Презентация по самопознанию "Полезные скапаемые" (3 класс)

Дүниетану  пәні

Өткізілген күні:	28.01.2017 жыл
Тақырыбы:	Пайдалы қазба түрлері
Мақсаты:	Пайдалы қазбалардың түрлерімен таныстыра отырып, олардың адамға тигізетін пайдасы мен зияны туралы түсінік беру.  Оқушыларды пайдалы қазбалар түрлерін ажырата білуге баулу, логикалық ой - өрісін дамытып, ізденушілік қабілеттерін арттыру.  Еліміздің қазба - байлықтарын мақтан ете отырып, оны үнемдеп жұмсауға, қорғап, сақтай білуге тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі:	Жұмыс тәртібі жазылған нұсқау, сабақтың ұраны, түрлі фигуралар (ұпай жинауға қажетті), түрлі суреттер және көмір, саз, құм, ас тұзы, мыс, алюминий, темір, әктас, Қ. И. Сәтбаевтың суреті, шартты белгілер,интерактивты тақта.
Күтілетін нәтиже:	Оқушылар шағын топтар құрамында тиімді түрде жұмыс ұйымдастырады, шығармашылық атмосферасын қалыптастыруға ат салысады, бір-бірінің пікірлерімен санасады.бір-біріне көмектеседі.  өзіндік жұмыс, өздігінен білім алу қабілетін дамыта отырып,топтық  тапсырмаларды орындау арқылы өзіндік бағалау жасауға бейімделеді.
Оқытуда қолданылатын модульдер:	Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер; сын тұрғысынан  ойлау; оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау;
Оқытуда қолданылатын стратегиялық іс-әрекеттер:	Кубизм әдісі,  топтық жұмыстар

