Презентация по химии на тему "Темір және оның маңызды қосылыстары"

• 1 слайд

  Сабақтың тақырыбы: Темір және оның маңызды қосылыстары, Темірдің алынуы, қасиеттері, қолданылуы. 26.02.2015 ж

• 2 слайд

  Сабақтың мақсаты: • Білімділік: Темір элементін жан – жақты зерттеу арқылы темір, оның қосылыстары, қолданылуы, маңызы жөнінде білімді кеңейту. • Дамытушылық: Ойлау, қорытындылау, жүйелей білуді дамыту.

• 3 слайд

  Сабақтың ұстанымы: Білім еске сақтау арқылы ғана емес, өз ойының күш салынуымен алынғанда ғана білім.

• 4 слайд

• 5 слайд

  Қызығушылықты ояту 1.Жер қыртысындағы құрамы бойынша мырыш басқа элементтердің арасында нешінші орын алады? 2. Мырыш орташа қатты металл. Оның тығыздығы қаншаға тең? 3.Мырыш азот пен сутекпен әрекеттеспейді, мырыш нитриді мен гидридін қалай алады? 4.Мырыштың табиғатта кездесетін маңызды минералы? 5.Медицина мен косметикада әртүрлі майлар алуда қолданылатын мырыш қосылысы? 6.Мырыш тұздарын қалай анықтайды? 7.Адам ағзасына мырыш жетіспесе: 8.Жез қандай құйма? 9.Мырыш қышқылдармен әрекеттескенде не түзіледі? 10.Мырыштың негіздермен де, қышқылдармен де әрекеттесуі қалай аталады? 11.Қазақстанда мырыш қайда шығарылады? 12.Мырыштың балқу температурасы? 13.Қыздырғанда мырыш сумен әрекеттесіп, не түзіледі? 14.Мырыштың алюминимен құймасы? 15.Еліміздегі полиметалдық кендердің негізгі кен орындары?

• 6 слайд

  1.Суреттеңіз 2.Салыстырыңыз 3.Өмірмен байланыстырыңыз –биологиялық ролі 4.Саралап-анықтаңыз. Сапалық химиялық реакциялары 5.Өмірде қолданыңыз 6.Табиғатта таралуы мен Қазақстандағы кен орындарын ата 1-Суреттеу 2-Салыстыру 3-Талқылау 4-Саралау 5-Өмірмен байланыстыру 6-Қолдану Мағынаны тану Кубизм әдісі

• 7 слайд

  І.Суреттеу. Жалпы сипаттама. Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы Темір – VIIIБ топ элементі, d - элемент. Темірдің валенттік электрондары сыртқы s-e және сырттан санағанда екінші деңгейдегі d-e болып табылады, сондықтан ол ауыспалы тотығу дәрежелерін көрсетеді.

• 8 слайд

  Электрондық формуласы: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2

• 9 слайд

  Темірдің физикалық қасиеті

• 10 слайд

  2.Салыстыру. Венн диаграммасы Мырыш Темір Көкшіл түсті 23-орын, полиметалл, түсті металл Ақ түсті. 2-орын, ашық әдіспен алынады, қара металл

• 11 слайд

  Семантикалық карта РеактивтерМырышТемір сутек оттек хлор су азот қышқылы

• 12 слайд

  Қанға қызыл түс береді Оттекті ұлпаларға тасымалдайды Қан түзілу процесіне қатысады Зат алмасуға қатысады Өсімдіктердегі фотосинтездерге қатысады Темірдің биологиялық ролі 3.Өмірмен байланыстыру

• 13 слайд

  II. Күрделі заттармен әрекеттесуі: Қатты қыздырылған темір су буымен әрекеттеседі: Fe + H2O = FeO + H2 Концентрлі азот және күкірт қышқылдарында темір енжарланады, өйткені ерімейтін қосылыстардың қорғағыш қабатшасымен қапталады. Сұйылтылған азот және күкірт қышқылдарымен әрекеттесіп, темір тотықсызданады: Fe + 4HNO3(сұйық) = Fe(NO3)3 + NO + 2H2O Fe + H2SO4(сұйық) = FeSO4 + H2 Темір белсенділігі төмен металдарды олардың тұздарынан тотықсыздандырып, ығыстырып шығарады: Fe + CuCl2 = FeCl2 + Cu

• 14 слайд

  Темірдің биологиялық ролі Темір көптеген тамақ өнімдерінде етте, кепкен жемістерде, шоколадта, көкөністерде көп болады.

