Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
1 слайд
Токтың магнит өрісі
Мақсаты:
Ток магнит өрісінің бағытын білуге, түсінуге көмектесу;
Тапсырмалар орындау арқылы тұрақты магнит пен ток тудырған магнит өрісі білімін бекіту;
Тілді дамытуда жаңа ұғымдарды іріктеу немесе қолдану;
Оқушы өзін-өзі реттеуіне, бағалай білуіне көмектесу.
2 слайд
САБАҚ ЖОСПАРЫ:
3 слайд
4 слайд
Магнит өрiсiнiң бар екендiгiн әртүрлi тәжiрибелер дәлелдейдi. Соның бiрi 1820 жылы дат ғалымы Эрстедтің жасаған тәжірибесі болып табылады. Ол мыс өткізгішті магнит тілшенің үстіне оның осіне параллель орналастырды. Өткізгіш арқылы ток жіберген кезде магнит тілшесі өзінің бастапқы қалпынан ауытқиды. Тізбекті ажыратқанда магнит тілшесі өзінің бастапқы қалпына келеді. Оның ауытқу бағыты өткізгіштегі токтың ауытқу бағытына байланысты болады.
ЭРСТЕД ТӘЖІРИБЕСІ
5 слайд
Эрстеттің тәжірибелерінен мынандай қорытындылар шығады:
Магнит өрісін ток немесе бақылаушыға қатысты қозғалыста болатын заряд тудырады және ол тек токқа немесе қозғалыстағы зарядқа әрекет етеді.
Магнит өрісі тогы бар өткізгішке тек күшпен ғана әрекет етпейді, ол сонымен қатар магнит өрісінің күш сызықтарына қатысты оның бағытын да өзгертуге тырысады.
Электростатикалық өрістен магнит өрісінің айырмашылығы, магнит өрісі құйынды, тұйық өріс.
ЭРСТЕД ТӘЖІРИБЕСІ
6 слайд
Ганс
Христиан Эрстед
7 слайд
Магнит өрісі деп өткізгіштердің электр тогымен өзара әсерлесу нәтижесінде жүзеге асатын материя түрін айтады.
МАГНИТ ӨРІСІ
8 слайд
Магнит өрісін көрнекі тұрде бейнелеу үшін – магнит өрісінің күш сызықтары деген ұғым енгізіледі. Магнит өрісінің күш сызықтары деп өрістің кез келген нүктесіне жүргізілген жанама осы нүктедегі магнит күшінің (магнит индукция векторы) бағытымен сәйкес келетін көрнекі сызықтарды айтады. Магнит индукциясының векторы магнит өрiсiнiң күштiк сипаттамасы болып табылады.
МАГНИТ ӨРІСІ
9 слайд
Магнит индукциясы векторының модулi деп ток жүріп тұрған өткiзгiш бөлігіне магнит өрісі тарапынан әсер ететiн ең үлкен күштiң ток күшi мен өткізгіш бөлігінің көбейтiндiсiне қатынасын айтамыз:
(1)
МАГНИТ ИНДУКЦИЯСЫ
10 слайд
SI жүйесiнде Магнит индукциясының бiрлiгi ретiнде бiр тесла (1 Тл) алынған. Ол ұзындығы 1 м өткiзгiш бөлiгiне 1 А ток күшi болғанда өрiс тарапынан Fmax = 1 H максималды күш әсер ететiн бiртектi өрiстiң магнит индукциясы қабылданған.
МАГНИТ ИНДУКЦИЯСЫ
11 слайд
Егер магнит индукция векторлары өрiстiң барлық нүктелерiнде бiрдей болса, магнит өрiсiн бiртектi деп атайды. Бiртектi өрiстiң магнит индукциясының сызықтары параллель болады.
