Рабочая программа по татарскому языку (8 класс)

“Каралды” Методик берләшмә җитәкчесе: __________  Исмагилова Ә.Р. Беркетмә №1,  “___” ______ 2015 ел.

“Килешенде” Уку-укыту эшләре буенча директор урынбасары: _________ Хайбуллина З.Г. “___” ____ 2015 ел.

“Раслыйм” Директор: ________Газизова Д.Ш..  “___” ___________ 2015 ел.

Татарстан Республикасы Мамадыш муниципаль районы

МБГБУ «Усали урта гомуми белем мәктәбе »нең

(уку йортының исеме)

1 квалификация категорияле педагогик хезмәткәре

 Насибуллина Гөлия  Хәниф  кызының

(укытучының ИФО, категориясе)

8 нче сыйныф өчен татар теленнән

(сыйныфы, уку предметы исеме)

ЭШ ПРОГРАММАСЫ

         Педагогик киңәшмә утырышында каралды.

Беркетмә №_____, _____________, 2015 ел.

2015

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

8 нче сыйныфлар өчен татар теленнән эш программасы Россия Федерациясендәге һәм Татарстан Республикасындагы мәгарифкә кагылышлы хокукый-норматив актларга һәм федераль дәүләт стандартларына нигезләнеп төзелде:

1.            Россия Федерациясенең “Мәгариф турында”гы Законы (Федеральный закон от 29.12.2012 273-ФЗ “Об образовании в Российской Федерации”).

2.            Татарстан Республикасының “Мәгариф турында”гы Законы (Закон Республики Татарстан “Об образовании” № 68-ЗРТ от 22 июля 2013 года, статья 8).

3.            Россия Федерациясенең “Россия Федерациясе халыклары телләре турында”гы 126-ФЗ нчы номерлы Законы (24.07.1998).

4.            РФ Мәгариф һәм фән министрлыгы приказы, 30 нчы август, 2013 нче ел №115 (“Об утверждении Порядка организации и осуществления образовательной деятельности по основным общеобразовательным программам – начального общего, основного общего и среднего общего образования”).

5.            “Татарстан Республикасының халык телләре турында” Законы (Закон Республики Татарстан от 08.07.1992 № 1560-XII (ред. от 03.03.2012г.) “О государственных языках Республики Татарстан и других языках в Республике Татарстан”).

6.            “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Законы, 2004нче ел, 1нче июль.

7.            “2014-2020 нче елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы дәүләт программасы”, 2013 нче ел, 25 нче октябрь, 794 нче карар.

8.            Төп гомуми белем бирүнең Федераль дәүләт белем бирү стандарты (Россия Мәгариф һәм Фән министрлыгында 2010 нчы елның 17 нче декабрь боерыгы 1897 нче номер белән расланган, РФ Юстиция Министрлыгында 19644 нче регистрацион номеры белән 2011нче елның 1 нче февралендә теркәлгән).

9.            Татарстан Республикасында 2012-2020 нче елларда фән һәм мәгариф үсеше турында “Дәүләт программасы”.

10.        2010-2015 нче елларда Татарстан Республикасында мәгарифне үстерү стратегиясе “Киләчәк” программасы.

11..Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан чыгарылган “Татар телендә урта белем бирү мәктәпләре өчен татар теленнән программалары” (5-11 нче сыйныфлар,  Казан, Мәгариф нәшрияты, 2010)

12.  Белем бирү учреждениеләренә укыту процессында куллану өчен рөхсәт ителгән региональ дәреслекләр исемлеге;

13.  “Татар телендә төп һәм урта белем бирү мәктәпләре өчен ана теленнән программа” (5-9 нчы сыйныфлар, авторлары – Г.Р.Галиуллина, М.М. Шакурова)

 14.   Н.В.Максимов, М.З.Зәкиев  Татар теле 8 класс . Татар телендә гомуми белем бирү оешмалары өчен укыту әсбабы  (Казан Татарстан китап нәшрияты 2015).   

5-9 нчы сыйныфларда татар теле предметына  гомуми характеристика

1.           Укучыларда ана телен өйрәнүгә кызыксыну, омтылыш уяту, үз милләтеңә һәм аның теленә мәхәббәт тәрбияләү.

2.         Балаларда татар теленең барлык бүлекләре буенча мәгълүматлылыкны (компетенцияне) булдыру.

