Презентация "Тамыр һәм кушымча"

• 1 слайд

  
  
  Дәреснең темасы:
  Тамыр һәм кушымча
  

• 2 слайд

  Сүзнең тамырын билгеләү, тамырга кушымчалар ялгап, тамырдаш сүзләр ясау күнекмәсен ныгыту.
  
  Максат:
  

• 3 слайд

  1)Сүзнең төп мәгънәсен аңлата hәм мәгънәле башка кисәкләргә бүленми торган кисәге тамыр дип атала.
  2)Бер тамырдан ясалган сүзләр тамырдаш сүзләр дип атала.
  3)Тамырга ялганып килә торган кисәкләрне кушымчалар диләр.
  4)Калын әйтелешле сүзгә hәрвакыт калын кушымча, нечкә әйтелешле сүзгә нечкә кушымча ялгана.
  Үзбәя
  “5”- барысы да дөрес
  “4”-1,2 хата
  “3”- 3,4 хата
  
  44нче бит 70 нче күнегү (тикшерү)
  

• 4 слайд

  Тамыр-
  1)Үсемлекләрнең җиргә кереп берегеп, җирдән су һәм минераль матдәләр суыра торган өлеше.
  
  
  2)Кеше һәм хайван тәнендә кан йөри торган каналлар.
  

• 5 слайд

  “Эш агачы”
  “Борын-борын заманда очрашканнар ди агач тамыры белән эш тамыры.
  -Исәнме, мин- тамыр. Ә син кем?- дигән агач тамыры.
  -Мин дә тамыр!– дигән сүз тамыры.
  -Син нинди тамыр инде? Миннән зур агачлар үсә, синнән нәрсә үсә ала соң?-дигән.
  -Миннән яңа сүзләр үсә ала,- дигән эш тамыры һәм кешеләргә эндәшкән:
  -Мине утыртыгыз, ә мин зур булып үсәрмен.Сезгә көч һәм дәрт биреп торырмын, -дигән.Кешеләр эш тамырын җиргә утыртканнар. “Эш” тамыры җәелеп үсеп киткән.Кешеләр игътибар белән карасалар, аларның барысы да бер тамырдан үсеп чыкканын күргәннәр.Шуннан соң мондый сүзләрне тамырдаш сүзләр дип йөртә башлаганнар.”
  
  

• 6 слайд

  эш
  Эш-
  
  
  
  
  эшсез
  
  эшләнеш
  
  эшмәкәр
  эшлә
  
  эшлекле
  
  
  
  
  
  эшле
  
  эшчәнлек
  эшчән
  эшче
  

• 7 слайд

  Тамыр – сүзнең ваграк мәгънәле кисәкләргә бүленми торган өлеше. Ул сөйләмдә үзе генә кулланыла ала.
  

• 8 слайд

  “Үз парыңны тап” уены
  

• 9 слайд

  Бакча-бакча-чы, бакча-лы, бакча-чы-лык.
  69 нчы күнегү (тикшерү)
  

• 10 слайд

  Белем-белемдә-белемнән, белемсез, белемле.
  71нче күнегү (тикшерү)
  

• 11 слайд

• 12 слайд

  Тикшерү
  Гармун-гармун-чы, гармун-лы; итек-итек-че; күз-күз-лек, күз-сез; юл-юл-даш, юл-чы; каен-каен-лык; гөмбә-гөмбәче; ук-ук-чы.
  

• 13 слайд

  Бакчачы (бакча+чы),
  эшче (эш+че),
  урманлык (урман+лык),
  сыйныфташ(сыйныф+таш),
  белемле (белем+ле).
  

• 14 слайд

  
  Карточка белән мөстәкыйль эш
  

• 15 слайд

  “Артык сүз” уены (тикшерү)
  

• 16 слайд

  
  1. 72 нче күнегү .Тамырдаш сүзләрне төркемләп язарга һәм тамырларын билгеләргә.(мәҗбүри).
  2. Бакча, кояш сүзләреннән ясалган тамырдаш сүзләрне язарга. Туган тел дәреслегеннән әлеге сүзләр кергән 3 җөмләне язып алырга.
  3. Үзеңнең туганнарың турында хикәя төзеп язарга(иҗади).
  
  
  Өй эше
  

• 17 слайд