Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
1 слайд
САБАҚ ТАҚЫРЫБЫ: Алюминий және оның қосылыстары
2 слайд
Меңгерсең тілін химияның, өзіңдағы білерсің, Ізденсең талмай зерделеп, Ғалым болып жүрерсің.
3 слайд
Сабақтың тақырыбы:Алюминий және оның маңызды қосылыстары. Сабақтың мақсаты Білімділік:Периодтық жүйедегі орны және атом кұрылысы табиғатта таралуы, алынуы физикалық, химиялық қасиеттерінің қолданылуы туралы түсінік беру. Дамытушылық: Оқушылардың зейінін, танымдық белсенділігін, өз пікірін қалыптастыру, есеп шығару дағдыларын, ізденімпаздығын, шығармашылық қабілетін дамыту. Тәрбиелік: Ұқыптылыққа, жауапкершілікке ,шапшаңдыққа ,уақытты үнемдеуге ,өзара еңбектерін бағалай білуге, ұйымшылдыққа тәрбиелеу. Сабақтың типі: Жаңа сабақты меңгерту Сабақтың түрі:Жеке,Топтық жұмыс Сабақта қолданылатын әдістер: Сөздік әдіс,түсіндіру, іздену, сұрақ-жауап, есептер шығару. Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, оқулық, бейне тәжірибе, слаид, кестелер, зертханалық тәжірибе. Пән аралық байланыс: математиматика, география, тарих,әдебиет. I Ұйымдастыру кезеңі. 1.Окушыларды тексеру 2.Оқушыларды топқа бөлу (I, II, III,) I «Темір» тобы II « Хром» тобы III «Алюминий» тобы
4 слайд
II Үй тапсырмасын сұрау «Түйсікті ояту» I «Темір» тобы. А) Хром кен орны еліміздің қай обылысында, Жер қыртысында қандай минералдар түзеді? Ә) Темірдің өнеркәсіпте алынуы жолдары. II «Хром тобы» А) Темір жер қыртысында қандай минералдар түзеді? Ә) Мысты өнеркәсіпте алу жолдары. III Алюминий тобы. А) Мыс жер қыртысында қандай минералдар түзеді? Ә) Өнеркәсіпте хромды алу жолдары.
5 слайд
II «Ұғыну» 1Мына сызбанұсқаны жүзеге асырыңдар. I «Темір» тобы Cuo → Cu → CuСl2 → Cu(OH)2 →CuSo4 II «Хром» тобы Cr2 (So4)3→ Cu (OH)3 → Cr2 O3 → Cr →Cr2 S3 III «Алюминий» тобы Fe→FeO→Fe Cl2→Fe (OH)2→FeSO4
6 слайд
Сабақтың жоспары: 1.Алюминийдің периодтық жүйедегі атом құрылысы. 2. Табиғатта таралу 3.Өнеркәсіпте алынуы 4.Физикалық қасиеттері 5.Химиялық қасиеттері 6.Алюминийдің қолданылуы 7.Алюминий құймаларының қолданылуы.
7 слайд
“МАҒЫНАНЫ ТАНУ” Алюминий Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы. Al 27 +13 0 2 8 3 P = 13 e = 13 N = 14 − Қысқаша электрондық формула: 1s 2 1s 2 2s 2 2s 2 2p 6 2p 6 3s 2 3s 2 3p 1 3p 1
8 слайд
Алюминий IIIA топ элементі. Оның электрондық формуласы: Al реттік №13 Электрондық формуласы: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1 Табиғатта таралуы. Белсенді болғандықтан алюминий табиғатта бос күйінде кездеспейді, ал қосылыстар құрамындағы алюминий-табиғатта ең көп тараған металл (жер қыртысындағы жалпы мөлшері шамамен 9%). Ол силикаттар құрамына (шпаттар, слюдалар), сондай-ақ далалық шпаттардың табиғи ыдырауы нәтижесінде түзілетін саздың құрамына кіреді. Алюминий қосылыстарының ішіндегі ең маңыздылары: Al2 O3 (корунд, рубин, сапфир,) криолит Na3 AlF6 ,боксит Al2 O3 xH2 O.