МАГНИТ ИНДУКЦИЯСЫ
12 слайд
МАГНИТ ӨРІСІНІҢ КҮШ СЫЗЫҚТАРЫНЫҢ БАҒЫТЫ
Электр тогы бар түзу өткізгіштің магнит өрісінің бағыты оң бұрғы ережесімен анықталады
13 слайд
МАГНИТ ӨРІСІНІҢ КҮШ СЫЗЫҚТАРЫНЫҢ БАҒЫТЫ
егер бұрғының ілгерлемелі қозғалысының бағыты өткізгіштің ток бағытымен дәл келсе, онда бұрғы сабының айналу бағыты магнит индукция векторының бағытымен дәл келеді
14 слайд
МАГНИТ ӨРІСІНІҢ КҮШ СЫЗЫҚТАРЫНЫҢ БАҒЫТЫ
Егер оң қолымыздың бас бармағы токтың бағытымен бағыттас болса, онда төрт саусақ қармай отырып айналуы кезіндегі бағыты өрістің магниттік күш сызықтарының бағытын көрсетеді.
15 слайд
.
Магнит сызықтары
Магнит өрісі сызықтарының қасиеттері:
Әрқашан тұйықталған;
үзіліссіз;
қиылыспайды;
Өріс көп жерде қалыңырақ.
16 слайд
АМПЕР КҮШІ
Тогы бар өткізгішке магнит өрісі тарапынан әсер ететін күшті Ампер күші деп атайды. Оны 1820 жылы А.Ампер тағайындаған.
17 слайд
Анри Ампер
Француз физигі
Электр және магнит өрісі арасындағы байланысты алғаш пайымдаған ғалым
18 слайд
АМПЕР КҮШІ
Ампер күшiнiң бағыты сол қол ережесi бойынша анықталады
19 слайд
АМПЕР КҮШІ
Ампер күшiнiң бағыты сол қол ережесi бойынша анықталады
егер сол қолымызды жаза ұстаған кезде алақанымызға магнит индукция векторының перпендикуляр құраушысы кiретiндей, ал жазыла ұсталған төрт саусақ токпен бағытталатындай етiп орналастырсақ, онда 90o-қа қайырылған бас бармақ өткiзгiш кесiндiсiне әсер ететiн Ампер күшiнің бағытын көрсетедi.
20 слайд
АМПЕР КҮШІ
21 слайд
АМПЕР КҮШІ
Ампер заңы: индукциясы біртекті магнит өрісінде орналасқан күші І тогы бар өткізгіштің l кесіндісіне әсер ететін күшінің модулі
Магнит индукциясы өткізгішке перпендикуляр болғанда Ампер күші өзінің ең үлкен мәніне жетеді.
22 слайд
23 слайд
24 слайд
АМПЕР КҮШІ
Егер екi параллель өткiзгiштер бойымен бiр бағытта немесе қарама-қарсы бағытта ток өтсе өткiзгiштерде қандай құбылыстар болады?
25 слайд
ТОКТАРДЫҢ МАГНИТТІК ӨЗАРА ӘСЕРЛЕСУІ
26 слайд
ТОКТАРДЫҢ МАГНИТТІК ӨЗАРА ӘСЕРЛЕСУІ
27 слайд
28 слайд
ТОКТАРДЫҢ МАГНИТТІК ӨЗАРА ӘСЕРЛЕСУІ
29 слайд
Тогы бар атушка
I
B
30 слайд
I
соленоид
31 слайд
Тұрақты магнит
S
N
N
N
32 слайд
Магнит өрісін сипаттайтын шамалар:
а) Магнит индукция векторы
б)Магнит ағыны.
33 слайд
МАГНИТ АҒЫНЫ
Магнит өрiсiн толық сипаттау үшін магнит ағыны немесе магнит индукция векторының ағыны деген физикалық шама енгізіледі.
Магнит тiзбегiндегi магнит ағыны электр тiзбегiндегi ток күшi сияқты рөлдi атқарады.
34 слайд
Ф – магнит ағыны.