• 15 слайд

  Темірге бай тағамдар

• 16 слайд

  Ерте кездегі темірден жасалған қайшы. XIV ғасырдың екінші жартысы. Есік тетіктері мен тұтқалары Балта. Ұзындығы – 16 см. ХІ ғасыр ХІІ ғасырдағы құлып пен кілт Өте ертедегі темір бұйымдар

• 17 слайд

  Темірден жасалған әр түрлі қару-жарақтар. Х – ХІІ ғасырлар. Ат әбзелдері

• 18 слайд

  4.Саралап-анықтау.Темірдің маңызды қосылыстарын анықтау: Fe+2 және Fe+3 иондарын сары және қызыл қан тұздарының көмегімен анықтайды. 3FeCl2 + 2K3[Fe(CN)6] = Fe3[Fe(CN)6]2 + 6KCl калий гексацианоферраты (ІІІ) темір (ІІ) гексацианофераты қызыл қан тұзы турунбул көгі (қара-көк тұнба) 4FeCl3 + 3K4[Fe(CN)6] = Fe4[Fe(CN)6]3 + 12KCl калий (ІІ) гексацианоферраты темір (ІІ) гексацианофераты сары қан тұзы берлин көгілдірі (қара-көк тұнба) рлин көгі

• 19 слайд

  Қолданылуы: Темір купоросы (FeSO4 ∙ 7H2O) – ағаш сүрлеуде; Fe3C – цементит шойында қолданылады. (NH4)2SO4 ∙ FeSO4 ∙ 6H2O – Мор тұзы, тотықсыздандырғыш ретінде пайдаланылады. Fe(NH4)2 ∙ (SO4)2 ∙ 12H2O – темір-аммонийлі ашудас, тері илеуде қолданылады. Fe2O3 – темір сүрегі (бояу) шатырларды бояуда, болат пен шыны беттерін тегістеуде, термиялық пісіруде қолданылады.

• 20 слайд

• 21 слайд

• 22 слайд

  Темірден алынған заттар

• 23 слайд

  Шойын өнімдері

• 24 слайд

  Табиғатта таралуы, Қазақстандағы кен орындары

• 25 слайд

  6.Минералдары:

• 26 слайд

  МинералдыңатыХимиялық формуласы (негізгі құрам бөлігі)Маңызды кен орындары Магнетит Fe3O4, (Fe2O3 ∙ FeO) (72%-ке дейін Fe болады).Оңтүстік Орал (Магнитогорск), Курск магнит аномалиясы Гематит Fe2O3 (65%-ке дейін Fe болады)Кривойрог аймағы ЛимонитFe2O3 ∙ nH2O (60% дейін Fe болады)Қырым (Керч кен орны) ПиритFeS2 (47%-ке дейін Fe болады)Орал

• 27 слайд

  Химиялық қасиеттері: I. Жай заттармен әрекеттесуі: Темір оттекте жанғанда екі тотығу дәрежесін де (+2, +3) көрсетеді, ұшқын шашыратып жанады: 3Fe + 2O2 = Fe3O4 Ылғалды ауада тат түзеді: 4Fe + 6H2O + 3O2 = 4Fe(OH)3 Белсенді бейметалдар темірді тотықтырады: 2Fe + 3Cl2 = 2Fe3+ Cl3- Fe + S = FeS 3Fe + C = Fe3C

