Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
17.04.2015. Пятница
Лепка кичээли.
Тема: Весенняя
травка
Сорулгазы: 1.
Уругларга пластилини кезектерге чарарын уламчылап ооредиир.
2. Уругларнын салаларын сайзырадып
шойбек палочкаларны адыш иштинге ойдурер.
3. Уругларны демниг, найыралдыг
болгаш арыг-силиг пластилин - биле ажылдарынга кижизидер.
Херек чуулдери: пластилин,
салфетка, доскалар, часкы бойдустун чуруу (оът-сиген)
Кичээлдин чорууду:
I. Орг.кезээ:
- Экии,уруглар! Бо хун бис кичээливисте чкаскы шыкта
унуп олурар сигеннерни хевирлеп пластилин – биле кылып ооренир бис.
II. Кол
кезээ:
-Чазын
оът-сиген кандыг оннуг болурул? (ногаа)
-Ынчангаш
ам ногаан оннуг пластилиннерден шилип алгыылынар. Частын чылыг хуннери эгелээн
даштын ойнаар шолчугештеривис ногаан оннуг оът-сиген, чечектер частып унуп
эгелээр, шээй уруглар. Ам даразында бистин кылыр чуулувус-сигенчилер. Ону кижи
бурузу кылыптар болзувуса будун ойнаар шолчугежитин нога оннуг шыкчыгажын шыва
берген оът-сигеннерин кылыптар шей бис. Ам мен силерге канчаар кылырын айтып,
чижээн коргузейн шупту менче кичээнгейлиг корунер, уруглар.
-Бо
мээн кылганым сиген-дир. Ол болза палочка хевирлиг шойбек. Ынчангаш ам шупту
кылып эгелээлинер, кижи бурузу чараш кылдыр ковей санныг сигеннерден
кылыпталынар, уруглар.
Сула
шимчээшкин:
«Ветерок»
Ветер
дует нам в лицо
Закачалось
деревцо
Деревцо
все выше, выше.
Башкы кылып чадап
турар уругларга дузалажып. Оът-сигени улаштыр кылырлар, уруглар.
Быжыглаашкын:
- Хаа,
чаражын! Кандыг кончуг ковей, чараш оът-сиген кылып каапканынар ол, уруглар?
Будун шолчугешти шыва алабээр.
- Кым коргузуптерил сигени канчаар
адыштарынга ойдуруп кылырын?
Туннели: Эр-хейлер,
уруглар! Арыг-силиг кичээлдединер. Кичээл тонген, дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
03.04.2015. Пятница
Лепка кичээли.
Тема: «Лучик
солнышка»
Сорулгазы: 1.
Уругларга пластилини ийи холунун адыштарынга дорт хевирни ойуп ооредиир.
2. Уругларнын салаларын сайзырадыр.
3. Уругларны арыг-силиг пластилин -
биле ажылдарынга кижизидер.
Херек чуулдери: пластилин,
салфетка, доскалар уруг бурузунге.
Кичээлдин чорууду:
I. Орг.кезээ:
- Экии,уруглар! Бо хун бис кичээливисте пластилинден
хуннун херелдерин хевирлеп тудуп ооренир бис, уруглар.
II. Кол
кезээ:
-Бо
мээн холумда дощечка, дощечканын ортузунда хуннун ортузу борбак сарыгоннуг
тогерик саазын.
-Уруглар,
ам хуннун тогеринче чузу четпес-тир? Хуннун херелдери четпес шээй. Чок, корунер
даан. Ынчангаш, ам Бистер бо хуннун херелдер ин кылыр бис. Пласилиннин кандыг
онун шилип алыр бис, уруглар? Бо тогерик ышкаш сарыг оннуг плвастилин шээй.
-Бо
шилип алган пластилинивисти кезектерге узуп алылынар, оон адыжывыска шойбек
кезектерни ойдуруп кылыр бис.
-Ол
хуннун Херелдери дорт болгаш шойбек болур ургалар.
-Бо
мээн хуннун херелдери дег кылып эгелээр силер че , уруглар.
