Презентация проекта на тему "Қазақ халқының ескі өлшемдері" (4 класс)

• 1 слайд

  «Теміртау қаласының №4 жалпы білім беретін орта мектебі» КММ
  Қазақ халқының
  ескі өлшемдері
  Орындаған: 4”В” сынып оқушысы
  Дуйсенбаев Акжол
  Жетекшісі: бастауыш сынып мұғалімі
  Исаева А.С.
  

• 2 слайд

  Мақсаты:
  
  Көшпелі халқымыздың ғасырлар бойы қалыптасқан өлшем бірліктердің құпиясын ашып, сырына қанығу.
  
  

• 3 слайд

  Міндеттері:
  қазақ халқының өлшем бірліктерін (салмақ, ұзындық, қашықтық) анықтау;
  қазақ халқының өлшем бірліктерін қолдануын анықтау;
  тәжірибе жасау, өз пікірін айту.
  
  

• 4 слайд

  Өзектілігі:
  ата-бабаларымыздың байырғы заманда қолданылған өлшем бірліктерінің атауларын білмеуі
  

• 5 слайд

  Болжамы:
  егер қазақтың ескі өлшемдерін сабақтарда кеңінен қолданылса, онда оқушыларды логикалық ой-өрістері дамыған, шыдамдылыққа, еңбекқорлыққа тәрбиеленген тұлға қалыптасатын болар еді.
  

• 6 слайд

  Елбасымыз Н.Назарбаевтың «Мәдени мұра» бағдарламасына орай біз қазақтың ескі өлшемдерімен таныстырмақпыз.
  Қазақтың ескі өлшемдерімен танысу - қызғылықты іс. Мәселен, ұзындық - қарыспен, қадаммен, құлашпен;
  мөлшерлі нәрселер - ыдыс-аяқпен, дорбамен;
  қашықтық - күндік, айлық жермен есептелген.
  Қазақтың ескі өлшемдерінің түрлері көп. Мен сіздерге ұзындық, салмақ өлшемдері туралы айтамын.
  
   
  
  Кіріспе
  

• 7 слайд

  Қазақ халқының ескі өлшемдері
  Салмақ өлшемдері
  
  Ұзындық өлшемдері
  
  Қашықтық өлшемдері
  
  

• 8 слайд

  
  1 пұт ~ 16 кг, жарты пұт ~ 8 кг
  
  1 қадақ ~ 400 г
  
  1 мысқал~5г
  
  1 батпан~150кг
  
  
  
  
  
   
  
  
  Салмақ өлшемі
  

• 9 слайд

  1 қап ~ 65-66 кг
  
  
  
  1 көнек сүт ~ 6-7 л
  
  
  
  
  
  1 шелек ~ 12 л
  
  
  

• 10 слайд

  ~5г
  ~ 12 г
  

• 11 слайд

  2-2,5 см
  17-20 см
  Ұзындық өлшемі
  

• 12 слайд

  8-10 см
  20-21 см
  21-22 см
  19-20 см
  

• 13 слайд

  70-75 см
  Kез
  

• 14 слайд

  Қашықтық өлшемі
  

• 15 слайд

  Адым(қадам)- 1метр
  Таяқ тастам- 10-15метр
  Әудем жер-100метр
  Дауыс жететін жер-250-300метр
  Шақырым-1километр
  Көз ұшында-6-7километр
  Қыр астында-4километр
  Қозы көш жер-5-6километр
  Тай шаптырым-4-5километр
  Құнан шаптырым-8-10километр
  Ат шаптырым-25-30километр
  

• 16 слайд

  
  Қазіргі күнге дейін қолданыстан түспей жүрген бірліктер бар. Мысалы, қазының қалыңдығын елімен өлшейміз, мал бағумен айналысатын көшпелі шаруалар сары майды қарынмен өлшейді, арқанның өлшемін, немесе киіз үйдің белдеулерін құлашпен, уықтың өлшемін қарыспен өлшейді. Біздің мақсатымыз тілімізде бар өлшем бірліктерін уақыт ағымына сай тіл қолданысынан шығып, құрып кетуден сақтау.
  

• 17 слайд

  Ұзындық өлшем бірліктері
  Киім пішу, тігін жұмыстарында пайдаланылған
  Салмақ өлшем бірліктері
  Тұрмыста, құрылыс жұмыстарында пайдаланылған
  Қашықтық өлшем бірілктері
  Қазақтың ұлттық ойындарында пайдаланылған
  

• 18 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  Түйеқұс екі аяғымен тұрғанда бір пұт тартса,
  бір аяғымен тұрғанда қанша тартады?
  

• 19 слайд

  Үш пар ат 30 шақырымға шапса, әр ат қанша шақырымға шапқан?
  
  

• 20 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  Зерттеу жұмысы
  

• 21 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  Зерттеу жұмысы
  

• 22 слайд

  Бұл жобада тұрмыста қолданылатын ұзындық өлшемдері,салмақ өлшемдері, қашықтық өлшемдері сияқты қазақ халқының шамаларды өлшеу жүйесін тарихи-математикалық мағлұмат ретінде пайдалана отырып, оны есептер шығаруда қолдану және тәжірибе көрсету зерттелген.
  Қорытынды
  

• 23 слайд

  Назар аударып тыңдағандарыңызға рахмет!!!