3.         Укучыларда коммуникатив компетенция булдыру. Аралашканда тел чараларыннан урынлы файдаланырга өйрәтү.

4.        Телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләре булдыру.

5.        Укучыларда татар мәдәниятенә караган мәгълүматлылыкны үстерү.

                        8 нче сыйныфта татар теленнән  белем бирүнең максатлары:

-  укучыларның тулы грамоталылыгына ирешү, әйтмә һәм язма тел культурсын күтәрү;

- татар теле фәне нигезендә эзлекле белем бирү;

- укучыларда ана теленә мәхәббәт, милли горурлык тәрбияләү;

  -  үз халкыңның тарихын, гореф – гадәтләрен, психологиясен үзләштерүгә этәргеч бирү.

           Төп бурычлар:

1.              Татар теленең барлык тармаклары буенча эзлекле белем бирүне дәвам итү;

2.                  Укучының үзаңын үстерү, милләтне, ватанны яратырга өйрәтү, горурлык һәм гражданлык хисләре тәрбияләү;

3.                  Баланың үзен тәрбияләү, үзе белән идарә итү, үз фикерен яклый алу сәләтен үстерү;

4.                       Текст һәм башка мәгълүмати чаралар белән эшләү, аннан кирәкле мәгълүматны ала белү һәм аны тиешенчә үзгәртә алу   күнекмәләрен үстерү;

5.                  Укучыларның орфографик һәм пунктуацион грамоталылыгын камилләштерү;

6.                  Телне мәдәният белән бәйләп, татар теленең байлыгына һәм матурлыгына хөрмәт, зәвык тәрбияләү.

Укыту предметының уку планында тоткан урыны

Татарстан Республикасы Мамадыш  муниципаль районы   муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесе “Усали  урта мәктәбе”нең 2015-2016 нчы уку елына төзелгән укыту планында 8 нче сыйныфка татар теленнән 105 сәгать дәрес  каралган. Эш программасында уку елы дәвамында татар теленнән 105 дәрес үткәрү планлаштырыла. Теоретик  материалны  өйрәнү, кабатлау һәм ныгыту өчен –77 сәгать,  бәйләнешле сөйләм телен үстерү өчен 21  сәгать алынды, 7 диктант, шуларның 4 се контроль.

№	Бүлек исеме	Сәгать саны	Диктант	БСТҮ
1	Тел һәм тел гыйлеме	2
2	Алдагы сыйныфларда үткәннәрне кабатлау	3
3	Туры һәм кыек сөйләм	9	1	2
4	Кушма җөмлә һәм аның төрләре	31	3	8
5	Катлаулы төзелмәләр	30	2	11
6	Үткәннәрне кабатлау	2	1
	Барысы	77	7	21

                                                            Программаның эчтәлеге

                                                              Тел һәм тел гыйлеме.

Алдагы сыйныфларда үткәннәрне кабатлау

 Фонетика, орфоэпия, графика, орфография, лексикология, фразеология, морфология буенча кабатлау. Гади җөмлә төрләре, җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре, алар арасындагы тезүле һәм ияртүле бәйләнеш, аларның белдерелүе һәм җөмләдәге урыннары. Гади җөмлә уртасында һәм ахырында куела торган тыныш билгеләре турында белгәннәрне искә төшерү; Җөмләләргә  сүз төркемнәре һәм җөмлә кисәкләре ягыннан анализ ясау.

Туры һәм кыек сөйләм

 Туры сөйләм янында тыныш билгеләре.(1,2,3нче очрак). Диалог һәм монолог. Диалог һәм монологтагы репликаларның язмада бирелеше, тыныш билгеләре. Монологик сөйләмдә туры сөйләмне кыек сөйләмгә әйләндерү. Диалогны һәм монологны дөрес төзи һәм яза белү. Цитаталарда тыныш билгеләренең куелышы. Туры сөйләмне кыек сөйләмгә әйләндерү. Туры сөйләмле җөмләгә синтаксик анализ ясау. 

Кушма җөмлә һәм аның төрләре

 Кушма җөмлә турында гомуми төшенчә. Тезмә кушма җөмлә турында төшенчә. Теркәгечле тезмә кушма җөмләләр. Алар янында тыныш билгеләре. Теркәгечсез тезмә кушма җөмләләр. Алар янында тыныш билгеләре.