9 слайд
Алынуы. Алюминий өндірісінде, шикізат ретінде көбінесе бокситтер Al2O3 *xH2O жиі қолданылады. Қақтағанда,олар суын жоғалтып ,алюминий оксидіне айналады. Электролиз кезінде катода алюминий, ал анодта оттек бөлінеді.Электролиз реакциясының жалпы теңдеуі: 2Al2O3 → 4Al+3O2 *Елімізде Павлодар қаласында Торғай кен орнындағы бокситтен электролиздік әдіс арқылы алюминийді алу үшін глинозем өндіретін алюминий зауыты жұмыс істейді. Металл күйіндегі алюминий алынатын электролиз цехтары салынып, 2007 жылдан өнім бере бастады.
10 слайд
Физикалық қасиеттері. Алюминий күмістей ақ түсті жеңіл металл. Алюминийдің иілгіштік қасиеті жоғары,ол оңай фольга болып жайылады және сым түріне созылады. Алюминий электрөткізгіштігі мен жылуөткізгіштігі жоғары металл. Химиялық қасиеттері. Ауада алюминий оттекпен әрекеттесіп,оны қорғайтын оксидтік қабықша түзеді.Қабықшасы алынған алюминий өте белсенді.Сынаппен алюминий құймасы амальгама түзеді Алюминий ұнтағын қыздырғанда тұтанады және оксидін түзіп, жарық жалынымен жанады: 4Al+3O2=2Al2O3 H= -3350кДж Алюминий мен оттектің байланысы өте жоғары беріктілікпен ерекшеленеді.Сондықтан алюминий көптеген металл оксидтерін (темір,марганец,хром) оттекті тартып алады. Металл оксидтерін алюминиймен тотықсыздандыру үшін алюмотермия деп аталады. Мысалы,егер алюминий ұнтағын темір оксидімен Fe3O4 немесе FeO*Fe2O3 араластырып қоспаны жақса, онда өте қарқынды реакция жүреді: 8Al+3FeO* Fe2O3=4Al2O3+9Fe H=3240кДж
11 слайд
Алюминий галогендермен тікелей әрекеттесіп, галогенидтер түзеді: 2Al+3Br2=2AlBr3
12 слайд
Егер қорғағыш қабықшаны химиялық әдіспен аластатса (мысалы,сілті ерітіндісімен),онда металл сумен сутекті бөліп,қарқынды әрекеттеседі: 2Al+6H2O=2Al(OH)3+3H2 Сұйылтылған тұз және күкірт қышқылдары оксид қабықшасын бұзып,сутекті ығыстырып, алюминийді оңай ерітеді: 2Al+6HCl=2AlCl3+3H2 Екідайлы болғандықтан алюминий сілті ерітінділерімен де оңай әрекеттеседі: 2Al+2NaOH+6H2O=2Na[Al(OH)4]+3H2 Сұйылтылған азот қышқылы алюминиймен әректтесіп азот (II) оксидіне дейін тотықсызданады: 2Al+4HNO3=Al(NO3)3+NO +2H2O Суықта концентірлі азот және күкірт қыщқылдарында алюминий қорғағыш қабықша түзілу нәтежесінде енжарланады.Сондықтан азот қышқылын алюминий ыдыстарында сақтайды және тасымалдайды.
13 слайд
Алюминий оксиді Al2O3 қиын балқитын, ақ түсті қатты зат. Табиғатта корунд минералы түрінде кездеседі. Алюминий оксиді суда ерімейді, бірақ қышқылда жақсы ериді; Al2O3 + 6HCl=2AlCl3+3H2O Сілті ерітінділерімен гидроксоалюминаттар түзеді: Al2O3+2NaOH+3H2O=2Na[Al(OH)4] ал құрғақ сілтілермен балқытқанда, метаалюминаттар береді Al2O3+2NaOH=2NaAlO2+H2O Алюминий гидроксидінің Al (OH)3 екі түрлі түрөзгерісі болуы мүмкін:кристалдық немесе аморфтық.