Сабақ кезеңі/ уақыты.	Іс-әрекет			Бағалау
	Мазмұны	Мұғалім	Оқушы
Сабақтың басы Кіріспе 2мин. 2 мин 5 мин	Ынтымақтастық атмосферасы»    «Сәттілікке толсын». Мақсаты:Бүгінгі  сабаққа  жақсы көңіл күй сыйлау Топқа  бөлу Үй тапсырмасын тексеру Өткен сабақты еске түсіру	Сәлемдесу. Сабақта топтық жұмыс арқылы өз білімізді көрсету.Топта бір бірімізге көмектесе отырып,өз біліміздің жоғарғы деңгейде дамуын көрсету.Алдарыңызда топтың ережесі,бағалау критерийлері тұр басшылыққа ала отырып,әр тапсырма орындағанда өзіңізді-өзіңіз бағалап отырыңыз. Сыныпта жайлы психологиялық ахуал орнату. -          Балалар бүгін сіздер бүгінгі сабаққа сәттілік тілей отырып,жақсы көңіл күймен сабақты бастаймыз. Топқа  бөлу Оқушылар 6 баладан тұратын шағын топтарға «Түстер » бойынша бөлінеді. Оқушылар сынып бөлмесінің ашық жерінде жиналып, Қоржындағы «түстер»арқылы  топқа бөлінеді.Оқушылар өз топтарын қалаулары бойынша атап, топ атауларын үшбұрыштаған қағаздарға маркермен жазып қояды.  Үй тапсырмасын тексеру: Әр топтан бір оқушыдан шығып үйге берілген мәтінді қысқаша мазмұндап береді Топтық  жұмыс. «Кубизм»ойыны арқылы оқушыларға сұрақ қою 1 Тау жыныстары дегеніміз не?Жер қыртысын толтырып жатқан денелер тау жыныстары деп аталады  2 Тығыз тау жыныстарына нелер жатады? Тығыз(қатты)тау жыныстарына гранит мәрмәр құмтас,тас көмір жатады.            3 Бос тау жыныстарына нелер жатады?Бос тау жыныстарына құм және саз жатады.                                           Құмның түсі қандай?Түйіршіктердің құрамына қарай құмның түсі ақ, қара,сұрғылтсарғыш болып келеді.   Гранит сөзі қазақшаға аударғанда қалай аталады? Гранит қазақша «түйіршікті» деген сөз.                    Гранит Қазақстанның қай жерлерінде көбірек кездеседі? Орталық Қазақстандағы Сарыарқаның көптеген таулары түгелдей граниттен тұрады. Тұрмыс тіршілікте біз құмды сазды не үшін қолданамыз? 50 - Тамақ пісіру, үй жылыту, фабрика, зауыт жұмыс істеуі үшін жұмсалатын қандай отын түрлерін білесіңдер? 50 - Үй жиҺаздары, түрлі машиналар, ұшақ, кеме, темір жол, көпір салу үшін қандай пайдалы қазбалар пайдаланылады? 60 - Адамдардың үй салғанын бақыладың ба? Қандай құрылыс материалдарын пайдаланылғанын көрдіңдер?	-Таңертең ұйқыдан тұрғанда нені көресіңдер?- Күнді. - Күнді көргенде қалай қуанасыңдар? /шапалақтау/ - Күн бізге жылуын шаша ма, әлде суығын төге ме? - Міне, күн жарқырап жылуын төгуде. Қайырлы күн достым! Қайырлы күн болсын! Бүгінгі күн бізге Сәттілікке толсын! Топқа  бөлуОқушылар 6 баладан тұратын шағын топтарға «түстер» бойынша бөлінеді. Оқушылар үй жұмысын қалайша орындағандығын топ ішінде талқылайды. Жариялау. Әр топтан балалар тапсырма алып жауап береді.Басқа топ мүшелері оларды тыңдап бағалайды.	Мұғалім топты смайликтар арқылы бағалайды,оқушылар өзін өзі бағалайды, Спикер қортынды баға шығарады. «Тамаша», «Жарайсың», «Керемет».                                                                                     «Епті екенсіңдер, бәрекелді» «Өте жақсы», «Тамаша».
Сабақтың ортасы 2 мин. түсіну 10 мин қолдану 15мин	Кітаппен жұмыс Топтарға тапсырмалар	Тақырыпты ашу үшін,есептерді шешу керек       есепті  жазу   100-700=   Пайдалы 10.7=     қазба 45.5=     түрлері Сабақтың тақырыбы ашылады.  Ал, балалар.Пайдалы қазба дегеніміз не? Табиғи түрінде немесе  жер қойнауында  кездесетін табиғи минералды заттарды айтамыз.(Слайд) ВИДЕО ПАЙДАЛЫ ҚАЗБА ТУРАЛЫ Басқа мемлекеттерге қарағанда Қазақстан қандай орындарды алады?  Алғашқы орындарды алады. Осы видеоға байланысты Менделеев кестесіндегі105 элементтің нешеуі табылған дейді? 99ы.  Осы кенді  пайдалы қазбаларды кімдер зерттейді деп ойлайсыңдар? Ия балалар Геологтар пайдалы қазбаларды зерттейді.Осындай біздің еліміздің тұңғыш зерттеуші геологы Қаныш Сәтбаев туралы мағлұмат беріп кетейін. Пайдалы қазбалардың түрлері өте көп.Олар қолдануына қарай негізгі үш топқа бөлінеді екен. Жанатын  пайдалы қазбалар.Тас көмір \ең көп өндірілетін пайдалы қазба.Біздің елімізде тас көмір қоры өте көп.Тас көмірдің аса ірі кен орыны   Қарағанды.Екібастұзда ашық әдіспен арзан  көмір өндіріледі. Көмір шығуы туралы видео Мұнай  өте қызулы отын.Ол күл қалдырмай түгел жанып кетеді.Мұнайды айыру арқылы бензин,керосин,машина майы және басқа көптеген бағалы заттар алынады. Кенді  пайдалы қазбаларға құрамында металл кездесетін тау жыныстары кездеседі.Оларды өндіру арқылы темір мыс қорғасын алюминий алынады.Кенді пайдалы қазбалар көбінесе Орталық Қазақстанда көп шоғырланған Кенге жатпайтын пайдалы қазба қышқыл алуға тыңайтқыштар өндіруге құрылыс қажетіне пайдалады.Бұл топты тұз,фосфорит, әктас,мәрмәр,гранит,құм саз,т.б құрайды.Пайдалы қазбалардың белгілерімен таныстыру. Оқушыларға кітапты тізбектей оқыту Балалар осы білгенімізбен қазір алдарыңа қағазға суреттерді жапсыру арқылы заттар қандай қазбадан жасалған соны табыңдар.	Оқушылар видеоға байланысты сұрақтарға жауап бареді                           Әр топ өз жұмыстары қорғап шығады .Басқа топтар тыңдап оларға баға береді.	Өте жақсы», «Тамаша», «Жарайсың». «Өте жақсы», «Тамаша», «Жарайсыңдар»
5мин талдау	Дәптермен жұмыс	Дәптерге белгілерді белгілеп салыңдар.	Оқушылар жұмыстарын тексертеді	«Өте жақсы», «Тамаша», «Жарайсың».
2 мин   Сабақтың соңы	Топтар кезекпен өз ойларын ортаға салады	Оқушылар І топ көмір Қайдан шыққан?Оны қайда өндіреді?Көмірді не үшін қолданады?Ең бірінші көмірді тапқан адам кім? ІІ топ  мұнай Мұнайды не үшін қолданады?Оны қалай өндіреді?Мұнайдан қандай заттар алынады? Кенді пайдалы қазбалар Ол не?Оларды өңдеу арқылы не алынады Қай жақта көп шоғырланған Кенге жатпайтын  Оны не үшін қолданады?Оларға  нелер жатады?Фосфорит қайда өндіріледі?		«Өте жақсы», «Тамаша», «Жарайсың».
Рефлексия .2 мин	Рефлексия,кері байланыс орнату Бағалау	Рефлексия,кері байланыс                                       Егер  саған  сабақ  ұнаса , тапсырманың  барлығын   сәтті  орындаған  болсаң,  алманы   жасыл  түске  боя. Егер  саған  сабақта  қиындық кездестірген  болсаң алманы сары түске боя. Егер  саған  сабақ  барысында  тапсырмаларды  орындау  қиын  болса, досыңның  көмегі  қажет  болса , алманы  қызыл түске боя.	Бағалау топта оқушылар өз іс-әрекеттерін бағалайды.Менің пікірім тыңдалады	«Жарайсың», «Керемет».

