|
№
|
Темалар й5км9тке8е
|
Дәрес төрө
|
Уҡыусыларҙың
белем кимәленә талаптар
|
Контроль эш төрө
|
%й эше
|
Сәғәт һаны
|
Дата
|
|
|
план
|
факт
|
|
|
1
|
Морфология буйынса 3абатлау
|
нығытыу
|
Һүҙ төркөмдәрен билгеләү.Тексҡа
морфологик анализ яһау
|
Морфологик анализ
|
3-с5
к7неге7
14 се бит
|
1
|
2.09
|
|
|
|
2
|
*72б9йл9неш 89м 85йл9м
|
Яңы тема
|
Һүҙбәйләнештәрҙе таный белеү,
һөйләмдән һүҙбәйләнештәрҙе
табыу
|
|
|
1
|
3.09
|
|
|
|
3
|
*72б9йл9нешт9р
|
Яңы тема
|
Һүҙбәйләнештәрҙе таный белеү
.һөйләмдән һүҙбәйләнештәрҙе
табыу
|
Һүҙбәйләнештәрҙе тарҡатыу
|
5-се
к7неге7
17 се бит тәржемә
|
1
|
9.09
|
|
|
|
4
|
*72б9йл9нешт9р2е4 я8алышы
|
Яңы тема
|
Һүҙҙәрҙе теҙмә һәм
эйәртеүле бәйләнештә бәйләү
|
|
19-сы битт9ге
бирем
|
1
|
10.09
|
|
|
|
5
|
Диктант. «Яугир мен9н ат»
|
Б.т.ү.
|
Уҡыусыларҙың грамоталығын
тикшереү
|
Диктант яҙыу
|
|
1
|
16.09
|
|
|
|
6
|
Хаталар буйынса эш. Һүҙбәйләнештәрҙең яһалышы
|
|
|
|
|
1
|
17.09
|
|
|
|
7
|
Ярашыу
|
Яңы тема
|
Эйәртеүле бәйләнешкә ингән
һүҙҙәр ҡулланып, һөйләмдәр төҙөү.Эйәреүсе һүҙҙе эйәртеүсе һүҙҙән айырырға
өйрәтеү
|
схема
|
10-сы
к7неге7
21 се бит тәржемә
|
1
|
23.09
|
|
|
|
8
|
Баш3арылыу
|
Яңы тема
|
Һүҙҙәрҙе эйәртеүле
бәйләнешкә индергәндә дөрөҫ саралар ҡулланыу
|
схема
|
13-се
к7неге7
|
1
|
30.09
|
|
|
|
9
|
Й9н9ш9лек
|
Яңы тема
|
Һүҙҙәрҙе эйәртеүле
бәйләнешкә индергәндә дөрөҫ саралар ҡулланыу
|
схема
|
миҫалдар
|
1
|
1.10
|
|
|
|
10
|
*5йк9ле7
|
Яңы тема
|
Һүҙҙәрҙе эйәртеүле
бәйләнешкә индергәндә дөрөҫ саралар ҡулланыу
|
|
19-сы күнегеү
26 сы бит
|
1
|
7.10
|
|
|
|
11
|
Изложение. Командир
|
Б.т.ү
|
Бәйләнешле телмәр үҫтереү.
Ишеткәнде хәтерҙә ҡалдырыу, план төҙөү, йөкмәтке һөйләү
|
Изложениелар йыйынты1ы. 140-сы бит
|
|
1
|
8.10
|
|
|
|
12
|
*5йл9мде4 баш 89м эй9рс9н кис9кт9ре. Эйә менән хәбәр
|
Яңы тема
|
Һөйләмдең баш киҫәктәрен
табыу
|
|
21-се
к7неге7
|
1
|
14.10
|
|
|
|
13
|
Эй9 мен9н х9б9р ара8ында 8ы2ы3
|
Яңы тема
|
Тыныш билдәләрен
ҡуйыу,миҫалдар табыу
|
Синтаксис анализ
|
22-се күнегеү
34-се бит
|
1
|
15.10
|
|
|
|
14
|
*5йл9мде4 эй9рс9н ки69кт9ре. Аны3лаусы.
