Презентация по казахскому литературы на тему "Төрт түлік"

• 1 слайд

  Төрт түлік туралы сабақ
  

• 2 слайд

  ТӨРТ ТҮЛІГІМ-ТІРЛІГІМ
  Қазақтың бар тірлігі төрт түлікпен байланысты
  

• 3 слайд

  Малға тән қасиеттер адам бойында бар ма?
  Алпауыт бұқа, атан өгіз, сүзеген сиыр болсын енесі қанша қораш, әлсіз болса да, оған беттемей жасқанады. Тіпті қанша аш, ызалы болса да, алдындағы жем-шөбін енесіне тастап, тайып тұрады. (Ата-ананы сыйлау – мейлі қандай сәтте де мойындағы парыз ғой)
  Боталы інген боздап, көзінен жас ағып тұрған қандай да бір ботаны көрсе үстіне түсіп емізе береді. (Оларда мейір-шапағат туыстықпен өлшенбейді. Адам баласының бәрін сүй)
  Ал қой болса тек бастаушысына ғана ереді. Қой бастаған серке отқа түссе де қоралы қой еш тайынбайды. (Бастаушысын өзі өлтірген кей елдер қазір соғыс өртінің ішінде)
  Жылқы түлігі көбінде екі-екіден достасып ала қояды. Әрі «достарын» әсте ұмытпайды. Сан жылдан кейін кездессе де, оқыранып, қасыныса кетеді. (Батыр бабаларымыздың жылқыдан өзге досы жоқ болған дегенге мен қатты сенем осындайда)
  

• 4 слайд

  Жылқы-қасиетті жануар
  Сүтінен емге шипа “қымыз” жасалады;
  Мінсе көлік, тау-тасты да аралауға ыңғайлы;
  Терісіне құрт түссе уланып өзі құрып кетеді;
  Ер-тоқымының қасына жылан жоламайды;
  Жылқының қазысы сынған, шыққан жерді қалпына келдіреді;
  

• 5 слайд

  Сиыр – берекелі жануар
  Жем-шөбі дұрыс болса сүтін бұлақтай ағызады;
  Етінің тамақтық сапасы жоғары, калориясы мол, жеңіл қорытылады және диеталық қасиеті бар;
  Сойылған малдың қалдықтарынан қайта өңдеу арқылы, ет-сүйек, сүйек, қан ұнтақтары, эндокринді препараттар, стеарин, желім, сабын, т.б. алынады;
  Терісінен бағалы киімдер өндіріледі;
  
  

• 6 слайд

  Қой-ешкі – молшылықты жануар
  Қой-ешкі кедейшіліктен құтқаратын түлік;
  Жүні биязы, киім-кешектер тоқуға пайдаланады;
  Ешкі сүті нәрестелерге берілетін жеңіл сүт ;
  Қойларды серке бастап жүреді;
  Егіздеп туатындықтан тез көбейгіш малға жатады;
  

• 7 слайд

  Түйе – төзімді жануар
  Түйелер шөлге  де, қатты аязға да төзімді, күшті көлік малы;
  Түйелер қос өркешті және бір өркешті болып бөлінеді;
  Жүндері биязы, 85 пайызы таза өте бағалы болып келеді;
  Еті мол , қомы май ;
  Сүтінен емдік қасиеті бар шұбат, сыр, май жасалады;
  Жантақ шөптерді жеп, ащы кермек суды іше береді;
  Ауыр заттар көтеретін көлік ретінде де пайдалы;
  
  
  

• 8 слайд

  Төрт түлік төлдері
  Бұзау – сиырдың төлі
  
  Құлын- жылқының төлі
  
  Қозы – қойдың төлі
  
  Лақ – ешкінің төлі
  
  Бота- түйенің төлі
  

• 9 слайд

  Мақал-мәтелдер:
  Түйе - көштің көркі, жылқы - жетекші, қой - береке.
  Ауыл көркі - мал, өзен көркі - тал.
  Оттың жайын - жаққан білер, малдың жайын - баққан білер.
  Түзде бұзауы жамырағанның - үйде айраны төгілер.
  Ақсақ қой түстен кейін маңырайды.
  Жығылсаң жылқы - жалын төсейді, сиыр - мүйізін төсейді