                                              Қазыбек бек бекетіндегі орта мектеп мектепке дейінгі шағын орталығымен коммуналдық

мемлекеттік мекемесі

                                                 Сабақтың тақырыбы: Пайдалы қазба түрлері

                                                                                                                  Дүниетану пәні  3«В»сыныбы

                                                                                                               Рыскулова Арай Болатовна

2016-2017 оқу жылы

1 Тау жыныстары дегеніміз не?Жер қыртысын толтырып жатқан денелер тау жыныстары деп аталады  2 Тығыз тау жыныстарына нелер жатады? Тығыз(қатты)тау жыныстарына гранит мәрмәр құмтас,тас көмір жатады.           3 Бос тау жыныстарына нелер жатады?Бос тау жыныстарына құм және саз жатады.                                           Құмның түсі қандай?Түйіршіктердің құрамына қарай құмның түсі ақ, қара,сұрғылтсарғыш болып келеді.   Гранит сөзі қазақшаға аударғанда қалай аталады? Гранит қазақша «түйіршікті» деген сөз.                    Гранит Қазақстанның қай жерлерінде көбірек кездеседі? Орталық Қазақстандағы Сарыарқаның көптеген таулары түгелдей граниттен тұрады.

Тұрмыс тіршілікте біз құмды сазды не үшін қолданамыз?
50 - Тамақ пісіру, үй жылыту, фабрика, зауыт жұмыс істеуі үшін жұмсалатын қандай отын түрлерін білесіңдер?
50 - Үй жиҺаздары, түрлі машиналар, ұшақ, кеме, темір жол, көпір салу үшін қандай пайдалы қазбалар пайдаланылады?
60 - Адамдардың үй салғанын бақыладың ба? Қандай құрылыс материалдарын пайдаланылғанын көрдіңдер?

Бензин

Керосин

Мұнай

Солярка