14 слайд
Алюминий гидроксидінің Al (OH)3 екі түрлі түрөзгерісі болуы мүмкін:кристалдық немесе аморфтық. Алюминий гидроксдін алюминий тұздары ертінділеріне сілтімен әсер ету арқылы алынады : AlCl3+3NaOH = Al(OH)3 +3NaCl Жаңа тұнған Al(OH)3 ақ қоймалжың тұнба, суда мүлдем ерімейді және типтік екідайлы гирдоксид болып табылады: Al(OH)3+3HCl=АlCl3+3H2O Al(OH) 3+NaOH=Na[Al(OH)4] Алюминий тұздары сулы ерітінділерде жоғары дәрежеде гидролизге ұшырайды: AlCl3+HOH → Al(OH)Cl2+HCl Алюминийдің әлсіз қышқылдармен түзетін тұздары сулы ертінділерде толық гидролизге ұшырайды: Al2S3+6HOH=2Al(OH)3 +3H2S
15 слайд
Қолданылуы.Алюминий техникада және тұрмыста кеңінен қолданады. Жеңіл және бағалы қасиеттері бар құймалар алынатындықтан,оның авиациялық өнеркәсіпте, автокөлікте ,электротехникада электр сымдарын жасауда маңызы өте зор. Корунд Al2 О3 – зергерлік өнеркәсіпте мойын тіректер мен тіректер, қоспалар әсерінен әртүрлі бағалы тастар (рубин сапфир және аметист) Алюминий хлориді AlCl3 органикалық синтезде өршіткі ретінде. Алюминий сульфаты (Al2(SO4)3) - суды тазарту, қағаз өндіру. Алюминий кристаллогидраты Al2(SO4)3 18H2O –мақта маталарды бояуға . Алюмокали ашудасы KAl(SO4)2 12H2O –тері ,аяқкиім өнеркәсібінде тері илегенде және маталарды бояуда.
16 слайд
Қолданылуы
17 слайд
Алюминийден жасалатын тұрмысқа қажетті заттар
18 слайд
Алюминий құймалары Алюминий құймалары жемірілуге төзімді келеді. Алюминий құймалары Қолданылуы Магналий(Al+Mn+Mg) Кеме мен зымыран жасау 2. Дюралюмин (Al+Mg+Si+Cu) Ұшақ жасау 3. Алюминий марганецті қолаAl+Cu+Mn Машина тетіктерін жасау 4.Al+Mg+Si Құрылыс Тікұшақтардың бұрамалары 5. Силумин(Al+Si+Na) Машина жасау
19 слайд
3 “Миға шабуыл” I “Темір” тобы. Құрамында алюминийдің 9 массалық бөлігі, оттегінің 8 массалық бөлігі кіретін заттың химиялық формуласын табыңдар? II “Хром” тобы Массасы 6г алюминий мен мыстан тұратын қоспаны тұз қышқылы мен өңдегенде нәтижесінде 3,7л сутегі түзілді Қоспадағы алюминийдің массалық үлесін (%) есептеңдер. III “Алюминий” тобы Алюминий мен магнитті теміртас (Ғе3О4) әрекеттескенде 1моль темір алынды.Реакция нәтижесінде алынған алюминий оксидінің массасын есептеңдер.