Сула
шимчээшкин:
Башкы шулук чугаалап бээр. Уруглар шулук аайы биле шимчээшкинерни кылыр.
Выглянула
солнышко,
Блещет
на лугу,
Я
навстречу солнышку
По
травке бегу.
И ромашки белые
Рву я на лету.
Я веночек сделаю,
Солнышко вплету.
Башкы кылып чадап
турар уругларга дузалажып. Ол кылып алган хуннчугештеривисти ам биске кежээге
бээр хуннээр, уруглар.
Быжыглаашкын:
- Ынчангаш
ам эки ажылдаан уругларымга айтырыглар салыптайн:
-Бо хун бис кичээливисте чуну кылдывыс
уруглар?
-Херелдери канчаар кылган бис, коргузуп
корунерем?
Ам холдарывыс арыглап аштап алгаш,
салфеткаларынар чангыс черге салыр силер, урглар.
Туннели: Эр-хейлер,
уруглар! Арыг-силиг кичээлдединер. Кичээл тонген, дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
15.04.2015. Пятница
Чугаа сайзырадылгазынын кичээли.
Тема: Кто
что есть? Домашние животные и их детеныши
Сорулгазы: 1.
Уругларга азырал дириг амытаннар - биле болгаш оларнын чаш оолдарын шын адын
билиринге ооредирин чедип алыр.
2. Уруг бурузунун дыл- домаан,
кичээнгейлиг болурун, чугаазын сайзырадыр.
3. Азырал дириг амытаннарга ынак болурунга
кижизидер.
Херек чуулдери: Сюжетиг
чуруктар, сут стаканда.
Кичээлдин чорууду:
I. Орг.кезээ:
- Экии,уруглар! Бо хун бис кичээливисте азырал дириг
амытаннарны, оон чаш оолдарын танып, шын адып, оларнын чиир чемин оорениир бис,
уруглар.
II. Кол
кезээ:
-Ам
силерге мен тывызык салыйн, силер ону тывар силер шуве.
-
ногаан чиир чиир болгаш биске сут бээр чуу дир ол, уруглар? (Инек)
-мордочко
усатая, шубка полосатая, часто умывается? (диспей)
-длинная
грива, скачет ретива, твердые копытца? (аът)
-с
хозяином дружит, дом сторожит? (ыт)
-Уруглар
ыттын оглун (эник) азы орустап шенок дээр, а дииспейнин оглун (дииспейжик)
котенок. Инектин (бызаа) теленок, аъттын (кулун) жеребенок.
-Азырал
дириг амытаннар чуну чиир урглар? (оът-сиген, сут, хлеб)
-Силенин
аваларынар чуну чемгерер дир ытарынарга? (хлеб, сооктер октап бээр)
-Чурукту
коруп корунер уруглар чуну коргускен дир?
-
Шын-дыр, азырал дириг амытаннар.
-Ыт
улуг болур, оглу бичии болур шээй, уруглар. Ынчангаш азырал дириг амытаннар
база чаш бичии чаптанчыг оолдарлыг болур . Чаш оолдары авазынын эмиглерин эмер
озуп келир кылдыр. Авалары дылы-биле кежин аштап чылгап бээр чаш оолдарын.
Оларны камгалаар, чылыдар.
Оюн:
сайзырадыр лото: «Домашние животные»
Сорулгазы
оюннун: уругларнын угаан-медерелин сайзырадыр.
Оюнга сонургалын чедип алыр.
Сула
шимчээшкин:
Чаптанчыг мээн дииспейим
Зарядкалап
кирипти
Холдары-биле
хоп-хоп
Буттары-биле
топ-топ.
Быжыглаашкын:
- Чуну
ооренип билип алдывыс, уруглар?
- Азырал дириг амытаннарны шын адын адап,
оларнын чаш оолдарын ылгап чугаалап корунерем.
- Ам силер уруглар бичии стаканарда
суттерин ижип корунерем. Сутту кандыг дириг амытан берип турарыл? (инек, ошку)
Туннели: Эр-хейлер,
уруглар! Дынангыр кичээлдединер. Кичээл моон-биле доозулган дыштанып алынар,
уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
21.04.2015. Вторник.