|
Яңы тема
|
Һөйләмдең эйәрсән
киҫәктәрен табыу, билгеләү. Аныҡлаусыларҙы табыу, уны һөйләмдә ҡулланыу
|
Синтаксис анализ
|
Миҫалдар яҙырға
|
1
|
21.10
|
|
|
|
15
|
Ти4 89м ти4 булма1ан аны3лаусылар
|
Яңы тема
|
Тыныш билдәләрен
ҡуйыу,миҫалдар табыу. Аныҡлаусыларҙың тиң һәм тиң булмауын билгеләү
|
Синтаксис анализ
|
64-се биттәге бирем
|
1
|
22.10
|
|
|
|
16
|
Контроль диктант. Балалар шифахана8ы
|
|
Белемдәрен тикшереү.
|
диктант
|
|
1
|
28.10
|
|
|
|
17
|
Хаталар буйынса эш.Ҡабатлау
|
|
|
|
|
1
|
29.10
|
|
|
|
18
|
%6т9лм9лек
|
Яңы тема
|
Өҫтәлмәлек тураһында тулы
төшөнсә биреү
|
Синтаксик анализ
|
29-сы
к7неге7
|
1
|
5.11
|
|
|
|
19
|
Изложение. Ир 3анаты.
|
Б.т.ү.
|
Бәйләнешле телмәр үҫтереү.
Ишеткәнде хәтерҙә ҡалдырыу, план төҙөү, йөкмәтке һөйләү
|
изложение
|
|
1
|
11.11
|
|
|
|
20
|
Тултырыусы
|
Яңы тема
|
Һөйләмдә тултырыусыларҙы
һорау ҡуйыу ярҙамында табыу
|
Синтаксик анализ
|
68-се биттәге
күнегеү
|
1
|
12.11
|
|
|
|
21
|
Тура 89м ситл9телг9н тултырыусылар
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекс
лы ҡулланыу, нығытыу
|
Һөйләмдә тура һәм
ситләтелгән тултырыусыларҙы һорау ҡуйыу ярҙамында табыу
|
Синтаксик анализ
|
55-се бит. 5һөйләм яҙырға
|
1
|
18.11
|
|
|
|
22
|
Диктант (96- сы бит)
|
Б.т.ү.
|
Белемдәрен тикшереү
|
|
|
1
|
19.11
|
|
|
|
23
|
Х9лд9р. Улар2ы4 т5р29ре
|
Яңы тема
|
Хәлдәрҙе табыу,
төркөмсәһен билдәләү,хәлдәр ингән һөйләмдәр төҙөү
|
Синтаксик анализ
|
*9р бер т5р5н9 929би9тт9н ми6ал
я2ыр1а
|
1
|
25.11
|
|
|
|
24
|
Р97еш х9ле
|
Яңы тема
|
Хәлдәрҙе
табыу, төркөмсәһен билдәләү,хәлдәр ингән һөйләмдәр төҙөү
|
Синтаксик анализ
|
929би9тт9н ми6ал я2ыр1а
|
1
|
26.11
|
|
|
|
|
25
|
Урын х9ле. Ва3ыт х9ле
|
Яңы тема
|
Хәлдәрҙе
табыу, төркөмсәһен билдәләү,хәлдәр ингән һөйләмдәр төҙөү
|
Синтаксик анализ
|
86-87
биттәр
929би9тт9н
ми6ал я2ыр1а
|
1
|
2.12
|
|
|
|
|
26
|
Ма3сат 89м с9б9п х9лд9ре
|
Яңы тема
|
Хәлдәрҙе
табыу, төркөмсәһен билдәләү,хәлдәр ингән һөйләмдәр төҙөү
|
Синтаксик анализ
|
Һөйләмдәр яҙып анализ яһарға
|
1
|
3.12
|
|
|
|
27
|
Контроль диктант. Я21ы тантана.
|
Б.т.ү.
|
Уҡыусыларҙың грамоталығын
тикшереү
|
|
|
1
|
9.12
|
|
|
|
28
|
Хаталар буйынса эш. Ҡабатлау.
|
|
|
|
Иншаға материалдар әҙерләргә
|
1
|
10.12
|
|
|
|
29
|
Инша. %ф5 буйлап – экскурсия1а.