20 слайд
21 слайд
4. “Ойлан тап” Мына сызбанұсқаларды орындаңдар I “Темір” тобы Al→Al(OH)3→AlCl3→Al(OH)3→Na[Al(OH)4] II “Хром тобы” Al→Al2O3→Al2(SO4)3→Al(OH)3→Al2O3 III “Алюминий” тобы AL→AlCl3→Al(OH)3→Al(NO3)3→Al(OH)3→Na[Al(OH)4]
22 слайд
Орындалуы I “Темір” тобы 1)Al→ Al(OH)3→ AlCl3→ Al(OH)3→ Na[Al(OH)4] 2Al+6H2O=2Al(OH)3+3H2 Al(OH)3+6HCl=2AlCl3+6H2O AlCl3+3NaOH+Al(OH)3 +3NaCl Al(OH)3+NaOH=Na[Al(OH)3] II “Хром” тобы 2)Al →Al2O3 →Al2(SO4)3 → Al(OH)3→Al2O3 4Al+3O2=2Al2O3 Al2O3+3H2SO4=Al2(SO4)3+3H2O Al2(SO4)3+6NaOH=2Al(OH)3 +3Na2SO4 2Al(OH)3 Al2O3+3H2O III “Алюминий” тобы 3)Al→ AlCl3→ Al(OH)3→Al(NO3)3→Al(OH)3→ Na[Al(OH)4] 2Al+6HCl=2AlCl3+3H2 AlCl3+3NaOH=Al(OH)3 +3NaCl Al(OH)3+3HNO3=Al(NO3)3+3H2O Al(NO3)3+3KOH=Al(OH)3 +3KNO3 Al(OH)3+Na[Al(OH)4]
23 слайд
Қызықты химиялық тәжірибе. І топ. Темір ІІ топ. Хром ІІІ топ. «Альюмений»
24 слайд
Үй тапсырмасы §7.2 Алюминий және оның қосылыстары.
25 слайд
Шығармашылық тапсырма: Зергерлік тастар (рубин,александрит,сапфир) туралы шығу тарихы.
26 слайд
Рубин Латын тілінен аударғанда “rubeus” қызыл дегенді білдіреді. Тастың көне орыс атаулары яхонт және карбонкул. Рубин түсі ашық қызғылт түстен қанық күлгін қызылға дейін түрленеді. Рим империясында рубинды алмаздан да қымбат бағалаған. Әртүрлі ғасырларда рубинге Клеопатра мен Мария стюарт та қызыққан. Ертедегі сенімдер бойынша ол “өмір тасы” деп аталған. Себебі бұл тас жын шайтандар мен жұқпалы аурулардан қорғайды деп есептеген. Рубинның ең тылсым қасиеті – ұлы істерге бастама жасап, құштарлық тудыруы болып табылады.
27 слайд
Александрит Бұл тас XIX ғ. Орал кен орындарынан табылған және Ресей императоры Александр ІІ құрметіне аталған. Оның жұмбақ қасиеттері әрдайым адамдарды қызықтырған. Александрит жарықтың түсіне байланысты өзгеріп отырады. Көптеген аңыздардың біріне сенсек күндіз александрит изумруд болса, түнде пурпур аметистке айналған. Бұл ғажайып тас адам тағдырының өзгергіш болатындығының белгісі. Сонымен қатар жүрек жұмысын жақсартып, қан айналым жүйесін ретке келтіретін емдік қасиеті бар.
28 слайд
Сапфир Сапфир – ең құнды асыл тас, адалдық, тазалық, кішіпейілдік белгісі. Ғашықтардың, жас жұбайлардың бойтұмары. Сонымен қатар білімге құштарлық тудырып, зерделік пен ақылдылықты күшейтеді. Жала мен қызғаныштан қорғайтын, татулық пен ынтымаққа шақыратын қасиеті бар. Жүрек, астма және невралгия ауруына шалдыққан адамдарға сол қолына сапфиры бар жүзік немесе білезік тағып жүруге кеңес беріледі.
29 слайд
хризоберилл рубин сапфир шабазит бирюза корунд аметист бирюза
30 слайд
Лазурит Турмалин Бирюза Хризоберилл
31 слайд
Алюминий
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
6 625 539 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Aбишова Назыйра Танырбереновна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материалВаша скидка на курсы
40%Курс профессиональной переподготовки
300 ч. — 1200 ч.
Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 144 ч.
Мини-курс
10 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.