Иярченле кушма җөмлә турында төшенчә. Синтетик иярчен җөмлә.Алар янында тыныш билгеләре. Аналитик иярчен җөмлә.Алар янында тыныш билгеләре. Иярченле кушма җөмләләрнең мәгънә ягыннан төрләре. Иярчен ия һәм иярчен хәбәр җөмләләр, бәйләүче чаралар.

Иярчен тәмамлык һәм иярчен аергыч җөмләләр, бәйләүче чаралар, тыныш билгеләре.

Иярчен вакыт һәм иярчен урын җөмләләр,бәйләүче чаралар, тыныш билгеләре.

Иярчен рәвеш һәм иярчен күләм  җөмләләр, бәйләүче чаралар, тыныш билгеләре.

Иярчен сәбәп һәм иярчен  максат  җөмләләр, бәйләүче чаралар, тыныш билгеләре.

Иярчен шарт  һәм иярчен   кире  җөмләләр, бәйләүче чаралар, тыныш билгеләре.

Иярчен аныклагыч җөмләләр, бәйләүче  чаралар, тыныш билгеләре.

Иярченле кушма җөмләләрне гомумиләштереп кабатлау.  Җөмләләргә синтаксик анализ ясау.

Катлаулы төзелмәләр турында төшенчә

  Күп иярченле катлаулы кушма җөмлә. Тиңдәш иярүле күп иярченле кушма җөмлә. Тиңдәш түгел иярүле күп иярченле кушма җөмлә. Бер – бер артлы иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмлә. Берничә төр иярченле катлаулы кушма җөмлә. Иярченле кушма җөмләләрне гомумиләштереп кабатлау. Иярченле кушма җөмләләргә синтаксик анализ.

Катнаш  кушма җөмлә

Катнаш кушма җөмлә компонентларын үзара бәйләүче чаралар, тыныш билгеләре. Тезем. Катлаулы төзелмәләргә синтаксик анализ. Катлаулы төзелмәләрне гомумиләштереп кабатлау.

Укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр

               укучылар белергә тиеш :

-  татар әдәби теленең кушма җөмләләргә караган кагыйдәләрен белү, алардан  телдән һәм язма сөйләмдә дөрес файдалану, тыныш билгеләрен дөрес кую;

-  кушма җөмләдәге синонимлыкны тану, кушма җөмләләрне бер төрдән икенче бер төргә үзгәртә, схемаларда күрсәтә белү;

-  язмача һәм көнкүрештә аралашу барышында мөстәкыйль рәвештә фикер йөртә белү;

-  әдәби сөйләмнең грамматик закончалыклар, орфоэпик һәм орфографик, стилистик һәм пунктуцион нормалар белән бәйләнешен;

-  сөйләмдә туры сөйләмне – кыек, кыек сөйләмне туры сөйләмгә бәйләүче тыныш билгеләрен куя белергә; сөйләм эшчәнлегенең үзара аңлашу чарасы икәнлегенә төшенү;

                  укучылар ия булырга тиешле күнекмәләр:

-  кушма җөмләләрдән тиешенчә файдалану, аларның төрләрен төзү, җөмләгә һәм текстка өлешчә яки тулы грамматик анализ ясый белү, кушма җөмлә компонентлары арасына тиешле тыныш билгеләрен кую, аларны дәлилләү; төрле төзелештәге кушма җөмлә өлешләрен сөйләмдә тиешле интонация белән уку;

-  сыйфатлама, модальлек, эмоциональлек элементларын, стиль үзенәлекләрен кулланып, укыту һәм тәрбия максатларына уңай җавап бирерлек темаларга сочинение һәм изложение язу, язманы камилләштерү;

-  кушма җөмләләрне бер төрдән икенче төргә үзгәртә белү, кушма җөмләнең схемасын, төрен, иярчен җөмләнең  мәгънәсе һәм төзелеше ягыннан төрен, иярчен җөмләне баш җөмләгә бәйләүче аналитик һәм синтетик чараларны, баш һәм иярчен җөмлә арасына куелырга тиешле тыныш  билгеләрен дөрес кую;

-  укучыларның мөстәкыйль эшчәнлеген активлаштыру;

Алган белем һәм күнекмәләрне көндәлек тормышта һәм практикада куллана белергә тиеш:

-  тема эчендә диалог һәм монолог формаларында сөйли һәм яза белү;

-  укучыларның сөйләм һәм язу культурасын үстерү,

-  төрле темага караган әңгәмәдә иркен катнашу;