|
Б.т.ү.
|
Мөмкин
тиклем тулы йөкмәткеле итеп инша яҙыу
|
|
|
1
|
16.12
|
|
|
|
30
|
К7л9м – д9р9ж9 х9лд9ре
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекс
лы ҡулланыу, нығытыу
|
Хәлдәрҙе табыу,
төркөмсәһен билдәләү,хәлдәр ингән һөйләмдәр төҙөү
|
Синтаксик анализ
|
|
1
|
17.12
|
|
|
|
31
|
Диктант. Радиогазета.
|
контроль
|
Уҡыусыларҙың грамоталығын
тикшереү
|
диктант
|
|
1
|
23.12
|
|
|
|
32
|
Хаталар буйынса эш
|
|
|
|
|
1
|
24.12
|
|
|
|
33
|
Шарт х9ле. Кире хәл
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекс
лы ҡулланыу, нығытыу
|
Хәлдәрҙе табыу,
төркөмсәһен билдәләү,хәлдәр ингән һөйләмдәр төҙөү
|
|
40-сы күнегеү 122-се бит
|
1
|
14.01
|
|
|
|
|
34
|
Синтаксис анализ т9ртибе
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекслы ҡулланыу, нығытыу
|
Синтаксик анализ эшләү
тәртибе менән танышыу
|
|
|
1
|
20.01
|
|
|
|
35
|
Ти4 ки69кле 85йл9мд9р
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекслы ҡулланыу, нығытыу
|
Тиң киҫәкле һөйләмдәрҙә
тыныш билдәләрен ҡуйыу, һорау ҡуйыу ярҙамында уларҙы табыу
|
анализ
|
929би9тт9н ми6ал я2ыр1а
|
1
|
21.01
|
|
|
|
36
|
Ти4 ки69кле 85йл9мд9р29 тыныш билд9л9ре
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекслы ҡулланыу, нығытыу
|
Тиң киҫәкле һөйләмдәрҙә
тыныш билдәләрен ҡуйыу, һорау ҡуйыу ярҙамында уларҙы табыу
|
анализ
|
45-се
к7неге7
|
1
|
27.01
|
|
|
|
|
37
|
Д5й5мл9штере7се 87229р
|
Белем һәм оҫталыҡты комплекслы
ҡулланыу, нығытыу
|
Һөйләмдә
тиң киҫәктәр эргәһендә килгән дөйөмләштереүсе һүҙҙәрҙә табыу, һорау ҡуйыу
|
анализ
|
47-се
к7неге7
|
1
|
28.01
|
|
|
|
|
38
|
Изложение. Мишка.
|
Б.т.ү.
|
Бәйләнешле телмәр үҫтереү.
Ишеткәнде хәтерҙә ҡалдырыу, план төҙөү, йөкмәтке һөйләү
|
|
|
1
|
03.02
|
|
|
|
39
|
Ҡабатлау
|
|
|
|
|
1
|
4.02
|
|
|
|
40
|
Бер составлы 85йл9мд9р
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекслы ҡулланыу, нығытыу
|
Бер составлы һәм ике составлы
һөйләмдәрҙе һорау ҡуйыу ярҙамында табыу, синтаксик анализ эшләү
|
анализ
|
49-сы
к7неге7
|
1
|
10.02
|
|
|
|
41
|
Ике составлы 85йл9мд9р
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекслы ҡулланыу, нығытыу
|
Бер составлы һәм ике
составлы һөйләмдәрҙе һорау ҡуйыу ярҙамында табыу, синтаксик анализ эшләү
|
анализ
|
50-се
к7неге7
|
1
|
11.02
|
|
|
|
42
|
Инша. Ихтирам1а лайы3 кешел9рем
|
Б.т.ү.
