Презентайия по казахской литературена тему Абай " Қыс" өлеңі

• 1 слайд

  Қыс
  Абай Құнанбаев
  Пән мұғалімі: Биманова Ж.А.
  Ақтөбе қаласы
  №18 орта мектебі
  

• 2 слайд

  Сабақтың мақсаты:
  А.Құнанбаевтың өмірі жайлы мағлұматтарын толықтыра түсу; өлеңнің мазмұнын ашу арқылы қыс мезгіліндегі табиғат ерекшеліктерін түсіндіру.
  
  Білімділік : сұраққа жауап беруге, өлеңді мәнерлеп оқуға, өз ойларын толық айтуға ,өлеңге талдау жасай білуге үйрету.
  
  Дамытушылық : таным белсенділіктерін арттырып, ой-өрісін кеңейту; көз алдына елестету қабілеттерін арттыру; ауызекі сөйлеу тілін дамыту.
  
  Тәрбиелік : қоршаған орта және табиғат сырларына қызықтыру арқылы біле түсуге құштарландыру; табиғатты сүю және құрметтей білуге үйрету
  
  Сабақтың түрі: жаңа сабақ .
  
  Әдіс-тәсілдер: сұрақ-жауап, топтастыру стратегиясы.
  
  Көрнекілік: слайдтар, өлең, суреттер, жұмбақтар.
  
  

• 3 слайд

  Қызығушылықты ояту
  
  
  
  А.Құнанбаев кім? –
  
  Ақын
  «Ғылым таппай мақтанба», «Әсемпаз болма әрнеге»
  «Күз», «Қыс», «Жаз», «Көктем» т.б.
  

• 4 слайд

  А У Д А Р М А Ш Ы
  А.С.Пушкин
  Онегиннің сөзі
  Татьянаның хаты
  Онегиннің жауабы
  Татьянаның сөзі;
  И.А.Крылов
  Шегіртке мен құмырсқа
  Қарға мен түлкі
  Бақа мен өгіз.
  Есек пен бұлбұл.
  

• 5 слайд

  Абай - сазгер
  
  Айттым сәлем, Каламқас
  
  

• 6 слайд

  Абайдың «Қыс» өлеңі
  Шығу тарихы - Абай ізбасарларының бірі Тұрағул өз естелігінде : «Ақ киімді, денелі, ақ сақалды»» деп өлең қылғаны 1884 жылы қыс қатты болып, ел жұтаған. Қар сәуірдің басында кеткен. Соны өлең «еткен» делінген
  Оқулықпен жұмыс
  Мағынаны тану 1.Жұмбақ шешу Ақ сақалды атаны-ай, Мінезінің шатағы-ай. (Қыс.) 2. Сұраққа жауап беру. - Қар мен боран қай кезде болады? - ---Қыста. - Олай болса, бүгін біз А.Құнанбаевтың «Қыс» өлеңімен танысамыз
  

• 7 слайд

  .
  
  Қыс
  Ақ киімді, денелі, ақ сақалды,
  Соқыр, мылқау, танымас тірі жанды.
  Үсті-басы ақ қырау, түсі суық,
  Басқан жері сықырлап, келіп қалды.
  Дем алысы - үскірік, аяз бен қар,
  Кәрі құдаң - қыс келіп, әлек салды.
  Ұшпадай бөркін киген оқшырайтып,
  Аязбенен қызарып ажарланды.
  Бұлттай қасы жауып екі көзін,
  Басын сіліксе, қар жауып, мазаңды алды.
  Борандай бұрқ-сарқ етіп долданғанда,
  Алты қанат ақ орда үй шайқалды.
  Әуес көріп жүгірген жас балалар,
  Беті-қолы домбығып, үсік шалды.
  
  

• 8 слайд

  «Білген сайын келеді, біле бергім...»
  
  
  
  
  .-
  1.Сөздік жұмысы.
  Оқшырайтып – бір шекесіне сәндеп кию
  Шидем – жұқа тоқылған сырт киім
  Ұшпа – жеңіл, жұқа қар
  2.Өлеңді мәнерлеп оқу.
  3.Оқушылардың тізбектей оқуы .
  

• 9 слайд

  
  Қыс” өлеңінің құрылысына талдау жасау
  1.Авторы--- А.Құнанбаев--- қазақ халқының ұлы ақыны,ойшыл--- философы, композитор әрі аудармашы,реформатор.
  2.Тақырыбы----- қыс мезгілінің ерекшелігі,ащы аяз,долы боран кезіндегі ауыл,ел өмірі.
  3.Жанр түрі- өлең.Бұл өлең табиғат лирикасына жатады.Себебі,.ақын табиғаттың қытымыр қаталдығына қарсы тұруын өз көңілі,сезімі арқылы білдіреді.
  4.Әдеби теориялық ұғымдар: 4.1.Эпитеттер---ақ киімді,денелі ақ сақалды,ақ қырау,кәрі құда,ақ орда,жас балалар,қайран жылқы,кәрі шал. 4.2.Кейіптеу--- Ақ киімді денелі ақ сақалды, Соқыр,мылқау, танымас тірі жанды Үсті-басы ақ қырау,түсі суық Басқан жері сықырлап келіп қалды. Демалысы----үскірік аяз бен қар Кәрі құдаң қыс келіп әлек салды. 4.3.Теңеу----ұшпадай,бұлттай.
  5.Өлеңнің тәрбиелік мәні. Шидем мен тондарын қабаттап кисе де,долы боранға тура қарай алмаса да,мал соңында қар жамылып,мұз жастанған жылқышылардың ерлігіне риза боласың,үлгі аласың. Суықтан,аштықтан әлі құрыған жылқыларды ауыз салмақ болған аш қасқырларға жем қылмай,сақтанып, елге сойып беруге ақыл
  

• 10 слайд

  Көсемдікке ұмтылу
  1.-А.Құнанбаев қысты кімге теңеген?
  -Қане, қандай адам деп сипаттаған?
  -Соқыр, мылқау
  -Ақ киімді, денелі, ақ сақалды -Түсі суық, ызғарлы -Дем алғанда аузынан аяз шығады -Бөркін оқшырайтып киген -Екі көзін қасы жапқан -Екі беті аязбен ажарланып қызарған -Ол ашуланғанда алты қанат ақ орда шайқалады
  -Боран қайтеді? Қандай етістік қолдануға болады? -Боран – ұлиды, сыңсиды, ысқырады, долданады. -Қарға байланысты сын есімдер табайық. -Қар қандай болады? -Қар – мамық, ұлпа, омбы, қырбақ, күмістей.
  

• 11 слайд

  Қорытындылау
  Абай
  Кластер толтыру
  

• 12 слайд

  Инсерт стратегиясы
  

• 13 слайд

  Үйге тапсырма:
  «ҚЫС» өлеңін жаттау.
  

• 14 слайд

  Назарларыңызға рахмет!