-  тел аша әйләнә- тирә тормышка игътибар, дөрес мөнәсәбәт булдыру;

Укучыларны аттестацияләү өчен кулланыла торган формалар:

            -   иншалар;

-              тестлар;

-               контроль биремнәр;

-              Диктантлар;

-              Изложениеләр;

-              Индивидуаль биремле карточкалар;

8 нче класста татар теленнәнүзләштерелергә һәм камилләштерелергә тиешле гомумкүнекмәләр

Уку эшчәнлеген оештыра белү юнәлешендә	Китап, өстәмә мәгълүмат белән эш итә белү	Фикерләү белән бәйле күнекмәләр	Телдән һәм язма сөйләм үстерү һәм аралаша белү юнәлеше
1.Укытучы тәкъдимнәре нигезендә өстәмә уку һәм үзлегеңнән белем алу эшчән-леген планлаштыра алу. 2.              Аларны башкару чараларын билгеләү һәм анализлау. 3.                            Эшчәнлеккә үзконтроль һәм үзбәя куя белү. 4.              Предмет буенча оешты­рылган олимпиадаларда актив катнашу.	1.              Дәреслек һәм төрле чыганаклар белән  мөстәкыйль эш итә белү. 2.              Төрле текстлардан төп фикерне аерып ала белү, текст­ ның логик схемасын билгеләү, гади һәм катлаулы план белән эш итү. Тексттан мәгьлүмат алу техникасын камилләштерү. 3.              Катлаулы булмаган темаларны мөстәкыйль өйрәнү. Эзләнү таләп итә торган мәсьәләләрне чишү юлларын үзләштерү. Логик схемаларны, графикларны мөстәкыйль төзү. 4.              Эчтәлекне аңлап, тиешле тизлектә, дөрес уку: -                 уку елы башында — 80-125 сүз; -                 уку елы ахырында — 85-130 сүз. 5. Тәнкыйтькә караган әдәбият белән эш итә белү. Сүзлекләр, белешмә әдәбият һәм иҗтимагый сәяси әдә­бияттан файдалана белергә өйрәнү. Укылган китаплар­ның каталогын төзи белү.	1.              Мөстәкыйль эшчәнлеккә уку мәсьәләсен куя белү. Максат, бурычларны билгеләп, эзләнү характерындагы кечкенә күләмле фәнни хезмәтләр язу. 2.              Танып белү активлыгын үстерү. 3.              Төшенчэ, термин, кагыйдә, закончалыкларны аңлап кабул итү күнекмәсен камилләштерү. 4.              Логик алымнардан чагыштыру, анализ, гомумиләштерү, нәтиҗә ясау күнекмәләрен камилләштерү. 5.              Грамматик анализ төрләрен үзләштерү һәм камилләштерү: •                                кушма җөмләләргә, катлаулы төзелмәләргә синтаксик анализ ясау; •                мәктәп программасы күләмендә тулы грамматик анализ ясый белү (сүзтөзелеше, ясалышы ягыннан, фонетик,  лексик, морфологик, синтаксик, пунктацион һәм стилистик анализлар). 6.         Тикшеренү ысуллары: модельләштерү; охшатып эшләү.	1.        Телдән сөйләм: •                сорауны характерына һәм максатына карап җавап бирә белү. Мәгълүмат алу, системалаштыру максатында әңгәмә үткәрә белү; •                план, тезис, таблица, график тибында гомумиләштереп җыйнак җавап әзерли һәм җавап типларын аера, нигезле рәвештә сайлый белү. 2.         Язма сөйләм: •                цитаталарны күчереп алу, тезис, конспект, бәяләмә, иптәшеңнең җавабына рецензия, язганда тиешле кыскартулардан тиешле файдалана белү; •                сүзлек диктанты — 30-35 сүз; •                контроль диктант — 130-140 сүз; •                катлаулы план буенча изложение язу: -                 уку елы башында — 350-400 сүзле текст (язманың күләме— 180-200 сүз); -                 уку елы ахырында — 400-450 сүзле текст (язманың күләме — 200-220 сүз); •                фикер йөртү элементлары кертеп, гади яки катлаулы план төзеп сочинение язуны камилләш­терү; •                эш кәгазьләре язу (беркетмә).

