Презентация "Са және оның қосылыстары"

• 1 слайд

  Сабақ жоспары:
  І. Ұйымдастыру
  
  ІІ. Үй тапсырмасын пысықтау (тест)
  
  ІІІ. Сабақтың мақсатымен таныстыру
  
  ІV. Топқа бөлу
  
  V.Бекіту сұрақтары
  
  VІ.Қорытындылау
  

• 2 слайд

  Тест
  

• 3 слайд

  Сабақтың мақсаты:
  Білімділік: Кальций жөнінде білімдерін кеңейту. Оқушылардың білімдерін жүйелендіру, пәнге деген біртұтас көзқарас қалыптастыру.
  Оқушының өздік жұмыс орындауы. Ізденгіштік қабілетін ескере отырып, оқушыға тапсырма беру.
  Кальций элементін жан – жақты зерттеу арқылы оның қосылыстары, қолданылуы, маңызы жөнінде білімдерін кеңейту.
  Дамытушылық: Оқушылардың ойлау, қорытындылау, жүйелеу қабілеттерін дамыту.
  Тәрбиелік: Оқушылардың шығармашылық мүмкіндігін дамыту, қабілетін арттыру, қосымша материалдар арқылы экологиялық тәрбие беру.
  Күтілетін нәтиже: Кальций және оның қасиеттері туралы толық мағлұмат ала отырып, олардың алыну әдістері мен қасиеттерін химиялық реакция теңдеулері арқылы жазып, дәлелдей алады.
  Көрнекілік: Слайдтар , электронды оқулық , периодтық кесте,реактивтер, қосымша әдебиеттер, химия энциклопедиясы
  

• 4 слайд

  Жаңа сабақ
  Са
  және оның қосылыстары
  І – топ
  Кальцийдің жалпы
  сипаттамасы және
  табиғатта таралуы
  ІІ – топ
  Кальцийдің физикалық
  қасиеттері, алыну әдісі
  Ү – топ
  Кальций гидроксиді, химиялық қасиеттері және қолданылуы
  ІІІ – топ
  Кальцийдің
  химиялық
  қасиеттері
  ІҮ – топ
  Кальций оксиді , ф/х қасиеттері
  

• 5 слайд

  Периодтық жүйедегі орны
  20Са
  20
  Са
  39,9853
  4S2
  

• 6 слайд

  8e-
  2e-
  +20 )))
  Са
  8e-
  ... 3S 3P 4S
  2
  2
  6
  2e-
  )
  3S
  3P
  6
  4S
  2
  2
  

• 7 слайд

  Табиғатта таралуы
  Кальций табиғатта тек қосылыс түрінде көп таралған. Жер қыртысындағы мөлшері бойынша 5 – ші орында, массасы бойынша 3,6%. Оның қосылыстарын кез келген жерден кездестіруге болады. Ол теңіз бен өзен суларында да кездеседі. Өсімдік пен жануар организмінің құрамына кіреді. Адам организмінде 1 кг-ға дейін Са бар, ол сүйектің, тіс эмалінің, қанның құрамында да болады. Табиғатта ең көп тарлаған қосылыстарының бірі – СаСО3
  

• 8 слайд

  кальцит
  бор
  мәрмәр
  әктас
  Кальций- табиғатта
  Кальций карбонаты
  

• 9 слайд

  Күміс түстес, ақ, жеңіл металл. Тығыздығы 1,54 г/см. Ауамен тез әрекеттесіп, тотығу өнімдерінен тұратын кеуектеу жұқа ақ қабықшамен қапталады. Сондықтан оны сілтілік металдар сияқты керосин қабатының астында сақтайды. Кальций – қатты металл, балқу температурасы 851С.
  Физикалық қасиеті
  

• 10 слайд

  Кальцийдің химиялық қасиеттері
  Кальций атомдары металдық байланыс түзеді. Кристалл торы – металдық.
  Кәдімгі жағдайда химиялық белсенді элемент болып келеді. Күшті тотықсыздандырғыш.
  
  Са0 – 2е- Са +2
  
  
  
  Бейметалдармен әрекеттеседі: Са0 + S0 Са+2 S-2
  
  Ауада қыздырғанда тұтанады, ал таза оттекте ашық жалынмен жанады: 2Са0 + О2 2 Са+2 О-2
  
  Белсенді металл ретінде күрделі заттармен де реакцияға түседі. Сумен қуатты әрекеттесіп, одан сутекті ығыстырып шығарады: Са0 + Н+2О Са+2(ОН)2 + Н20
  
  

• 11 слайд

  Кальций оксиді –ақ түсті, қиын балқитын зат. Техникада оны «сөндірілмеген әк» депте атайды. Оны әктасты жоғары температурада қатты қыздыру арқылы алады:
  
  СаСО3 СаО + СО2
  
  Кальций оксиді – негіздік оксид. Ол сілтілік жер металл болғандықтан, оның оксиді сумен оңай әрекеттесіп, кальций гироксидін түзеді.
  
