Психологиялық тренинг "Ұстаздар мен оқушылар арасындағы қарым – қатынасы психологиясы"

Ұстаздар мен оқушылар арасындағы қарым – қатынасы психологиясы.

Тренингтің тақырыбы: «Ұстаздар мен оқушылар арасындағы  қарым – қатынасы психолгиясы.»

Тренингтің мақсаты: Мұғалім мен оқушы арасындағы қарым - қатынасты нығайту

Тренингтің жүрісі: Тренингтің ережесімен таныстыру

● Белсенді қатысу

● Тыныштық сақтау

● Ойын ашық айту

● Бір – бірін сынамау

● Ынтымақтылық

1.«Танысу» тренингі.

Тренингке қатысушы басқа қатысушылармен амандасады және өзінің есімі мен бойындағы үш жағымды қасиетін айтады. Мысалы: Сәлеметсіздер ме! Менің есімім: Асылзат. Жағымды қасиетім: сабырлы, мейірімді, бауырмал. Уақыты: 3 минут.

2. Сергіту сәті

Өздеріңізде мамандыққа байланысты стресстік жағдайда жиі болатындығы белгілі. Сондықтан біз қазір бірнеше жаттығулар жасайық. Денеңізді бос ұстап отырыңыз. Денеңізді мұрыныңызбен ішке тартып, демді сыртқа шығарар кезде қатты бар даусыңызбен

«А» дауысын айтыңыз - ол сіздің бүкіл денеңіздің сауығуына көмегін тигізеді.

«Е» қалқанша без жұмыстарына әсер етеді.

«И» миыңызға, көзіңізге құлағыңызға әсер етеді.

«О» жүрегіңізбен, өкпеңізге әсер етеді

«У» қарныңыздың маңындағы дене мүшелеріңізге

«Х» денеңіздің тазаруына

«Ха» көңіл - күйіңіздің көтерілуіне әсер етеді

3. «Мұғалім мен оқушы қарым - қатынасы» психологиялық жаттығуы

Қазіргі қоғамда оқушы мен мұғалім қарым - қатынас сауаттылығы маңызды сипат алып отыр Төменде Американдық психотерапевт Вирджиния Сатирдің мұғалімдер типологиясын анықтау арқылы мұғалім мен оқушының қарым - қатынасын жақсартуға арналған психологиялық жаттығу берілген. Жаттығудың мақсаты:

- өзін - өзі тану, түсіну, тұлғалық даму тәсілдерін таба білу;

- ойдың икемділігін, тапқырлығын талап ету;

- ойлаудың дәлдігі мен жылдамдығын жаттықтыру;

- өзінің не өзгенің даралығын дамыту.

Жүру барысы: алдарыңыздағы ақ параққа аты - жөндеріңізді жазыңыз және төменде берілген 4 жауаптың біреуін таңдап жазып қоясыздар.

1. Мұғалім - басшы

2. Мұғалім - компьютер

3. Мұғалім - қиналушы

4. Мұғалім - таныс дос

Қорытындысы:

1. Мұғалім басшы.

Оның «беделі»- билік. Оқушылардан ол тіл алуды, бой ұсынуды талап етеді. Ол үнемі өзінің күшіне сенетін жендетке (рахымсыз, қатыгез адамға) ұқсайды. Ол үнемі оқушыларды кіналап, қорқынышта ұстайды. Ол - оқушылардың жасырын кемшіліктерін және құпия қорқыныштарын білетін «тәжірибелі мұғалім». Ол өзінің осы «білімін» өзінің беделін қолдауда шебер пайдаланады. Ол принцип ұстанғыш. Ол мұғалім кез - келген сұраққа жауап беру керек деп санайды.

Нәтижесі: Мұғалімнің мұндай мінез құлық түрінің нәтижесі, оқушылардың реніші, қақтығыс қарым - қатынас жасауда шыншылдықтың жоқтығы.

2. Мұғалім - компьютер.

Оның «беделі»- белгілі бір аймақтағы негізделген білімді меңгерген. Ол оқушылардан білім, жаңалық, дәлел талап етеді. Ол түні суық, белгілі жағдайды айтатын роботқа ұқсайды. Ол көбінесе сөйлегенде былай сөйлеп бастайды. «Бәрімізге белгілі», «Мынадай ой бар...», «Барлығы біледі...» Ол өте суық, қатал, жабық адам.

Нәтижесі: оқушының өз - өзіне сенімділігінің түсуі, сабақта жағымсыз көңіл - күйдің жоқ болуы «әсіресе пәнді меңгеруде қиындық көретін оқушылар). Соңында оқушылардың оқу мотивациясы төмендеп, тіпті пәнді жек көрушілік пайда болады

3. Мұғалім - қиналушы. Оның беделі қақтығысқа түспеушілік. Ол оқушылардан тіл алуды, тыңдауды талап етеді. Ол көбінесе болмашы нәрсе үшін құрбандықтарға барады. Ол өзіне қатысты жұмыс болмаса да, қақтығысқа түспеу үшін үнемі басқаның жұмысын орындайды. Бәрінен де бұрын ол қақтығыстан қорқады. Ол үнемі өзін кінәлі сезінеді. Оқушының мәселесі оның көңіл - күйін түсіреді. Егер оқушыда бір мәселе болса, мұғалім бірінші өзін кінәлайды.

