Презентация по музыке на тему "Симфониялық оркестр қалай пайда болды"

• 1 слайд

  №23 жалпы орта білім беретін мектеп
  
  Музыка пәні мұғалімі:
  Мұқташева Гүлшат Құрмашқызы
  Сыныбы: 4 « а »
  

• 2 слайд

  Тақырыбы:
  Симфониялық оркестр
  қалай пайда болды?
  

• 3 слайд

  САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ: 
  Оқушыларға симфониялық
  оркестр туралы түсіндіру.
  

• 4 слайд

  Білімділік  мәні :
  Жаңа жанр туралы мағлұмат беру.
  Дамытушылығы: 
  Өнерлі болуға, жан- жақты болуға үйрету.
  

• 5 слайд

  Тәрбиелік  мәні :
   Симфониялық шығармалар арқылы халық өмірі,
  тарихи шындықты, табиғат
  көріністерін баяндайтын шығарма екендігін жеткізе білу.
  

• 6 слайд

   
  Пәнаралық  байланысы:
  Музыка әдебиеті,
  тарих.                 
  Сабақтың түрі: 
  Дәстүрлі 
  Сабақтың типі:
  Жаңа сабақты меңгерту 
  Сабақтың  әдісі:
  Жаңа  сабақты түсіндіру, әңгімелеу, шығармашылыққа  баулу .
  

• 7 слайд

                                   
  Сабақтың жоспары:
  Ұйымдастыру
  Кіріспе
  Үйге берген тапсырманы сұрау
  Жаңа сабақ
  Музыка тыңдау
  Қорытындылау
  Үйге тапсырма
  Бағалау
  

• 8 слайд

  Сөздік:
  Тембр – дыбыстың бояуы
  
  Диапазон – дыбыстың көлемі
  

• 9 слайд

  Симфония -  Симфониялық оркестрге арналған
  аспаптық шығарма.Симфония
  бір мазмұнды құрайтын төрт бөлімнен тұрады. 
  

• 10 слайд

  Симфониялық оркестр құрамындағы
  аспаптар  4 топты құрады.
  Ішекті ыспалы, 
  Үрмелі ағаш,
  Үрмелі жез және
  Ұрмалы аспаптар.
  

• 11 слайд

  Ішекті аспаптар
  
  

• 12 слайд

  Шертер – ежелгі шекті аспап
  Домбыра - қазақ халқының ең кең тараған екі ішекті, көп пернелі музыкалық аспабы.
  Шертер де домбыра сияқты ойнайды. Шертердің көлемі домбырадан көп кіші, бірақ сыртқы түрі қобызды еске салады, оған жұмыр түр беріп, сыртын терімен қаптайды, аттың қылынан екі шек тартылады. Аспап бір ғана бұрандалы болып келеді, шектің бір басы бұрандаға, екіншісі басына бекітіледі.
  Венн диаграммасы
  

• 13 слайд

  Флейта- көне заманнан белгілі аспап.
  Ол кәдімгі қазақтың сыбызғысына ұқсайды.
  Флейта аспабын тік ұстап ойнаған.
  Кейін аспаптың үрлейтін жеріне жақын
  жағын жауып, аспапты ауызға қарай
  көлденең ұстайтын болды.
  Флейта аспабы оркестр құрамына ХVII ғасырда енді.
  

• 14 слайд

  Гобой-
  екі иіннен және қоныштан тұратын конус түтік.
  Гобойда 20-дан астам саусақтық тесіктер бар,Олардың көпшілігі қақпақтармен жабылады.Түтікке ауа қамыстан жасалған қос тілше арқылы үрленеді.
  Гобой аспабында жылдам музыкалық дыбыстарды ойнау қиын,Бірақ оның созылмалы дыбысы әсерлі де,
  Айқын шығады.Симфониялық оркестр құрамына ХVIIІ ғасырда енді.
  