  СаО + Н2О Са(ОН)2
  Бұл реакция өте тез және қуатты жүреді. Нәтижесінде сөндірілген әк деп аталатын көпсіген кеуек - ақ ұнтақ алынады.
  
  Кальций оксиді , ф/х қасиеттері
  

• 12 слайд

  Кальций гидроксиді, химиялық қасиеттері және қолданылуы
  Кальций гидроксиді суда аз ериді.
  Оның қанық ерітіндісі зертханада әк суы деп аталады.
  Ол ерітіндіде толық иондарға диссоциацияланады:
  
  Са(ОН)2 Са+2 + 2ОН-
  
  Индикатор түсін өзгертеді. Фенолфталейннің түсін таңқурай түске бояйды. Кальций гидроксиді қышқылдармен және қышқылдық оксидтермен әрекеттеседі.бұл реакция зертханада көмірқышқыл газын анықтау үшін қолданылады.
  
  

• 13 слайд

  Бекіту
  Тренинг ойындары
  №1. “Сенесің бе, сенбейсің бе?
  (берілген сұрақтарға “иә” немесе “жоқ” деген
  сұрақтармен жауап беру керек)
  
  №2. “Білімімізді тексерейік”
  
  №3. Ойлан, тап
  
  №4. Өздік жұмыс
  

• 14 слайд

  Сенесің бе, сенбейсің бе, - кальцийдің таңбасы
  “Са”
  
  Сенесің бе, сенбейсіңбе, - кальций латынның
  “карбениум” деген сөзі
  
  Сенесің бе, сенбейсіңбе, - кальцийдің реттік нөмері - 20
  
  Сенесің бе, сенбейсіңбе, - кальцийдің
  атомдық массасы 40
  
  Сенесің бе, сенбейсіңбе, - периодтық кестеде
  кальций үшінші қатарда тұр.
  1 ұпай
  

• 15 слайд

  Білімімізді тексерейік
  (1 ұпай)
  1
  дұрыс
  қате
  +20
  +40
  16
  +15
  2
  қате
  қате
  карбидтер
  карбонаттар
  карбиттер
  оксидтер
  3
  қате
  қате
  дұрыс
  оксидтер
  гидридтер
  гидроксидтер
  сульфидтер
  4
  дұрыс
  қате
  қате
  қате
  0, +2,
  +3,+5
  +6,-2
  +5,-1
  

• 16 слайд

  Кальцийдің сыртқы кабатында неше электрон бар?
  Кальций оксиді қандай оксид?
  кальций оксиді сумен әрекеттескенде не түзіледі?
  4. Кальцийдің кристалл торы қандай?
  5. Бұл затты сөндірілмен әк деп те атайды ол қандай зат?
  6. Кальцийді қалай алуға болады?
  
  
  
  
  
  
  
  
  1 ұпай
  

• 17 слайд

  Ойлан тап ( 2 ұпай)
  Жоғалған формулалар:
  
  1. 2Са + О2 → 2СаО
  2. СаСО3 + 2НСl → СаСl2 + Н2О + СО2
  3. СаСО3 → СаО + СО2
  4. Н2О + СаО → Са(ОН)2
  5. СО2 + СаО → СаСО3
  6. СО2 + Са(ОН)2 → СаСО3 + Н2О
  7. СаСО3 + Н2О + СО2 → Са(НСО3)2
  

• 18 слайд

  “5”
  “3”
  “4”
  №1. 1 моль СаCO3 қыздырғанда(қ.ж) СО2 қандай
  көлемі түзіледі?
  №2. 15% қоспасы бар 200г СаСО3 ыдырағанда қ.ж. неше литр СО2 бөлінді?
  №1. Өзгерісті жүзеге асырыңыз
  Са → СаО → СаСО3 → СaO →СaCl2
  №2. Адам тыныс алғанда сағатына 54 г СО2 шығарады. Көмірқышқыл газының көлемі қанша болады?
  №1. Кальций оксидіндегі кальцийдің массалық үлесі қандай?
  

• 19 слайд

  
  
  
  Бағалау мониторингі
  
  “5” - 18- 20 ұпай
  “4” – 13 - 17 ұпай
  “3” – 3 – 12 ұпай
  
  
  

• 20 слайд

  
  
  
  Үйге тапсырма:
  
  Кальций және оның қасиеттері
  № 6 жаттығу және
  № 11 есепті шығару