В
В
1
2
В
1
В
2
<
Ф=BScosa
Ф1 < Ф2
35 слайд
В
1
В
2
=
S
1
S
2
S
2
S
1
<
В
1
В
2
Ф1 < Ф2
36 слайд
В
1
В
2
=
S
2
S
1
=
В
2
В
1
S
1
S
2
Ф2 = 0
37 слайд
Ампер болжамы:
38 слайд
Қазіргі заман физикасы:
39 слайд
МАГНИТ АҒЫНЫ
Бет арқылы өтетiн магнит ағыны деп магнит индукциясы векторы бет ауданына скаляр көбейтіндісін айтады. Бұл көбейтінді берілген ауданды қанша магнит өрісінің күш сызықтары тесіп өтетінін көрсетеді.
40 слайд
МАГНИТ АҒЫНЫ
SI жүйесiнде магнит ағынының бiрлiгi ретiнде Вебер (1 Вб) алынған.
ауданы 1 м2 бетті 1 Тл магнит өрісінің индукциясы тесіп өткенде магнит ағыны 1 Вб-ге тең болады.
41 слайд
42 слайд
ЗАТТЫҢ МАГНИТТIК ҚАСИЕТТЕРI
Заттың магниттiк қасиеттерiн қарастырғанда оларға магнетик деген терминдi қолданады.
Магнит өтiмдiлiгi μ - бұл ортаның магниттiк қасиеттерiн сипаттайтын өлшемсiз шама және ол ортаның магнит индукциясы векторының модулiнiң кеңiстiктiң сол нүктесiндегi вакуумдағы магнит индукциясы векторының модулiне қатынасына тең:
43 слайд
ЗАТТЫҢ МАГНИТТIК ҚАСИЕТТЕРI
Магнит өрiсiне енгiзiлген барлық денелер магниттеледi, яғни меншiктi магнит өрiсiн туғызады.
44 слайд
ЗАТТЫҢ МАГНИТТIК ҚАСИЕТТЕРI
Магниттiк қасиеттерi бойынша магнетиктер шартты түрде 3 топқа бөлiнедi:
диамагнетиктер
парамагнетиктер
ферромагнетиктер
45 слайд
ЗАТТЫҢ МАГНИТТIК ҚАСИЕТТЕРI
46 слайд
ЗАТТЫҢ МАГНИТТIК ҚАСИЕТТЕРI
Әлсіз-магниттік заттар
диамагнетиктер және парамагнетиктер
мыс, мырыш, висмут, шыны, инертті газдар, сутек, органикалық қосылыстар
Алюминий, платина, азот, оттек, вольфрам
47 слайд
ЗАТТЫҢ МАГНИТТIК ҚАСИЕТТЕРI
Магнит өрісінде күшті магниттелетін заттар – ферромагнетиктер деп аталады
жұмсақмагнитті
таза темір, электротехникалық болат, кейбір қорытпалар
қатаңмагнитті
көміртекті болат, арнайы қорытпа
48 слайд
КЮРИ ТЕМПЕРАТУРАСЫ
Берiлген ферромагнетик үшiн белгiлi бiр температурадан асқанда оның ферромагниттiк қасиеттерi жоғалады. Осы температураны Кюри температурасы деп атайды
49 слайд
ТАПСЫРМА 1
Түзу токтың магнит индукция векторын анықта
50 слайд
ТАПСЫРМА 1
51 слайд
ТАПСЫРМА 2
магнит индукция векторының бағытын анықтаңыз
52 слайд
ТАПСЫРМА 2
магнит индукция векторының бағытын анықтаңыз
53 слайд
ТАПСЫРМА 3
Ампер күшінің бағытын көрсетіңіз.
(ток бағыты бізге қарай)
54 слайд
ТАПСЫРМА 3
Ампер күшінің бағыт тік жоғары бағытталады.
55 слайд
ТАПСЫРМА 4
Тогы бар рамаға әсер ететін Ампер күшінің бағытын анықтаңыз
56 слайд
ТАПСЫРМА 4
Тогы бар рамаға әсер ететін Ампер күшінің бағытын анықтаңыз
57 слайд
ТАПСЫРМА 5
Тұрақты ток тізбегіне бірдей төрт катушка тізбектей қосылған. 1-катушка өзекшесіз, 2-ші катушкада темір өзекше, 3-катушкада алюминий өзекше, 4-ші катушкада мыс өзекше. Қай катушкада магнит ағыны ең аз болады?
