Презентация "Зрительные диктанты на основе якутского фольклора"

• 1 слайд

  И. Т. Федоренко ньыматынан
  көрдөрүүлээх диктаннар
  
  
  Презентацияны оҥордо:
  Семенова Ираида Николаевна,
  алын сүһүөх оскуолатын учуутала
  Дьокуускай куорат, 2014 с.
  

• 2 слайд

  Кѳрдѳрүүлээх диктаннар
  2
  1
  3
  4
  5
  6
  7
  11
  10
  9
  8
  12
  13
  14
  15
  16
  17
  18
  

• 3 слайд

  Диктант № 1
  Кус сүрэх.
  Тииҥ мэйии.
  Тоhун ылбыт.
  Мааhын табар.
  Көмүс тарбах.
  Атахха биллэр.
  

• 4 слайд

  Диктант № 2
  Иннин биэрбэт.
  Быарын тыыттар.
  Сыыhа үктээбит.
  Тылыттан маппыт.
  Халлааны туойар.
  Буута быстарынан.
  

• 5 слайд

  Диктант № 3
  Кэтэҕин тарбанар.
  Көрдөөбүтүн ылбыт.
  Санаатыгар туппут.
  Силин быhа ыйыстар.
  Уоhуттан түhэрбэт.
  Кутуругар сөрөөбүт.
  

• 6 слайд

  Диктант № 4
  Түhээн да баттаппат.
  Холуоhаҕа олордубут.
  Үрүҥ тыынын өрүhүйдэ.
  Сүрэҕэ айаҕар таҕыста.
  Бэйэтин иннин көрүнэр.
  Хараҕын уутунан суунна.
  

• 7 слайд

  Диктант № 5
  Көрүөх бэтэрээ өттүгэр.
  Сиртэн халлааҥҥа диэри.
  Кур бэйэтэ кубулуйбатах.
  Саҥата иhиттэн тахсыбат.
  Муммут кус оҕотун курдук.
  Харахтан сыыhы ылбыттыы.
  

• 8 слайд

  Диктант № 6
  Туттуоҥ иннинэ толкуйдаа.
  Ким доҕордоох – ол дьоллоох.
  Олорордооҕор оҥорор ордук.
  Сүгэ кыайбатын сүбэ кыайар.
  Кинигэ – киhи өйдөөх сүбэhитэ.
  Эйэҕэс киhи элбэх доҕордоох.
  

• 9 слайд

  Диктант № 7
  Алдьатар дөбөҥ оҥорор уустук.
  Саhыл түүтүнэн, киhи үлэтинэн.
  Үчүгэй доҕор эмискэ көстүбэт.
  Күн сири сырдатар, үөрэх - киhини.
  Айан аргыстаах, суол доҕордоох.
  Ийэ мичээрэ сүрэххэ минньигэс.
  

• 10 слайд

  Диктант № 8
  Киhи тыла - ох.
  Күлүгэр имнэнэр.
  Уйатыгар уу киирбит.
  Силиhэ суох мас үүммэт.
  Үөрэх баар – бараммат баай.
  Тыала суохха мас хамсаабат.
  

• 11 слайд

  Диктант № 9
  Көтүмэх үлэ көдьүүhэ кыра.
  Норуот күүhэ - көмүөл күүhэ.
  Аччыгы аhат, тоҥмуту ириэр.
  Үлэни хаhааныма, аhы хаhаан.
  Бэйэ алҕаhын бэйэ билиммэт.
  Кырдьык хаhан да кыайа турар.
  

• 12 слайд

  Диктант № 10
  Күөх от күн уотугар тардыhар.
  Үчүгэй майгыҥ – көтөр кынатыҥ.
  Кинигэ - киhи өйдөөх сүбэhитэ.
  Биир бэйэҥ бэрт буолуоҥ суоҕа.
  Өйдөөх өйүнэн өлөртөн куотар.
  Бэйэҥ күлүккүттэн куттаныма.
  

• 13 слайд

  Диктант № 11
  Оломун билбэккэ ууга кииримэ.
  Ийэ таптала күн курдук сылаас.
  Оҥоhук оҥорооччутун кэпсиир.
  Кинигэ ааҕар киhи элбэҕи билэр.
  Тыла мүөттээх, тыла муустаах.
  Сатаабаты үөрэт, билбэти өйдөт.
  