Нәтижесі: оның бағыты оқушы үшін зиян. Кейбір оқушыларды ол мұғалімдерді бағындыруға итермелейді.

4. Мұғалім - таныс дос

Оның «беделі»- әйгілілік. Оқушылардан ол жақсы қарым - қатынасты талап етеді. Ол мейірімді жолдас әрқашан барлығын кешіре алады. Мұндай мұғалім ешқандай проблемасыз жүреді.

Нәтижесі: оқушыда жауапкершілік сезімі жоқтығы.

4. Ситуациялық жағдаяттар беріледі. Бұл жағдайларды мұғалімдер шешіп, оны іс жүзінде көрсетуі керек.

1 - жағдаят: Болашақта журналист болғысы келетін оқушы физика сабағында «Бұл пән менің болашақ мамандығыма қажеті жоқ» деп кітап, дәптерін сөмкесіне жинастырып қойды.

Сіздің әрекетіңіз...

2 - жағдаят: Математика сабағында күрделі есепті Алмас ұялы телефоны арқылы мұғалімнен жасырын берілген есептерді шығарып отырды. Оны бастапқыда байқамаған мұғалім оның белсенділігіне таң қалды. Бір кезде мұғалім сезіктеніп, оның есепті өзі емес ұялы телефон арқылы шығарып отырған

Оқушыларды ҰБТ - ге психологиялық тұрғыда дайындау

 «Оқушыларды ҰБТ - ге психологиялық тұрғыда дайындау»

(ата - аналар, оқушылар, пән мұғалімдері арасындағы тренинг)

Мақсаты: ҰБТ - ге психологиялық қолдау, ата - ана, оқушы, мұғалім арасындағы қарым - қатынасты нығайту, оқушылардың өзіне деген сенімділігін арттыру.

Қатысушылар: 11 - сынып оқушылары, мұғалімдер және ата - аналар.

Көрнекілігі:

«Адам баласының құндылығы - оның білімінде һәм ойлана білуінде» (Жүсіп Баласағұни).

«Ерік - жігері күшті адам - нағыз мықты адам».

«Армансыз адам қанатсыз құспен тең».

1 - топ. Ата - аналар тобы.

2 - топ. Пән мұғалімдері тобы.

3 - топ. Оқушылар тобы.

1. «Қиылған дөңгелектер»

Нұсқау: Бәріміз қолымызға ақ қағазды алып қайшының көмегінсіз жырту арқылы дөңгелек жасаймыз бүктейміз. Оның оң жақ жоғары бұрышын жыртып аламыз. Тағы да бүктейміз, оң жақ жоғары бұрышын жыртып аламыз. Тағы да ортасынан бүктеп, оң жақ жоғарғы бұрышын жыртамыз. Осылай мүмкіндігінше жалғастыра береміз. Енді өзіміздің әдемі дөңгелектерімізді ашып қараймыз.

Талдау: - Кімде бірдей, бір - бірінен аумайтын дөңгелектер шықты? Таптыңыздар ма? Жоқ. Себебі неде деп ойлайсыздар?

- Не себептен бәрімізде бірдей ақ қағазбен бірдей әрекет бола тұра әр түрлі қар қиыршықтары пайда болды?

- Себебі, бәріміз бірдей әрекет жасағанмен, ол бізде әр түрлі шықты. Өйткені біз әртүрлі адамдармыз. Біздің ата - аналар мен мұғалімдер қоғамдағы орнымыз, қызметіміз, жан дүниеміз бәрі әр түрлі. Ал оқушыларға келсек, әр қайсысы бөлек тұлға, ойлауы, дүниетаным, көзқарасы - бәрі әр түрлі. Бірақ, бәріміздің бірге жиналуымызда себеп бар - ол ҰБТ, одан жақсы жетістікке жету. Қоғамдағы орнымыз бен рөліміз әр түрлі болса да, бәріміздің алдымызда тұрған мақсат бір.

Топтық жоба «Мен үшін ҰБТ...»

Нұсқау: ҰБТ - ның қиындықтары мен жетістіктері, оның маңызы оқушылар, мұғалімдер, ата - аналар көзімен айтылып, жоба қорғалады.

Қорытынды: ҰБТ - заман талабы бола тұра, ол оқушыларға оқу грантын жеңіп алу мүмкіндігі. Ендеше, сол мүмкіндікті жібермеу әркімнің өз қолында. Өз білімі мен еңбегіне сенген адам ғана өз өмірінің қожасы бола алады.