Календарь- тематик план

№	Дәрес темасы		Сәг.  саны		Үткәрү вакыты		Искәр- мә
					План	Фактта
1	Тел һәм тел гыйлеме турында төшенчә бирү.		1		04.09
2	Телнең кеше тормышында һәм җәмгыятьтә тоткан урыны. Татар милли әдәби  теле. Татар әдәби теленең нормалары.		1		05.09
Алдагы сыйныфта үткәннәрне кабатлау
3	Фонетика,орфоэпия,графика,орфография,лексикология, фразеология,морфология буенча  кабатлау.		1		07.09
4	Иҗади биремле тикшерү диктанты “Көз” З.Н.Хәбибуллина, Г. Ш.Нәбиуллина.  “Диктантлар җыентыгы”, Казан,”Мәгариф” нәшрияты, 2001, 149 нчы бит.		1		11.09
5	Гади җөмлә төрләре,җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре, алар арасындагы тезүле һәм ияртүле бәйләнеш.		1		12.09
6	Җөмләләргә сүз төркемнәре һәм җөмлә кисәкләре ягыннан анализ ясау (кабатлау).		1		14.09
Туры һәм кыек сөйләм
7	Туры һәм кыек сөйләм турында белешмә бирү.		1		18.09
8	Туры  сөйләм янында тыныш билгеләре (1 нче очрак)		1		19.09
9	Контроль диктант "Жэйге истәлек"(кереш) З.Н.Хәбибуллина, Г. Ш.Нәбиуллина.  “Диктантлар җыентыгы”, Казан,”Мәгариф” нәшрияты, 2001, 149 нчы бит.		1		21.09
10	Туры  сөйләм янында тыныш билгеләре (2 нче очрак) Туры сөйләмле җөмләгә синтаксик анализ ясау.		1		25.09
11	Туры  сөйләм янында тыныш билгеләре (3 нче очрак) Туры сөйләмне кыек сөйләмгә әйләндерү.		1		26.09
12	Диалог һәм монолог		1		28.09
13	Диалог һәм монологтагы репликаларның язмада бирелеше. Цитаталарда тыныш билгеләренең куелышы		1		02.10
14	Диалог һәм монологтагы тыныш билгеләренең куелышы		1		03.10
15	Туры сөйләмне кыек сөйләмгә, кыек сөйләмне туры сөйләмгә әйләндерүгә күнегүләр эшләү.		1		05.10
16-17	БСТҮ. Изложение  “Ихтыяр көче”.		1		09.10
18	Туры сөйләмле җөмләгә синтаксик анализ ясау.		1		10.10
Кушма җөмлә һәм аның төрләре
19	Хаталар өстендә эш. Кушма җөмлә турында гомуми төшенчә.		1		12.10
20	Кушма җөмләдә бәйләнеш төрләре.		1		16.10
Тезмә кушма җөмлә
	Тезмә кушма җөмлә турында төшенчә.		1		17.10
21	Теркәгечле тезмә кушма җөмләләрдә тыныш билгеләре.		1		19.10
22	Теркәгечле тезмә кушма җөмләләрдә тыныш билгеләре темасын ныгыту.		1		23.10
23	Теркәгечсез тезмә кушма җөмләләр, алар янында тыныш билгеләре.		1		24.10
24	Тезмә кушма җөмләләргә синтаксик анализ.		1		26.10
25	БСТҮ. Сочинение И.Рафиковның “Кунакка бару ” картинасы буенча.		1		30.10
Иярченле кушма җөмлә турында төшенчә
26	Контроль диктант З.Н.Хәбибуллина, Г. Ш.Нәбиуллина.  “Диктантлар җыентыгы”, Казан,”Мәгариф” нәшрияты, 2001, 157 нчы бит.	1		31.10
27	Хаталар өстендә эш. Иярченле кушма җөмлә турында төшенчә.	1		09.11
28	Синтетик һәм аналитик иярчен җөмлә. Алар янында тыныш билгеләре	1		13.11
29	Иярченле кушма җөмләләр синонимлыгы.	1		16.11
30	Иярченле кушма җөмләләрнең мәгънә ягыннан төрләре. Иярчен ия һәм иярчен хәбәр җөмләләр	1		20.11
31	Иярчен ия һәм иярчен хәбәр җөмләләрне баш җөмләгә бәйләүче чаралар	1		21.11
32	Иярчен ия һәм иярчен хәбәр җөмләле кушма җөмләләрдә тыныш билгеләре	1		23.11
33	БСТҮ. Беркетмә язу.	1		27.11
34	Иярчен тәмамлык һәм аергыч җөмләләр.	1		28.11
