Инфоурок Классному руководителю Другие методич. материалыПрезентация на тему: "Исемнәребез җисемебезгә туры киләме?"

Презентация на тему: "Исемнәребез җисемебезгә туры киләме?"

Скачать материал
Скачать материал "Презентация на тему: "Исемнәребез җисемебезгә туры киләме?""

Получите профессию

Интернет-маркетолог

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 2 месяца

Директор по маркетингу

Описание презентации по отдельным слайдам:

  • Эзләнү эшенең темасы:Исемнәребезҗисемебезгә турыкиләме?

    1 слайд

    Эзләнү эшенең темасы:
    Исемнәребез




    җисемебезгә

    туры
    киләме?

  • Фәнни җитәкче: Гыйздәтуллин И.Р.Эшне башкарды: Мөбәракшин Б.Х.Татарстан Респу...

    2 слайд

    Фәнни җитәкче: Гыйздәтуллин И.Р.
    Эшне башкарды: Мөбәракшин Б.Х.
    Татарстан Республикасы Мамадыш муниципаль районы Кече Кирмән төп гомумбелем мәктәбе.

  • Максат: -Исемнәрнең җәмгыятьтәге функциясен ачыкларга. -Борынгы исемнәр нинди...

    3 слайд

    Максат:
    -Исемнәрнең җәмгыятьтәге функциясен ачыкларга.
    -Борынгы исемнәр нинди булган, аларга алмашка нинди заманча исемнәр килгәнлеген тикшерү.

  • Бурыч:       -1950-2000 нче елларда Кече Кирмән авыл җирлегендә нинди исемнәр...

    4 слайд

    Бурыч:
    -1950-2000 нче елларда Кече Кирмән авыл җирлегендә нинди исемнәр популяр булганлыгын ачыклау.

  • Аклы ситса күлмәгеңнеңЯкаларын кем уйган?Әй, Рәйхан, исемең кемнәр куйг...

    5 слайд

    Аклы ситса күлмәгеңнең

    Якаларын кем уйган?

    Әй, Рәйхан,

    исемең кемнәр куйган,

    Сине күреп кем туйган?
    Р
    Ә
    Й
    Х
    А
    Н

  • Хамис бабам исем кую мәҗлесендә

    6 слайд

    Хамис бабам исем кую мәҗлесендә

  • Ялгызлык исемнәр – бердәнбер объектның  аерым үз исеме.Уртаклык исемнәр –...

    7 слайд

    Ялгызлык исемнәр – бердәнбер объектның аерым үз исеме.


    Уртаклык исемнәр – күпләгән төрдәш объектларның уртак, җыйма, гомуми исеме.

  • Исемнәрнең функциясе:Ата-ана үзенең баласында яхшы
сыйфатлар – матурлык,
баты...

    8 слайд

    Исемнәрнең функциясе:
    Ата-ана үзенең баласында яхшы
    сыйфатлар – матурлык,
    батырлык, патриотлык күрергә тели һәм шундый мәгънәле исемнәр бирә:
    1. Илсөяр
    2. Илбатыр
    3. Батырҗан
    4. Илдар

  • Борынгы исемнәр     Безнең ерак бабаларыбыз Илбилге, Илтөзәр, Илбатыр,Илһам,...

    9 слайд

    Борынгы исемнәр
    Безнең ерак бабаларыбыз Илбилге, Илтөзәр, Илбатыр,Илһам, Тимер, Тимерҗан, Биктимер, Бикбулат, Илтуган, Айтуган, Арслан, Илбарыс, Батырхан кебек исемнәрне ир балаларга батырлык, көчлелек, патриотлык символы итеп куша торган булганнар
    Сылу, Айсылу, Гөлбикә, Туйбикә, Сөембикә кебек хатын-кыз исемнәрен чибәрлек, зифа буй символы итеп кулланганннар.
    Әүвәлге заманда кешенең берничә исеме булган, балачакта бер төрле, үсеп җиткәч яңа исем – ирлек, батырлык, геройлык символы буларак ир аты бирелә торган булган. Хәзерге татар телендә сакланып калган “ир-ат булу” тәгъбире шул заманнан сакланып калган булса кирәк.

