Презентация урока о творчестве Бекира Чобан-заде

• 1 слайд

  
  
  
  
  
  Б.Чобан-заденинъ «Яз акъшамы эв алдында» шиири – къырымтатар къорантасы аятындан бир левха
  

• 2 слайд

  Дерс макъсатлары
  
  
  Огретиджи: талебелерни шаирнинъ балалыгъы акъкъында шииринен, онынъ тиль васталарынен таныш этюв.
  Тербиелейиджи: миллий адетлеримизге, миллий санатымызнынъ кучю ве гузеллигине урьмет ашлав; иджадийфаалик ве эдебияткъа меракъ догъурув
  Инкишаф этиджи: талебелернинъ мустакъиль фикир этюв, нетиджелер чыкъарув алышкъанлыкъларыны инкишаф эттирюв
  

• 3 слайд

  Эв ишини тешкерюв
  Б.Чобан-заденинъ «Тувгъан тиль» шиирине тестлер
  
  1. Б.Чобан-заде «Тувгъан тиль» шиирини насыл тильге багъышлай?
  А) къырымтатар Б) рус В) тюрк
  2. «Ят» сёзюне синоним тапынъыз
  А) гъурбет Б) тувгъан В) узакъ
  3. Тувгъан тиль душманлар бильмеген недир?
  А) байлыкъ Б) сыр В) силя
  4. Шаир озь шииринен халкъны неге чагъыра
  А) чокъ тиллерни огренмеге
  Б) гъурбетликтен Ватангъа къайтмагъа
  В) ана тилимизни темелли бильмеге
  

• 4 слайд

  
  
  Янъы мевзуны огренюв
  «Яз акъшамы эв
  алдында» шиири
  шаирнинъ
  балалыгъы, къоранта
  къучагъында кечирген
  энъ татлы, энъ
  парлакъ ве бахтлы
  куньлери акъкъында хатырасыдыр. Тиз-тизге отургъан муаббет къоранта ве этрафтаки ачыкъ-айдынлыкъ эм шаирнинъ, эм окъуйыджыларнынъ гонълюни охшай, бахыт ве къуванч ислерини догъура.
  

• 5 слайд

• 6 слайд

  меджаз
  гипер-
  бола
  фразео-
  логик
  ибаре
  эпитет
  тасвирий
  васталар
  

• 7 слайд

  Меджаз
  «Къайсынъыз пек чыдайджакъ боран, ельге..»,
  «Гонълюм тола, тамырым яна, къайнай»
  Эпитет
  «Кок ачыкъ, йылдыз отькюр»
  Джанландырув
  « Йыр…ачувлана»
  Гипербола
  «Куреширмен санъа мен бинъ бир кере…»
  Фразеологик ибаре
  «…Сеит-Бекир козь бояды»
  

• 8 слайд

  
  
  
  
  
  
  Чёль шивеси
  
  джувура - чапа
  мугъая - джаны агъыра
  къуча - къучакълай
  сюе - севе
  къарайым - бакъайым
  къа – къана
  арув - яхшы
  
  
  
  
  
  
  
  .
  
  
  

• 9 слайд

  Шиирнинъ везини
  
  Везин (ритм) шиирнинъ башында сакин, ялдамалы (плавный), сонъ оны юксек кергинлик денъиштире. Балалар курешкенде ве ойнагъанда паузалар къыскъара, окъув темпи тезлеше, тасвир бойле ибарелер ярдымынен динамик шеклини ала:
  Къавал дувулдай;
  гонълюм тола, тамырым яна,къайнай;
  аякъларым озьлери юрип кете;
  козьлеримде эр бир шей йырлай,ойнай;
  къара ерни тепемиз, секиремиз;
  йыр …юкселе, ачувлана;
  аякъларны урамыз, ер тозлана.
  

• 10 слайд

  Эйлер –Венн диаграммасы
  «Э. ВЕНН ДИАГРАММАСЫ» (КЪЫЯСЛАВ УСУЛЫ)
  
  
  «Отургъанмыз тиз-тизге
  бар къоранта»
  
  
  
  Къ
  у
  р
  у
  л
  ы
  ш
  Эсернинъ
  багъланувы
  Эсернинъ
  чезилюви
  
  «Юкълап къала,унута, барышамыз»
  

• 11 слайд

  
  Мизах
  
  
  «Нурайчыкъны анайым къуча, сюе:
  Емиш, акъча берирмен саба сагъа,
  Бугунь акъшам осерсинъ Бекирден пек,
  Ярын оны йыкъарсынъ бир туткъанда!...»
  

• 12 слайд

  Мизах
  «-Куреширмен, санъа мен бинъ бир кере,
  Мен йыкъылсам, пек арув сизлерге, я?
  Сенинъ огълунъ дегильмен айса энди,
  Меним бабам къартбабай, ана сагъа!»
  

• 13 слайд

  Викторина
  1. «Яз акъшамы эв алдында» шииринде къач персонаж иштирак эте?
  2. Йылнынъ насыл мевсими акъкъында лаф кете?
  3. Шиирде насыл чечеклер акъкъында окъуймыз?
  4. Авасы насыл эди?
  5. «Боран, ельге чыдайджакъ» къараман олмакъ ичюн нени бильмек керек?
  6. Куреш боюнджа къырымтатарлардан олимпиада чемпионы ким?
  7. Балалар насыл оюнны иджра этелер?
  8. Даа насыл миллий оюнларымызны билесинъиз? («Чобан оюны», «Тым-тым», «Явлукъ оюны»)
  9. «Шабаш» сёзюнинъ насыл синонимлерини билесиз?
  

• 14 слайд

  Нетидже
  Бекир Чобан-заде саде сёзлер вастасынен терен мундериджели, муим маналы эсер ярата. Шаир къорантада миллий адетлер, бала тербиеси, несиллерара багъ, эйилик ве мераметлик, миллий санатнынъ гузеллиги ве кучю акъкъында фикирлерни ифаде эте. Шиирде балалар кетирген къуванч ве бахт, умют ве ишанч мевзусы айдынлатыла.
  

• 15 слайд

  
  Бизим несиль буюк шаиримизге медениетимиз, тилимиз, эдебиятымыз хазинесине къалдырып кеткен джеверлери ичюн, джан-гонъюльден тешеккюрлер айтамыз!
  

• 16 слайд

  Дикъкъатынъыз ичюн тешеккюр!
  Сагълыкънен барынъыз!
  

• 17 слайд

  Дерс нумайышыны
  Джанкой шеэри
  №3 умумтасиль мектеби
  къырымтатар тили ве эдебияты
  усулджы оджасы
  Зиядинова Фатима Меметовна
  азырлады