35	Иярчен тәмамлык һәм аергыч җөмләләрдә бәйләүче чаралар һәм тыныш билгеләре.	1		30.11
36 37	БСТҮ. Изложение “Көлде, мыскыл итте”.(10-11 б)	2		04.12
38	Иярчен вакыт һәм иярчен урын җөмләләр.	1		05.12
39	Иярчен вакыт һәм иярчен урын җөмләлекушма җөмләләрдә бәйләүче чаралар һәм тыныш билгеләре.	1		07.12
40	Иярчен рәвеш һәм иярчен күләм  җөмләләр.	1		11.12
41	Иярчен рәвеш һәм иярчен күләм  җөмләле кушма җөмләләрдә бәйләүче чаралар һәм тыныш билгеләре.	1		12.12
42	Иярчен сәбәп һәм иярчен  максат  җөмләләр.	1		14.12
43	Иярчен сәбәп һәм иярчен  максат  җөмләле кушма җөмләләрдә бәйләүче чаралар һәм тыныш билгеләре.	1		18.12
44	Иярченле кушма җөмлә темасы буенча искәртмәле диктант З.Н.Хәбибуллина, Г. Ш.Нәбиуллина.  “Диктантлар җыентыгы”, Казан,”Мәгариф” нәшрияты 156 нче бит. “Син, энем,... “ дип башланган тест буенча	1		21.12
45	Хаталар өстендә эш. Иярчен шарт  һәм иярчен   кире  җөмләләр.	1		25.12
46	Иярчен шарт  һәм иярчен   кире  җөмләле кушма җөмләләрдә  бәйләүче чаралар һәм тыныш билгеләре.	1		26.12
47	Иярчен аныклагыч җөмләле кушма җөмлә.	1		11.01
48	Контроль  диктант “Көнбагыш-дус”.З.Н.Хәбибуллина, Г. Ш.Нәбиуллина.  “Диктантлар җыентыгы”, Казан,”Мәгариф” нәшрияты160 б.	1		15.01
49	Хаталарны төзәтү. Иярчен аныклагыч җөмләле кушма җөмләләрдә бәйләүче чаралар һәм тыныш билгеләре.	1		16.01
50	Иярченле кушма җөмләләрне кабатлау	1		18.01
51	Җөмләләргә синтаксик анализ ясау	1		22.01
52	Иярченле кушма җөмләләрне кабатлауга ныгыту күнегүләре эшләү	1		23.01
53	Мәгънә һәм төзелеше ягыннан төрле булган иярченле кушма җөмләне сөйләмдә дөрес куллану	1		25.01
54	Иярченле кушма җөмләләрне үзгәртеп кору. Иярченле кушма җөмләләр буенча зачет- дәрес	1		29.01
55	Иярченле кушма җөмләләрне гомумиләштереп кабатлау.	1		30.01
56 57	БСТҮ. Иҗади изложение.”Бөркет” Н.В.Максимов С.М.Трофимова М.З. Хәмидуллина “Татар теленнән диктантлар һәм изложениеләр җыентыгы” Казан Мәгариф нәш. 118- 119 нчы битләр	1 1		01.02
Катлаулы төзелмәләр
58	Хаталар өстендә эш. Катлаулы төзелмәләр турында төшенчә. Күп тезмәле катлаулы кушма җөмлә.	1		05.02
59	Күп тезмәле катлаулы кушма җөмлә; компонентларын бәйләүче чаралар,тыныш билгеләре.	1		06.02
60	Күп иярченле катлаулы кушма җөмлә турында төшенчә. Тиңдәш иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмлә	1		08.02
61	Тиңдәш иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмлә.	1		12.02
62	Тиңдәш түгел  иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмлә	1		13.02
63	Тиңдәш түгел  иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмләдә бәйләүче чаралар, тыныш билгеләре.	1		15.02
64	Күп иярченле катлаулы кушма җөмлә темасы буенча аңлатмалы диктант. ”Колын”. З.Н.Хәбибуллина Г.Ш.Нәбиуллина.  “Диктантлар җыентыгы”,”Мәгариф” нәшрияты 2001 нчы ел, 159 б.	1		19.02
65	БСТҮ. Хаталарны төзәтү. Тыныш билгеләренең куелышын аңлату. Әсәргә бәяләмә язу.	1		20.02
66	Бер-бер артлы иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмлә	1		22.02
67	Бер-бер артлы иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмләдә бәйләүче чаралар, тыныш билгеләре.	1		26.02