• 15 слайд

  Кларнет- аспабын ХVIIІ ғасырда неміс шеберлері жасаған. Цилиндр тәрізді және жалқы тілшесі бар аспап.Аспап тілше бекітілген мүшіктен, қысқа бөліктен,саусақтық тесіктер орналасқан жоғарғы, төменгі буыннан және екі қоныштан тұрады.Кларнеттің басқа аспаптарға қарағанда техникалық мүмкіншілігі өте зор, ол әсерлі әуен де, жылдам, тез қайталанатын дыбыстарды да шығара алады.
  

• 16 слайд

  Фагот- аспабы симфониялық оркестрге төменгі дыбыстарды орындау үшін арнайы ойлап табылған. Фагот аспабының жасалу құрылысы ерекше.Оның дігі қатар орналасқан екі түтік.Егер екі бүктелген фаготты жазып жіберсек, оның ұзындығы 3 метрге жетер еді.Кең түтік қонышпен аяқталады,ал қос тілше тар түтікке орнатылады.Фаготта 25-30шақты тесік бар.Аспапта ойнау барысында тек бес-алтауы ғана саусақпен, қалғаны қақпақпен жабылады.Фагот аспабы үшін күрделі иірімдерді ойнау қиын.Ол- ағаш үрмелі аспаптардың ішіндегі ең төменгі дыбысты беретін аспап.
  

• 17 слайд

  Біліп ал! Қазақстанда алғаш рет симфониялық оркестр XX ғасырдың отызыншы жылдары опера театры үшін құрылды. Оркестрді жасауға көмектесу үшін Ресей, Украина, Белоруссия, Армениядан көптеген музыкант келді. Әр түрлі ұлттан жиылған әртістер қазақтың тұңғыш операсы «Қыз Жібекті» қоюға көмектесті.
  

• 18 слайд

  1.Ұзын мойын
  Екі ішекті
  Қатар-қатар текпішек
  Басып көрсең бір-бірлеп
  Үн шығады күмбірлеп
  (Домбыра)
  
  3. Бас , құлақ, мойыны бар,
  Үп – үлкен шанағы бар.
  Ысқышпен ысқанда
  Әндетіп шығар тағы әні бар.
  (Қобыз)
  

• 19 слайд

• 20 слайд

  Даңғыра — қазақтың көне ұрмалы-сылдырмақты, қатты дыбысты музыкалық аспап. Бұл бір жағы терімен қапталған, ішкі жағынан темір алқалар сақиналар 
  мен сылдырмалар ілінген дөңгелек шығыршық. Даңғыра шамандық әдет-ғұрыптардың бөлінбес белгілемесі болып табылды.
  

• 21 слайд

  Дауылпаз – қазақтың ұрып ойналатын көне саз аспабы. Ертеректе бұл аспап соғыс құралы ретінде айбар беріп, қыр көрсету үшін қолданған.
  

• 22 слайд

  Шыңдауыл– соқпалы музыка аспабы. Шыңдауыл дауылпаздың бір түрі. Ол жезден жасалып, шанағының бір жағы көнмен (симфния оркестрде қолданылатын литавра музыкалық аспабы тектес) қапталады; ал оның астыңғы жағында түрлі түсті жіптен тоқылған бау өткізетін шығыршығы болады. Металдан жасалған шанағы ою-өрнекпен безендіріледі. Шыңдауыл аспабын бүйір жағына бекітілген қайыстан ұстап тұрып, көн теріні соғып ойнайтын болған. Шыңдауылдың өзіне тән дыбыс күші, бояуы бар. Шыңдауыл көлемі жағынан әр түрлі болып келеді.
  

• 23 слайд

  Дабыл — ертедегі ұрмалы саз аспабы. Дауысы зор болғандықтан дабылды ертеде жаугершілікте ел шетіне жау келгенін хабарлауға, жауға аттанар жасақты жиюға қолданған. Қазақ ауыз әдебиеті үлгілерінде дабыл батырлардың бес қаруына қоса алып жүретін бұйымы ретінде көрсетіледі
  

• 24 слайд

  Кепшік – қазақ халқының көне ұрмалы аспабы. Кепшікті тұтас ағаштан шауып жасаған. Кейінгі жетілдірілген түрлері тегенге ұқсас – дөңгелек шеңбер ағаш.
  

• 25 слайд

  Назар аударып тыңдағаныңыздарға
  РАХМЕТ!!!