Чурулга кичээли.
Тема: Рисование
дождика.
Сорулгазы: 1.
Уругларга кисточканы шын тудуп, кисточка, краска дузазы – биле чуруп ооредиир.
2. Уруг бурузунун дыл- домаан,
салааларын, чугаазын сайзырадыр.
3. Кичээлге идекпейлиг болурунга,
арыг-силиг ажылдарын кижизидер.
Херек чуулдери:
карандаш, краска (гуашь хурен оннуг), кисточка, альбом, стакан суглуг,
салфетка.
Кичээлдин чорууду:
I. Орг.кезээ:
- Экии,уруглар! Богун бис чурук кичээлинде чаъс,
чаътын дамдыларын чуруп оорениир бис, уруглар.
II. Кол
кезээ:
-
Корунер даан бо мээн чуруп каан чуруум-дур. Мында, чечектер, шыкта оът-сиген.
Олар чаъс манап турар, суггарар кылдыр. А ол чечектернин, оът-сигеннин кырында
дээрде булуттарны чуруп каан. Булутардан саарлып чаап баткан чаъс чок шээй,
коруп тур силер уруглар.
-Ынчангаш
ам силер болза чаъсты чуруп ийи дугаар дамды дээш улаштыр-ла аразын дыка
чоокшулатпайн мээн чуруп коргускеним-биле домейлеп чуруп корунер урурглар.
-Чуруп
ооренирде чугле шын тудар кисточканы, саазынын шын салып алыр болгаш арыг-силиг
чараш кылдыр чуруур, уруглар.
Уруглар
чурутунар.
Сула шимчээшкин:
Раз, два, три, четыре, пять
Будем
пальчики считать,
Все
таки нужные,
Крепкие
и дружные.
(уруглар
холдарында салаларын санап чугалаарлар)
Башкы чуруп чадап
турар уругларга дузалажып.
Быжыглаашкын:
-Бо
бистин ческтерилиг шыгывыс силенин чураан чаъзынар суггарып каан уруглар. Ам бо
чечктер, оон даа улгадып озер.
-Кичээливисте кандыг оннуг краска –биле
чаъс чурудунар ургалр?
- Чаъс чагбаска чечектер канчап баар?
Туннели: Эр-хейлер,
уруглар! Шуптунарнын чураанынар чараш-тыр, уруглар. Дынангыр кичээлдединер.
Кичээл тонген, дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
13.04.2015. Понедельник.
Познавательное развитие.
Тема: Что
делает шофер?
Сорулгазы: 1.
Уругларга чолаачынын ажылын билиндирип, шын ададып ооредирин чедип аар.
2. Уругларнын дыл-домаан, чугаазын
сайзырадыр.
3. Машинаны чолачы удуртуур, оон ажылын
унелеп билиринге кижизидер.
Херек чуулдери: машина,
руль, кукла, кубик, посуда ойнааар, чуруктар сюжетиг.
Кичээлдин чорууду:
I. Орг.кезээ:
- Экии,уруглар! Корунер даа мээн холумда чуу-дур?
(Машина). Машинаны кым удуртуп, азы башкарып чоруурул? (шофер) чолаачы.
II. Кол
кезээ:
-
Ам бис кичээливисте чолачы дугайында оорениир бис. Машиналар кандыг хевирлиг
болурул, уруглар?
-Улуг
болгаш бичии машиналарны чолаачы удуртуп чоруур. Ол урелип каар болза чолачы
кижи боду кылып алыр.
-Улуг
машина дээрге – чуък соортур, оон кузовунга хамык чувелерни чудуруп алыр. Чуък
машиназынга чуу бар боор ик , уруглар? (кузов). Кузовка болза элезин, хомур,
даштар, эт=сеп дээш оон даа оске чувелерни чудуруп алыр боор.
-Чиик
машиналарга чугле пассажирле азы кижилер олурар боор. Анаа чуну-даа соортуп
болбас, чуге дизе кузову чок. Ол машиналарга чолаачы болгаш 4 пассажир олурар
болур, урглар.
