  Қолданылуы:
  
  Бензол буымен үнемі дем алу анемия, лейкемия сияқты ауруларға ұшыратады.
  
  Бензол С6Н6 - бояғыш заттар, дәрі-дәрмектер, қопарылғыш заттар, синтездік талшықтар алу үшін және органикалық заттардың еріткіші ретінде кеңінен қолданылады.
  
  Толуол С6Н5 — СН3 судан жеңіл, суда ерімейтін, түссіз сұйықтық. Дәрі-дәрмектер, бояулар және қопарылғыш заттар (тротил, тол), синтетикалық жуғыш заттар, капролактам алу үшін қолданылады. Полимерлердің жаксы еріткіші болып табылады. Антидетонаторлық қасиетін өсіретін болғандықтан, бензинге қоспа ретінде қолданылады.
  
  
  

• 11 слайд

• 12 слайд

  Маршруттық карта
   
  Бензолға тән қасиеттерді белгілеңіз:
  алкан, хош иісті, sp, арен, газ, улы, «-ен», sp3, сұйық, суда ерімейді.
  2. Химиялық реакция теңдеуін аяқтаңыз.
  C6H6+O2=
  C2H2=
  C6H6+HNO3=
  C6H6+Cl2=
  C6H6+H2=
  3. Массасы 39г бензол алуға қажет ацетиленнің (C2H2) көлемін (қж) есептеңіз.
  
  

• 13 слайд

  
  
  Маршруттық карта
   
  Бензолға тән қасиеттерді белгілеңіз:
  алкан, хош иісті, sp, арен, газ, улы, «-ен», sp3, сұйық, суда ерімейді.
  2. Химиялық реакция теңдеуін аяқтаңыз.
  2C6H6+15O2= 12СO2+6H2O
  3C2H2=C6H6
  C6H6+HNO3=C6H5NO3+H2O
  C6H6+Cl2=C6H5Cl+HCl
  C6H6+3H2=C6H12
  3. Массасы 39г бензол алуға қажет ацетиленнің (C2H2) көлемін (қж) есептеңіз.
  3C2H2=C6H6
  3*22,4л - 78г
  Хл – 39 г х=33,6л
  
  

• 14 слайд

  ТЕСТ жұмысы  
  1.Бензолға тән қасиет?
  А)иіссіз
  В)сарғыш түсті
  С)суда ерімейді
  Д)жанбайды
  Е)қатты зат
  2.Бензолды алуға болады
  А)су
  В)бейорганикалық заттар
  С)спирт
  Д)қант
  Е)ацетилен
  3.Арендердің жалпы формуласы
  А) СпН2п-6
  В) СпН2п
  С) СпН2п+2
  Д) СпН2п-2
  Е)барлығы дұрыс
  4.Арендердің байланыс ерекшелігі
  А)барлығы
  В)жай
  С)қос
  Д)еселі
  Е)жай және қос
  5.Бензолдың молекулалық массасы
  А)72
  В)87
  С)78
  Д)76
  Е)74
   
  
  

• 15 слайд

  Тест жұмысы
  “5”
  

• 16 слайд

  СЕРІКТЕСІҢІЗБЕН ТАЛҚЫЛАҢЫЗ:
  Өзіңіз үйренген үш нәрсе туралы;
  Не нәрсе оңай болды?
  Не нәрсе қиын болды?
  Не білгіңіз келеді?
  

• 17 слайд

  Үйге тапсырма:
  §48. Бензол (оқуға)
  Тақырып сұрақтарына жауап беру
  №7 есеп 209 бет
  

• 18 слайд

  Келесі сабақта кездескенше!
  Сау болыңыздар!