|
Мөмкин
тиклем тулы йөкмәткеле итеп инша яҙыу
|
|
|
1
|
17.02
|
|
|
|
43
|
Билд9ле эй9ле 85йл9м
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекслы ҡулланыу,ығытыу
|
Хәбәр составынан булған бер
составлы һөйләм төрө билдәле эйәле һөйләмдәрҙе табыу
|
анализ
|
51-се күнегеү 185-се бит
|
1
|
18.02
|
|
|
|
44
|
Билд98е2 эй9ле 85йл9м
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекслы ҡулланыу, нығытыу
|
Хәбәр составынан булған бер
составлы һөйләм төрө билдәһеҙ эйәле һөйләмдәрҙе табыу
|
анализ
|
52-се күнегеү 186-сы бит
|
1
|
24.02
|
|
|
|
45
|
Эй98е2 85йл9м
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекслы ҡулланыу, нығытыу
|
Хәбәр составынан булған
бер составлы һөйләм төрө- эйәһеҙ һөйләмдәрҙе табыу
|
анализ
|
53-сө күнегеү 187-се бит
|
1
|
25.02
|
|
|
|
46
|
Атама 85йл9мд9р
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекслы ҡулланыу, нығытыу
|
Эйә составынан булған бер
составлы һөйләм - атама һөйләмдәрҙе һорау ҡуйыу ярҙамында табыу, һөйләмдәр
төҙөү
|
|
56-сы күнегеү 187бит
|
|
2.03
|
|
|
|
47
|
Тулы 89м к9м 85йл9мд9р
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекс
лы ҡулланыу, нығытыу
|
Тулы һәм кәм һөйләмдәрҙе
табыу, уларҙа синтаксик анализ яһау
|
|
59-сы күнегеү 189бит
|
|
3.03
|
|
|
|
48
|
Бер һәм ике составлы һөйләмдәр буйынса тест
|
Б.т.ү.
|
|
|
|
1
|
9.03
|
|
|
|
49
|
Контроль диктант. «К5нья3 Уралда1ы йыл1алар»
|
|
Уҡыусыларҙың грамоталығын
тикшереү
|
диктант
|
|
|
10.03
|
|
|
|
|
50
|
Хаталар буйынса эш.
|
|
|
|
|
1
|
16.03
|
|
|
|
51
|
Инша. *уғыш һәм йәш ғүмерҙәр
|
Б.т.ү
|
Мөмкин
тиклем тулы йөкмәткеле итеп инша яҙыу
|
инша
|
|
1
|
17.03
|
|
|
|
52
|
Ҡабатлау
|
|
|
|
|
1
|
23.03
|
|
|
|
53
|
Айырымланыу тура8ында т5ш5нс9
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекслы ҡулланыу, нығытыу
|
Һөйләмдең эйәрсән
киҫәктәренең айырымланыуы тураһында мәғлүмәт алыу
|
анализ
|
61-се күнегеү 193-сө бит
|
1
|
24.03
|
|
|
|
54
|
Аны3лаусылар2ы4 айырымланыуы
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекслы ҡулланыу, нығытыу
|
Һөйләмдең эйәрсән
киҫәктәренең айырымланыуы тураһында мәғлүмәт алыу
|
Һорауҙар һәм
биремдәр
|
64-се күнегеү 195-се бит
|
1
|
6.04
|
|
|
|
55
|
Изложение. Шаян 8айы63ан.
|
|
Бәйләнешле телмәр үҫтереү.