-
Ам бо чуруктарда машиналарнын аттарын шын адып корунер, уруглар?
-Чолаачы
кижи чуну кылыр боор уруглар? Машина мунар, хомур соортуп чоруур, пассажирлер
сортуп чоруур, машина кылыр.
Сула шимчээшкин:
Балыктар – эштиир
Пагалар
– шураар
Ховаганар
– ужар
Койгун
– даалыктаар
-сырыныгда
оът-сиген – чайганыыр
-сывыртаарга –
дезип халыр
-угер сылдыс
дээрде
-угу хундус удуур.
Быжыглаашкын:
-Богун
кичээлде чуну оорендивис уруглар?
-Машинаны кым мунуп турарыл?
-Машина урелий бээрге ону кым кылыр?
-Чолаачы куну кылып турарыл?
Туннели: Эр-хейлер,
уруглар! Дынангыр кичээлдединер. Кичээл тонген, дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
07.04.2015. Вторник.
Чурулга кичээли.
Тема: Зеленая
трава.
Сорулгазы: 1.
Уругларга чылдын эргилдезинде час душкенин билиндирер.
2.Ногаа оннуг оът-сигени шын, чараштыр
чуруп билиринге ооредир, ургларны.
3. Уруг бурузунун дыл- домаан,
салааларын, чугаазын сайзырадыр.
4. Кичээлге идекпейлиг болурунга,
арыг-силиг ажылдарын кижизидер.
Херек чуулдери:
карандаш, краска , кисточка, альбом, стакан суглуг, салфетка, сюжетиг чурук,
ойнарак инек.
Кичээлдин чорууду:
I. Орг.кезээ:
- Экии,уруглар! Уруглар, даштын кандыг чылдын уези
чувел? Час деп канчап билдинер, чулер бар дыр даштын уруглар? (чазын хун
хуннеп черни чылыдарга оът-сиген, теректернин бурулери унуп, чечектер озуп
частып кээр)
II. Кол
кезээ:
-
Уруглар, бисте чуу аалдап келген дир му-му-му (Инек)
Башкы
уругларга шулук чугалап бээр.
Корова поила ребят молоком
И песенку весело пела о том,
Как солнышко утром над полем взойдет,
Как дождик зеленую травку польет,
Как стадо коров наедает бока,
Чтоб больше домой принести молока.
Корова поила ребят молоком,
Веселую песенку пела при том.
Я песенку эту никак не пойму,
Слова в ней смешные: Му – му, му – му –
му.
-
Чунун дугайында инек ырлап турганыл шулукте, урглар?
-Уругларга
чуну берип турган инек?
-Инек
чуну чиринге ынак?
-Ам
уруглар инек хой сут бээр кылдыр биске, бис оът-сигенден чуруп берелинер.
Оът-сиген ногаан оннуг болур, узун, бичии шыйыглар шыйар бис альбомнун адаанга
ол болза шык болур ногаан сигениг.Баштай агаарга чурулунар кисточкаларынар
тудуп алгаш , ам улаштыр ногаан красканы кисточкага борааш чуруп эгенлээлинер,
урглар.
Сула шимчээшкин:
Раз, два, три, четыре, пять
Будем
пальчики считать,
Все
таки нужные,
Крепкие
и дружные.
(уруглар
холдарында салаларын санап чугалаарлар)
Башкы чуруп чадап
турар уругларга дузалажып, кисточканы шын тударын ооредир.
Быжыглаашкын:
-Богун
кичээлде биске чуу аалдап келгенил, урглар?
-Инек биске чуну бээрил?
-Инек шыка агаарларынга база чуну
чиксерил?
-Оът-сиген кандыг оннуг болурул, урглар?
Бисин чураан чараш ногаан оът-сигенеривис
улуг чараш шык апарган шей, уруглар. Инек маа агаарлап оттаар.
Туннели: Эр-хейлер,
уруглар! Шуптунарнын чураанынар чараш-тыр, уруглар. Дынангыр кичээлдединер.