68	Берничә төр иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмлә	1		27.02
69	Берничә төр иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмләдә бәйләүче чаралар, тыныш билг З.Н.Хәбибуллина Г.Ш.Нәбиуллина.  “Диктантлар җыентыгы”,”Мәгариф” нәшрияты 2001 нче ел, 166-167б.	1		29.02
70	Иярчен җөмләләр темасы буенча диктант. ”Табигать кадерле булырга тиеш””.	1		04.03
71	Хаталарны төзәтү. Тиңдәш иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмләләрне кабатлау	1		05.03
72	Тиңдәш түгел иярүле  күп иярченле катлаулы  кушма җөмләләрне кабатлау	1		07.03
73	Бер - бер артлы иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмләләрне кабатлау	1		11.03
74	БСТҮ.  Сочинение-хөкем йөртү. “Һөнәрләр күп... Кайсын сайларга?..”	1		12.03
75	Берничә төр иярүле күп иярченле катлаулы кушма җөмләләрне кабатлау	1		14.03
76	Күп иярченле катлаулы кушма җөмләләрне кабатлау күнегүләре	1		18.03
77	БСТҮ. Текст эчтәлеген кыскача, тулы, сайлап алып сөйләү. Күп иярченле катлаулы кушма җөмләләрне кабатлау күнегүләре.	1		19.03
78 79	БСТҮ. Кыскартылган  изложение  БРТ на әзерләнгән тексттан	1 1		01.04
80	БСТҮ. Изложениены бергәләп тикшерү. Хаталар өстендә эш. Иярченле кушма җөмләләрне кабатлау. Иярченле кушма җөмләләргә синтаксик анализ.	1		02.04
82	Иярченле кушма җөмләләргә синтаксик анализ.	1		04.04
83	Иярченле кушма җөмләләрне гомумиләштереп кабатлау	1		08.04
84	Катнаш кушма җөмләләр турында төшенчә.	1		09.04
85	Катнаш кушма җөмләләрне бәйләүче чаралар, тыныш билгеләре.	1		11.04
86	Катнаш кушма җөмлә компонентларын үзара бәйләүче чаралар, тыныш билгеләре.	1		15.04
87	Катнаш кушма җөмләләрне ныгыту күнегүләре эшләү.	1		16.04
88	Катнаш кушма җөмләләрне ныгыту күнегүләре эшләү.	1		18.04
89	Катнаш кушма җөмләләргә синтаксик анализ.	1		22.04
90	БСТҮ. БРТ С2 биреме буенча  сочинение "Табигать байлыклары"	1		23.04
91	БСТҮ. Сочинениене бергәләп тикшерү. Индивидуаль текстлар буенча кечкенә инша язу	1		29.04
92	БСТҮ. Текстның темасы, төзелеше, төп фикере.  Аларның стиль һәм жанр төрлелеге. Күп иярченле кушма җөмләләрне кабатлау.	1		30.04
93	Күп иярченле кушма җөмләләрне кабатлау.	1		02.05
94	Күп иярченле кушма җөмләләрне ныгыту.	1		06.05
95	Күп иярченле кушма җөмләләргә синтаксик анализ ясау.	1		07.05
96	Катлаулы төзелмәләрне гомумиләштереп кабатлау.	1		9.05
97	Катлаулы төзелмәләргә синтаксик анализ.	1		13.05
98	Аңлатмалы диктант."Табигатьтә яңалыклар".    З.Н.Хәбибуллина, Г. Ш.Нәбиуллина.  “Диктантлар җыентыгы”, Казан,”Мәгариф” нәшрияты  177-178 нче битләр	1		14.05
99	Хаталар өстендә эш .Тезем	1		16.05
100	Арадаш аттестация .Контроль  диктант “Беренче яңгыр” З.Н.Хәбибуллина, Г. Ш.Нәбиуллина.  “Диктантлар җыентыгы”, Казан,”Мәгариф” нәшрияты 167 нче бит.	1		20.05
101	Хаталар өстендә эш .Теземдә тыныш билгеләре.	1		21.05
102	БСТҮ.. Текст эчендә туры сөйләмле җөмләләр.	1		23.05
103	БСТҮ.  Диалог-кечкенә текст.	1		27.05
Үткәннәрне кабатлау
104	Иярченле кушма җөмләләрдәге тыныш билгеләрен гомумиләштереп кабатлау	1		28.05
105	Ел буена үтелгәнне кабатлау. Йомгаклау.	1		30.05