Ишеткәнде хәтерҙә ҡалдырыу, план төҙөү, йөкмәтке һөйләү
|
|
|
1
|
7.04
|
|
|
|
56
|
Х9л 9йтемд9ре 89м улар2ы4 айырымланыуы
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекслы ҡулланыу, нығытыу
|
Һөйләмдең эйәрсән
киҫәктәренең айырымланыуы тураһында мәғлүмәт алыу
|
|
68-се күнегеү 212 бит
|
1
|
13.04
|
|
|
|
57
|
%6т9лм9лект9р2е4 айырымланыуы
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекслы ҡулланыу, нығытыу
|
Һөйләмдең эйәрсән
киҫәктәренең айырымланыуы тураһында мәғлүмәт алыу
|
|
66-сы күнегеү 196 бит
|
1
|
14.04
|
|
|
|
|
58
|
Ҡабатлау
|
|
|
|
72-се күнегеү 217бит
|
1
|
20.04
|
|
|
|
59
|
%нд9ш 87229р
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекс
лы ҡулланыу, нығытыу
|
Һөйләм киҫәге менән
бәйләнеше булмаған һүҙҙәр – өндәш һүҙҙәр менән һөйләмдәр төҙөү
|
Һорауҙар һәм
биремдәр
|
73-сө күнегеү 227-се бит
|
1
|
21.04
|
|
|
|
60
|
Улар эрг98енд9 тыныш билд9л9ре
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекс
лы ҡулланыу, нығытыу
|
Һөйләм киҫәге менән
бәйләнеше булмаған һүҙҙәр – өндәш һүҙҙәр менән һөйләмдәр төҙөү, уларҙа дөрөҫ
итеп тыныш билдәләрен ҡуйыу
|
|
74-се күнегеү 228-се бит
|
1
|
27.04
|
|
|
|
61
|
Инеш 872 89м инеш 872б9йл9нешт9р
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекс
лы ҡулланыу, нығытыу
|
Һөйләм киҫәге менән
бәйләнеше булмаған һүҙҙәр – инеш һүҙҙәр һәм һүҙбәйләнештәр менән һөйләмдәр
төҙөү
|
Һорауҙар һәм
биремдәр
|
77-се күнегеү 234-се бит
|
1
|
28.04
|
|
|
|
62
|
Ҡабатлау
|
|
|
|
|
1
|
4.05
|
|
|
|
63
|
Тура 89м ситл9телг9н телм9р
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекс
лы ҡулланыу, нығытыу
|
Тура һәм ситләтелгән
телмәрҙе дөрөҫ төҙөү, уларҙа тыныш билдәләрен дөрөҫ ҡуйыу
|
|
78-се күнегеү 250-се бит
|
1
|
5.05
|
|
|
|
64
|
Диалог
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекс
лы ҡулланыу, нығытыу
|
монологик һөйләү телмәрен
үҫтереү
|
Һорауҙар һәм
биремдәр
|
79-сы күнегеү 251се бит
|
1
|
11.05
|
|
|
|
65
|
Тура 89м ситл9телг9н телм9р
Улар2а тыныш билд9л9ре
|
|
|
|
8-сө күнегеү 253-сө бит
|
1
|
12.05
|
|
|
|
66
|
Тура 89м ситл9телг9н телм9р
Улар2а тыныш билд9л9ре
|
Белем һәм оҫталыҡты
комплекс
лы ҡулланыу, нығытыу
|
Тура һәм ситләтелгән
телмәрҙе дөрөҫ төҙөү, уларҙа тыныш билдәләрен дөрөҫ ҡуйыу
|
|
|
1
|
18.05
|
|
|
|
67
|
Ҡабатлау
|
|
|
|
|
1
|
19.05
|
|
|
|
68
|
Контроль диктант. Салауат 3ылысы
|
контроль
|
|
|
|
1
|
25.05
|
|
|
|
69
|
Хаталар буйынса эш.
|
|
|
|
|
1
|
26.05
|
|
|
|
70
|
Йом1а3лау
|
|
|
|
|
1
|
26.05
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Аңлатма яҙыу.
Эш
программаһы Башҡортостан Республикаһы Мәғариф
министрлығы тарафынан раҫланған “Башҡорт теле һәм әҙәбиәтенән программа”(Уҡытыу рус телендә алып барылған мәктәптәрҙең I – XI кластары өсөн) буйынса
төҙөлдө.
Программаның төҙөүселәре:Тикеев Д.С., Толомбаев Х.А. һ.б.– Ижевск: «КнигоГрад», 2008.
Дәреслек: Башҡорт теле һәм әҙәбиәте:
Рус мәктәптәренең
8-се класында уҡыусы башҡорт балалары өсөн дәреслек. Тикеев Д. С.,
Ғафаров Б. Б., Хөснөтдинова Ф. Ә. – Өфө: Китап, 2011.- 288 бит.
Программа бөтәһе 70 сәғәткә планлаштырылған, аҙнаһына 2 сәғәт.
Уҡытыусының тел
буйынса уҡыу-
уҡытыу
методик комплекты :
1.
Толомбаев Х.А., С.В. Атнағолов. Башҡорт теленән диктанттар һәм изложениелар йыйынтығы.– Өфө: Китап, 2009.
2.