Кичээл тонген, дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
27.04.2015. Понедельник.
Познавательное развитие.
Тема: «Солнышко,
выгляни в окошко».
Сорулгазы: 1.
Уругларга чылдын уези час келгенин билиндирер.
2. Угаан- медерелин, чугаа-домаан
сайзырадыр.
3. Эскеричел чоруун, бойдуска хусагалыг
болурун кижизидер.
Херек чуулдери:
улуг ватман саазынга хун чуруу, чылдын уелери час чуруу, сарыг оннуг гуашь .
Кичээлдин чорууду:
I. Орг.кезээ:
- Экии,уруглар! Сонгаже коруп корээлинерем уруглар
кандыг дыр? Чылдын кайы уезил? (Час )
II. Кол
кезээ:
-
Даштыгар агарлап унеривиске хуннуг, чылыг болуп турар чуге ындыг ирги уруглар?
-Шын-дыр
уруглар , час душкенин демдээ хуннерек улам чаза чылдып херелдери – биле.
Башкы
уругларга бойдустуг чурук коргузер:
-
чурукта корунер даан уруглар , чуу чырыдып,чылыдып турар дыр?
-шындыр
хун (башкы чурука хун чыпшырар)
-
чараш , ногаан шыката чуу бар дыр? (башкы оът-сиген, чечектер чыпшырар чурукка)
-теректернин
чулери чок тур уруглар? (бурулерин чыпшырар теретерге)
-Корунердан
хун хуннеп кээрге чечектер, оът-сиген, теректернин бурулери частып келген. Хун
чокта ол бугу чуулдер чок болур.
Ам
мээн биле шулуктен чугалаап корелинер кады А. Барто «Смотрит солнышко в
окошко». Шулуктин айы-биле шимчешкинерни кылыр бис уруглар.
Смотрит солнышко в окошко, (Дети
смотрят в окно.)
Светит в нашу комнатку. (Разводят
руки в стороны.)
Мы захлопали в ладошки, (Хлопают в
ладоши.)
Очень рады солнышку. (Кружатся.)
Уруглар хун унуп келирге амырап турарлар.
Шулукту уруглар катаптап чугалаарлар башкынын дузазы – биле.
Быжыглаашкын:
-Даштын
чылдын кандыг уезил, урглар?
-Чечектер, теректер чуу чок болза
оспесзил?
Хун биске чуну берип турарыл, уруглар?
Туннели: Эр-хейлер,
уруглар! Дынангыр кичээлдединер. Кичээл тонген, дыштанып алынар, уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
01.04.2015. Среда
Чугаа сайзырадылгазынын кичээли.
Тема: Как
Катя нашла щенка
Сорулгазы: 1.
Уругларны кыска чуруктар дузазы-биле 3- 4 домакты тудуштур чугалап ооредир.
2. Уруг бурузунун дыл- домаан,
кичээнгейлиг болурун, чугаазын сайзырадыр.
3. Азырал дириг амытаннарга ынак болурунга
кижизидер.
Херек чуулдери: Сюжетиг
чуруктар, ойнарак ытчыгаш.
Кичээлдин чорууду:
I. Орг.кезээ:
- Экии,уруглар! Бо хун бис кичээливисте азырал дириг
амытаннарны, оон чаш оолдарын танып, шын адып, оларнын чиир чемин оорениир бис,
уруглар.
II. Кол
кезээ:
-Силерге мен тывызык
тыптырайн тып корунерем, урглар: Сидит, весь дрожит,
жалобно скулит и повизгивает, грустно смотрит на прохожих (ытчыгаш)
- Чуге ыт оглу даштын апарган ол?
-Бо
мээн артымда ыт оглу чаштына берген олур, мендилежилинер, урглар.
-Ам
бо сюжетиг чурукту корунер, чуну чуруп каан дыр?
-Катя
деп адап алылынар бо чурукта уругну.(шупту адаар Катя)
-Чурута
агаар кандыг дыр?
-Катя
кайын ыт оглун тып алганыл?
