Презентация по казахскому языку на тему "Бата және оның түрлері"

• 1 слайд

  Сабақтың тақырыбы: Бата және оның түрлері

• 2 слайд

  Сабақтың эпиграфы:  Бата – жақсылыққа жол ашады, Ырыс- ынтымаққа шақырыды.

• 3 слайд

  Сабақтың мақсаты: «Оқушыларды бата түрлерімен таныстырып, батаның маныздылығын түсіндіріп, өмірде бата айтудың қажеттілігін туғызу.

• 4 слайд

  2. Фасилитация «Бір қошемет, бір тілек» Оқушыларды “ Түсті жіптер” әдісі арқылы топқа бөлу. 1. Ұйымдастыру: Сенің шашың әдемі. Сабақта бес алуды тілеймін.

• 5 слайд

  1 2 Білім тексеру 1.Бата туралы не білесіңдер? 2.Батаны қай кезде береді? 3.Батаны кім береді?

• 6 слайд

  «Батаменен ер көгерер, жауынменен жер көгерер» «Баталы ер – арымас»

• 7 слайд

  Батаның үш түрі Ақ бата Теріс бата Серттесу бата

• 8 слайд

  “Джигсо” стратегиясын қолдану Жаңа білім меңгерту Ақ бата – шын жүректен шыққан ізгі тілек, ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жат қан өсиетнама, Аллаһ Таға-ладан мейірім-шапағат сұрау, қазақтың қасиетті тұмары. Ақ батаның негізгі мақсаты – ағайынның бір-біріне деген мейірім-шапағатын, сүйіспеншілігін білдіру, бірін-бірі ынтымақ-ырысқа, береке –бірлікке шақыру, үлкен-кішінің жолын ашу, келешекте жү-зеге асырылатын мақсат, мүд-делерді белгілеу. Соған сәйкес, ақ бата көбінесе мынан-дай жағдайларға байланысты беріледі: жаңа туған нәрес-теге, өмір жолын жаңа бастаған ұл-қызға, жас отауға, алыс жолға шығушыларға, үлкен бір істі қолға алушыларға,. Теріс бата – қарғыстың қат-ты, жазаның өте ауыр түрі. Мұндай батаны әке-шешесі сенімін ақтамай, үлкен ұятқа қалдырып, әулетін, ата-тегін масқаралаған, өздеріне қолы, тФілі тиген, дінін, тілін, Отанын сатқан, жауыздық, ауыр қылмыс, кешірілмес күнә жасаған баласына қолдарын теріс жайып тұрып берген Серттесу батасы (Баталасу) – құдалықта, серт пен уәдеде, елшілікте, ел арасындағы маңызды үлкен шараларда жасалатын жол. Ол – хан, ақсақалдар, билер алдында, аруақ орнында да жасалып, қол алысылып орындалатын ғұрып. Оны бұзу, яғни, «бата бұзу» - қарғыспен тең. Қазақ баталасуды – елдіктің, тектіліктің, азаматтық қасиеттің белгісі деп таниды. Этнограф – жазушы Сейіт Кенжеахметұлы баталасуға байланысты мынандай бір оқиғаны айтады: «Шақшақ қайтыс болғанда (ХVII ғасыр) оның жас әйелі Сомалтынды жақын қайны-сы Әйдеркеге қосады.

• 9 слайд

  Дәулетті бас берсін, бақытты ас берсін. Ұлыстың ұлы күнінде ұлың оңға қонсын, Қызың қырға қонсын. Қыруар қалың өріске толсын. Әумин. Ата менен ананың таудай болсын талабың, Алтын менен күмістен,жасалсын барлық жарағың, Көрімдігің мінеки,бар ма тағы қаларың? Қой сұрасаң, қой берем, тай сұрасың, тай берем, Зат сұрасаң, зат берем . Көштерің көлікті болсын, жолдарың көрікті болсын, Қоныстарың құтты болсын, босағасы мықты болсын, Ауру-сырқаудан аман болыңдар. Бастарыңа айырылмас бақ қонсын, Мейірбанды Алла сендерге жақ болсын! Әумин. Ауылдарың малды болсын, Жылқыларың жалды болсын. Азаматтарың аянбай еңбек етіп, Ағайынның алды болсын! Әумин. Жас келіннің батасы, жастардың көп қатасы. Жек көрмейді баласы, анасы мен атасы, Ием берсін мал мен бас, толтырсын оң мен солыңды. Мен берейін батамды, кішіпейіл болып, келінжан, Сыйла енең мен атаңды Тапсырма орындау Суреттерді берілген бата жолдарымен салыстыры, қай бата екенін анықта Бір үйдің баласы болма, көп үйдің санасы бол! Бір үйдің санасы бол! бір елдің атасы болма, Көп қолдың ағасы бол!

• 10 слайд

  Берілген батаға қарап, батада көбінесе қандай грамматика қолданылатынын анықта. Берілген тілектерден бата жолдарын асап шық. Жарылқа, алла, қабыл ет, Жарылқаудың қамын ет! Ізет абырой, бақ, дәулет, Қызыр қарап, бақ қонып, Не тілесең, Соның бәрін қабыл ет! Әумин.   Құтты болсын бесігің, Артық болып несібің. Дастарқаның жайылып, Ашық болсын есігің. Өре берсін балалар, Дұшпандарың болмасын, Күншілдікпен табалар. Әрқашан достарың көп болуын тілеймін. Уайымдарың жоқ болуын тілеймін. Дастарқаның әрқашан бай болуын тілеймін. Бір жаққа барғанда жолың болуын тілейін. Жасаған ісіңде қателік болмауын тілеймін. Өміріңде тек жақсы адамдарды кездесіруді тілеймін.

• 11 слайд

  Рефлексия және бағалау Бүгін өткен тақырыбымыздың өмірмен байланысы бар ма? Сендер бүгін алған білімдерің қай жағдайларда қолдана аласыңдар? Ауылдарың малды болсын Дастарқаны мол болсын Алтын жағалы тон болсын

• 12 слайд

  Кеңейту Досың сені туған Күніне қонаққа шақырды. Сенің бата беруге дайын болуың керек. Интернеттен туған күніне байланысты Бірнеше жақсы бата тауып, жаттап ал. Сонда ұятқа қалмайсың.

• 13 слайд

• 14 слайд

  Назарларыңызға рахмет