Аҙнағолов Р.Ғ., Тикеев Д.С. һ.б. 5-9 кластарҙа башҡорт телен уҡытыу методикаһы .– Өфө : Китап, 1996. – 320 бит.
3. Баһауетдинова М. И.,Йәғәфәрова Г. Н. Башҡорт теле һәм әҙәбиәте дәрестәрендә яңы технологиялар ҡулланыу.
4. Исҡужина Ф.С., Вәлиева Г.Д.Башҡорт телендә
текст теорияһы һәм методикаһы. -Өфө: Китап,2011
5. Сәйетбатталов Ғ.Ғ. Башҡорт
теле.-Өфө:Китап,2010.
Уҡытыусының тел
буйынса уҡыу-
уҡытыу
методик комплекты :
3.
Толомбаев Х.А., С.В. Атнағолов. Башҡорт теленән диктанттар һәм изложениелар йыйынтығы.– Өфө: Китап, 2009.
4.
Аҙнағолов Р.Ғ., Тикеев Д.С. һ.б. 5-9 кластарҙа башҡорт телен уҡытыу методикаһы .– Өфө : Китап, 1996. – 320 бит.
3. Баһауетдинова М. И.,Йәғәфәрова Г. Н. Башҡорт теле һәм әҙәбиәте дәрестәрендә яңы технологиялар ҡулланыу.
4. Исҡужина Ф.С., Вәлиева Г.Д.Башҡорт телендә
текст теорияһы һәм методикаһы. -Өфө: Китап,2011
5. Сәйетбатталов Ғ.Ғ. Башҡорт
теле.-Өфө:Китап,2010.
Уҡыусылар өсөн тел буйынса уҡыу- уҡытыу методик
комплекты : Башҡорт теле һәм әҙәбиәте:
Рус мәктәптәренең
8-се класында уҡыусы башҡорт балалары өсөн дәреслек. Тикеев Д. С.,
Ғафаров Б. Б., Хөснөтдинова Ф. Ә. – Өфө: Китап, 2011.
Программа
буйынса башҡорт
теленә өйрәтеүҙең маҡсаты
һәм
бурыстары:
·
Уҡыусыларҙа башҡорт телендә һөйләгәнде, уҡығанды, тыңлағанды аңлау күнекмәләре булдырыу (аудирование).
·
Башҡорт теленең өндәрен, һүҙҙәрен дөрөҫ әйтеп, үҙ-ара һөйләшергә, тәҡдим ителгән темалар, ситуациялар
буйынса һөйләргә өйрәтеү.
·
дәреслектәге, уҡыу ҡулланмаларындағы текстарҙы, башҡорт гәзит-журналдарын үҙ аллы һәм аңлы уҡыу күнекмәләрен биреү.
·
Аралашыуҙа кәрәк була торған типик һөйләмдәрҙе күсереп, үҙ фекерҙәрен билдәле кимәлдә үҙ аллы яҙыу күнекмәләрен булдырыу.
·
Башҡорт телен өйҙә, йәмәғәт тормошонда, хеҙмәт
процесында практик файҙаланырға өйрәтеү.
·
Башҡорт телен практик өйрәнеүгә бәйләп, балаларҙы башҡорт халҡының тарихы, мәҙәниәте, сәнғәте, әҙәбиәте, милли йолалары, башҡорт халҡының күренекле шәхестәре, уларҙың эшмәкәрлеге, ижады менән таныштырыу, башҡорт халҡына, үҙҙәре йәшәгән төйәккә ихтирам һәм һөйөү тәрбиәләү.
·
текстағы яңы һүҙҙәр,
фразаларҙы аңлатыу, һүҙлек эше үткәреү мотлаҡ.
Уҡыу-уҡытыу
программаһында
планлаштырылған
һөҙөмтәләрҙе
үҙләштерелеүҙе
баһалау
:
Класта һәм өйҙә башҡарыла торған яҙма эштәр өйрәтеү һәм тикшереү характерында була.
Уларға түбәндәгеләр инә:
-
төрлө типтағы
күнегеүҙәр;
-
тестар;
-
тәржемә эштәре
(башҡорт теленән рус теленә һәм киреһенсә);
-
дәреслектәрҙәге әҙәби
текстарға пландар төҙөү;
-
һорауҙарға яҙма яуаптар, диктанттар,
изложениелар һәм иншалар;
-
тел
һәм әҙәби материалдар буйынса аналитик һәм дөйөмләштереү тибындағы
схемалар, проекттар һ.б. төҙөү.