-Ыт
олгу кандыг дыр, уруглар?
Ам мээн биле
чугалаалынар: Даштын агаар чылыг. Катя бичии ыт оглу
тып алган.
Оюн:
сайзырадыр лото: «Домашние животные»
Сорулгазы
оюннун: уругларнын угаан-медерелин сайзырадыр.
Оюнга сонургалын чедип алыр.
Сула шимчээшкин:
Чаптанчыг мээн ытчыгажым
Зарядкалап
кирипти
Холдары-биле
хоп-хоп
Буттары-биле
топ-топ.
Быжыглаашкын:
- Чуну
ооренип билип алдывыс, уруглар?
-Ыт олгу кайя турганыл?
-Катя чуну тып алган?
Туннели: Эр-хейлер,
уруглар! Дынангыр кичээлдединер. Кичээл моон-биле доозулган дыштанып алынар,
уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг план.
29.04.2015. Среда
Чугаа сайзырадылгазынын кичээли.
Тема: Рассказ
воспитателя о петушке.
Сорулгазы: 1.
Уругларга кыска домактар дузазы – биле ойнарктын овур хевирин чугаалап турарын
ооредиир.
2. Уруг бурузунун дыл- домаан,
кичээнгейлиг болурун, чугаазын сайзырадыр.
3. Азырал куштарга ынак, хумагалыг болурунга
кижизидер.
Херек чуулдери:
Сюжетиг чуруктар, ойнарак аскыр дагаа «Петушок».
Кичээлдин чорууду:
I. Орг.кезээ:
- Экии,уруглар! Уруглар мен силерге тывызык тыптырай
силен ону шын тып корунерем: «Золотое
яблочко по небу катается, всем, всем улыбается. А улыбка- то лучи, очень- очень
горячи! Что это? (показывает солнце)
II. Кол
кезээ:
-Уруглар,
хунчугеш дугайында кандыг шулукчугештер билир силер чугалап корунерем?
Смотрит солнышко в
окошко,
Светит в нашу
комнатку.
Мы захлопали в
ладошки,
Очень
рады солнышку
-Эр-хейлер,
урглар! Хунчугеш-биле кады эртежик кым туруп кээрил? (аскыр дагаа). Шын дыр
аскыр дагаа отуп келгеш алгырар «ку-ка-ре-ку», ам бисте петушок аалдап келген
мендилежинер урглар.
-Петушок
кандыг кончуг чараш кушкаш сен, бажында чуу чувел?
-Гребишок,
красный (кызыл)
-Кудурунну
чаражын, янзы-буру оннуг челээш ышкаш.
-Петушок
долгандыр кылаштап корем, уруглар корзун.
-Уруглар
силер база Петушок биле кады чугалап корунерем «ку-ка-ре-ку» (3-4 катап
чугалаар).
-Петушоктун
дугайында кым мээ дузалажып чугалаар, уруглар? Петушок чараш, кызыл
гребишоктуг, каас кудуруктуг, клаштары чараш, кукареку деп алгырар эртен эрте.
Сула шимчээшкин: - Петушок, петушок,
Золотой гребешок,
Масляна головушка,
Шелкова бородушка,
Что ты рано встаешь,
голосисто поешь,
деткам спать не даешь.
Быжыглаашкын:
- Чунун
дугайында ооренип билип алдывыс, уруглар?
-Петушок канчаар алгырарыл эрен эре?
-Петушок чараш кушкаш бе?
Туннели: Эр-хейлер,
уруглар! Дынангыр кичээлдединер. Кичээл моон-биле доозулган дыштанып алынар,
уруглар.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг
план.
09.04.2015.
Четверг.
Чечен чогаал
кичээли.
Тема: Шулук
«Бичии чолаачы».
Сорулгазы:
1. Уругларныорус
дылда шулук – биле таныштырар.
2. Уругларнын
чугаа-домаан, чугаазын сайзырадыр.
3.Дириг
амытаннарга ынак болурун кижизидер.
Херек чуулдери:сюжетиг
чурук, ойнарак машина, автобус.