• 28 слайд

  Өнеркәсіпте алынуы: Темірді 3 түрлі әдіспен алуға болады: Пирометаллургиялық әдіспен: оксидінен тотықсыздандыру арқылы: Fe2O3 + 3H2 = 2Fe + 3H2O соның ішінде алюминтермиялық әдіспен: Fe2O3 + 2Al = Al2O3 + 2Fe және көміртек (ІІ) оксидімен тотықсыздандыру арқылы: Fe3O4 + 4CO = 3Fe + 4CO2

• 29 слайд

  “Нақты сандар” кабинеті 4,7 % 7,87 г/см³ 65 % 56 г/моль 26 4-5 г 4,6 1539°С Қорытындылау

• 30 слайд

  Білімді тиянақтау Менің тұжырымым дұрыс па?(ия, жоқ) Темір ІІ топтың негізгі топшасында орналасқан Сыртқы энергетикалық деңгейінде 2е бар Темір жай заттармен әрекеттескенде тотықтырғыш қасиет көрсетеді Темір қиын балқитын металл Темір негіздік қасиет көрсетеді Fe атомы ядросының құрамында 56р+, 26n° бар Темір хлормен әрекеттескенде темір (ІІ) хлориді түзіледі Темір қышқылдардан сутекті ығыстырады Концентрлі азот және күкірт қышқылдарында темір енжарланады Мырыш темірден жасалған бұйымдарға қорғаныш, қаптамалар жасау үшін қолданылады

• 31 слайд

  Дұрыс жауаптары: 1- жоқ 2-ия 3-жоқ 4-ия 5-ия 6-жоқ 7-жоқ 8-ия 9-ия 10-ия

• 32 слайд

  Топтық жұмыс Білімді тиянақтау Берілген схеманы жүзеге асыр: І топ: Fe → FeCl2 → Fe(OH)2 → FeSO4 ІІ топ: Zn → ZnO → ZnSO4 → Zn ІІІ топ: CuCl2 → Cu → CuO → Cu(NO3 ) 2

• 33 слайд

  Қорытындылау Тест тапсырмалары 1.Темірдің периодтық жүйедегі орны: А.VІІ Б –топ, В)VІІІ Б-топ, С).VІІІ А-топ, Д).VІ Б -топ 2.Темірдің маңызды минералы Fe2O3. nH2O А. Гематит В. Лимонит С. Пирит Д. Сидерит Е. Магнетит 3. Темір(ІІІ) хлоридің үш молекуласы және темір(ІІ) хлоридінің екі молекуласы диссоциацияланғанда түзілетін иондар саны? А. 12 В. 30 С. 18 Д, 24 Е. 6 4. Темір купоросының формуласы? А. MgSO4 · 7H2O В. CuSO4 ·5H2O С. FeSO4 ·7H2O Д. Na2SО4 ·10H2O Е. CaSO4 ·2H2O 5. Fe+³ ионын анықтау үшін қолданылатын реактив? А. күміс нитраты В. мыс (ІІ) нитраты С. натрий сульфаты Д. калий (ІІ) цианоферраты Е. барий хлориді.

• 34 слайд

  Дұрыс жауаптары: 1-А 2-В 3-С 4-С 5-Д

• 35 слайд

  Қорытынды: данышпан Абайдан бір үзік жұмбақ келтірелік: Қара жер адамзатқа болған мекен, Қазына іші толған әр түрлі кен. Ішінде жүз мың түрлі асылы бар, Солардың ең артығы немене екен?

• 36 слайд

  Қосымша есептер Қыздырылған Fe2O3 арқылы темір алуға болады. Көлемі 2,24 л сутек жұмсалған кезде алынған темірдің массасын есепте. Реакция өнімінің шығымы теориялық мүмкіндіктің 95% 2,24л х г Fe2O3 +3Н2 → 2Fe + 3Н2О 22,4л/моль 56г/моль

• 37 слайд

  Үйге тапсырма: 37 Темір, №8-№10 жаттығулар