Башҡорт теленән ағымдағы,
сирек йәки йыл аҙағында, шулай уҡ уҡыу йылы башында инеш
диктант, ҙур темаларҙан һуң йомғаҡлау контроль эштәре үткәрелә. Ағымдағы
контроль эштәр программаның өйрәнелгән материалын үҙләштереүҙе тикшереү маҡсатында уҙғарыла. Уларҙың төрө һәм үткәреү йышлығы өйрәнелә торған
материалдың ҡатмарлылығынан, уҡыусыларҙың белем кимәленән сығып билдәләнә. Ағымдағы контроль
эштәр өсөн уҡытыусы йә тотош дәресте,
йә уның бер өлөшөн генә файҙалана ала.
Программа материалын үҙләштереү
кимәле уҡыусыларҙың дәрестәрҙә телдән биргән
яуаптарына һәм яҙма эштәренә ҡарап баһалана. Бының өсөн башҡорт теленән 8-се класта түбәндәге күләмдә контроль эштәр, яҙма эштәр үткәреү ҡарала:
|
Яҙма эштәрҙең төрҙәре
|
Иҫәбе
|
|
Диктант
|
4
|
|
Изложение
|
2
|
|
Инша
|
2
|
Яҙма эш төрҙәре (изложение,инша) яҙыу уҡыусыларҙың белем кимәленә, мөмкинселектәренә ҡарап уҡытыусы ҡарамағына ҡалдырыла һәм
улар урынына шул уҡ күләмдә түбәндәге яҙма эштәр үткәрергә мөмкин:
·
карточкалар менән эш;
·
тест;
·
һүрәт буйынса һөйләмдәр төҙөү;
·
текста һөйләмдәрҙә һүҙҙәр тәртибе;
·
терәк текстар менән инша яҙырға өйрәнеү:
·
һүҙлек диктанты;
·
һөйләмдәр төҙөү;
·
һүҙлек менән эш;
·
һүрәтләү иншаһы;
Уҡытыу предметының йөкмәткеһе
Һүҙ,
һүҙбәйләнеш һәм һөйләм, уларҙың яһалышы ҙәм төҙөлөшө. Ҡушма һүҙ һәм
һүҙбәйләнештәр, уларҙың оҡшашлығы һәм айырмаһы. Һүҙбәйләнештәрҙең
яһалышы.һүҙбәйләнештәрҙең кәмендә ике үҙ аллы һүҙҙән барлыҡҡа килеүе, уларҙағы
эйәртеүсе һәм эйәреүсе киҫәктәр. Һүҙбәйләнештәрҙең төрҙәре.
Һөйләмдә һүҙҙәр бәйләнеше:
теҙмә һәм эйәртеүле бәйләнеш, уларҙы барлыҡҡа килтереүсе саралар. Эйәртеүсе
бәйләнештәрҙең төрҙәре: ярашыу, башҡарылыу, йәнәшәлек, һөйкәлеү, уларҙың
үҙенсәлектәре
Һөйләмдең баш киҫәктәре. Эйә менән
хәбәр. Эйә, уның төп килештә килеүе һәм башҡа һөйләм киҫәктәренә буйһонмауы.
Эйәнең төп билдәләре һәм грамматик бирелеше, составы. Хәбәр, уның эйә тураһында
нимә булһа ла хәбәр итеүе һәм эйә менән бәйләнеп килеүе. Хәбәрҙең төп
билдәләре, уның составы һәм бирелеше. Эйә менән хәбәрҙең килеү урыны. Эйә менән
хәбәр араһында һыҙыҡ.
Һөйләмдең эйәрсән киҫәктәре.
Уларҙың баш киҫәктәрҙе асыҡлап, уға эйәреп килеүе, һөйләмдә бер эйәрсән киҫәкте
икенселәре асыҡлап килеү осраҡтары. Аныҡлаусылар, уларҙың бирелеше, һөйләмдә
исем менән белдерелгән киҫәккә ҡарауы. Тиң һәм тиң булмаған аныҡлаусылар.