  • Яңа исемнәрОктябрь революциясеннән соң: 
Азат, Ирек, Алмаз, Алсу, Бүләк, Гөли...

    10 слайд

    Яңа исемнәр
    Октябрь революциясеннән соң:
    Азат, Ирек, Алмаз, Алсу, Бүләк, Гөлия, Гөлшат, Дилә, Дамир,Илгиз, Илсөяр, Урал, Фәнил, Чәчкә, Энҗе һ.б.
    Гарәп һәм фарсы исемнәреннән:
    Булат, Галим, Гали,Газиз, Зифа, Зөлфия, Лилия, Ләйлә, Ләйсән, Искәндәр, Нүрия, Нәфисә, Рөстәм, Рәис, Рәшит, Самат, Наил, Наилә, Фәрит, Әлфия, Җәлил, Җәмил.

  • Эшнең практик тикшерү өлешеМиңа да исемне бабам кушкан.
Булат-корыч кебек нык...

    11 слайд

    Эшнең практик тикшерү өлеше
    Миңа да исемне бабам кушкан.
    Булат-корыч кебек нык дигәнне аңлата.

  • Исемнәр белән кызыксынуым турында татар теле укытучысы белән сөйләштем. Ул ми...

    12 слайд

    Исемнәр белән кызыксынуым турында татар теле укытучысы белән сөйләштем. Ул миңа исемнәр турында шактый кызыклы мәгълүматлар бирде.

  • Кече Кирмән Җирле үзидарәсе сәркатибе Гәүһәрия Мансур кызы Хөснетдинова Җирле...

    13 слайд

    Кече Кирмән Җирле үзидарәсе сәркатибе Гәүһәрия Мансур кызы Хөснетдинова Җирле үзидарәнең “Хуҗалык кенәгәсе” буенча материаллар табарга булышты.

  • Эзләнү эшемдә интернет  материаллары белән кызыксындым.

    14 слайд

    Эзләнү эшемдә интернет материаллары белән кызыксындым.

  • Эшнең нәтиҗәләре: Димәк,һәрбер ата-ана баласына лаеклы исем кушарга ,ә бала ш...

    15 слайд

    Эшнең нәтиҗәләре:
    Димәк,һәрбер ата-ана баласына лаеклы исем кушарга ,ә бала шул исемне аклап гомер итәргә бурычлы. Исемнәр турындагы фикеремне күренекле татар язучысы Миргазиян Юнысның “Шәмдәлләрдә генә утлар яна” әсәреннән өзек белән тәмамларга телим: “...Сәйрин Сәләхов балачактан ук кеше исеменә җитди карарга өйрәнде. Аңа һәр начарлык, намусыңа тап төшерерлек һәр начар эш исемгә сеңеп кала шикелле тоела иде. Балачакта аңа: “Исем сиңа гомергә бирелгән, ул бер генә, аның чисталыгын, аның ихтирамын сакларга тиешсең”,- дип аңлаттылар. Сәйрин ышанды, исеменә йогарлык начарлык эшләүдән моңа кадәр сакланып килде. Исем ул синең үзең генә дә түгел бит: ул- синең йөзең, ата-анаңның, ыругыңның, нәселеңнең йөзе һәм аларның байрагы. Исем ул - синең тормыш юлыннан күтәреп барган үз байрагың.”

  • Мин дә, иң беренче эш итеп, үз исемемнең нинди мәгънә аңлатканын ачыкларга бу...

