Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
1 слайд
Сабақтың тақырыбы:
«Асықтың түрлері және атаулары»
Мұнайлы ауданы №5 жалпы орта білім беру мектебі ММ
2 слайд
«Қазақстанның егемен мемлекет ретінде қалыптасуы мен дамуының стратегиясы»
1) Жер үстіндегі байлық деп отырғанымыз – адам
2) Оның білімі мен іскерлігі
3) Таланты мен мәдениеті
4) Денсаулығы
3 слайд
«Ойын ойнап, ән салмай, өсер бала бола ма?»
(Абай Құнанбаев)
«Ойынсыз, музыкасыз, ертегісіз, фантазиясыз толық мәніндегі ақыл ой-тәрбиесі болмайды»
(В.И. Сухомлинский)
4 слайд
Сабақтың мақсаты:
Қазақтың ұлттық ойындар тарихын білу
Қазақ халқының салт-санасы мен ата-бабасынан келе жатқан дәстүрін ұлттық ойындардан табу.
Ұлттық ойындардың түрлерімен таныс болу және оларды насихаттау
Балалардың салауатты өмір салтын қалыптастыруға өз үлесімді қосу
5 слайд
«Қазақтың ұлттық ойындарының тарихы»
Аң аулау – бүркіт салу, садақ ату – жамбы ату, қақпатас – бестас,
қарагие – найза лақтыру
6 слайд
Малға байланысты ойналатын ойындар
Зеректікті, ептілікті қажет ететін ойындар
Аңға байланысты ойналатын ойындар
Соңғы кезде қалыптасқан ойындар
Түрлі заттармен ойналатын ойындар
Ұлттық ойындар
7 слайд
Қазақтың ұлттық ойындарының түрлері
«Орамал тастау»
«Ақ сандық, көк сандық»
«Ұшты-ұшты»
«Түйілген орамал»
«Жасырынбақ»
«Бестас»
«Асық ойындары»
«Тауық күресі»
«Сақина тастау»
«Хан талапай»
«Соқыртеке»
«Тоғызқұмалақ»
8 слайд
Асық атаулары:
Құлжа – арқардың аталығының асығы
Сақа – арқардың асығы
Жабайт – еліктің асығы
Асық – қой мен ешкінің асық жілігі
Шүкімайт - қозы мен лақтың асығы
9 слайд
Асыққа байланысты ырымдар:
Келінінің аяғы ауырлап босануға тақағанда, енесі не атасы ырымдап асық жинап жүреді.
Атаның құдай ұл берсе деп тілегені. Оны жасырып оңаша келінге сездірмеуі мүмкін. Ондағы ойлары көз тимесін, келін аман –есен, босанса екен деп тілек тілеуінің бір тәсілі.
Ер баланың бесігіне қасқырдың асығын, тырнағын тағуы мүмкін, ауырмасын-көз тимесін және айбатты, қайтпас қайсар, болсын дегені. Қыз баланың бесігіне – еліктің асығын, әдемі сұлу ел қызығар көркі болсын дегені.
10 слайд
Асық
Асықты иіріп тастағандағы жатысы 5 түрлі аталады:
Ең сәтті тұрғандағы атауы “алшы”
Төңкеріліп тұрғаны “тәукі” (тәуекел деген мағынада)
Екбетінен жатқаны “бүк”
Шалқасынан түскені “ішік” (іші көрініп жатуы)
Егер еңкейіп, тұмсығымен тік қадалса “омпа” (омақаса құлаған)
Таза тұрмай- алшы тұрғаны қисайып, не тәйкі қисайып тұрса “қырта” (қырынан жату)
11 слайд
Асық- төрт түлік мал мен қоңыр аңның санының орта тұсында орналасқан асық жіліктен алынады.
Сақа-асықтың үлкен әрі шымыр түрі. Бұл асық жеткен еркек қойдан (серкеден) немесе қошқар текеден алнады.
Кеней- көпшілік ойнауға арналған қарапайым асықтар.
Шүкейт- жас малдығ асығы.
Қойлық- қойдың асығы.
Ешкімек-ешкінің асығы.
Құлжа-құлжаның асығы.
Көктабан-қорғасын құйылған салмақты сақа асық.
Топай-сиырдың асығы.
Жабай-ірі асықты айтады.
Қолқар-арқардың асығы.
Асықтың түрлері:
12 слайд
Асық ойынының «тақталық» түріне:
— «Хан» немесе «Ханталапай», «Хан ату», «Құлжа ату»;
— «Құмар»;
— «Қақпақыл»;
— «Қаржу» немесе «Қаржымақ»;
— «Сасыр»;
— «Төрт асық»;
— «Бес тас»;
— «Бес асық»;
— «Иірмекіл» т.б. жатады.
Асық ойынының «алаңдағы» түріне:
— «Арқаласпақ»;
— «Алты атар»;
— «Омпа»;
— «Кетсін бір»;
— «Шыр»;
— «Бәйге»;
— «Алшы»;
— «Бес табан»;
— «Көтеріспек (Атбақыл)» т.б. жатады.
13 слайд
Халық ойынды тәрбие құралы деп таныған. Ойынды сабақта қолдану оқушылардың ой-өрісін жетілдірумен бірге, өз халқының асыл мұраларын бойына сіңіріп, кейінгі ұрпаққа жеткізе біледі. Ұлттық ойындар ауызбірлікке, зеректікке, икемділікке тәрбиелейді.
Қорытынды:
Қазақтың ұлттық ойындары туралы мағлұматтар мектеп жасындағы жеткіншектерге суретті түрінде шығарылса; ұлттық ойындарды дене шынықтыру сабақтарында көбірек ойнау керек деп ойлаймын.
Ұсыныстар:
14 слайд
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Тақырыбы: Асықтың түрлері
Мақсаты:
Ұлтымыздың негізсіз ұмытылып бара жатқан ойынын жаңғырту, бабаларымыздың ойыны туралы түсінік беріп қызығушылық ояту.
Асық ойынының барлық ережелерін, қыр - сырларын зерттеп, ізденіс жұмыс жасап, асықтың түрлерімен ерекшелерін білу.
Оқушыларды ұлтымыздың құндылықтарын қастерлеуге баулу, қазақ халқының берендерін сақтап әлемдік деңгейдегі спорттық ойындар қатарына қостыруға ой туғызу.
6 626 985 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Абилдабекова Касиет Касымбековна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материалВаша скидка на курсы
40%Курс повышения квалификации
36/72 ч.
Курс повышения квалификации
36/72 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч.
Мини-курс
5 ч.
Мини-курс
4 ч.
Мини-курс
3 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.