Өҫтәлмәлек. Тултырыусылар, уларҙың ҡылым менән белдерелгән һөйләм киҫәгенә
ҡарауы, исем һәм исемләшкән һүҙҙәрҙән килеүе. Тура һәм ситләтелгән
тултырыусылар. Хәлдәр. Уларҙың төрҙәре. Хәлдәрҙең мәғәнәләре, үҙҙәре эйәргән
һүҙҙәргә бәйләнеү саралары, бирелеше
Тиң киҫәкле һөйләмдәр. Тиң
киҫәктәр тураһында төшөнсә, уларҙың һөйләмдә бер үк һүҙгә ҡарауы, бер һорауға
яуап булыуы. Тиң киҫәкле һөйләмдәрҙә тыныш билдәләре. Тиң киҫәктәр эргәһендә
дөйөмләштереүсе һүҙҙәр, уларҙың тиң киҫәктәрҙән алда ла, һуң да килеүе
Ике һәм бер составлы һөйләмдәр. Бер составлы
һөйләмдәр, уларҙың төрҙәре. Билдәле эйәле һөйләм. Билдәлеһеҙ эйәле һөйләм.
Эйәһеҙ һөйләм. Атама һөйләм. Дөйөм эйәле һөйләм
Тулы һәм кәм һөйләмдәр.
Мәғәнәне тулы асыҡлау өсөн кәрәк булған киҫәктәрҙең һөйләмдә бирелеүе.
Һөйләмдең айырымланған
эйәрсән киҫәктәре. Айырымланыу тураһында төшөнсә. Телмәрҙә айырым мәғәнә
төҫмөрләнешен биреү өсөн ҡайһы бер һөйләм киҫәгенең интонация менән айырым
әйтелеүе, уның һөйләмдә һүҙҙәрҙең килеү тәртибенә мөнәсәбәте. Аныҡлаусыларҙың
айырымланыуы. Хәл әйтемдәренең айырымланыуы. Өҫтәлмәлектәрҙең айырымланыуы.
Ябай һөйләм синтаксис буйынса үтелгәндәрҙе
ҡабатлау. Һөйләм киҫәктәре менән грамматик бәйләнеше булмаған һүҙҙәр
Өндәш һүҙҙәр эргәһендә тыныш
билдәләре. Өндәш һүҙҙәрҙең һөйләмдә айырым әйтелеүе, һөйләмдең ҡайһы урынында
килеүгә ҡарап паузаларҙың үҙенсәлеге
Инеш һүҙ һәм инеш
һүҙбәйләнештәр, уларҙың һөйләмдәге уй-фекергә һөйләүсенең мөнәсәбәтен
белдереүе, йыйнаҡ һәм тарҡау була алыуы, өндәш һүҙҙәр менән сағыштырғанда
уларҙы айырып әйткән паузаның ҡыҫҡалығы
Тура телмәрле һөйләмдәр. Тура
һәм ситләтелгән телмәр, улар ҡырында тыныш билдәләре. Тура һәм ситләтелгән
телмәр тураһында үтелгәндәрҙе ҡабатлау
Диалог. Тура телмәрҙең
диалог, монолог, цитата тигән төрҙәре. Уларҙа тыныш билдәләренең ҡуйылыу
үҙенсәлектәре
Тура һәм ситләтелгән телмәр
тураһында үтелгәндәрҙе ҡабатлау
Үтелгәндәрҙе ҡабатлау.
Йомғаҡлау
Уҡыусыларының белем һәм
күнекмәләренә талаптар:
1.Йәмғиәт тормошонда
телдең роле; туған телдең әһәмиәте; телдең морфологик категориялары һәм синтаксик төҙөлөшө менән танышыу.
2. Ижади диктанттар,
изложениелар һәм иншалар яҙыу.
3. Бирелгән тема буйынса диалог төҙөү; диалогты дауам итеү;
4. тексты икенсе телгә тәржемә итеп һөйләү;
5. Иптәшенең яҙғанын һәм үҙ яҙмаларын тикшереү, камиллаштыра белеү күнекмәләре.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.