    16 слайд

    Мин дә, иң беренче эш итеп, үз исемемнең нинди мәгънә аңлатканын ачыкларга булдым. Шул максат белән китапханәгә юл тоттым, ә китапханәче апа миңа Гомәр Саттаровның “Татар исемнәре ни сөйли” дигән китабын тоттырды. Китапның 66 нчы битеннән Булат дигән исемнең ир бала яхшы корыч кебек нык булсын, дошманнарга бирелмәсен дигән теләктән чыгып кушылганлыгы турында белдем. Әтием белән әнием дә бу исемне миңа нәкъ шундый теләк белән кушканнар. Исемемне акларга тырышам- спорт белән шөгыльләнәм, бишлегә генә укыйм, әти-әнинең уң кулы да мин.

  • Тикшеренү эшемнең гамәли өлешен  Кече Кирмән Җирле үзидарәсе сәркатибе Гәүһәр...

    17 слайд

    Тикшеренү эшемнең гамәли өлешен Кече Кирмән Җирле үзидарәсе сәркатибе Гәүһәрия Мансур кызы Хөснетдинова ярдәмендә башкарырга туры килде. Җирле үзидарәнең “Хуҗалык кенәгәсе” буенча материаллар табарга мөмкин икәнлеге турында әйтте ул. Элекке елларның (1950-1960) кенәгәләре сакланмаган. Тик шулай да Гәүһәрия Мансуровна бу чорда малайларга күбрәк Мансур, Илсур, Хамис, Хәлим, Кавис, Илфат, Фәргать, Равил, Рафис исемнәре кушылганлыгын әйтте. Тагын шунысы кызык: бу чорда Кече Кирмәндә 14 Хамис исеме кушылган, ә бер генә чакрым ераклыктагы Норма авылында -нибары бер генә.
    Кызлар арасында бу чорда Рәшидә, Гөлсәрия, Гөлфия, Зөлфия, Римма, Мәбрүрә, Вәзилә кебек исемнәр бик популяр булган. Норма авылында гына да 1954-1956нчы елларда туган алты кызга Рәшидә исеме кушылган.
    1970нче елларда туган балаларга Гөлия, Лилия, Алсу, Гөлсинә, Рифат, Раиф, Илдус, Нәкыйф, Илшат, Ришат исемнәре ешрак кушылган.
    1980нче еллар тарихка Илнур, Илназ, Илнар, Илмир, Илүзә, Миләүшә, Эльмира, Эльвира, Ландыш исемнәре белән кереп калган.
    1990-2000нче еллар арасында туган балалар арасында минем адаш Булатлар дүртәү теркәлгән, 1997-1999 еллар арасында дүрт Диләрә дөньяга аваз салган, өч Алсу белән дүрт Чулпан да авылдашларымның тормышын ямьләндереп үсеп киләләр.

  • Йомгаклау:
Татар ир-ат һәм хатын-кыз исемнәренең тулаем саны 25 меңнән артып...

    18 слайд

    Йомгаклау:
    Татар ир-ат һәм хатын-кыз исемнәренең тулаем саны 25 меңнән артып китә. Димәк, дөньяда татарлар, кеше исемнәренең саны буенча төрекләрне узып, беренче урынны тотучы халык дип, горурланып әйтә алабыз. Шунысы белән аеруча горурланам: безнең якларда заман шаукымына ияреп балаларына Трактор, Октябрина кебек мәгънәсез исемнәр кушучы булмаган. Авылдашларым мәгънәле исем йөртә. Чын мәгънәсендә исемнәре җисеменә туры килә дип әйтергә мөмкин. Йомгаклау сүзе итеп, галим һәм шагыйрь Гомәр Саттарның “Исемнамә” исемле шигырен китерәм:
    Шаһнамә – шаһка багышлау, исемнамә – исемгә,
    Шаһның да бардыр исеме, ул да мохтаҗ исемгә;
    Күз алдында тотам монда мәгънәнең икесен дә,
    Исеме туры килсен дим һәрдаим җисеменә.
    Шаһ исеме, зат исеме, һәр адәм исем ала,
    Исемсез туып җиһанга, ат ала, исем ала;
    Кылган гамәлләре белән исемен бизи ала,
    Җисем китә, исем кала, чал тарихка юл ала.
    Һичшиксез монда бардыр бер тирән сер, тирән тылсым:
    Җисем бизидер исемне, җисемне бизи исем.
    Адәмнең кылган эше исемен итсә якут,
    Данын-атын чикли алмый һичбер вакыт.