Кичээлдин чорууду:
I. Орг.кезээ:
-Экии,уруглар!Бо хун бис кичээлдивисте шулук оорениир
алыр бис «Бичии чолаачы» деп.
II. Кол
кезээ:
-Ам
мен силерге айтырыг салыйн, уруглар: «чуу би-бип» дээрил? (машина)
-Машинаны
кым мунарыл?
-Ол
машина мунар кижини чуу дээрил? (чолаачы)
-Силерге
мен шулук номчуп берейн, кичээнгейлиг дыннанар, уруглар:
Бичии
чолаачы
Ду-ду-ду:
бурунгаар!
Дургеденер,
дугуйлар!
Уележир
эштерим,
Уе-шагнын
дургенин.
Амдыызында
тепкииштиг
Автомобиль
менде бар.
Удавайн
ёзулуг
Рульду
мен тудар мен.
-шулук
чунун дугайында дыр, уруглар?
-
Ам шупту шулукту чугаалап корелинер, уруглар.
Сула
шимчээшкин:
Мыли мылом уши
Мыли
мылом ножки
Ах,
какие ладошки
Наварили
каши
Помешали
лошкой
Наварили
каши
Ах
какие ладошки
Ладошки-ладошки.
Быжыглаашкын:
- Бо
кичээливисте чунун дугайында шулук оорендивис, уруглар?
- «Бичии чолаачы»
деп шулук ооренген бис ам шупту катаптап чугалаалынар чолаачы деп.
- автомобиль
кандыг болганыл?
-Машинаны канчаар
сигналдарыл?
Туннели:
Эр-хейлер, уруглар! Шулукту бажыннарынарга катаптап оорениир силер, уруглар.
Кичээл тонген.
Ооредилгелиг-кижизидилгелиг
план.
23.04.2015.
Четверг.
Чечен чогаал
кичээли.
Тема: Е.Чарушина
«Ыт».
Сорулгазы:
1. Уругларны
чогаалдын утказынбилип алырынга ооредир.
2. Уругларнын
чугаа-домаан, чугаазын, угаан –медерелин, сагынгырын сайзырадыр.
3.Азырал дириг
амытаннарга ынак болурун кижизидер.
Херек чуулдери:сюжетиг
чурук, ойнарак ыт.
Кичээлдин чорууду:
I.
Орг.кезээ: -Экии,уруглар!
Бо хун кичээливисте силерге мен чечен чогаал номчууп бээр мен. Шупту
кичээнгейлиг дынаар силер,уруглар.
II.
Кол кезээ:
Башкы
чогаалды оожум тода номчуп бээр. Уругларга дынаан соонда айтырыг салыр башкы:
-
Ыттын адын адап корунерем, уруглар?
-
Ыттын бажынын кандыг болурул? Мен силерге чурук коргузейн ында бажын ыт чуртап
болур бе? (чок) Чугу? (эжиктиг, улуг, печкалыг)
-Шарик
чуге даштын чуртап турарыл, урглар?
(Шарик
ээзинин эт-херекселин камгалап, дуржок болгаш кижилерни бажын-балгадынче
чагдатпайн, ээрип –ле турар) деп чогаалда бижээн шей , уруглар.
-Ам
мээн биле бо состерин адап корээлинер (камгалап, эт-херексел, тотур чемгерер).
Уруглар башкы-биле 3-4 катап чугалаар состерни.
Сула
шимчээшкин: Чаштар, шупту дыннанарам:
Часпарлаалам,
дыштаныылам,
Хамык
улус туруп алгаш,
Халыжаалам,
шуражыылам-
Ам-на
халы,
Ам-на
шура.
Ыт
эрер. Уруглар ону тып ойнаар.
-Ыт
канчаар эрер дир , уруглар?
Быжыглаашкын:
-
Бо кичээливисте чунун дугайында чогаал дынап оорендивис,
уруглар?
-
Ыт кижинин онуу бе?
-Чогаалда
ыт кандыгыл?
Туннели:
Эр-хейлер, уруглар! Силер шупту эки кичээлдединер. Кичээл тонген.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.