Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
1 слайд
№20 лицей-мектебі ,Павлодар қаласы
Қазақ тілі мен әдебиет мұғалімі :Бибігуль Мадатқызы Шажанқанова
2 слайд
Фразеологизмдердің ұлттық сипаты
Халықтық тіліміздегі көркемдегіш эелементтердің бір саласы болып табылатын тұрақты тіркестер тіл тану ғылымының аясында жеке лингвистикалық ілім ретінде аталып жүр.
Фразеологизмдер тіл-тілдің бәрінде бар құбылыс және бұларды тілдің бөлекше сипаттағы шырын мен сүрі таусылмайтын дәмді элементері деп айтуға болар еді.
Фразеологизмдердің шығарма тілінде қолданылуы жиі кездескенімен, оны қолдану тәсілінің де өзіндік ерекшелігі бар және бірнеше негіздері бар.
3 слайд
Фразеологизм құрамы:
Фразеологизмдердің қолдану тиянақтылығы.
Фразеологизмдердің мағына тұтастығы.
Фразеологизм - тіркес тұрақтылығы.
4 слайд
0рыс фразеологизмі
Терминдерді, күрделі сөздерді, қос сөздерді, нақыл сөздерді, мақал-мәтелдерді, газет айдарларын фразеологизмдерге жатқызу туралы қиыншылық.
5 слайд
Фразеологизмнің көп мағыналығы
Мысалы:
Бой бермеді
Көзі шықты
Дымы құрыды
Ат үсті
Сыңар езу
Жүздің көзінен өткендей
Аузымен құс тістеген
6 слайд
Сөз тіркестері
Еркін сөз тіркесі
Тұрақты сөз тіркесі
Сөздердің әрқайсысының өз жеке мағынасы болады.
Орындарын ауыстыра беруге болады.
Олар тура мағынада қолданылады.
Мысалы: Дана алтын сағат алды. Алтын сағатты Дана алды.
Бәрі жиылып басқа мағына берді.
Сөздердің орны тұрақты.
Ауыспалы мағынада қолданылады.
Мысалы:Дананың төбесі көкке жеткендей болды.
«Мына қасқыр тақияңа тар болып тұр ма?»-деді Шымболат күліп.
7 слайд
Тұрақты сөз тіркесі
Ауыз екі сөлеу
Көркем әдебиет тілі
Бұл қол - сенің қолың емес.
Біздің сиыр көзіңе түспеді ме?
Бұл жұмыс сенің қолың емес.
Көзіңді неге уқалайсың, әлде көзіңе шөп түсті ме?
8 слайд
Фразеологизмнің түрі
1.Фразеологизмнің жалпы халықтық формада қолданылуы
2.Фразеологизмдердің авторлық өзгеріске түсіп қолданылуы
9 слайд
Фразеологизмнің авторлық өзгерісі
Абай Құнанбаев
Ілияс Жансүгіров
Мысалы:
Нұрлы ақыл
Ешкі көзденіп
Тереңге телміріп
Бойға өлшеп сөйлеу
Саңырау қайғы
Қарсы жақ кісі таппай болды жүдеу,
Көк темір болды жасыл алмас егеу.
Салбырап бет моншағы балуандардың,
Теп-тегіс төмен қарап,болды күйеу.
10 слайд
Лексика
Лексика-семантикалық өзгерту
Мысалы:
-Уа, жұртым. Қапыда кеткен жайымыз бар еді. Етек-жеңімізді жинай алмай, қанша көшкен жайымыз бар еді, жұртым! Тағы да айтамын, ұраны басқа болса да өрісі Бекежан мырза болмаса шекті абыройдан бір жола айырылар ма еді, әлде қайтер еді?
Например:
-О, мой народ, Не по добрей воле мы покинули родные места. Когда-то мы свободно кочевали, были сильны. А теперь мы скитаемся. Если я не позвал на помощь Бекежана мурзы, нам бы не избежать беды!
11 слайд
Жаңа фразеологиялық тіркес
Мысалы:
-Төсекте басы, төскейде малы қосылған жағалбайлы боламыз!
Например:
Из того, чьи предки с вами имели общую колыбель.
12 слайд
Фразеологизмдік сөзбе сөз аудару
А.Құнанбаев
Лермонтов
Дүниедегі қызықтың бәрі саған салқын тартқандай, сен бір кәрі.
Пускай теперь прекрасный свет тебе постыл –ты слеп, ты сед -
13 слайд
Ақынның жаңа фразалары
Жас бұлт, кәрі жартас, тентек өмір, салқын өмір, қараңғы өмір, өткен күннің улары, көңілдің ауыр жүгі...
14 слайд
Көңіл қойып тыңдағандарығызға
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Халықтық тіліміздегі көркемдегіш эелементтердің бір саласы болып табылатын тұрақты тіркестер тіл тану ғылымының аясында жеке лингвистикалық ілім ретінде аталып жүр.
Фразеологизмдер тіл-тілдің бәрінде бар құбылыс және бұларды тілдің бөлекше сипаттағы шырын мен сүрі таусылмайтын дәмді элементері деп айтуға болар еді.
Фразеологизмдердің шығарма тілінде қолданылуы жиі кездескенімен, оны қолдану тәсілінің де өзіндік ерекшелігі бар және бірнеше негіздері бар.
6 625 221 материал в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Шажанканова Бибигуль Мадатовна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материалВаша скидка на курсы
40%Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
Курс повышения квалификации
72/180 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Мини-курс
2 ч.
Мини-курс
6 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.