  • Йомгаклау сүзе итеп, галим һәм шагыйрь Гомәр Саттарның “Исемнамә” исемле ши...

    19 слайд



    Йомгаклау сүзе итеп, галим һәм шагыйрь Гомәр Саттарның “Исемнамә” исемле шигырен китерәм:
    Шаһнамә – шаһка багышлау, исемнамә – исемгә,
    Шаһның да бардыр исеме, ул да мохтаҗ исемгә;
    Күз алдында тотам монда мәгънәнең икесен дә,
    Исеме туры килсен дим һәрдаим җисеменә.
    Шаһ исеме, зат исеме, һәр адәм исем ала,
    Исемсез туып җиһанга, ат ала, исем ала;
    Кылган гамәлләре белән исемен бизи ала,
    Җисем китә, исем кала, чал тарихка юл ала.
    Һичшиксез монда бардыр бер тирән сер, тирән тылсым:
    Җисем бизидер исемне, җисемне бизи исем.
    Адәмнең кылган эше исемен итсә якут,
    Данын-атын чикли алмый һичбер вакыт.

  • Игътибарыгыз өчен рәхмәт!!!

    20 слайд

    Игътибарыгыз өчен рәхмәт!!!

Получите профессию

Интернет-маркетолог

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

     Безнең ерак бабаларыбыз Илбилге, Илтөзәр, Илбатыр,Илһам, Тимер, Тимерҗан, Биктимер, Бикбулат, Илтуган, Айтуган, Арслан, Илбарыс, Батырхан кебек исемнәрне ир балаларга батырлык, көчлелек, патриотлык  символы итеп куша торган булганнар

     Сылу, Айсылу, Гөлбикә, Туйбикә, Сөембикә кебек хатын-кыз исемнәрен чибәрлек, зифа буй символы итеп кулланганннар.

 

    Әүвәлге заманда кешенең берничә исеме булган, балачакта бер төрле, үсеп җиткәч яңа исем – ирлек, батырлык, геройлык символы буларак ир аты бирелә торган булган. Хәзерге татар телендә сакланып калган “ир-ат булу” тәгъбирешул заманнан сакланып калган булса кирәк.

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 625 490 материалов в базе

Скачать материал

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 03.12.2014 790
    • PPTX 3.3 мбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Гиздатуллин Ильфир Рахимшович. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Гиздатуллин Ильфир Рахимшович
    Гиздатуллин Ильфир Рахимшович
    • На сайте: 9 лет и 4 месяца
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 48598
    • Всего материалов: 3

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Бухгалтер

Бухгалтер

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Особенности реализации Федеральной рабочей программы воспитания в школе

36 ч. — 180 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 90 человек из 33 регионов

Курс повышения квалификации

Актуальные вопросы взаимодействия образовательной организации с семьями обучающихся

72/108 ч.

от 2200 руб. от 1100 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 42 человека из 21 региона

Курс повышения квалификации

Деятельность классного руководителя в соответствии с ФГОС в условиях современной школы

72 ч.

2200 руб. 1100 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 765 человек из 75 регионов

Мини-курс

Медико-педагогические аспекты обучения и тренировки

2 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Практика гештальт-терапии: техники и инструменты

5 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 178 человек из 60 регионов

Мини-курс

Стратегии бизнес-развития

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
Сейчас в эфире

Восстановительные и медиативные практики в профилактике кибербуллинга

Перейти к трансляции