Укыту-методик кулланмалар

         1.Ф. Ф. Харисов, Ч. М. Харисова. Татар теле.Кагыйдәләр, күнегүләр. Казан, “Мәгариф” нәшрияты, 2007;

2 .Ф. Ф. Харисов, Ч. М. Харисова.Татар теленнән күнегүләр һәм тестлар. Казан.”Яңалиф”нәшрияты, 2006;

3.  Н.В.Максимов, С.М.Трофимова, М.З.Хәмидуллина. Татар теленнән диктантлар һәм изложениеләр җыентыгы,   5-11 Казан.”Мәгариф” нәшрияты, 2005;

         4 .Я.Х.Абдрәхимова. Татар теленнән мөстәкыйль эшләү өчен күнегүләр, 8-9. Казан .“Мәгариф” нәшрияты,2005;

        5.  Ф.С.Сафиуллина, Г.Ә.Нәбиуллина. Татар теленнән тестлар. Синтаксис. Бердәм дәүләт имтиханына әзерләнәбез;     Казан.”Яңалиф” нәшрияты, 2006;

        6.Ф.С.Сафиуллина, М.З.Зәкиев .Хәзерге татар әдәби теле. Казан.”Мәгариф” нәшрияты, 2006   7. Ч. М. Харисова. Татар теле.Теория. Күнегүләр.Тестлар. Казан, “Мәгариф”

нәшрияты,2006

  Интернет ресурслар:

Татар теле һәм әдәбияты  укытучылары сообществолары;

 irort.ru;

pedsovet.su

metodisty.ru

http://www.belem.ru/system/files/fonetikaorfografiyakabatlau.zip.

8 нче сыйныфта йомгаклау контроль диктанты

Гомуми төп һәм урта белем бирү мәктәбенең 5-9 нчы сыйныфларында укучыларның ана теленнән белем, осталык һәм күнекмәләрен бәяләү нормалары:

1. Уку күнекмәсен тикшерү һәм бәяләү:

         5 нче сыйныфта – 100 - 110 сүз,

         6 нчы сыйныфта – 110 – 120 сүз

         7 нче сыйныфта – 130 – 140 сүз

         8, 9 нчы сыйныфларда – 140 – 150 сүз

2. Язма эшләрнең күләме һәм аны бәяләү:

Сыйныфлар	Контроль диктант	Изложение	Сочинение
5	4	5	4
6	4	6	5
7	4	6	6
8	4	4	6
9	4	4	7

3.   8 сыйныфта:

1.      Сүзлек диктант күләме: 30,35 сүз.

2.      Контроль диктант күләме: ел башы – 130 сүз, ел ахыры – 140 сүз.    

3.      Изложение текстыныӊ күләме: ел башы – 350-400 сүз, ел ахыры – 400- 500 сүз.

4.   Диктантларны бәяләү

1.        Хатасыз яки бер тупас булмаган хата җибәргән эшкә (орфографик, яки грамматик, пунктуацион) “5”ле билгесе куела.

2.        2 хатага “4” ле билгесе куела.

3.        5 хатага “3” ле билгесе куела.

4.        12 хатага кадәр “2” ле куела.

5.        12 хатадан да артып китсә, “1” ле билгесе куела.

5. Изложение һәм сочинениене бәяләү

1.   Эчтәлек дөрес һәм эзлекле итеп ачылса; җөмләләр грамматик яктан дөрес төзелсә; хаталар булмаса яки 1 хата (орфографик, грамматик, пунктуацион, стиль, фактик, логик) җибәрелсә, «5» ле куела.

2.  Эчтәлек дөрес ачылып та, эзлеклелек сакланмаса, текстның башлам өлешендә төгәлсезлекләр китсә, 3 хата булса, «4» ле куела.

3.  Текстның төп эчтәлеге бирелеп тә, эзлек­лелек сакланмаса, текстның башлам һәм бетем өлешләрендә төгәлсезлекләр китсә, 5 хата (мәсәлән, бер орфографик, бер грамматик,  бер пунктуацион, ике стиль хаталары)  изложениедә, 6 хата сочинениедә җибәрелсә, «3» ле куела.

   4.  Эчтәлек дөрес һәм эзлекле ачылмаса, текстның күләме бик кечкенә булса, 12 хата китсә, «2» ле куела.