Презентация по крымскотатарскому языку "Сложные предложения"

• 1 слайд

  Муреккеп джумлелер. Чешитлери. Тизме муреккеп джумлелер.
  9 сыныф
  

• 2 слайд

  Текрарлав
  Эдебий тиль недир?
  Эдебий тиль насыл пейда олды?
  Шивелер не демек?
  Кърт. Тилинде къач шиве бардыр?
  Не ичюн орта ёлакъ шивеси эдебий тильнинъ эсасыны къоюлды?
  Элифбе, нутукъ сеслери.
  

• 3 слайд

  Муреккеп джумлелер
  
  Тизме муреккеп джумлелер
  Ягъмур токътады, ве кокте кунеш чыкъты.
  Табили муреккеп джумлелер
  Чечеклер ойле дюльбер эдилер, санки оларны боянен боягъанлар.
  Муреккеп джумлелер эки ве экиден зияде адий джумледен ибареттир
  Тизме муреккеп джумлелер тенъ адий джумлелерден ибареттир.
  Табили муреккеп джумлелер баш ве таби джумлелерден ибареттир.
  

• 4 слайд

  Муреккеп джумлелерни тешкиль эткен адий джумлелер бири дигерине эки тюрлю багъ мунасебети иле багъланырлар
  Тизме
  Огъланлар чокъ юрьдилер, олар ёлда расткельген койлерде чобанлыкъ эттилер.
  [ ], [ ].
  Табили
  Ана-бабанъа насыл урьмет этсенъ, санъа да ойле урьмет этерлер.
  (насыл шартнен?)
  ( )-сенъ,[ ].
  

• 5 слайд

  Тизме муреккеп джумлелерде къулланылгъан багълайыджылар
  Къошма
  (Ве, эм, да)
  Къаршылыкъ
  (Амма, лякин, факъат)
  Тенъештирме
  (исе)
  Айырыджы
  (Я, я да, ёкъса, да-да, де-де)
  Инкяр
  (Не-не)
  

• 6 слайд

  Тизме муреккеп джумлелерде адий джумлелер бири-биринден виргюльнен айырылалар
  Апансыздан рузгяр котерильди, ве денъиз далгъаланып башлады.
  Ягъмур токътады, лякин кокте кунеш корюнмеди.
  Августнынъ сонъу сюрип кельди, мен исе яз келип кечкенини сезмей къалдым.
  Сен бу ишни битирмек керексинъ, ёкъса биз сени сеферге алмамыз.
  Асан агъанъдан не бир хабер кельди, не де озю корюнди.
  

• 7 слайд

  Мешгъулиет 1.
  Муреккеп джумленинъ теркибинде кельген адий джумлелерни къайд этинъиз. Олар озь ара насыл усулнен багълангъанлар? Схемасыны чизинъиз ве багълайыджыларны къайд этинъиз.
  1.Ана-бабанъа насыл урьмет этсенъ, санъа да ойле урьмет этерлер. 2.Баарь кельгенде, авушыджы къушлар учып келелер. 3.Далгъалар юксек шувултынен къаягъа урула, этрафкъа сув сачрай. 4. Арабаны токътаттылар, Эсма, сыкъ-сыкъ нефес алып, арабанынъ янына якъынлашты.
  

• 8 слайд

  Мешгъулиет 2.
  Аталар сёзлерини кочюрип язынъыз. Муреккеп джумлелернинъ къысымлары насыл васталарнен багълангъаныны къайд этинъиз.
  Яхшы достнынъ файдасы тиймесе де, зарары тиймез.
  Тар ерге бинъ дост сыгъар, бир душман исе сыгъмаз.
  Адамнынъ яманы-къаза, яхшысы исе хазнадыр.
  Бульбульни алтын къафесте тутсанъ да, къуш гуль терегини сагъыныр.
  
  

• 9 слайд

  Эвге вазифе