• 14 слайд

  Диктант № 12
  Көрдөөбүт көhүйэ көмүhү булар.
  Москуба биирдэ тутуллубатаҕа.
  Сэнээбиккиттэн сэттэҕин ылыаҥ.
  Хорсун байыас - сэриигэ маладьыас.
  Көҕөнү тутаары, чөркөйтөн маппыт.
  Кырдьык үрдүгэр сымыйа ыттыбат.
  

• 15 слайд

  Диктант № 13
  Мээнэҕэ кыыhырыма – эрдэ кырдьыаҥ.
  Элбэх бырааттыыттан эhэ куттанар.
  Киhиргиибин диэн кирсиҥ быстаарай.
  Ынах маҥыраhан, киhи кэпсэтэн билсэр.
  Аҕыйах тыл минньигэс, элбэх тыл
  сымсах.
  Үчүгэй доҕору алдьархайга киhи билэр.
  

• 16 слайд

  Диктант № 14
  Кырдьаҕас киhи сүбэтэ дьолго тиэрдэр.
  Сайын күүскэ үлэлиэҥ, кыhын тот
  олоруоҥ.
  Үүнээйи сииги, норуот кырдьыгы
  таптыыр.
  Доҕор доҕорун алдьархайга хаалларбат.
  Харах көрөн үөрэр, кулгаах истэн сэргиир.
  Ыстаабыккын эрэнимэ, ыйыстыбыккын
  эрэн.
  

• 17 слайд

  Диктант № 15
  Эдэртэн эйэтин, кырдьаҕастан сүбэтин ыл.
  Өйдөөх үчүгэйи, акаары алдьархайы
  сатыыр.
  Биир мэник сүтэрбитин сүүс кѳрсүө булбат.
  Үтүө киhи үтүөтүн үс үйэ тухары
  умнуллубат.
  Саhыл курдук ньылаҥнас, ыт курдук
  ардырҕас.
  Иҥсэтигэр иэдэйбит, акаарытыгар
  алдьаммыт.
  

• 18 слайд

  Диктант № 16
  Кырдьык ууга да тимирбэт, уокка да умайбат.
  Айаҕынан эрэ айдаарар, атыны тугу да гыммат.
  Күннээх халлаан сылаас, көрдөөх киhи үчүгэй.
  Киhи киhинэн олорор, киhи киhинэн
  тыыннанар.
  Ийэ дойду иhин ууга түhэллэр, уокка киирэллэр.
  Айан киhитэ аргыстаах, суол киhитэ доҕордоох.
  

• 19 слайд

  Диктант № 17
  Кырдьаҕаhы хааhахха хаалаан сылдьан сүбэлэт.
  Таҥаскын саҥатыгар, чиэскин эдэргэр
  харыстаа.
  Былыргыны былыт саппыт, уруккуну уу
  суурайбыт.
  Үтүө ат биир кымньыылаах, үтүө киhи биир
  тыллаах.
  Күн курдук көнө санаалаах, ый курдук ыраас
  өйдөөх.
  Киhи тугу баҕарар кыайар, санаатын ууруо
  эрэ кэрэх.
  

• 20 слайд

  Диктант № 18
  Сатаабат сата баhын тардар, өйдөөбөт үөдэни
  хаhар.
  Ойуурдаах куобах охтубат, дьонноох киhи
  быстыбат.
  Туттуоҥ иннинэ толкуйдаа, кэрдиэҥ иннинэ
  кээмэйдээ.
  Онуоха диэри үрүҥ тураах хара, хара тураах
  үрүҥ буолуо.
  Тэбиэн саҕа хара санаатааҕар, түөн саҕа үрүҥ
  санаа ордук.
  Уохтаах буору сиэмэ сөбүлүүр, үтүө киhини
  дьон сөбүлүүр.
  

• 21 слайд

  Туһаныллыбыт литература:
  Тексты зрительных диктантов (по И. Т. Федоренко) http://shatalina-g.narod.ru/teksty_zritelnykh_diktantov_po_fedorenko.pdf
  И. И. Каратаев 2, 3 кылааска саха тылын учебниктара
  Захарова 2, 3, 4 кылааска ааҕыы уруоктарын учебниктара
  «Киһи тыла – ох» кинигэ
  

Краткое описание документа:

Зрительные диктанты на якутском языке по И. Т. Федоренко для учащихся 2-4 классов.

В данной презентации представлены 18 диктантов по 6 предложений. Все предложения - это якутские пословицы, поговорки и фразеологизмы. Каждое предложение появляется по щелчку и исчезает через определенное время. Выделены орфограммы. Есть возможность для самопроверки.