58 слайд
ТАПСЫРМА 5
Барлық катушкалар тізбектей қосылғандықтан ток күштері бірдей болады. Вакуумде μ = 1, диамагнетиктерде μ < 1, парамагнетиктерде μ > 1, ферромагнетиктерде μ > > 1.
59 слайд
Назарларыңызға рахмет !
Спасибо за внимание!
Thanks for attention!
Сау болыңыздар !
Good bye!
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Тыныштықта тұрған электр зарядтары өзiнiң маңында электр өрiсiн туғызатыны тәрiздi қозғалыстағы электр заряды, немесе басқаша айтқанда, тогы бар өткiзгiш өзiнiң маңындағы кеңiстiкте өрiстiң басқа бiр түрiн – магнит өрiсiн туғызады. Гравитация өрiсі және электр өрiстерi тәрiздi магнит өрiсi де бiздiң санамыздан тыс өмiр сүретiн материяның ерекше бiр түрi.
Магнит өрiсiнiң бар екендiгiн әртүрлi тәжiрибелер дәлелдейдi. Соның бiрi 1820 жылы дат ғалымы Эрстед тәжірибе жасады. Ол мыс өткізгішті магнит тілшенің үстіне оның осіне параллель орналастырды. Өткізгіш арқылы ток жіберген кезде магнит тілшесі өзінің бастапқы қалпынан ауытқиды. Тізбекті ажыратқанда магнит тілшесі өзінің бастапқы қалпына келеді. Оның ауытқу бағыты өткізгіштегі токтың ауытқу бағытына байланысты болады
Тыныштықта тұрған электр зарядтары өзiнiң маңында электр өрiсiн туғызатыны тәрiздi қозғалыстағы электр заряды, немесе басқаша айтқанда, тогы бар өткiзгiш өзiнiң маңындағы кеңiстiкте өрiстiң басқа бiр түрiн – магнит өрiсiн туғызады. Гравитация өрiсі және электр өрiстерi тәрiздi магнит өрiсi де бiздiң санамыздан тыс өмiр сүретiн материяның ерекше бiр түрi.
Магнит өрiсiнiң бар екендiгiн әртүрлi тәжiрибелер дәлелдейдi. Соның бiрi 1820 жылы дат ғалымы Эрстед тәжірибе жасады. Ол мыс өткізгішті магнит тілшенің үстіне оның осіне параллель орналастырды. Өткізгіш арқылы ток жіберген кезде магнит тілшесі өзінің бастапқы қалпынан ауытқиды. Тізбекті ажыратқанда магнит тілшесі өзінің бастапқы қалпына келеді. Оның ауытқу бағыты өткізгіштегі токтың ауытқу бағытына байланысты болады
Тыныштықта тұрған электр зарядтары өзiнiң маңында электр өрiсiн туғызатыны тәрiздi қозғалыстағы электр заряды, немесе басқаша айтқанда, тогы бар өткiзгiш өзiнiң маңындағы кеңiстiкте өрiстiң басқа бiр түрiн – магнит өрiсiн туғызады.
Гравитация өрiсі және электр өрiстерi тәрiздi магнит өрiсi де бiздiң санамыздан тыс өмiр сүретiн материяның ерекше бiр түрi.
Магнит өрiсiнiң бар екендiгiн әртүрлi тәжiрибелер дәлелдейдi. Соның бiрi 1820 жылы дат ғалымы Эрстед тәжірибе жасады. Ол мыс өткізгішті магнит тілшенің үстіне оның осіне параллель орналастырды. Өткізгіш арқылы ток жіберген кезде магнит тілшесі өзінің бастапқы қалпынан ауытқиды. Тізбекті ажыратқанда магнит тілшесі өзінің бастапқы қалпына келеді. Оның ауытқу бағыты өткізгіштегі токтың ауытқу бағытына байланысты болады
6 625 995 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Калижанова Умитгул Социаловна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материалВаша скидка на курсы
40%Курс профессиональной переподготовки
300 ч. — 1200 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 180 ч.
Мини-курс
4 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.