Жаттығу «Қасиеттер жәрмеңкесі»

Мақсаты: мұғалім, ата - аналар тарапынан оқушыларға қолдау көрсету, жағымсыз күштен, қасиеттен арылуға көмектесу.

Нұсқау: Алдымен оқушылар жағымсыз күштерден арылғысы келетін қасиеттерді қағазға жазып, аукционға шығарады. Оны ата - аналар мен мұғалімдер сатып алып, орнына өздерінің бойындағы қасиеттерін жазып, айырбастайды.

Талдау:

- Оқушылар, сендерде қандай сезім пайда болды?

- Жағымсыз күштен арылудың әсері болды ма?

- Мұғалімдер мен ата - аналар тарапынан қолдау көру қаншалықты әсер берді?ын байқайды. Сіздің әрекетіңіз...

Оқушыларды ҰБТ - ге психологиялық тұрғыда дайындау

Жарияланды 27-03-2015, 13:38 Категориясы: Психология

«Оқушыларды ҰБТ - ге психологиялық тұрғыда дайындау»

(ата - аналар, оқушылар, пән мұғалімдері арасындағы тренинг)

Мақсаты: ҰБТ - ге психологиялық қолдау, ата - ана, оқушы, мұғалім арасындағы қарым - қатынасты нығайту, оқушылардың өзіне деген сенімділігін арттыру.

Қатысушылар: 11 - сынып оқушылары, мұғалімдер және ата - аналар.

Көрнекілігі:

«Адам баласының құндылығы - оның білімінде һәм ойлана білуінде» (Жүсіп Баласағұни).

«Ерік - жігері күшті адам - нағыз мықты адам».

«Армансыз адам қанатсыз құспен тең».

1 - топ. Ата - аналар тобы.

2 - топ. Пән мұғалімдері тобы.

3 - топ. Оқушылар тобы.

1. «Қиылған дөңгелектер»

Нұсқау: Бәріміз қолымызға ақ қағазды алып қайшының көмегінсіз жырту арқылы дөңгелек жасаймыз бүктейміз. Оның оң жақ жоғары бұрышын жыртып аламыз. Тағы да бүктейміз, оң жақ жоғары бұрышын жыртып аламыз. Тағы да ортасынан бүктеп, оң жақ жоғарғы бұрышын жыртамыз. Осылай мүмкіндігінше жалғастыра береміз. Енді өзіміздің әдемі дөңгелектерімізді ашып қараймыз.

Талдау: - Кімде бірдей, бір - бірінен аумайтын дөңгелектер шықты? Таптыңыздар ма? Жоқ. Себебі неде деп ойлайсыздар?

- Не себептен бәрімізде бірдей ақ қағазбен бірдей әрекет бола тұра әр түрлі қар қиыршықтары пайда болды?

- Себебі, бәріміз бірдей әрекет жасағанмен, ол бізде әр түрлі шықты. Өйткені біз әртүрлі адамдармыз. Біздің ата - аналар мен мұғалімдер қоғамдағы орнымыз, қызметіміз, жан дүниеміз бәрі әр түрлі. Ал оқушыларға келсек, әр қайсысы бөлек тұлға, ойлауы, дүниетаным, көзқарасы - бәрі әр түрлі. Бірақ, бәріміздің бірге жиналуымызда себеп бар - ол ҰБТ, одан жақсы жетістікке жету. Қоғамдағы орнымыз бен рөліміз әр түрлі болса да, бәріміздің алдымызда тұрған мақсат бір.

Топтық жоба «Мен үшін ҰБТ...»

Нұсқау: ҰБТ - ның қиындықтары мен жетістіктері, оның маңызы оқушылар, мұғалімдер, ата - аналар көзімен айтылып, жоба қорғалады.

Қорытынды: ҰБТ - заман талабы бола тұра, ол оқушыларға оқу грантын жеңіп алу мүмкіндігі. Ендеше, сол мүмкіндікті жібермеу әркімнің өз қолында. Өз білімі мен еңбегіне сенген адам ғана өз өмірінің қожасы бола алады.

Жаттығу «Қасиеттер жәрмеңкесі»Мақсаты: мұғалім, ата - аналар тарапынан оқушыларға қолдау көрсету, жағымсыз күштен, қасиеттен арылуға көмектесу.

Нұсқау: Алдымен оқушылар жағымсыз күштерден арылғысы келетін қасиеттерді қағазға жазып, аукционға шығарады. Оны ата - аналар мен мұғалімдер сатып алып, орнына өздерінің бойындағы қасиеттерін жазып, айырбастайды.

Талдау:

- Оқушылар, сендерде қандай сезім пайда болды?

- Жағымсыз күштен арылудың әсері болды ма?

- Мұғалімдер мен ата - аналар тарапынан қолдау көру қаншалықты әсер берді?